غزه آزاد شد، بازسازى کند است
رفح و نوار غزه؛ جايى که بيشتر مردم داستان نگونبختى دارند و ابراهيم ابوشتات به عنوان يک شهروند فلسطينى مى‌تواند اين وضعيت را در قالب يک کتاب به رشته تحرير درآورد. او که اسرائيلى‌ها هر دو خانه‌اش را منهدم کرده‌اند شش سال است که کارش را نيز از دست داده و خانواده 9 نفرى‌اش هم سه سال است در اتاقى انبارى‌شکل زير يک استاديوم فوتبال زندگى مى‌کنند.
شتات از معدود فلسطينيانى است که هنوز به آينده فلسطين اميدوار است. تا اندازه‌اى مى‌توان گفت به واسطه پيگيرى‌هاى او بوده که ساخت 300 خانه در تپه‌هاى شنى مجاور قرارگاه سابق يهوديان در رفيه‌يام آغاز شده است. فاز اول پروژه در نزديکى مدرسه‌اى کنار قرارگاه سابق اسرائيلى‌ها در غزه انجام مى‌شود. ساکنان اين قرارگاه تابستان سال 2005 از آنجا خارج شدند. شتات مى‌گويد يکى از اين واحدها متعلق به او است.
با عقب‌نشينى اسرائيلى‌ها از نوار غزه، اميد فلسطينى‌ها براى داشتن مدرسه و خانه‌هاى مسکونى جديد و رونق تجارت افزون شده و آينده‌اى روشن براى منطقه‌اى که 5/1 ميليون فلسطينى در آن زندگى مى‌کنند، ديده مى‌شود.
شتات 47 ساله مى‌گويد زمانى که اسرائيلى‌ها نوار غزه را ترک کردند ما از دولت فلسطين خواستيم تا آرامش و صلح را در منطقه فراهم کند اما به دليل کشمکش بين گروه‌هاى داخلى فلسطين، درگيرى با اسرائيل و کمبود پول و اعتبار، قرارگاه‌هاى متروکه به حالت سابق باقى مانده و بازسازى در آن رخ نداده است.
اسرائيل در توافق با فلسطينى‌ها، 1600 خانه مسکونى تخريب شده را تسطيح کرد و آواربردارى سه مورد از 21 مورد از قرارگاه‌ها را انجام داد.
اما پيشرفت و توسعه زمين‌هاى خشک حاشيه رفيه‌يام، در جنوب غربى غزه نزديک مرز مصر که هيچ زندگى انسانى در آن يافت نمى‌شد، آغاز شده است.
شتات يک روز جمعه به همراه همسرش ماها، به محل ساخت خانه‌ها رفت تا از فونداسيون 20 خانه معمولى بازديد کند که با نقشه‌هاى ساده و سنگين، خانه‌هاى دو يا سه‌طبقه مجزا با سکونت يک خانواده در هر طبقه طراحى شده است. ماها شتات مى‌گويد که من بسيار خوشحال هستم و به آينده خوب اين منطقه ايمان دارم.
فلسطينى‌ها مى‌گويند، در سال 2000 که شورش عليه اسرائيلى‌ها شروع شد، حداقل حدود 1500 خانواده در رفح خانه‌هاى خودشان را از دست داده‌اند.
بولدوزرهاى نظامى اسرائيل در طول مرز مصر اقدام به تخريب خانه‌ها کرده و آنها ادعا مى‌کردند که مبارزان و جنگجويان فلسطينى از اين خانه‌ها به عنوان مخفيگاه و محل استقرار براى حمله به نيروهاى اسرائيلى استفاده مى‌کنند. خروج اسرائيل باعث شده فلسطينيان از سرزمين‌هاى فقير به قرارگاه‌هاى مسکونى پيشين خود روى بياورند.
اما چنانچه شهروندان فلسطينى از سکونت در خانه‌هاى جديد اعلام نارضايتى کنند اسرائيلى‌ها به زعم خود اين ساکنان غيرقانونى ناراضى را از اين خانه‌ها بيرون مى‌کنند و آنها را به اين قرارگاه‌ها راه نمى‌دهند. اين قرارگاه‌ها گلخانه‌هاى متعددى را در خود جاى داده‌اند که هزاران شغل جديد کشاورزى در آن مى‌تواند ايجاد شود.
فلسطينى‌ها بعد از خروج اسرائيلى‌ها، اقدام به بازسازى گلخانهها و سرمايه‌گذارى در آنها کرده‌اند و محصولات و فرآورده‌هاى بسيار مرغوبى را در زمستان سال‌هاى 2005 و 2006 به دست آورده‌اند اما قادر نبودند توليدات خود را به اروپا يا بازارهاى اصلى صادر کنند و دليلش اين بود که اسرائيل در برخى اوقات به دليل مسائل امنيتى مسير و شاهراه اصلى عبور کالا از غزه را مى‌بست.
فلسطينى‌ها به دليل فقدان پول و ترس از شرايط و گرفتار شدن به سرنوشت مشابه دو سال گذشته، براى کاشت محصولات زمستانى در اين گلخانهها اقدامى صورت نداده‌اند اما چنانچه محصولات خاصى براى صادرات آماده باشد، مسير عبور کالاها در هفته‌هاى اخير اغلب باز است.
وزير کشاورزى فلسطين مى‌گويد اين وزارتخانه به‌زودى واگذارى اين گلخانهها به صورت اجاره به کشاورزان را شروع خواهد کرد و آنها را در جهت توسعه و رشد بازار محلى تشويق خواهد کرد. قدر مسلم اينکه هيچ تضمينى براى صادر کردن ميوه‌ها، سبزيجات و گل‌ها در زمان دقيق خود وجود ندارد.
مشاور نخست‌وزير فلسطين مى‌گويد که دولت فلسطين قرارگاه‌هاى مسکونى پيشين را به ساخت دانشگاه‌ها، بيمارستان‌ها و احداث برخى ساختمان‌ها و امکانات ويژه اختصاص داده است. اين پروژه‌ها به چندين دليل توسعه کندى داشته‌اند.
دولت فلسطين کارايى مطلوبى ندارد و چند ماه پس از خروج اسرائيل از غزه حماس به عنوان يک نهضت اسلامى تندرو به روى کار آمد که باعث شد کشورهاى غربى کمک‌هاى مالى مستقيم خود را قطع کنند.
احمد يوسف مى‌گويد ما مجبوريم که از کشورهاى ديگر در تکميل اين پروژه‌ها کمک بگيريم. عربستان سعودى يازده و نيم ميليون دلار براى ساخت 300 خانه مسکونى در غزه کمک کرده و برنامه توسعه ملل متحد نيز بر پروژه‌ها نظارت دارد.
شتات به عنوان يک جوشکار به مدت 14 سال در اسرائيل کار کرده و يک خانه سه‌طبقه بزرگ در رفح واقع در 45 مترى مرز غزه با مصر ساخته است.
شتات هم جزء همان هزاران فلسطينى است که شغل خود را از دست داده‌اند. در اين شرايط اسرائيل نيز برخى کارگران فلسطينى را از کشور خود اخراج مى‌کند. شتات مى‌گويد در درگيرى‌هاى پنج سال قبل بين فلسطينى‌ها و نيروهاى نظامى اسرائيل نيروهاى اسرائيل خانه همسايه‌اش را منهدم کردند که اين باعث شد خانه وى نيز تخريب شود و سکونت در آن امکان‌پذير نباشد.
شتات هم يک خانه در همان حوالى اجاره کرده بود که آن هم در سال 2004 همزمان با تخريب بسيارى از خانه‌هاى اطراف توسط نيروهاى نظامى اسرائيل منهدم شد. تنها پناهگاهى که شتات براى همسرش و هشت فرزندش که سه تا 20 ساله هستند در اختيار دارد يک اتاق انبارى‌شکل است که در زير استاديوم فوتبال رفح واقع شده است.
شتات مى‌گويد که به دنبال نقل مکان من و خانواده‌ام به آن اتاق انبارى‌شکل زير استاديوم به دنبال تهيه خانه به جاى خانه خراب شده قبلى به رايزنى با دولت حاکم فلسطين پرداختم ولى کمک ناچيزى در اين زمينه به من شد و پس از آن کميته‌اى براى بى‌خانمان‌ها در رفح تشکيل دادم و براى خود يک گرفتارى تازه در ادارات دولتى در غزه به وجود آورده‌ام.
وى ادامه داد که من به دولتى‌ها گفته‌ام اگر دولت زمينى براى ساخت خانه به ما ندهد ما مجبوريم اداره‌هاى دولتى را براى سکونت خود انتخاب کنيم.
شتات در ادامه مى‌گويد که حدود يک سال پيش دولت فلسطين براى ساخت 300 باب خانه زمين اختصاص داده اما اين زمين‌ها تنها نياز نيمى از افراد را برطرف مى‌کند که خانه‌هايشان را در طول مرز در زمان جنگ از دست داده‌اند.
قرارگاه تل‌کتيفا نوعى از قرارگاه‌هاى سابق است که چندين کيلومتر بالاتر از سواحل مديترانه واقع شده است. گوشه شمال غربى مديترانه را اعضاى مسلح جنبش فتح از زمان خروج اسرائيلى‌ها در اختيار گرفته‌اند. يک ماه قبل نيز نيروهاى حماس در بخش جنوبى پاسگاهى را مستقر کرده‌اند که در گذشته نيروهاى فتح در آنجا بودند.
قسمت جنوب غربى، جايى که نيروهاى وزارت کشاورزى فلسطين در آن استقرار دارند، آثارى از جنگ از جمله پرچم‌هاى پاره شده متعلق به فلسطين و بقاياى ديگر جنگى مشاهده مى‌شود و اين نشان مى‌دهد که در گذشته و هرچند وقت يک‌بار در راستاى جنگ‌هاى گروهى و فرقه‌اى هر دو جنبش فتح و حماس عليه يکديگر آتش گشوده‌اند و شرايط فعلى حاکم بر فلسطين حاکى از آن است که آنها ديگر تصميمى براى جنگ عليه يکديگر ندارند و بيشتر به اتحاد ملى مى‌انديشند.
خانواده‌اى را مى‌بينيم که در يک مهدکودک واقع در تل‌کتيفا زندگى مى‌کنند. فوزى ابوعابد مى‌گويد که اينجا که ما ساکن هستيم متعلق به يک فلسطينى است که از قبل از تصرف منطقه توسط اسرائيل اينجا بوده است.
عابد اضافه کرد که خانه‌ام در سال 2002 توسط اسرائيلى‌ها منهدم شده و يارانه دولتى نيز براى اجاره خانه از سال گذشته قطع شده است.
وى مى‌گويد: «دولت هنوز درست شکل نگرفته و ما مجبوريم خودمان دنبال راه و چاره بهتر باشيم.»
نظر شما :