یک دستی کره شمالی به ایالات متحده

توافق نامه کره شمالی و امریکا در چه مواردی خلاصه شده و دلیل لغو این توافق‌نامه از سوی کره شمالی چه بوده است؟

پیش از فوت رهبر سابق کره شمالی با دیپلماسی تقریبا در حاشیه‌ و نه به صورت علنی میان امریکا و کره شمالی توافقی وجود داشت.اگر به مناسبت‌هایی در مکانی نمایندگان دو کشور حاضر می‌شدند مذاکرات و توافقاتی صورت می‌گرفت و در عین حال کره شمالی و کره جنوبی نیز به همین شکل بودند.

در نتیجه توافقی میان کره شمالی و امریکا صورت گرفت که موارد توافق بدین صورت بود که کره شمالی فعالیت‌های هسته‌ای خود را به حالت تعلیق درآورده و همچنین آزمایش ‌های موشکی‌اش را هم معوق کند تا در قبال آن امریکا نیز حدود ۲۰۰ میلیون دلار مواد غذایی در اختیار کره شمالی قرار دهد. این توافق صورت گرفت، اما رهبر کره شمالی کیم یونگ ایل فوت کرد و پس از آن نیز در مورد این مساله که مواد غذایی چگونه به این کشور فرستاده شود صحبت‌هایی کردند. امریکا هم در ارسال مواد غذایی تعلل کرد. دلیل تعلل هم این بود که امریکا به دولت کره شمالی اعتماد نداشته، در نتیجه باید ارسال مواد غذایی به گونه‌ای باشد که امریکا از رساندن این مواد به مردم مطمئن شود.

کره شمالی نیز تصمیم گرفت به مناسبت سالروز صدمین سال تولد کیم ایل سونگ که بنیانگذار این کشور هم بوده است، موشک ماهواره‌بر را به شکل آزمایشی به فضا بفرستد. این تصمیم برخلاف قطعنامه‌های شورای امنیت بود،چرا که در این قطعنامه‌ها از کره شمالی خواسته‌ شده بود تا زمانی که مذاکرات شش جانبه‌اش با روسیه، چین، کره جنوبی و امریکا به نتیجه نرسیده آزمایش‌های هسته‌ای انجام نداده و آزمایش‌های موشکی خود را نیز معوق کند.

کره‌شمالی هم در مقابل بهانه‌هایی از جمله اینکه موشک‌های فرستاده شده تنها ماهواره‌بر است و به مناسبت صدمین سال کیم سونگ بوده، آورده است. همین مساله سبب‌ساز اختلاف میان امریکا و کره شمالی شد. با توجه به اینکه این موشک فرستاده شده نیز یا خودبخود منفجر شده و یا بر اثر اتفاق خاصی به نتیجه نرسید، اما بازهم امریکا آن را محکوم کرد و خانم سوزان رایس که رییس شورای امنیت از سوی امریکاست بیانیه‌ای راکه با کمک چین و روسیه تهیه کرده بود قرائت کرد. او دراین بیانیه کره شمالی را برای آزمایش موشکی اخیرش به شدت محکوم کرد.

در مقابل امریکا نیز ارسال مواد غذایی مورد توافق را یا به تعویق انداخته و یا به طور کلی لغو کرده است.

بنابراین می‌توان گفت لغو توافق‌نامه ابتدا از سوی امریکا صورت گرفته و سپس کره شمالی آن را به شکل علنی اعلام کرده است؟

این توافق‌نامه به تعویق نیفتاده بود، امریکا زمانی که دید کره شمالی مصر به انجام آزمایش موشکی است اعلام کرد که نه تنها این توافق‌نامه را عملی نخواهد کرد بلکه تحریم‌های جدیدی را نیز عیله کره شمالی تنظیم خواهیم کرد. البته باید انتظار چنین اتفاقی را داشته باشیم، چراکه کره شمالی بارها اینگونه توافق‌ها را کرده و زمانی که نزدیک به عمل به آنها می‌رسد با یک سری از اعمالی همچون آزمایش هسته‌ای و موشکی و یا حتی تیراندازی به سمت کره جنوبی و چنین حوادثی موجب عملی نشدن توافق‌ها شده است.

برخی از کشورها به نشانه اعتراض این اقدام کره شمالی را اقدامی علیه امنیت جهان و منطقه دانستند، حال با توجه به ساختار چنین موشک‌هایی تا چه اندازه باید نگران این اقدام بود؟

این موشک اگر تنها موشک ماهواره‌بر بوده، وظیفه بردن ماهواره به فضا را داشته است. اما کشورهای معترض به این اقدام کره شمالی که عمدتا چین و امریکا هستند، مدعی هستند که کره شمالی در لوای این آزمایش ، موشکی را به فضا فرستاده است که قابلیت حمل کلاهک‌های هسته‌ای دارد. بدین معنا که می‌تواند کلاهک هسته‌ای حمل کند، چراکه معمولا موشک‌هایی که برای حمل ماهواره هستند قابلیت‌هایی دارند که می‌توانند کلاهک هسته‌ای هم با خود حمل کنند. بر همین اساس آنها بر این باورند که موشک‌های آزمایش شده برخلاف گفته‌ مقام‌های کره شمالی موشک دوربرد دارای قابلیت حمل سلاح هسته‌ای است و بر همین مبنا احساس خطر کردند.

با توجه به اینکه کره شمالی قطعنامه‌ها را رعایت نکرده و توافق‌نامه را لغو کرده است، آیا احتمال تصویب قطعنامه جدید برای کره شمالی وجود دارد؟

کره شمالی توافق نامه را باطل نکرد، بلکه با اعمالی که انجام داد سبب شد که امریکا آن را لغو کند. از آنجاییکه امریکا هم مواد غذایی را ارسال نکرده، این توافق‌نامه عملی نیست.

از سوی دیگر کشورهای معترض قطعنامه‌ای صادر نکردند، بلکه تنها بیانیه‌ای از سوی شورای امنیت قرائت شد. البته این بیانیه اگرچه کاربرد و الزام آور بودن قطعنامه را ندارد اما نسبت به بیانیه‌های پیشین که در قبال این اعمال صادر شده قوی تر بوده است. اما در مورد این مساله که آیا قطعنامه جدیدی صادر خواهد شد نیز باید گفت که هم اکنون در حال تهیه فهرستی از شرکت‌های کره شمالی و یا طرف قرارداد با این کشور هستند که آنها را تحت تحریم قرار دهند.

تهیه کننده : تحریریه دیپلماسی ایرانی /14