مطالب مرتبط با کلید واژه

برجام


غرب به جایگزین برجام فکر می‌کند، نه احیای توافق سال ۲۰۱۵
از زمستان سرد اروپا تا تابستان داغ برای ایران

غرب به جایگزین برجام فکر می‌کند، نه احیای توافق سال ۲۰۱۵

گفته‌های محمد مرندی که عنوان مشاور رسانه‌ای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران را دارد و نیز بیانیه پایانی گروه ۷، خبر از یک شکاف درباره ارزیابی متفاوت و حتی متضاد تهران و غرب از مذاکرات هسته‌ای و آینده برجام می‌دهد. از یک‌ سو برخی مقامات ایران و تیم مذاکره‌کننده دولت رئیسی مدام از آمادگی خود برای ادامه گفت‌وگوها و جمع‌بندی درباره توافقات صورت‌گرفته در وین برای احیای برجام می‌گویند، در مقابل غرب با وجود آنکه «دیپلماسی» را تنها راه‌حل نظارت در همه ابعاد با محوریت فعالت‌های هسته‌ایش می‌داند؛ اما بر راهکاری «مشابه با برجام» تأکید دارد.

ادامه مطلب
تصورات نادرست درباره برجام
مباحثات درباره توافق ایران بر مسائل اشتباه متمرکز است

تصورات نادرست درباره برجام

رویدادهای اخیر نشان داده اند، دیپلماسی نمی تواند کشورها را از اخراج بازرسان، خاموش کردن دوربین های نظارتی یا از سرگیری فعالیت های ممنوعه باز دارد. با این حال، کسانی که برجام را به عنوان یک توافق ضعیف رد می کنند، آنچه را به توافق اعتبار و ارزش می دهد، نادیده می گیرند.

ادامه مطلب
دیپلماسی مبهم یا سیاست ابهام؟!
بازگشت ابهام به رابطه تهران و آژانس

دیپلماسی مبهم یا سیاست ابهام؟!

علی مصیبی در گفت‌وگویی تاکید دارد که موضع‌گیری‌ها اخیر گروسی تلاش از سوی آژانس برای گرفتن امتیازات بیشتر در جهت عقب‌نشینی تهران از برنامه هسته‌ای خود است. این کارشناس، تأکید دارد که اکنون آژانس سعی دارد در آستانه نشست فصلی وضعیت را به سود خود مدیریت کند.

ادامه مطلب
من حاضرم از حسن روحانی و محمدجواد ظریف در دادگاه دفاع کنم/ چطور قطر از قرارداد کرسنت سود بود و ایران باید خسارت بدهد؟!
بررسی محتوا و پیامدهای اتهام جاسوسی به روحانی در گفت وگو با نعمت احمدی

من حاضرم از حسن روحانی و محمدجواد ظریف در دادگاه دفاع کنم/ چطور قطر از قرارداد کرسنت سود بود و ایران باید خسارت بدهد؟!

نعمت احمدی در گفت وگویی تاکید دارد که دعواهای جناحی در ایران، قرارداد کرسنت و امتیازات آن را نابود کرد و اکنون باید خسارت بدهیم و آقای زنگنه باید محکوم شود. اعتراض‌ کارگران حوزه نفت و پتروشیمی در عسلویه، پارس جنوبی و دیگر جاها به دلیل فشار اقتصادی و معیشتی بلند شده است، اما هم‌زمان کشور قطر توانست با همین پول قراردادها، میزبان جام جهانی و‌... شود. همین یکی، دو روز پیش هم طبق اخبار اعلام شد قطر مرفه‌ترین کشور دنیاست.

ادامه مطلب
مذاکره به وقت واشنگتن یا تهران؟!
ابهام و سردرگمی اروپا و آمریکا در قبال ایران

مذاکره به وقت واشنگتن یا تهران؟!

اخیرا مباحثی در فضای رسانه‌ای دال بر انعطاف اروپا و فشار قاره سبز بر واشنگتن در جهت مذاکره با تهران مطرح شده است که شاید قرابتی با اقتضائات دیپلماتیک و فضای بن‌بست کنونی نداشته باشد. در همین زمینه وال‌استریت ژورنال از تمایل اروپا برای در پیش گرفتن مسیر دیپلماسی می‌گوید و در گزارشی نوشته که «کشورهای اروپایی که از پیشرفت ایران در غنی‌سازی اورانیوم در سطوح بالا نگران شده‌اند، دولت بایدن را برای احیای مسیر دیپلماتیک با تهران تحت فشار قرار می‌دهند که امیدوارند به جلوگیری از بحران هسته‌ای احتمالی کمک کند». به موازاتش شبکه بلومبرگ با استناد به گزارشی از مدیرکل آژانس انرژی اتمی مدعی شده است که نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران در سال گذشته میلادی کاهش ۱۰ درصدی داشته است. این موضوع می‌تواند بر دامنه نگرانی‌های اروپا و تمایل بیشتر به مذاکرات هسته‌ای بیفزاید. با این حال گزاره‌های متعددی وجود دارد که اروپا نمی‌تواند در مسیر فشار به واشنگتن برای ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای با تهران گام بردارد، مگر با هدف ترسیم گفت‌وگوهای جدید و رسیدن به توافق جدید.

ادامه مطلب
وضعیت مجهول
اختلاف محافل تحلیلی بر سر احیای برجام

وضعیت مجهول

اخیرا در محافل تحلیلی و کارشناسی اختلافاتی بر سر آینده برجام و نحوه برون‌رفت از بن‌بست مذاکرات هسته‌ای بروز کرده است. هر‌چند‌ این اختلافات با شدت و ضعف در تمام این سال‌ها وجود داشته‌ اما رکود و سکون دیپلماتیک بعد از شهریور ‌سال گذشته و به تبعش آینده به‌شدت مبهم بر دامنه این اختلافات افزوده است. چنان‌‌که برخی قائل به عبور از توافق سال ۲۰۱۵ هستند و شرایط کنونی را مهیای بازگشت به برجام نمی‌دانند؛ چر‌اکه اساسا به باور این طیف، برجام به شکل سابق دیگر قابل احیا نیست.

ادامه مطلب
بدل ماشه
آمریکا منتظر اروپا نماند

بدل ماشه

در دو هفته اخیر موضوع فعال‌شدن احتمالی مکانیسم ماشه و بازگشت قطع‌نامه‌های سازمان ملل به بحث داغی در محافل سیاسی و رسانه‌ای خارج از کشور بدل شده است. در یک بازخوانی از این مقوله (فعال‌شدن مکانیسم ماشه)، به نظر می‌رسد تداوم تعلیق در گفت‌وگوهای هسته‌ای، اختلافات پادمانی تهران و آژانس و نیز سایه موضوعاتی همچون وقایع اخیر بر تعمیق گسل میان اروپا و آمریکا با تهران برای احیای برجام، از‌جمله عواملی مؤثر در راستای فعال‌شدن مکانیسم ماشه با هدف نرسیدن ایران به نقطه گریز هسته‌ای باشد؛ با‌این‌حال، در یک لایه عمیق‌تر باید عنوان کرد تشدید جنگ اوکراین و مناسبات تهران - مسکو نیز از‌ دیگر پارامترهای مهم برای تحریک اروپا و آمریکا در راستای بازی با واژه فعا‌ل‌کردن مکانیسم ماشه خواهد بود.

ادامه مطلب
جعبه سیاهی که بعد از ۳۸ سال هنوز باز نشده است!
بازخوانی پرونده «ایران - کنترا» در گفت وگوی تفصیلی با سیدمحمدمهدی دزفولی به نایبت اولین سالگرد مرگ رابرت مک فارلین

جعبه سیاهی که بعد از ۳۸ سال هنوز باز نشده است!

«ایران - کنترا» یا «ایران‌گیت»، عنوان پرونده‌ای مبهم، پرفراز‌و‌نشیب و ادامه‌دار که در سال‌های میانی جنگ تحمیلی ایران و عراق رخ داد و به باور اکثر تاریخ‌پژوهان بر سرنوشت جنگ تا روز آخر اثری جدی و مستقیم داشت. ضمن آنکه مذاکرات مک‌فارلین فارغ از تمام انتقادت، حواشی و بحث‌هایی که همچنان با خود دارد، تنها تجربه‌ای بود که سبب شد مقامات آمریکا وارد ایران شوند.

ادامه مطلب
همه چیز تقصیر ترامپ بود؟
آخرین وضعیت سیاست خارجی، ۵ سال پس از خروح آمریکا از برجام

همه چیز تقصیر ترامپ بود؟

۱۸ اردیبهشت ‌مقارن با تاریخ شمسی، پنجمین سالگرد خروج ایالات متحده از برجام بود. همه‌چیز بیش از ۱۱ دقیقه طول نکشید؛ ۱۱ دقیقه نطق دونالد ترامپ برای خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و بازگشت تحریم‌ها. این اقدام رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده سلسله تحولاتی را در عرصه دیپلماتیک آمریکا، جمهوری اسلامی ایران و همچنین اعضای ۱+۴ شکل داد که دامنه آن بر مناسبات منطقه‌ای و جهان اثرگذار بود و کماکان هم شاهد تداوم این آثار هستیم. پس از انفعال، خودداری و اصطلاحا «صبر استراتژیک یک‌ساله»، ایران هم در ۱۸ اردیبهشت ‌۱۳۹۸ در پنج گام، کاهش تعهدات هسته‌ای را اجرائی کرد.

ادامه مطلب
مسقط، ناجی، میانجی یا پیغام رسان؟!
تاثیر سفر احتمالی پادشاه عمان به ایران را بر آینده احیای برجام

مسقط، ناجی، میانجی یا پیغام رسان؟!

اخبار تأییدنشده‌ای از احتمال سفر امروز چهارشنبه هیثم بن‌طارق آل‌سعید، پادشاه عمان به ایران خبر داد. البته قبل‌تر هم قیس بن‌محمد الیوسف، وزیر صنعت، تجارت و توسعه سرمایه‌گذاری عمان، روز یکشنبه هفته جاری در دیدارش با محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور بدون ذکر تاریخ دقیق از احتمال سفر قریب‌الوقوع پادشاه عمان به ایران خبر داده بود.دیروز (سه‌شنبه) در حالی خبر سفر سلطان عمان به تهران مطرح شد که شنبه هفته جاری شاهد حضور جیک سالیوان در عربستان سعودی بودیم؛ سفری که در یک گزاره تحلیلی می‌تواند به تشدید تحرکات دیپلماتیک میانجیگرایانه مسقط منجر شود.

ادامه مطلب
سوغات سلطان عمان در تهران؟
هم چیز به جیک سالیوان واگذاشته شد

سوغات سلطان عمان در تهران؟

سفر سلطان عمان به تهران، تنها یک دید و بازدید معمول میان مقام‌‌های بلند پایه دو کشور همسایه نخواهد بود. این سفر از آن رو مهم است که حلقه‌ای از زنجیره‌ رخدادهای سیاسی و بلکه ژئوپلتیک در هفته‌های اخیر در منطقه خاورمیانه را شامل می‌شود. «هیثم بن طارق آل سعید» در این سفر آیا آخرین بخت خود را برای میانجیگری در روابط  تهران و غرب به آزمون می‌گذارد؟ یا تنها حامل پیامی از جانب غرب است که در صورت هرگونه تصمیم تهران، چشم‌انداز آتی این روابط پر تنش را در ماه‌های سرنوشت ساز پیش‌رو ترسیم می‌کند؟  

ادامه مطلب
فرصت‌ها را سوزاندیم تا به برجام ۲ و ۳ رسیدیم
بررسی اتفاقات دیپلماتیک دوران روحانی و روزگار رئیسی

فرصت‌ها را سوزاندیم تا به برجام ۲ و ۳ رسیدیم

ابوالقاسم دلفی در گفت وگویی تاکید دارد: با دست فرمانی که دولت رئیسی از زمان روی کار آمدنش برای مذاکرات هسته‌ای با سایه سنگین جریان‌های خاص داخلی و همچنین دخالت‌های روسیه در پیش گرفت، نهایتا برجام به اعتقاد من دیگر قابل احیا نیست. از طرف دیگر با توجه به مواضع تهران و همچنین اتفاقاتی که از سال گذشته شکل گرفته است، اروپا و آمریکا را هم به نتیجه مشابه رسانده‌اند که برجام ظاهرا تمام شده است. به همین دلیل بسیار بعید می‌دانم، مذاکرات هسته‌ای از سر گرفته شود و حتی در صورت ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای، دستور کار آن احیای توافق سال ۲۰۱۵ باشد. البته این را هم باید گوشزد کنم که یک صورت کلی از برجام وجود دارد؛ چراکه اکنون هیچ کشوری تمایل ندارد به‌صورت رسمی مسئولیت شکست گفت‌وگوها و مرگ برجام را بپذیرد. به‌هر‌حال تبعات توقف رسمی مذاکرات و مرگ برجام برای همه طرفین بسیار زیاد است.

ادامه مطلب
اسرائیل وارد جنگ با ایران می شود؟
یک سفر و چند پیام

اسرائیل وارد جنگ با ایران می شود؟

همانطور که از قبل هم مشخص بود جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی دولت جو بایدن دیروز شنبه وارد عربستان سعودی شد. سفر سالیوان از ابعاد مختلف، هم برای آمریکا، هم برای اسرائیل، هم برای کشورهای منطقه و در کل مناسبات جهانی حائز اهمیت است. از یک سو تل آویو چشم امید دارد که سالیوان بتواند موتور خاموش شده تلاش ها برای احیای روابط اسرائیل و عربستان را مجددا روشن کند تا سعودی ها را مشتاق به عادی سازی مناسبات با آنها نماید، کما اینکه در همین رابطه تساحی هنگبی، مشاور امنیت داخلی اسرائیل ابراز امیدواری کرد که سفر جیک سالیوان، همتای آمریکایی وی به عربستان سعودی برای عادی سازی روابط بین تل آویو و ریاض موفقیت آمیز باشد. 

ادامه مطلب
مشکلات اقتصادی بدون ساماندهی به سیاست خارجی رفع نمی شود
لزوم مدیریت سیاست خارجی از قفقاز تا خلیج فارس

مشکلات اقتصادی بدون ساماندهی به سیاست خارجی رفع نمی شود

محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایجاد تعادل و توازن در روابط خارجی کشور، سنگین نکردن ناموزون وزنه تعادلی سیاست خارجی به سمت شرق یا غرب و بازی متعادل با کارت همه کشورها و قدرتهای اثرگذار بین المللی به منظور ایجاد رقابت بین آنها برای همکاری با ایران و بهره‌گیری حداکثری از توافقات راهبردی با روسیه و چین از دیگر اولویتهای راهبردی سیاست خارجی ایران در سال ۱۴۰۲ است. گذاشتن همه تخم مرغها در سبد شرق و تحریک و دادن بهانه به غرب جهت دشمنی و خصومت ورزی بیشتر علیه کشورمان، نه تنها فشار تحریمها و قطعنامه های سلسله‌وار بین المللی علیه ایران را بیشتر می کند و به تضعیف جایگاه کشورمان در سازمانهای معتبر بین المللی منجر می شود، بلکه چین و روسیه را نیز به سمت بدعهدی در تعهداتشان با ایران و امتیاز گیری از کشورمان سوق می دهد.

ادامه مطلب
همکاری چراغ خاموش؟
تهران عقب نشینی کرد!

همکاری چراغ خاموش؟

پس از ادعای جنجال‌برانگیز شنبه جاری علی واعظ، مدیر میز ایران در گروه بین‌المللی بحران، پیرامون برگزاری نشست مشورتی بین سه کشور اروپایی عضو برجام با ۱۰ عضو منتخب شورای امنیت سازمان ملل درمورد استفاده از مکانیسم ماشه ذیل قطع‌نامه ۲۲۳۱ برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل در صورت عبور ایران از خطوط قرمز هسته‌ای و نیز واکنش و تهدید ضمنی ناصر کنعانی به این موضوع، روز سه‌شنبه انجمن کنترل تسلیحات اعلام کرد که نصب دوربین‌های نظارتی در برخی تأسیسات هسته‌ای ایران از سر گرفته شده است. به موازات آن لارنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت ژورنال هم ظهر روز سه‌شنبه در توییتی نوشت: «شایعات تأیید شدند؛ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توانسته است نصب مجدد دوربین‌های حذف‌شده و... را در ایران آغاز کند. انتظار می‌رود این روند طی چند روز آینده به پایان برسد».

ادامه مطلب
همچنان احتمال احیای برجام وجود دارد
چهل و یکمین بخش از سلسله یادداشت های سرکیس نعوم

همچنان احتمال احیای برجام وجود دارد

نظر دادم: «در ایالات متحده هم مخالفتی از سوی جمهوریخواهان و دموکرات ها از جمله در دو مجلس امریکا برای احیای توافق هسته ای وجود دارد.» فورا جواب داد: «با این وجود این احتمال امضای توافق وجود دارد.» 

ادامه مطلب
تنش ناخواسته علیه تهران!
غرب به دنبال دور کردن ایران از روسیه است

تنش ناخواسته علیه تهران!

جلال خوش چهره در یادداشتی معتقد است که درحال حاضر غرب به درست یا غلط، ایران را بخشی از جنگ اوکراین دانسته و برای مهار آن؛ به ویژه دور کردن سیاست‌های تهران از مسکو، به طور گسترده وارد عمل شده است. به این ترتیب غرب، پرونده هسته‌ای ایران و بازگشت به مذاکرات برجامی را تابعی از نتایجی خواهد دانست که سیاست‌های تهران را از مسکو دور کند. از این رو بر فشارهای روانی خود از جمله آنچه در رایزنی با اعضای منتخب شورای امنیت داشته، خواهد افزود.

ادامه مطلب
بازی با ماشه
تندترشدن موضع تقابلی علیه ایران؟!

بازی با ماشه

در  حالی بیشتر تحلیلگران از سیاست دولت بایدن ناظر بر «نه توافق، نه بحران» می‌گویند که در فضای رسانه‌ای نشانه‌ها یا لفاظی‌هایی از احتمال فعال‌شدن دوباره اسنپ‌بک یا مکانیسم ماشه برای بازگرداندن مجدد قطع‌نامه‌های شورای امنیت دیده می‌شود. علی واعظ، شنبه هفته جاری در توییتی این موضوع را مطرح کرد. مدیر میز ایران در گروه بین‌المللی بحران، در توییت خود نوشت: «هفته گذشته سه کشور اروپایی با دعوت از ۱۰ عضو منتخب شورای امنیت سازمان ملل، آنها را در جریان رایزنی‌ها درمورد استفاده از مکانیسم ماشه قطع‌نامه ۲۲۳۱ برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل در صورت عبور ایران از خطوط قرمز هسته‌ای قرار دادند».

ادامه مطلب
آب در هاون سیاست خارجی؟!
دور جدید سفرهای منطقه‌ای حسین امیرعبداللهیان به موازات تداوم بحران در سیاست خارجی ایران

آب در هاون سیاست خارجی؟!

از بعد از ظهر سه شنبه هفته گذشته و با سفر حسین امیرعبداللهیان به عمان و هم چنین لبنان، دور جدیدی از تحرکات منطقه‌ای وزیر امور خارجه آغاز شده است. آنگونه که اسپوتنیک خبر داده قرار است که حسین امیرعبداللهیان هفته آینده هم راهی سوریه شود. این سفرهای منطقه ای حسین امیرعبداللهیان در حالی انجام می‌شود که کماکان سیاست خارجی ایران در بحران به سر می‌برد و چالش های برجای مانده از سال گذشته هم چنان روی دیپلماسی کشور اثرگذار هستند. به همین دلیل طیفی از تحلیلگران و ناظران امر معتقدند تحرکات منطقه‌ای حسین امیرعبداللهیان اگرچه باید ادامه پیدا کند و می‌تواند به پویایی دیپلماسی ایران در خاورمیانه بعد از احیای روابط تهران - ریاض منجر شود، اما به هیچ عنوان کمکی به حل مشکلات اساسی و برون رفت کشور از بحران در عرصه سیاست خارجی نخواهد کرد. 

ادامه مطلب
بالاخره آزاد می شوند؟!
بررسی اهداف سفر حسین امیرعبداللهیان به عمان

بالاخره آزاد می شوند؟!

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشور بعدازظهر سه شنبه و بنا به دعوت بدر بن حمد البوسعیدی، همتای عمانی در راس هیئتی سیاسی عازم مسقط شد. امیرعبداللهیان در جریان این سفر با وزیر امور خارجه عمان و سلطان بن محمد النعمانی، وزیر مکتب سلطانی عمان دیدار و گفت و گو کرد. آنطور که از قبل عنوان شد امیرعبداللهیان در دیدار با مقامات عمانی، علاوه بر موضوعات مربوط به روابط دوجانبه، در خصوص مسائل مهم منطقه ای و بین المللی نیز به گفت وگو و تبادل نظر خواهد پرداخت که بیشتر بر دو مسئله برای آزادی زندانیان دو تابعیتی و همچنین موضوع مذاکرات هسته ای تمرکز دارد.

ادامه مطلب
ایران برای پاسخ دادن به امریکا عجله ندارد
آمادگی کاخ سفید برای "توافق هسته ای" با تهران

ایران برای پاسخ دادن به امریکا عجله ندارد

دولت های کشورهای غربی و اسرائیل از آمادگی کاخ سفید برای انعقاد نسخه بهینه شده برجام خبر دادند. بر اساس این اطلاعات، دولت بایدن مذاکرات مربوطه را در ژانویه آغاز کرد و در ماه فوریه، به متحدانش که مستقیما در مذاکرات برای احیای «توافق هسته‌ای» شرکت داشتند، درباره این ایده اطلاع رسانی کرد. این ابتکار شامل کاهش گزینشی تحریم ها علیه تهران در ازای موافقت این کشور با توقف بخشی از فعالیت های هسته ای این کشور است. از توقف غنی سازی اورانیوم در سطح ۶۰ درصد سخن در میان است. ظاهرا، طرف ایرانی از ابتکار کاخ سفید آگاه است، اما عجله ای برای دادن پاسخ صریح ندارد.

ادامه مطلب
احیای روابط ایران و عربستان، بزرگ تر و مهم تر از احیای برجام است
تهران و داشتن سلاح اتمی

احیای روابط ایران و عربستان، بزرگ تر و مهم تر از احیای برجام است

فرشاد باقریان می گوید: در سیاست خارجی چیزی به نام اجبار و ناچاری وجود ندارد، بلکه ضرورت هاست تعیین می‌کند کشورها چه سیاستی را داشته باشند. اینجا باید توجه داشت که «قطعاً ضرورت های جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی برای احیای روابط با همدیگر از یک جنس نیست»، اما مطمئن باشید به همان اندازه که تهران به این برقراری روابط نیاز داشت، ریاض هم ضرورت های خود را داشته است. من وقتی می گویم احیای روابط ایران و عربستان و بهبود مناسبات منطقه تهران بزرگ تر از احیای برجام است، به عنوان گزینه و سناریوی آلترناتیوی احیای توافق هسته ای به آن نگاه نمی کنم، بلکه من از حیث مقیاس به موضوع نگاه می کنم. چند روز پیش اخبار را شنیدید، عربستان و ایران به سمت برقراری پروازهای مستقیم بین شهرهای دو کشور، پهلوگیری کشتی ها، امکان سفرهای سیاحتی و توریستی و ... گام برداشته اند. این نشان می دهد که عربستان نیز برای کاهش هزینه هایش، ضرورت های مختص به خود برای احیای روابط با ایران را داشته است.

ادامه مطلب
تهران به دستاورد ملموسی از احیای روابط با ریاض رسیده است؟
تا اطلاع ثانونی خبری از مذاکرات هسته ای نیست

تهران به دستاورد ملموسی از احیای روابط با ریاض رسیده است؟

حشمت الله فلاحت پیشه در گفت و گویی تاکید دارد که برای ایران هر توافق و پیمانی به عنوان یک خاکریز برای تقابل با تنش بزرگ تر مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صورتی که نگاه نومنطقه گرایی عملاً هر توافق را به عنوان یک دستاورد در جهت تقویت نفوذ آن کشور با هدف بهبود تعاملات بین‌المللی قرار می‌دهد، چنانی که پکن از همین توافق در جهت تقویت هژه مونی سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی و تجاری خود نهایت استفاده را برد. چین با این توافق توانست خود را به عنوان یک بازیگر و حامی جدی صلح در سطح منطقه و جهان معرفی کند در حالی که آمریکا به عملاً به نگهبان تنش های کهنه و فرسایشی تبدیل شده است. عربستان هم با توافق با ایران وزن و توان چانه زنی دیپلماتیک خود را در قبال یمن و سوریه افزایش داد. اما متاسفانه در ایران، توافق تهران - ریاض صرفاً با موضع گیری سیاسی به عنوان یک «خاکریز و محور جدید در برابر آمریکا تعریف می شود».

ادامه مطلب
مذاکرات هسته ای چه آینده خواهد داشت؟
تداوم اهمیت احیای برجام به موازات بهبود مناسبات منطقه ای تهران

مذاکرات هسته ای چه آینده خواهد داشت؟

اکنون وضعیت اقتصادی و معیشتی و نیز تحولات سیاسی و اجتماعی در داخل ایران کماکان شکننده است. در کنار آن چالش‌های سیاست خارجی کشور در سال گذشته با تمرکز بر سه موضوع جنگ اوکراین، اختلافات پادمانی و آینده برجام و نیز موضوع حقوق بشر کماکان بلاتکلیف مانده است. به‌همین‌دلیل باید آینده برجام در سایه احیای روابط تهران - ریاض به شکل دقیق‌تر بررسی شود تا به این سؤال پاسخ داد که توافق پکن و احیای روابط ایران و عربستان از اهمیت احیای برجام کاسته است یا به موازات بهبود مناسبات منطقه‌ای تهران با کشورهای عربی همچنان مذاکرات هسته‌ای ضرورت خود را حفظ کرده است؟

ادامه مطلب
آیا هدفی پشت تنش زدایی با عربستان است؟
پیامدهای مثبت توافق ریاض و تهران

آیا هدفی پشت تنش زدایی با عربستان است؟

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: این روزها همچنین به موازات کاهش احتمال انواع برخوردهای نیابتی، تصادفی یا تعمدی، برخلاف گذشته، کمتر سخنی از ابزارهایی مانند پهپاد و موشک می‌شنویم. تحرکات مثبتی نیز ازجمله در جهت کمک به حل بحران یمن و خاتمه رنج مردم بی‌گناه آن کشور، مشهود است. چنین پیامدهایی تا همین جا نیز مغتنم است و نویدبخش برداشته‌شدن سدهای مصنوعی بین مردم منطقه و فراهم‌شدن حداقل‌ها برای همکاری متقابل بین ایران و کشورهای منطقه‌. اما یک نکته مهم هنوز ناروشن است‌ و آن اینکه آیا مقامات ایرانی هدف راهبردی خاصی نیز از حرکت در راستای تنش‌زدایی با عربستان دارند و این تنش‌زدایی بخشی از یک استراتژی جامع ملی است یا صرفا واکنشی است به مشکلات فزاینده ناشی از سیاست‌های داخلی و خارجی؟

ادامه مطلب
زیر پای ایران سفت است؟
کماکان مهم، کماکان مبهم

زیر پای ایران سفت است؟

با بهبود روابط تهران و سایر کشورهای عربی بعد از توافق با ریاض برخی محافل سیاسی و رسانه‌ای داخلی این ارزیابی را دارند که تهران بدون توافق با غرب مناسبات منطقه‌ای خود را احیا کرده است؛ اما این موضوع به‌هیچ‌عنوان از اهمیت سایر موضوعات و بحران‌های سیاست خارجی نمی‌کاهد. اینکه مناسبات منطقه‌ای منجر به بهبود روابط با غرب شود، جای سؤال، ابهام و محل تردید و تأمل است.

ادامه مطلب
پاگشای سعودی
سفر هیئت‌های فنی ایران و عربستان را در راستی توافق دوجانبه

پاگشای سعودی

به فاصله ۴۸ ساعت بعد از دیدار حسین امیرعبداللهیان و فیصل بن‌فرحان، وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی، شاهد سفر هیئتی از ریاض به تهران بودیم. خبر سفر این هیئت فنی بعدازظهر شنبه از سوی خبرگزاری رسمی عربستان (واس) مخابره شد. آن‌گونه که واس گزارش داد، در پی توافق‌های انجام‌شده میان تهران و ریاض، روز شنبه یک هیئت فنی از عربستان برای بازدید از سفارتشان در تهران و بررسی مکانیسم بازگشایی آن و همچنین بازگشایی کنسولگری عربستان در مشهد، وارد تهران شد

ادامه مطلب
داستان سقوط یک دژاوو؛ چگونه سیاست خارجی نادرست تجربه زیستی تلخ را به مردم ایران تحمیل کرد؟
نگاهی به فیلم «برادران لیلا»، جدیدترین ساخته سعید روستایی

داستان سقوط یک دژاوو؛ چگونه سیاست خارجی نادرست تجربه زیستی تلخ را به مردم ایران تحمیل کرد؟

اگر چه فیلم برادران لیلا از نظر متن سینمایی یک اثر به شدت ضعیف محسوب می شود، اما در حوزه فرامتن می توان به موضوع تاثیر مستقیم و فوری سیاست خارجی در ایران بر اقتصاد و توان معیشتی اقشار فرودست جامعه اشاره ای داشت. در این فیلم التهابات سیاست خارجی دولت روحانی در ماه ها و هفته های منتهی به خروج دونالد ترامپ از برجام بر معیشت و اقتصاد نشان داده می شود؛ التهاباتی که به راحتی اقشار ضعیف را در بحران فرو برده است و همچنان هم رو به تزاید است. 

ادامه مطلب
دادن سوخو از سوی روسیه به ایران در ۱۴۰۲ منوط به رفتار تهران است/ جمهوری اسلامی در قبال آذربایجان برنامه روشنی ندارد
تهران - واشنگتن و «توافق موقت»!

دادن سوخو از سوی روسیه به ایران در ۱۴۰۲ منوط به رفتار تهران است/ جمهوری اسلامی در قبال آذربایجان برنامه روشنی ندارد

احمد وخشیته در گفت وگویی تاکید دارد که می‌توان انتظار داشت که فروش و ارسال جنگنده سوخو از سوی روسیه به ایران عملیاتی شود، اما چون اگر این اتفاق روی دهد، اسکادران هوایی‌ ایران دچار تحول جدی خواهد شد، طبیعتا روسیه هم انتظار دارد که این جنگنده‌ها در راستای افزایش تنش مورد استفاده قرار نگیرد؛ لذا این رفتار تهران است که تعیین می‌کند روسیه می‌تواند جنگنده‌ای به ایران بدهد یا نه.

ادامه مطلب
منطقه «خاکستری» در سیاست خارجی ایران و توافق با غرب به عنوان «اولویت» و «اولیَّت» دیپلماتیک
ضرورت احیای برجام را برای سال ۱۴۰۲

منطقه «خاکستری» در سیاست خارجی ایران و توافق با غرب به عنوان «اولویت» و «اولیَّت» دیپلماتیک

در محافل رسانه ای و نیز به باور طیفی عمده ای از تحلیلگران و ناظران پس از تحولات شهریور ماه سال ۱۴۰۱ و ورود به فضای جدید، رویکرد آمریکا در قبال ایران، ذیل یک جمله خلاصه می شود؛ «نه توافق، نه بحران». در تبیین بیشتر این تک جمله به نظر می رسد که دولت بایدن به موازات پرهیز از یک توافق دیپلماتیک با تهران به خصوص با محوریت احیای برجام سعی دارد که از تشدید تنش و بالا بردن ریسک نزاع با ایران هم دوری کند.

ادامه مطلب