نفوذ اخوان‌المسلمین در فرانسه

دیپلماسی ایرانی: یک گزارش پارلمانی که به تازگی منتشر شده، به بررسی نفوذ اخوان‌المسلمین در فرانسه پرداخته و نگرانی‌هایی را درباره فعالیت‌های این گروه در این کشور مطرح کرده است. این گزارش که توسط کمیته‌ای پارلمانی تهیه شده، به تحلیل حضور و تأثیر این سازمان در جوامع مسلمان فرانسه، به‌ویژه در زمینه‌های آموزشی، مذهبی و اجتماعی می‌پردازد. اگرچه این گزارش به دلیل روش‌شناسی و برخی نتیجه‌گیری‌هایش مورد انتقاد قرار گرفته، اما بحث‌های گسترده‌ای را در مورد مسائل مربوط به سکولاریسم، یکپارچگی اجتماعی و مبارزه با افراط‌گرایی در فرانسه برانگیخته است.

زمینه و هدف گزارش

این گزارش در پی افزایش نگرانی‌ها درباره نفوذ گروه‌های اسلام‌گرا در فرانسه، به‌ویژه پس از چندین حمله تروریستی در سال‌های اخیر، تهیه شده است. اخوان‌المسلمین، سازمانی که در سال ۱۹۲۸ در مصر تأسیس شد، به دلیل فعالیت‌هایش در ترویج تفسیری محافظه‌کارانه از اسلام و نفوذ در نهادهای مدنی در کشورهای مختلف، اغلب در مرکز توجه قرار دارد. در فرانسه، جایی که اصل لائیسیته (سکولاریسم) یکی از ارکان اصلی سیاست‌گذاری عمومی است، فعالیت‌های این گروه با حساسیت ویژه‌ای بررسی می‌شود.

این گزارش پارلمانی با هدف شناسایی شبکه‌های مرتبط با اخوان‌المسلمین در فرانسه، ارزیابی تأثیر آن‌ها بر جامعه و ارائه توصیه‌هایی برای سیاست‌گذاری تهیه شده است. این سند بر اساس مصاحبه‌ها، اسناد عمومی و همکاری با کارشناسان تهیه شده، اما برخی منتقدان معتقدند که شواهد ارائه‌شده در آن به اندازه کافی قوی نیست.

یافته‌های کلیدی گزارش

طبق این گزارش، اخوان‌المسلمین از طریق شبکه‌ای از سازمان‌ها، مساجد و انجمن‌های فرهنگی در فرانسه فعالیت می‌کند. این گروه به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم در فعالیت‌هایی مانند آموزش دینی، برنامه‌های خیریه و پروژه‌های اجتماعی مشارکت دارد. برخی از یافته‌های اصلی گزارش عبارتند از:

1.  شبکه‌سازی در جوامع محلی: اخوان‌المسلمین از طریق سازمان‌های خیریه و فرهنگی که به ظاهر مستقل هستند، اما به‌طور غیرمستقیم با ایدئولوژی این گروه مرتبط‌اند، نفوذ خود را گسترش می‌دهد. این سازمان‌ها اغلب در زمینه آموزش و حمایت از جوانان فعالیت می‌کنند.

2.  تأثیر بر آموزش: گزارش ادعا می‌کند که برخی مدارس خصوصی یا برنامه‌های آموزشی غیررسمی تحت تأثیر اخوان‌المسلمین، ارزش‌هایی را ترویج می‌کنند که با اصول جمهوری فرانسه، مانند برابری جنسیتی و سکولاریسم، در تضاد است.

3 . فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی: این گزارش به نقش اخوان‌المسلمین در بسیج جوامع مسلمان برای اهداف سیاسی اشاره دارد، از جمله لابی‌گری برای تأثیرگذاری بر سیاست‌های محلی یا ملی.

4. ارتباط با افراط‌گرایی: اگرچه گزارش به‌طور مستقیم اخوان‌المسلمین را به اقدامات تروریستی مرتبط نمی‌داند، اما هشدار می‌دهد که ایدئولوژی این گروه می‌تواند به‌عنوان بستری برای افراط‌گرایی عمل کند، به‌ویژه در میان جوانانی که احساس حاشیه‌نشینی می‌کنند.

واکنش‌ها و انتقادات

انتشار این گزارش واکنش‌های متفاوتی را در پی داشته است. برخی سیاستمداران و گروه‌های مدافع لائیسیته از یافته‌های آن حمایت کرده‌اند و خواستار نظارت دقیق‌تر بر سازمان‌های مرتبط با اخوان‌المسلمین شده‌اند. با این حال، دیگران این گزارش را به دلیل نبود شواهد مشخص و خطر کلی‌گویی مورد انتقاد قرار داده‌اند.

برخی کارشناسان و گروه‌های حقوق بشری معتقدند که این گزارش بیش از حد به تعمیم‌های گسترده متکی است و شواهد کافی برای اثبات ادعاهای خود ارائه نمی‌دهد. آن‌ها هشدار داده‌اند که این گزارش ممکن است به تبعیض علیه کل جامعه مسلمان منجر شود.

برخی رهبران جوامع مسلمان در فرانسه این گزارش را به‌عنوان تلاشی برای بدنام کردن مسلمانان به‌طور کلی محکوم کرده‌اند. آن‌ها استدلال می‌کنند که مرتبط دانستن فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی با اخوان‌المسلمین بدون مدارک قوی، به حاشیه‌راندن بیشتر این جوامع منجر می‌شود.

حامیان این گزارش معتقدند که این سند گامی مهم در جهت شفافیت در مورد فعالیت‌های گروه‌های اسلام‌گرا در فرانسه است و به دولت کمک می‌کند تا سیاست‌هایی برای حفاظت از ارزش‌های جمهوری تدوین کند.

این گزارش توصیه‌هایی برای تقویت نظارت بر سازمان‌های مرتبط با اخوان‌المسلمین ارائه کرده است، از جمله:

-  بررسی دقیق‌تر منابع مالی انجمن‌های خیریه و فرهنگی.

-  نظارت بر محتوای آموزشی در مدارسی که مشکوک به ارتباط با این گروه هستند.

-  تقویت برنامه‌های آموزشی برای ترویج ارزش‌های سکولار در میان جوانان.

دولت فرانسه هنوز به‌طور رسمی به این گزارش پاسخ نداده است، اما انتظار می‌رود که یافته‌های آن در بحث‌های آینده درباره سیاست‌های مهاجرت، یکپارچگی اجتماعی و مبارزه با افراط‌گرایی تأثیر بگذارد.

گزارش پارلمانی درباره نفوذ اخوان‌المسلمین در فرانسه موضوعی حساس و بحث‌برانگیز است که بار دیگر تنش‌های موجود بین ارزش‌های سکولار فرانسه و تنوع دینی در این کشور را برجسته کرده است. در حالی که برخی این گزارش را گامی ضروری برای حفاظت از لائیسیته می‌دانند، دیگران نگرانند که این گزارش به کلی‌گویی و تبعیض علیه جامعه مسلمان منجر شود. 

منبع: لوموند / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱