روابط چين و امريکا تيره تر از آنچه تصور مى‌شد
دیپلماسی ایرانی: روشن بود که معامله تسلیحاتی امریکا با تایوان خوشایند چین نخواهد بود. ولی کسی فکر نمی‌کرد واکنش چین چنین خشمگینانه باشد. چند نظامی بلندپایه چینی به دولت اوباما درباره معامله تسلیحاتی با تایوان هشدار داده‌اند.
پس از این که ایالات متحده امریکا از معامله تسلیحاتی تازه خود با تایوان خبر داد، سیل انتقادات چین به سوی این کشور سرازیر شد. پکن برآشفتگی عمیق خود را از معامله مشمئزکننده امریکا با تایوان بر زبان آورد و آن را دخالت خشن در امور داخلی خود خواند. چین گفت که این اقدام به مناسبات میان واشنگتن و پکن زیان‌های سنگین وارد می‌کند.
به این ترتیب در حالی که باراک اوباما با مشکلات فراوان داخلی و خارجی روبه‌رو است مناسبات امریکا و چین نیز که چندان گرم نبود، دچار یک شوک تازه شد. اکنون ناظران سیاسی می‌پرسند که آیا باید منتظرعصر یخبندانی در مناسبات میان دو کشور بود؟
امریکا تاکنون به واکنش خشمگینانه چین پاسخ خونسردانه‌ای داده است. یک مقام بلندپایه دولت امریکا به روزنامه واشنگتن پست گفت: «ما تا کنون بر این‌گونه مشکلات چیره شده‌ایم و این بار نیز چیره خواهیم شد.»
ولی باید یادآور شد که مشکلات میان دو کشور روی هم انبار شده‌اند. این مشکلات در زمینه‌های اقتصادی، مالی، حقوق بشر، آزادی بیان و مسائل سیاست خارجی مانند برنامه اتمی ایران و کره شمالی گوناگون‌اند و واشنگتن برای حل آنها به همکاری پکن نیازمند است.
همین جمعه هفته پیش ۲۹ ژانویه بود که هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه امریکا به چین هشدار داد در برابر تشدید تحریم‌ها علیه ایران مقاومت نکند حتی اگر در معاملات تجاری با ایران در زمینه انرژی منافع گسترده‌ای دارد.
یک روز پیش از آن گری لاک وزیر بازرگانی امریکا از مشکلات شرکت‌های امریکایی در چین به دلیل کمبود شفافیت و امنیت حقوقی انتقاد کرده بود.
تازه‌ترین نمونه اختلافات بر سر ماشین غول‌آسای جستجوگر گوگل بود که به دلیل سانسور و حملات سایبری از طرف چین اخیرا تهدید کرده بود فعالیت‌های خود را در این کشور متوقف خواهد کرد.
با این همه تجارت و سرمایه‌گذاری از فصول مثبت در مناسبات میان دو کشور است. ولی در این میان هر دو کشور گمرک خود را افزایش داده و یکدیگر را متقابلا به اقدامات حمایت‌گرایانه از کالاهای داخلی پروتکسیونیسم متهم می‌کنند.
امریکا از ضعف یوآن واحد پول چین شاکی است و چین نیز که بزرگ‌ترین وام‌دهنده به امریکاست، متقابلا تلاش می‌کند دلار را به عنوان ارز ذخیره جهانی ملغی و سبدی بین‌المللی را جانشین این ارز کند. اگر قرار باشد عدم تعادل اقتصادی در جهان کاهش یابد، چین باید کمتر صادر و بیشتر مصرف کند در صورتی که در مورد امریکا درست بر عکس است.
این مشکلات در حالی روی هم انبار شده که آغاز ریاست‌جمهوری باراک اوباما در کاخ سفید برای بهبود مناسبات میان دو کشور امیدهای زیادی برانگیخته بود. اوباما مناسبات با چین را مهم‌ترین اولویت در سیاست خارجی خود اعلام کرده بود.
واقعیت هم این است که از زمان عادی شدن مناسبات میان دو کشور در دهه هفتاد هیچ رئیس جمهوری مانند اوباما چنین در پی گسترش مناسبات با رهبران کمونیست چین نبوده است. ولی در جریان کنفرانس اقلیمی کپنهاگ شکاف میان چین با امریکا و دیگر کشورهای صنعتی بیشتر شد و در نتیجه دیدار اوباما از چین در ماه نوامبر سال پیش دستاورد چندانی نداشت.
مباحثات بر سر معامله تسلیحاتی امریکا با تایوان تازه آغاز شده است اما دردسر تازه‌ای نیز در راه است، در ماه فوریه دالایی لاما رهبر تبعیدی بوداییان تبت از امریکا دیدن می‌کند. ممکن است اوباما نیز با او ملاقات کند. همین اقدام می‌تواند باعث شود که هوجین‌تائو رهبر حزب کمونیست و رئیس جمهوری چین دیدار ماه آوریل خود از واشنگتن را لغو کند.
نظر شما :