آژانس از انتشار یک گزارش علیه تهران صرفنظر کرد

دیپلماسی ایرانی:آژانس بین المللی انرژی اتمی گزارش مبسوطی را طرح ریزی کرده است که به دلیل گشایش در روابط ایران و جهان خارج از انتشار آن صرفنظر کرده ، اما در صورتی که این گزارش منتشر شود، اطلاعات بیشتری را در مورد فعالیت های هسته ای مورد تردید جمهوری اسلامی ایران ارایه می دهد.

چنین گزارشی که باید سال گذشته میلادی آماده می شد،به طور حتم موجب خشم ایران می شود و روند تلاش ها  برای حل مجادله هسته ای ایران که پس از روی کار آمدن دولت پراگماتیک حسن روحانی تسریع شده است را پیچیده خواهد کرد.

رویترز به نقل از منابع آگاه نوشت: آژانس بین المللی انرژی اتمی دست کم در حال حاضر از این طرح صرفنظر کرده است.این در حالی است که آژانس بین المللی انرژی اتمی در این مورد اظهار نظر نکرده است. منابع آگاه نیز می هرچند محتوای اطلاعات گردآوری شده از سوی آژانس برای این گزارش مشخص نیست اما برخی منابع می گویند این گزارش می تواند به نگرانی ها در مورد فعالیت های هسته ای ایران بیافزاید.

روابط ایران و غرب پس از توافقنامه هسته ای مقدماتی ژنو گرم تر شده ، اما رژیم اسرائیل این توافق را یک اشتباه تاریخی می خواند.

یک منبع آگاه در این زمینه اظهار داشت: احتمالا اسرائیل به این دلیل که آژانس این گزارش را منتشر نکرده از آن انتقاد خواهد کرد.  اما تصمیم گیری برای خودداری از انتشار این گزارش، پرسش هایی را در مورد اطلاعاتی که آژانس در دو سال گذشته در مورد ماهیت نظامی برنامه های هسته ای ایران جمع آوری کرده، مطرح می کند. به نظر می رسد گزارش جدید آژانس شامل اطلاعات به روزی در مورد فعالیت های هسته ای نظامی ایران باشد و به این ترتیب نگرانی ها را در مورد برنامه های هسته ای ایران تشدید می کند.

آژانس در گزارش نوامبر 2011 خود برخی پرسش ها را در مورد ماهیت فعالیت های هسته ای ایران در گذشته و رویکرد تسلیحاتی آن مطرح کرده بود. در این گزارش خاطرنشان شده بود که شاید بخش از این فعالیت ها همچنان ادامه داشته باشد. اما ایران این ادعا ها را تکذیب می کند.

گزارش سال 2011 آژانس موجب شد که قدرت های غربی تحریم ها را علیه ایران تشدید کنند. آژانس پس از این گزارش اعلام کرد در حال جمع آوری اطلاعات بیشتری است که از اطلاعات منتشر شده در گزارش سال 2011، پشتیبانی می کند.

یک منبع آگاه گفت: ما بر این باوریم که آژانس اطلاعات بیشتری در مورد فعالیت های هسته ای مورد تردید ایران دارد اما نمی دانیم که چه میزان از این اطلاعات در این گزارش جدید مورد استفاده قرار می گیرند.

ادعاهای بی اساس

منابع مطلع می گویند گزارش آژانس احتمالا شامل یک بررسی گسترده تر از پرونده هسته ای ایران شامل فعالیت های نظامی و دیگر موضوعات مورد دغدغه است.

به گزارش رویترز ایده این گزارش در اواسط سال 2013 به ذهن  آژانس خطور کرد، چرا که در آن زمان ایران و آژانس در یک بن بست گرفتار شده بودند. اما با روی کار آمدن دولت جدید در ایران، روحانی برای خارج کردن کشوراش از انزوا تلاش کرد و دو طرف یک توافق برای گسترش همکاری ها امضاء کردند.هرچند توافق اخیر ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی اهمیت زیادی دارد اما در آن مشخص نشده که آژانس چگونه می تواند موضوعات حساسی مانند دسترسی به سایت نظامی پارچین را حل و فصل کند.

وظیفه آژانس

دیپلمات های غربی و کارشناسان هسته ای می گویند آژانس باید کار خود را در مورد اطمینان یافتن از ماهیت غیر نظامی فعالیت های هسته ای ایران به پایان برساند و تردید ها در مورد احتمال تسلیحاتی بودن فعالیت های هسته ای ایران در گذشته را رفع کند. به گفته آنها شفاف سازی این موضوعات اهمیت زیادی دارد، زیرا با استناد بر این اطلاعات می توان دریافت که ایران برای ورود به باشگاه هسته ای چقدر زمان نیاز دارد.

با این وجود مشخص نیست که پرداختن به این موضوعات تا چه اندازه در توافق هسته ای نهایی بین ایران و گروه 1+5، لحاظ می شود. گروه 1+5 بر خلاف آژانس توانایی اعمال و لغو تحریم ها را دارد و به این ترتیب در مقابل ایران اهرم قدرتمندتری در اختیار دارد.

موسسه علوم و امنیت بین الملل که یک اتاق فکر آمریکایی است ،  هفته گذشته گزارشی منتشر کرد که در آن نوشت: برخی به اشتباه گمان می کنند طرح موضوعاتی مانند پارچین و ماهیت نظامی برنامه های هسته ای ایران اهمیتی ندارد ، زیرا مربوط به گذشته است.

اما پیتر جنکینز،  سفیر سابق انگلیس در آژانس بین المللی انرژی اتمی می گوید ایران  به پیمان منع اشاعه هسته ای پایبند بوده و همکاری با آژانس در مورد موضوعات مورد تردید و روشن کردن زوایای مبهم فعالیت های هسته ای اش را آغاز کرده است. یک مقام آمریکایی نیز می گوید شفاف سازی در مورد احتمال ماهیت نظامی فعالیت های هسته ای ایران یکی از وظایف آژانس است. به گفته وی، هرچه ایران و آژانس همکاری بیشتری با هم انجام دهند، روند مذاکرات هسته ای به سوی توافق جامع نیز بهتر پیش می رود.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10