آمريکا – عربستان دو ضلع مخالفت با ايران

"لطفا به ما در تنبيه ايران کمک کنيد." اين جمله‌اى‌ست که رابرت گيتس وزير دفاع ايالات متحده در ديدار با مقام‌هاى عربستان سعودى بر زبان آورد. کمتر از دو هفته پيش بود که خانم هيلارى کلينتون وزير امور خارجه ايالات متحده در راس هياتى بلند‌پايه به عربستان سعودى و قطر سفر کرد. سفرى که ناگفته پيدا بود هدف از انجام آن جلب حمايت کشورهاى همسايه ايران براى تشديد تحريم‌ها عليه اين کشور بود.
 
اکنون گيتس هم راهى منطقه شده است تا در جامه وزير دفاع کشورش به رياض اطلاع دهد که دولت باراک اوباما ديگر قادر به توسل به ديپلماسى براى حل پرونده ايران نيست و در حال حاضر هيچ‌چيز مانند تحريم کارساز نخواهد بود. ايالات متحده و همراهان اروپايى‌اش مدتهاست خود را براى تشديد تحريم‌هاى ايران مهيا مى‌کنند اما نبود حمايت‌هاى منطقه‌اى تحقق اين امر را براى آنها مشکل کرده است. ايالات متحده همچنان اصرار دارد که گزينه تعامل با ايران بر روى ميز است اما همزمان غرب نمى‌تواند منتظر تهران باقى بماند و بايد در مسير موازى ديگرى براى تحت فشار قرار دادن تهران هم قرار بگيرد.

معاون مطبوعاتى وزير دفاع امريکا پس از ديدار گيتس با پادشاه عربستان، در اين خصوص گفت: ما اميدوار هستيم که عربستان سعودى با نفوذى که از اين کشور در سطح منطقه‌اى و بين‌المللى سراغ داريم بتواند به ما در مسير اعمال تحريم‌‌هاى هدفمند عليه ايران کمک کند.

اين اظهارات در حالى اتجام مى‌گيرد که عربستان سعودى سالهاست از بيم افزايش نفوذ ايران در منطقه با آمريکايى‌ها دست دوستى و مودت داده است. عربستان پيش از سفر مقام‌هاى آمريکايى هم ادعا کرده بود که دستيابى تهران به تسليحات هسته‌اى مى‌تواند منجر به آغاز رقابتى هسته‌اى در منطقه خاورميانه شود. عربستان سعودى و بسيارى از کشورهاى سنى‌نشين منطقه در حال حاضر پروژه موشکى ايران را نيز خطرى جدى براى خود مى‌دانند. دقيقا به واسطه همين دغدغه‌ها است که ايالات متحده بسيارى از متحدان منطقه‌اى خود را به انواع موشک‌هاى دور و نزديک برد مجهز کرده است.

تهران تا‌کنون بارها بر ماهيت صلح‌آميز بودن برنامه هسته‌اى خود تاکيد کرده است اما غرب اصرار دارد که آنچه ايران در ملاعام از آن سخن مى‌گويد با هدف پشت پرده اين کشور تفاوت دارد. واشنگتن به دنبال اعمال تحريم‌هاى هدفمند از جمله تحت فشار قرار دادن سپاه پاسداران انقلاب اسلامى است. در شرايطى که بسيارى از تحليل‌گران بين‌المللى و البته اسرائيل اعتقاد دارند که تهران مى‌تواند از پس شديد‌ترين تحريم‌ها هم برآيد، وزير امور خارجه عربستان سعودى نيز در اظهاراتى هدفمند نسبت به ناکارآمدى اين تحريم‌ها هشدار داد: بايد توجه داشته باشيد که ايران بيخ گوش ما است و ما بايد به دنبال راهکارى آسان‌تر براى مهار برنامه هسته‌اى ايران باشيم. ما به قطعنامه‌اى لازم‌الاجرا نياز داريم نه قطعنامه‌اى شديد اللحن اما نه چندان کارآمد.