فصلى جديد در روابط ايران و عراق

حسن کاظمی قمی، سفیر سابق ایران در عراق، سفر آقای صالحی را اجرایی شدن توافقات از پیش اعلام شده می‌داند. صالحی اولین مقام ایرانی است که پس از تشکیل دولت عراق بعد از گذشت هشت ماه و پس از تنش‌های سیاسی در این کشور به عراق سفر کرد. وى در طول سفر دو روزه‌اش به بغداد، کاظمین، نجف و کربلا رفت و علاوه بر دیدار و گفت‌وگو با مقامات عالی رتبه این کشور از جمله رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر، رئیس مجلس، رئیس پارلمان این کشور و وزیر امور خارجه با علما و مراجع تقلید نجف از جمله آیت‌الله علی سیستانی نیز دیدار و گفت‌وگو کرد.

گفتاری از حسن کاظمی قمی، سفیر سابق ایران در عراق، برای دیپلماسی ایرانی:

سفر آقای دکتر صالحی سرپرست وزارت خارجه، در نگاه اول ابلاغ سلام و پیام تبریک مقامات کشورمان به مقامات کشور عراق بود. اما موضوع مهم‌تر مساله پیگیری تحکیم و توسعه روابط با دولت جدید عراق است.

در راستای سفر صالحی سخنرانی آقای مالکی در پارلمان و تاکید او بر اولویت‌هایی مثل امنیت، سازندگی و توسعه روابط با کشورهای همسایه مورد توجه است. بنابراین در چارچوب همکاری‌های دوجانبه، این سفر برای پیگیری اجرایی کردن توافق هايى است که در گذشته بین دو کشور ایجاد شده بود. همان‌طور که می‌دانید طی سال‌های اخیر بیش از 175 سند همکاری بین دو کشور امضاء شده که برخی از آنها اجرایی شد و برخی نیز در حال مطالعه است.

با تشکیل دولت جدید، اراده رهبران دو کشور برای همکاری همه جانبه و عمیق بین دو کشور است و ایران هم اعلام آمادگی کرده که تجربه سازندگی خود را به عراق منتقل کند. در چنین فضایی آقای صالحی به عراق سفر کرد و با مقامات عراقی از جمله نخست وزیر، رئیس جمهور، رئیس پارلمان و وزیرخارجه این کشور دیدار کرد. در این دیدار همچنين بر اجرایی کردن توافقات بین دو کشور تاکید شد. این آمادگی از سوی مسئوولین دو کشور اعلام شده و رئیس جمهور و نخست وزیر عراق موافقت خود را اعلام کردند تا با تلاش همه جانبه خود بتوانند از تجربیات ایران استفاده کنند.

برای اجرایی کردن توافق هاى بین مقامات مذاکرات خوبی انجام شد و از جمله این توافقات تشکیل کمیسیون عالی مشترک است. به عبارت دیگر در راس این کمیسیون از عراق نخست وزیر و از طرف ایران معاون اول رئیس جمهور مسئوولیت دارند که کمیسیون عالی مشترک را تشکیل دهند. همچنین در این کمسیون هدف این است که با حضور مقامات و وزرای ایران و عراق درباره موانع و مشکلاتی که در روابط بین دو کشور وجود دارد، مذاکره کرده و به دنبال اجرایی کردن توافقات نیز برنامه‌های خود را اعلام  کنند.

توافق دیگری که صورت گرفت درباره زائرین ایرانی و مشکلاتی بود که در مرز این دو کشور وجود دارد؛ برای حل این مساله نیز قرار شد که به ویژه ازطرف نخست وزیرعراق پیگیری‌های جدی انجام شود.

همچنین توافق‌های دیگری صورت گرفت از جمله اینکه کمیسیون‌های کنسولی بین دو معاون وزیر خارجه و کمیسیون‌های سیاسی تشکیل شود.

در ادامه مذاکرات از طرف آقای احمدی نژاد از آقای مالکی دعوت شد که به ایران بیایند و در زمان مقتضی این سفر انجام خواهد شد. همانطور که می‌دانیم در دیدار با رئیس جمهور نیز بر گسترش روابط دو کشور برای اجرای توافقات تاکید شد.

در دیدار با رئیس پارلمان عراق اسامه النجیفی بر همکاری‌های پارلمانی بین دو کشور تاکید کرد که این همکاری‌ها می تواند مقوم روابط دو کشور باشد. برای اینکه کمیسیون‌های دو مجلس با هم همکاری داشته باشند، بر فعال کردن گروه دوستی پارلمانی نیز توافقاتی صورت گرفت. از دیگر دعوت‌هایی که در این سفر انجام شد، دعوت از طرف آقای لاریجانی از اسامه النجیمی بود که اين دعوت هم مورد استقبال قرار گرفت.

به طور خلاصه می‌توان گفت که این سفر با توجه به استقبالی که مقامات عراقی داشتند و آمادگی که از طرف کشور ما برای گسترش همکاری ها وجود دارد، گامی براى توسعه همکاری‌ها به شمار می‌آید. به نظر می‌رسد که ما شاهد فصل جدیدی در گسترش همکاری‌ها در همه زمینه‌ها باشیم.

مسائل مرزی هم از جمله موضوعاتی بود که مورد بحث طرفین بود، خوشبختانه امروز اراده دو کشور بر حل مسائل مرزی است که توافقات خوبی طی سه يا چهار سال اخیر داشتیم و گام‌های عملی خوبی هم برداشته شده است. در پایان نیز دو طرف درباره مسائل مرزی زمینی و مساله اروند رود به توافقاتی رسیدند و دو کارگروه فنی مشترک در حال کار هستند. باید اضافه کرد که در مورد مسائل مربوط به حوضچه‌های نفتی و رودخانه‌های مشترک مرزی چارچوب‌های منطقی وجود دارد که طبق آن عمل خواهد شد.

دیدار صالحی با آیت الله سیستانی

آقای صالحی غیر از دیدارهای رسمی که با مقامات حکومتی عراقی داشتند یک سری دیدارهای غیر رسمی همچون دیدار با مراجع دینی در نجف اشرف و همچنین در بغداد نیز با آقای سید عمار حکیم داشتند.

در دیدار آقای صالحی با مراجع به ویژه آیت‌الله سیستانی هدفی که ايشان از این سفر داشتند و حمایت‌های خود را از دولت عراق اعلام کردند، مورد استقبال مراجع هم قرار گرفت.

من به یاد ندارم تا به حال آقای سیستانی مقامات ایرانی را نپذیرفته باشند، همیشه درخواست دیدار شده و ایشان اجابت کردند و هر زمانی که مقامات ایرانی سفر رسمی داشتند ایشان همیشه با گشاده‌رویی پذیرفتند.