چهل درصد مردم فرانسه براى انتخابات تصميم نگرفته‌اند، چرا؟

اما آن چه مشخص است انتخابات رياست جمهورى فرانسه در دور نخست برنده‌اى نخواهد داشت و برگزارى دور دوم انتخابات در روز ششم مى و با حضور دو نامزد برتر از ميان 12 نامزد فعلى، قطعى خواهد بود. اين در حالى است که تنها حضور نيکولا سارکوزى، نامزد حزب راست‌گراى او.ام.پ در دور دوم انتخابات قطعى به نظر مى‌رسد و براى تصاحب مقام دوم ميان سگولن رويال نامزد حزب سوسياليست، فرنسوا بايرو نامزد ميانه‌رو و ژان مارى لوپن نامزد حزب راستگراى افراطى جبهه ملى رقابت سختى وجود دارد.

بر اساس نظرسنجى‌ها، سگولن رويال که در صورت موفقيت نخستين رئيس‌جمهور زن تاريخ فرانسه خواهد بود، پس از سارکوزى از بيشترين اقبال براى راهيابى به دور دوم انتخابات برخوردار است. اما با توجه به سابقه انتخابات سال 2002 و ميليون‌ها نفرى که هنوز تصميم قطعى خود را نگرفته‌اند، نتايج اين گونه نظرسنجى‌ها چندان قابل اعتماد نيست.

بسيارى از تحليل‌گران، احتمال مى‌دهند که فرانسوا بايرو با اتخاذ ديدگاه‌هايى که هم براى چپ‌ها و هم براى راست‌ها جذابيت دارد، شمار زيادى از راى‌دهندگان را به سوى خود بکشد و رقيب سارکوزى در دور دوم انتخابات شود. همچنين ژان مارى لوپن که در سال 2002 و در کمال شگفتى با پشت سر گذاشتن ليونل ژوسپن سوسياليست همراه با شيراک به دور دوم انتخابات راه پيدا کرد، امسال نيز مى‌تواند شگفتى‌ساز باشد. به خاطر ديدگاه‌هاى نژادپرستانه و افراطى لوپن، بسيارى از طرفدران او از اين که در نظرسنجى‌ها موضع خود را اعلام کنند، ابا دارند و به همين خاطر آراى نهايى لوپن هميشه از آن چه در نظرسنجى‌ها پيش‌بينى مى‌شود بيشتر خواهد بود.

با توجه به عدم وجود يک موضوع محورى در انتخابات امسال که تقابل آراى نامزدها و طرفدارانشان حول آن شکل بگيرد، بسيارى از نامزدها با موضع‌گيرى‌هاى بى‌سابقه تلاش کرده‌اند تا گروهى از طرفداران ديگر نامزدها را به سوى خود جذب کنند.

سارکوزى ضدکمونيست و طرفدر اقتصاد بازار آزاد، از کاهش ماليات‌ها حرف مى‌زند و از فلاسفه‌ مارکسيست نقل قول مى‌کند. سگولن رويال سوسياليست نيز با اعلام اين که هر فرانسوى بايد پرچم کشورش را در خانه داشته باشد و سرود ملى فرانسه را از بر باشد، دست راستگرايان افراطى را از پشت بسته است.

تمام اين‌ها دست به دست هم داده است تا راى‌دهندگان گيج شوند و قدر به تصميم‌گيرى نباشند. با اين حال آمارها نشان مى‌دهد که انتخابات ريات‌جمهورى آتى فرانسه براى بسيارى از مردم اين کشور اهميت ويژه‌اى دارد و احتمالا از نظر آمار مشارکت، رکورد تازه‌اى در ربع قرن اخير بر جاى خواهد گذاشت.

تعداد افرادى که براى شرکت در انتخابات ثبت‌نام کرده‌اند، افزايش قابل توجهى يافته است؛ اين امر به ويژه در حومه‌هاى فقيرنشين شهرهاى بزرگ مشهود است، همان حومه‌هايى که اکثر ساکنانش را مهاجران مسلمان و فرزندان فرانسوى‌ و بيکارشان تشکيل مى‌دهند و در سال 2005 صحنه شورش‌ها و درگيرى‌هاى خيابانى خشونت‌بارى بودند. سارکوزى در مقام وزير کشور دولت شيراک برخورد سخت و خشن با اين ناآرامى‌ها را در دستور کار خود قرار داد و شرکت‌کنندگان در اين ناآرامى‌ها را «تفاله» خواند. به اين ترتيب او مى‌تواند مطمئن باشد که از آراى اين مناطق نصيب چندانى نخواهد برد؛ آرايى که هر چند در دور اول ممکن است به خاطر پراکندگى تاثير چندانى نداشته باشند، اما در دور دوم با تمام قوا پشت سر رقيب سارکوزى جمع خواهند شد.

بر اساس نظرسنجى‌ها، بيکارى و اشتغال دغدغه اصلى راى‌دهندگان در سراسر فرانسه است. به همين خاطر سرزنش ايرباس به خاطر اخراج کارگرانش و نيز اعتراض به رقم درشت حقوق مديران، در دستور کار نامزدها قرار گرفته است.

اما در هفته‌هاى اخير چيزى که به محور اصلى تبليغات نامزدها بدل شده است نه بيکارى و اشتغال بلکه هويت ملى است. سارکوزى پيشنهاد تشکيل وزارت «مهاجرت و هويت ملى» را مطرح کرده است که از سوى منتقدانش ژستى نژادپرستانه و چشمکى به هواداران لوپن تعبير شده است. رويال نيز با تاکيد بيش از حد بر پرچم و سرود ملى فرانسه، باعث ايجاد بحثى دامنه‌دار درباره‌ معناى فرانسوى بودن در رسانه‌ها شده است.

فرانسه در ميان کشورهاى توسعه يافته چپ‌ترين کشور محسوب مى‌شود و انقلاب در خون مردم اين کشور است. از ميان 12 نامزد انتخابات يکشنبه، سه تروتسکيست، يک کمونيست و ژوزه بوو، کشاورز ضدجهانى‌سازى که به خاطر پرتاب زباله به رستوران مک‌دونالد زندانى شده بود، به چشم مى‌خورند. بر اساس نظرسنجى‌ها، اين نامزدها در کل کمتر از 10 درصد آراى راى‌دهندگان را به دست خواهند آورد که هر چند براى خودشان ناچيز خواهد بود، اما مى‌تواند موجب بر هم خوردن تعادل آرا ميان نامزدهاى اصلى در دور اول انتخابات شود.  

در حالى که سارکوزى مى‌گويد مردم فرانسه اغلب به چپ راهنما مى‌زنند اما به راست مى‌پيچند، بسيارى نيز اميدوارند که پس حدود ربع قرن بار ديگر چپ‌ها در فرانسه به قدرت برسند. آن چه مسلم است، پس از 12 سال رياست‌جمهورى رخوت‌بار ژاک شيراک، مردم فرانسه از انتخابات رياست‌جمهورى آتى اين کشور انتظار تغيير و تحول دارند و در ادبيات سياسى نيز راست مترادف «حفظ وضعيت موجود» و چپ مترادف «تغيير» است.