بازیگران انتخابات در سرزمین خون و تعصب

 انتخابات سراسری پاکستان امروز (شنبه) آغاز شده، در کشوری که در آن کودتاهای نظامی زیادی روی داده است و این اولین بار است که انتقال قدرت به صورت دموکراتیک انجام می شود.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در همین زمینه شبکه خبری بی .بی .سی به معرفی سیاستمدارانی پرداخته که احزابشان برای جلب آراء مردم رقابت می کنند.

نواز شریف

نواز شریف پیش از این، دو بار نخست وزیر بوده است و هنوز هم در پنجاب، پرجمعیت ترین استان پاکستان، مهم ترین چهره سیاسی است. او رهبر دومین حزب بزرگ کشور یعنی مسلم لیگ پاکستان است.

شریف در ۳۰ سال گذشته یکی از مطرح ترین سیاست مداران پاکستانی بوده است، چه زمانی که در دولت حضور داشت، و چه موقعی که در اپوزیسیون یا در تبعید بوده است. انتظار می رود که او و حزبش در انتخابات آتی نتایج خوبی کسب کنند. پایگاه انتخاباتی اصلی حزب او نواحی شمالی و مرکزی پنجاب است. این حزب در پارلمان فدرال فعلی ۹۲ کرسی را در اختیار دارد.

آصف علی زرداری

او که عضو حزب مردم پاکستان است، در سپتامبر سال ۲۰۰۸ میلادی (شهریور ۱۳۸۷) و در فضای همدردی عمومی پس از قتل همسرش، بی نظیر بوتو (نخست وزیر سابق پاکستان)، به قدرت رسید.

دوران حکومت او با بحران های سیاسی و اجتماعی بی وقفه ، بی ثباتی فزاینده، درگیری های نظامی، ادعاهای مکرر فساد مالی و سوءمدیریت اقتصادی همراه بوده است. یکی از ویژگی های دوران رهبری او تیرگی روابط پاکستان و واشنگتن بود. در آن زمان، آمریکا درباره جدیت پاکستان در برخورد با پیکارجویان تردید دارد.

دولت حزب مردم پاکستان توانست برخی اصلاحات حقوقی حیاتی را به پیش ببرد و برای بهبود روابط با رقیب همیشگی پاکستان –یعنی هند– تلاش زیادی به خرج داد. اما روند پیشرفت امور کند بوده، و بسیاری معتقدند که دلیل این روند، مخالفت ارتش و گروه های جهادی است. دوره ریاست جمهوری زرداری در ماه سپتامبر (شهریور ۱۳۹۲) به پایان می رسد.

عمران خان

بازیکن سابق تیم ملی کریکت پاکستان، حزب تحریک انصاف پاکستان (جنبش عدالت) را در سال ۱۹۹۶ میلادی تاسیس کرد، اما تا همین اواخر پیشرفت چندانی نکرده بود.

حزب او در انتخابات سال ۲۰۰۲ میلادی تنها یک کرسی به دست آورد (که آن را هم خود عمران خان برد) و انتخابات سال ۲۰۰۸ میلادی را هم در اعتراض به برکناری رئیس دیوان عالی کشور از سوی پرویز مشرف (رئیس جمهوری وقت) تحریم کرد.

اما عمران خان طی دو سال گذشته یک سلسله راهپیمایی سازمان داد که با استقبال خوبی هم روبه رو شدند و او را در عرصه عمومی مطرح کردند. خبرنگاران بی بی سی می گویند که این کریکت باز سابق بین طبقه متوسط شهری و رأی دهندگان جوان پرطرفدار است و در صورت بالا بودن نرخ مشارکت، می تواند در استان پنجاب با اختلاف رأی زیادی برنده شود.

بیلاوال بوتو زرداری

پسر رئیس جمهوری فعلی، آصف علی زرداری و بی نظیر بوتو، نخست وزیر سابق و مقتول، در هنگام ترور مادرش تنها ۱۹ سال داشت.

او باید در سلسله ای که گذشته اش با قدرت و خونریزی گره خورده بود، نقشی محوری ایفا می کرد. بیلاوال بوتو زرداری سه روز بعد از قتل مادرش در دسامبر ۲۰۰۷ میلادی (دی ۱۳۸۶) در رأس حزب مردم پاکستان، جانشین او شد. حزب مردم در آن زمان قدرت را در اختیار داشت.

او که به طور ناگهانی به بالای نردبان سیاست رسیده بود، ابتدا سعی کرد زیاد در کانون توجهات قرار نگیرد و بیشتر بر پایان تحصیلاتش در دانشگاه آکسفورد تمرکز کند. اما اکنون به کشورش بازگشته است تا در آستانه انتخابات به کارکنان حزبش انگیزه دهد، هرچند به دلایل امنیتی، رسما رهبری کارزار انتخاباتی را در دست نگرفته است.

پرویز مشرف

آخرین حاکم نظامی پاکستان در ماه مارس امسال (فروردین ۱۳۹۲) برای شرکت در انتخابات به کشور بازگشت و با به چالش کشیدن تهدیدها علیه جانش، به تبعید خودخواسته چهار ساله اش پایان داد.

اما به نظر می رسد که این تصمیم او یک اشتباه استراتژیک بود، چون اکنون ممکن است به دلیل دست کم چهار پرونده جنایی محاکمه شود. یکی از اتهامات احتمالی او خیانت خواهد بود. اینکه آیا دولت جدید ایراد چنین اتهامی علیه او را پیگیری خواهد کرد یا نه، تا بعد از زمان رأی گیری مشخص نخواهد شد.

پرویز مشرف بین سال های ۲۰۰۱ و ۲۰۰۸ میلادی، رئیس جمهوری پاکستان بود و از این نظر در تاریخ پاکستان یکی از طولانی ترین دوره های صدارت را داشته است. اما انتظار نمی رود که حزب او در انتخابات آتی، کرسی های زیادی در اختیار بگیرد.

مسلم لیگ پاکستان (شاخه قائد اعظم)

حزب میانه روی مسلم لیگ (شاخه قائد اعظم) در مجلس ملی فعلی پاکستان ۵۰ کرسی در اختیار دارد.

مسلم لیگ (شاخه قائد اعظم) در بیشتر دوره پارلمان فعلی (در فاصله سال های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ میلادی) با حزب مردم پاکستان در ائتلاف بوده است. بسیاری از اعضای حزب معتقدند که این رابطه جنجال آفرین است و باید به آن خاتمه داده شود. اگر این اتفاق نیافتد، انتظار می رود که شمار زیادی از نمایندگان عضو حزب از آن انشعاب کنند.

حزب مسلم لیگ در سال ۲۰۰۲ میلادی به دو شاخه تقسیم شد که یک شاخه آن همین شاخه قائد اعظم است و رهبری شاخه دیگر را نواز شریف به عهده دارد. در سال ۲۰۰۲ میلادی، پرویز مشرف تازه به قدرت رسیده بود و نواز شریف در تبعید به سر می برد. مسلم لیگ (شاخه قائد اعظم) تبار خود را به مسلم لیگ کل هندوستان (All India Muslim League) می رساند که رهبری آن را محمد علی جناح (بنیانگذار پاکستان، معروف به قائد اعظم) به عهده داشت.

جنبش متحد قومی

جنبش متحد قومی یک حزب سکولار است که پایگاه اصلی قدرتش در استان سند است و اعضای آن اکثرا نوادگان مهاجران اردوزبانی هستند که در زمان تقسیم هندوستان در سال ۱۹۴۷ میلادی به پاکستان مهاجرت کردند.

این حزب عمدتا منافع طبقات متوسط و فرودست شهری و صاحبان کسب و کار در شهرهای کراچی و حیدرآباد را نمایندگی می کند. جنبش متحد قومی یکی از معدود نیروهای سیاسی پاکستان است که رهبری آن در دست نخبگان سیاسی نیست. بسیاری از رهبران این حزب به طبقات متوسط و فرودست تعلق دارند.

حزب عوامی ملی

حزب عوامی ملی یک حزب چپ گرای میانه رو و از نظر سیاسی سکولار است.

این حزب گرایش های ملی گرایانه پشتون دارد و خواهان بهبود روابط پاکستان با افغانستان، هند و آمریکاست، هرچند که با حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی به مناطق قبیله ای کشور مخالف است. در چند سال اخیر شمار زیادی از پشتون ها به شهر کراچی مهاجرت کرده اند و حالا پشتون ها در پایتخت اقتصادی کشور به نیروی قابل توجهی تبدیل شده اند و گاه با جنبش متحد قومی درگیر می شوند.

مواضع سکولار حزب عوامی ملی و مخالفت آن با آشتی با پیکارجویان باعث شده است که مرتب هدف حملات پیکارجویان، بخصوص طالبان پاکستان قرار گیرد.

جمعیت علمای اسلام – فضل الرحمان

جمعیت علمای اسلام، شاخه فضل الرحمان، یک حزب مذهبی دست راستی است که رهبری آن را مولانا فضل الرحمان به عهده دارد و با فرقه دیوبندی اسلام پیوندهای ایدئولوژیک دارد.

مهم ترین مناطق نفوذ آن استان های خیبر پختونخوا و بلوچستان هستند. این حزب بشدت با حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی به مناطق قبیله ای پاکستان مخالف است و دولت را به داشتن "سیاست های طرفدار آمریکا" متهم می کند.

جمعیت علمای اسلام، شاخه فضل الرحمان، بعد از انتخابات سال ۲۰۰۸ میلادی، به دولت ائتلافی به رهبری حزب مردم پاکستان پیوست و تا دسامبر ۲۰۱۰ میلادی در دولت فدرال باقی ماند.

محاذ متحد دینی

محاذ متحد دینی، ائتلافی از پنج حزب مذهبی سنی است. یکی از این پنج حزب، جماعت اهل سنت است که شاخه سیاسی لشکر جنگوی قلمداد می شود. لشکر جنگوی مسول قتل صدها شیعه در سراسر پاکستان شناخته می شود.

محاذ متحد دینی در مناطق مرکزی و جنوبی استان پنجاب تعدادی نامزد معرفی کرده و در استان های دیگر هم با دیگر احزاب سیاسی به توافق های انتخاباتی رسیده است.