بازی با کلمات یا تغییر راهبردی؟

دیپلماسی ایرانی: دونالد ترامپ با امضای فرمانی اجرایی، مجوز استفاده دوباره از نام «وزارت جنگ» به جای «وزارت دفاع» را صادر کرد. این اقدام به‌ظاهر نمادین، در واقع ریشه در تاریخ آمریکا دارد؛ چرا که تا پیش از سال ۱۹۴۹، وزارت دفاع با همین عنوان شناخته می‌شد. اما امروز، این تغییر معنای فراتر از یک بازگشت تاریخی دارد و نشانه‌ای از نگاه جدید ترامپ به قدرت نظامی و سیاست خارجی ایالات متحده است.

وزارت جنگ آمریکا از سال ۱۷۸۹ تا پایان جنگ جهانی دوم، مسئول اصلی سازماندهی ارتش و هدایت کارزارهای خارجی بود. در آن دوران، ایالات متحده با پیروزی‌های بزرگی همچون جنگ‌های جهانی اول و دوم، چهره‌ای پیروز در صحنه بین‌المللی داشت. پس از جنگ جهانی دوم و با تصویب قانون امنیت ملی ۱۹۴۷، این وزارتخانه با وزارت نیروی دریایی ادغام شد و نام آن در ۱۹۴۹ به «وزارت دفاع» تغییر یافت. هدف این تغییر، کاستن از لحن تهاجمی و ارائه تصویری دفاعی‌تر از آمریکا بود. اما ترامپ معتقد است که این تغییر نام، بخشی از قدرت‌نمایی تاریخی آمریکا را تضعیف کرده و اکنون زمان بازگشت به همان تصویر «آمریکای پیروز» فرا رسیده است.

فرمان اجرایی؛ آغاز یک مسیر پیچیده

فرمان ترامپ در سپتامبر ۲۰۲۵ اجازه می‌دهد از نام «وزارت جنگ» در مکاتبات رسمی، تشریفات و معرفی مقامات استفاده شود. حتی وزیر دفاع، پیت هگ‌ست، می‌تواند خود را «وزیر جنگ» بنامد. با این حال، تغییر رسمی و دائمی نام نیازمند تصویب کنگره است. تیم ترامپ در حال بررسی راه‌های حقوقی برای تحقق این هدف است، اقدامی که نشان می‌دهد رئیس‌جمهور آمریکا این تغییر را بخشی از بازتعریف کلی هویت نظامی و سیاسی آمریکا می‌داند، نه فقط یک حرکت تبلیغاتی.

ترامپ و حامیانش بر این باورند که واژه «دفاع» حالتی منفعل و بازدارنده دارد. در نگاه آن‌ها، ارتش آمریکا باید نه‌تنها برای دفاع، بلکه برای نمایش قدرت و حتی تهاجم آماده باشد. از نظر ترامپ، واژه «جنگ» حامل صراحت و اقتداری است که می‌تواند دشمنان را از همان ابتدا مرعوب کند. او بارها گفته است که «زبان سیاسی درست» باعث نرم شدن تصویر آمریکا شده و این تغییر نام، بازگشتی است به صراحت و بی‌پرده‌گویی در عرصه بین‌المللی.
هزینه‌های مالی و پیامدهای سیاسی

با وجود اصرار ترامپ، مخالفان این طرح به هزینه‌های هنگفت آن اشاره می‌کنند. تجربه تغییر نام پایگاه‌های نظامی در آمریکا نشان داد که این اقدامات میلیون‌ها دلار هزینه در بر دارد. حالا تغییر تابلوها، اسناد رسمی، یونیفرم‌ها و نمادهای وزارت دفاع به «وزارت جنگ» می‌تواند میلیاردها دلار خرج روی دست مالیات‌دهندگان بگذارد.

علاوه بر این، برخی سیاستمداران این اقدام را یک «نمایش پرهزینه» می‌دانند که به جای تقویت واقعی ارتش، تنها بر ظاهر و نمادها تمرکز دارد. در سطح جهانی نیز نگرانی‌هایی درباره پیامدهای سیاسی این تغییر وجود دارد. بازگشت به واژه «جنگ» ممکن است تصویر ایالات متحده را به عنوان کشوری تهاجمی‌تر در افکار عمومی جهان تثبیت کند و بر روابط با متحدان سنتی واشنگتن سایه بیندازد.

نگاه منتقدان و کارشناسان نظامی

کارشناسان نظامی معتقدند که قدرت واقعی ارتش آمریکا به فناوری، تجهیزات پیشرفته و حمایت از نیروهای انسانی وابسته است، نه به تغییر نام یک وزارتخانه. آن‌ها می‌گویند که تهدیدهای قرن بیست‌ویکم – از جنگ سایبری تا تروریسم و درگیری‌های منطقه‌ای – پیچیده‌تر از آن است که با نمادسازی زبانی بتوان به آن پاسخ داد. در واقع، به اعتقاد منتقدان، تغییر نام شاید پیام سیاسی داشته باشد، اما به‌تنهایی نمی‌تواند معادلات امنیتی آمریکا را تغییر دهد. با این وجود، ترامپ باور دارد که این اقدام حامل پیام دوگانه‌ای است: در داخل کشور، بازگشت به «وزارت جنگ» نشانه احیای غرور ملی و بازگشت به روزهای پرشکوه گذشته است. در سطح بین‌المللی، این پیام را می‌فرستد که آمریکا آماده کنار گذاشتن ملاحظات دیپلماتیک و برخورد قاطع‌تر با دشمنان است.

اما این پرسش مطرح است که آیا چنین پیام‌هایی واقعاً به نفع سیاست خارجی آمریکا خواهد بود یا تنها باعث افزایش تنش‌ها می‌شود. برخی تحلیلگران هشدار داده‌اند که این تغییر ممکن است رقبا و دشمنان آمریکا را تحریک کند و فضایی خصمانه‌تر در روابط جهانی ایجاد نماید. در نهایت، تصمیم ترامپ همچنان با دو تفسیر متفاوت روبه‌روست: عده‌ای آن را یک حرکت تبلیغاتی و پوپولیستی برای جلب آرای داخلی می‌دانند، در حالی که برخی معتقدند این اقدام بخشی از راهبردی بزرگ‌تر برای بازگشت به سیاست خارجی تهاجمی‌تر است. تغییر نام رسمی همچنان نیازمند رأی کنگره و پذیرش افکار عمومی است. اما حتی اگر این تغییر عملی شود، باید دید آیا بازگشت به «وزارت جنگ» واقعاً می‌تواند معادلات قدرت آمریکا را تغییر دهد یا تنها یک نماد پرهزینه در تاریخ سیاسی این کشور باقی خواهد ماند./هفت صبح