ایران در وضعیت ونزوئلا نیست، به سمت ونزوئلایی شدن هم نمی رود

پویا ناظران-تحلیلگر موسسه مودیز-دکتری: دانشگاه ایالتی اهایو

ایران در وضعیت ونزوئلایی نیست، به سمت ونزوئلایی شدن هم پیش نمی‌ره، و همه با هم جلوی ونزوئلایی شدنش رو خواهیم گرفت.
چطور؟

ابتدا، برای این که بفهمیم چرا ایران ونزوئلایی نیست، باید بفهمیم چی شد که کار ونزوئلا به اینجا کشید.

– تا اواخر سال ۲۰۱۴ رشد ماهانه نقدینگی ونزوئلا حدود ۳٪ بود.
– از اواخر ۲۰۱۴ تا نیمه ۲۰۱۶، رشد نقدینگی در ونزوئلا بین ۵٪ تا ۶٪ در ماه بود.
– از نیمه ۲۰۱۶، رشد ماهانه نقدینگی دو رقمی شد.
– فروردین پارسال برای اولین بار، سرعت رشد نقدینگی بیشتر از ماهی ۲۰٪ شد.
– در طول بهار امسال، سرعت رشد نقدینگی ونزوئلا بیش از ماهی ۶۰٪ بوده!

اینجوری شد که ونزوئلا مبتلا به تورم‌های چند هزار درصدی شد.

ظرف پنج سال اخیر، نقدینگی ونزوئلا بیش از ۲۲۰۰ برابر شده، در حالیکه نقدینگی ایران ۳/۳ برابر شده.

وضعیت امروز ایران با همه بدی‌اش، قابل مقایسه با وضعیت ونزوئلا نیست.

آیا به سمت ونزوئلایی شدن پیش نمیریم؟

از زمانی که ونزوئلا برای اولین بار سه ماه پیاپی رشد نقدینگی بالای ۵٪ تجربه کرد، سه سال طول کشید تا دچار بحران بشه.
رشد نقدینگی ایران بطور ماهانه، در سه سال اخیر کمتر از ۲٪، و در طول بهار امسال کمتر از ۱/۵٪ بوده.
در واقع رشد نقدینگی ایران در طول چهل سال گذشته بسیار کم‌نوسان بوده و چندان از میانگین رشد ۱/۸٪ی خودش منحرف نمی‌شده.
در واقع یک بحث و چالش جدی امروز بین اقتصاددانان ایرانی، نحوه کاهش رشد نقدینگی به زیر ۱٪ه، چرا که سرعت رشد نقدینگی بسیار در برابر تغییر مقاومه.

به عبارت دیگه، افزایش پایدار سرعت رشد نقدینگی به سطح بالای ۱/۸٪ آسون نیست، اگرچه احتمالش هست.

چه نوع اتفاقاتی می‌تونه سرعت رشد نقدینگی ایران رو مثل ونزوئلا بکنه؟

باید حواسمون به سیاست‌هایی که نقدینگی رو بیش از حد افزایش می‌دهند باشه. رشد کم نقدینگی طبیعیه. اما اتخاذ سیاست‌هایی که رشد نقدینگی رو چنان افزایش بدهند که بطور پایدار، بیش از میانگین گذشته‌اش بشه خطرناکه. مثلا افزایش سرعت رشد نقدینگی ماهانه به بیش از ۵٪، می‌تونه ایران رو به سمت ونزوئلایی شدن هل بده.

وضعیت اقتصادی ایران خوب نیست. مشکلات امروز از طرفی معلول سیاست‌های غلط پنج سال اخیره، و از طرف دیگه معلول سیاست‌های غلط پنجاه سال اخیر.
منتها نسبت به شدت بحران اقتصادی باید واقع بین باشیم. اغراق در این مورد، هم استرس بی‌جهت بهمون می‌ده، هم در یافتن راه اصلاح، گمراه‌مون می‌کنه.

نقدینگی ونزوئلا بیش از ۲۲۰۰ برابر شد، که اینجوری شد. نقدینگی ایران ۳/۳ برابر شده.  اما ما کجا و ونزوئلا کجا.

منبع: اقتصاد برتر