چین از ایران طلاق می گیرد؟

۲۴ دی ۱۳۹۰ | ۰۲:۱۵ کد : ۱۸۹۷۰۵۱ سرخط اخبار
روزنامه وال استریت ژورنال در مقاله ای با طرح این پرسش که آیا «جدایی چین از ایران نزدیک است؟» ضمن یادآوری روابط تجاری نزدیک دو کشور می نویسد که حمایت های چین از ایران در سال های اخیر همواره باعث شده است که فشارهای جامعه بین المللی برای انزوا و تنبیه ایران به ثمر نرسد.

اما در ماه جاری علایم مسرت بخشی دیده می شود حاکی از آنکه دولت چین در حال تجدید نظر در همکاری های استراتژیک خود با جمهوری اسلامی ایران است.

چین در پی تحریم بانک مرکزی ایران توسط دولت آمریکا و احتمال تحریم نفت ایران از سوی اتحادیه اروپا میزان خرید نفت خود از ایران را محدود کرده است.

در ماه جاری، چین واردات نفت از ایران را حدود ۲۸۵ هزار بشکه در روز کاهش داده که حدود نیمی از واردات روزانه آن کشور از ایران است. مقامات انرژی چین اعلام کردند که این کاهش در ماه های فوریه و پس از آن نیز ادامه خواهد یافت.

این تصمیم مسلما موجب نگرانی رهبران ایران و ضربه ای به بلند پروازهای هسته ای آن کشور خواهد بود چون ثروت و درآمد اقتصادی ایران تا حد زیادی به رشد معاملات با چین بستگی دارد.

وال استریت ژورنال یادآوری می کند که رشد شتابان اقتصادی طی دو دهه اخیر، چین را به یکی از بزرگترین مصرف کننده انرژی در جهان بدل کرده و تا پایان دهه آینده چین با نیاز روزانه هشت میلیون بشکه نفت به بزرگترین مصرف کننده این محصول بدل خواهد شد.

به همین خاطر کاملا طبیعی است که روابط چین و ایران بر اساس معامله انرژی با کالاهای مصرفی و تکنولوژی ساخت چین به یک همکاری استراتژیک بدل شده باشد. سه سال پیش ایران تامین کننده ۱۵ درصد از نفت مورد نیاز چین و دومین تامین کننده بزرگ انرژی آن کشور بود. سال گذشته نیز سهم ایران در تامین نفت مورد نیاز چین حدود ۱۲ درصد بود.

در مقابل، چین یکی از حامیان کلیدی ایران در راستای پیشبرد برنامه های هسته ای آن کشور بوده است. دولت چین در بسیاری موارد کمک های فنی شرکت های چینی به برنامه های هسته ای ایران را نادیده گرفته و با استفاده از موقعیت دیپلماتیک خود سعی کرده است از فشارهای جامعه بین المللی بر ایران بکاهد.

کارشناسان خلع سلاح هسته ای معتقدند که اگر دولت چین واقعا ارسال تجهیزات و فن آوری های ساخت چین را به ایران ممنوع کند برنامه های هسته ای ایران حداقل در کوتاه مدت فلج خواهند شد.

روزنامه وال استریت ژورنال خاطر نشان می کند که دولت چین تاکنون هیچ اقدامی برای ممنوع کردن صادرات مربوط به فن آوری های هسته ای به ایران انجام نداده است. دولت آمریکا نیز نگران از وضعیت اقتصاد جهانی و احتمال لطمه خوردن مناسبات با پکن از مجازات شرکت های چینی طرف معامله با ایران پرهیز کرده است.

با همه این احوال، اقدامات اخیر چین در حوزه تامین انرژی نشان می دهد که احتمالا محاسبات قدیمی این کشور در ترجیح دادن معامله با ایران در حال تغییر است. سیاستگذاران چین از مدت ها پیش دریافته اند که ادامه مناسبات بسیار نزدیک با جمهوری اسلامی ایران در بلند مدت ممکن است به یک نقطه ضعف ژئوپلیتک برای چین بدل شود.

چینی ها می دانند که مجالس قانونگذاری آمریکا که برای اعمال فشار بیشتر بر ایران مصمم هستند در آینده ممکن است شرکت های چینی طرف معامله با ایران را هدف مجازات های اقتصادی قرار دهند. در عین حال آنها می دانند که بلند پروازی های هسته ای ایران و حمایت های ضمنی چین از جمهوری اسلامی به زودی به یکی از محورهای کارزار انتخاباتی جمهوری خواهان علیه باراک اوباما بدل خواهد شد.

وال استریت ژورنال می افزاید که احتمالا مهمترین زنگ خطر برای دولت چین تهدیدهای اخیر ایران به بستن تنگه هرمز بود. این رویداد دولت چین را در مورد امنیت جریان صدور نفت که اقتصاد آن کشور به شدت به آن محتاج است به شدت نگران کرده است.

دولت آمریکا و متحدان اروپایی آن باید از این فرصت استفاده کرده و دولت چین را تشویق کنند که به جای ایران به دنبال منابع دیگر صدور انرژی باشد. باید به چین نشان داد که آینده انرژی آن کشور نمی تواند به جمهوری اسلامی وابسته باشد و جامعه بین المللی نیز به سهم خود خواهد کوشید تا این تغییر جهت چین را به شکل مثبتی پاسخ گفته و راه را برای جدایی همیشگی چین از ایران هموار کند

نظر شما :