تحریم هوشمندانه؛ تجربه‌ای جدید در مورد ایران
دیپلماسی ایرانی: در سال جدید میلادی بیش از سال قبل صحبت از کارایی یا ناکارآمدی، نوع و میزان، زمان و گروه‌های هدف و چگونگی اعمال تحریم‌های مختلف و سخت بر ایران نقل محافل غربی و مبحث داغی برای تصمیم‌گیران امریکایی شده است.
در تازه‌ترین اظهار نظر مسئول سیاست خارجی ایالات متحده امریکا از تحریم‌های هوشمندانه‌ای سخن گفته می‌شود که گروه کوچکی از مقام های عالی رتبه ایران را هدف قرار خواهد داد.
این تجربه‌ای جدید برای ایران از یک سو و برای اعمال کنندگان تحریم از سوی دیگر است. تحلیل‌گران غربی بارها از ابهام و تناقض‌های موجود در گزینه تحریم به ویژه با اشاره به سوابق ناکارآمدی این گزینه درمورد کشورهایی چون ایران با اقتصادهایی بسته و شبکه‌ای از ارتباطات اقتصادی زیرزمینی سخن گفته بودند اما اهمیت انتخاب راهکاری که علاوه بر تشدید فشارها بر ایران، مردم کشور را کمتر متوجه زیان‌های مختلف کند، پس از انتخابات و با رویدادهای داخلی ایران بیشتر شد.
هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه امریکا، هشدار داده است که تحریم‌های آتی علیه ایران، گروه کوچکی از مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی را هدف قرار خواهد داد. گروه کوچک از مقام‌های ارشد متوجه چه افرادی است؟
بی ترید برای ایالات متحده و شرکای غربی این کشور تاثیرگذاران یا عاملان اصلی در ساختار اقتصادی و سیاسی ایران مشخص هستند؛ تاکید طرف‌های غربی متمرکز شدن تحریم‌ها بروی معاملات، قرادادها، ارتباط‌ها و فعالیت‌های دست اندرکاران سپاه پاسداران است.
خانم کلینتون این مساله را چنین توضیح می دهد: "روشن است که گروه نسبتا کوچکی در ایران تصمیم گیرنده هستند. آن‌ها روابط سیاسی و تجاری با هم دارند و اگر ما بتوانیم مسیر تحریمی‌هایی را به وجود آوریم که افراد تصمیم گیرنده را هدف قرار دهد، این راه هوشمندتری برای تحریم‌ها خواهد بود."
علاوه بر اهمیت ابعاد متفاوتی از تحریم که اکنون در قالب تحریم‌های هوشمندانه علیه ایران مورد بررسی قرار داد، بحث دیگر، انتخاب زمان مناسب برای اعمال تحریم‌ها و کسب بیشترین نتیجه از این اقدام است.
به اعتقاد بسیاری از صاحب نظران غربی شرایط کنونی ایران بیش از هر زمان دیگری برای اعمال تحریم‌های متنوع مساعد است.
ادعای این افراد آن است که ایران در داخل با شکاف میان دولت و ملت مواجه است و در خارج دست یابی به اجماع علیه برنامه هسته‌ای ایران سهل‌تر شده است چراکه جامعه جهانی به تلاش‌های مستمر دیپلماتیک برای حل بحران هسته‌ای ایران واقف است و محدودیت زمانی اجازه تکرار تجربه‌های گذشته را در مورد ایران نمی‌دهد.
دیدگاه‌هایی کاملا متفاوت
غرب بدنبال راهکاری است که با کمترین هزینه بیشترین نتیجه را ارائه دهد؛ به نظر می‌رسد که این راهکار همانا متمرکز شدن تحریم‌ها بر مقام‌های ارشد ایران است. در این دیدگاه تحریم موجب تاثیرگذاری بر فعالیت‌ها و برنامه‌های تصمیم سازان ایران می شود و احتمال تغییر روش های هسته‌ای این کشور را تقویت می‌کند. همچنین آسیبی به مراتب کمتر از تحریم‌های مستقیم اقتصادی و مالی بر مردم ایران خواهد داشت.
اما نگاه ایران متفاوت است؛ ایران تحریم را ابزاری ناکارآمد بر فعالیت‌ها و سیاست‌های خود می‌داند و برای اثبات این موضوع به سوابق تحریم‌های سی سال گذشته اشاره دارد. همچنین دولتمردان کشور معتقدند که اعمال تحریم‌ها و شدت گرفتن وضعیت وخیم اقتصادی مردم ایران را به دخالت بیگانگان بیش از بیش آگاه می‌کند و این امر موجب تقویت اتحاد داخلی بر علیه کشورهای مداخله‌گر خارجی خواهد بود.
گذشت زمان و تحولات آتی صحت و سقم هر یک از این ددیگاه‌ها را مشخص خواهد کرد اما نکته‌ای که نمی‌توان از آن غافل بود تاثیرپذیری واقعی ایران از تحریم‌های مختلف گذشته و احتمالا تاثیرپذیری عمیق‌تر مردم از تحریم‌هایی است که در بخش انرژی مانند بنزین نصیب کشور خواهد شد.
نظر شما :