زلزله ژاپن اقتصادى نيست
دیپلماسی ایرانی: در ابتدا لازم است به اتفاقى که در ابتداى سال 2011 افتاد و بر اساس اعلان ژاپنى‌ها، چين از نظر حجم اقتصادى از ژاپن پيشى گرفت و ژاپن که دومين اقتصاد جهان بود به رتبه سوم رفت. اما با وجود اين حجم اقتصادى ژاپن در دنيا قابل توجه است و توليد ناخالص داخلى اين کشور در دنيا سهم بالايى را به خود اختصاص داده است.
لذا اتفاقى که در حال حاضر براى ژاپن افتاده است باعث شده تا شرکت‌هاى بزرگ ژاپنى به طور طبيعى تحت تاثير اين حادثه، افت ارزش سهام داشته باشند و چون اين شرکت‌ها در بورس‌هاى بزرگ جهانى حضور دارند، باعث افت شاخص در بورس‌ها عمده دنيا علاوه بر بورس توکيو خواهد شد. بنابراين، اين اتفاقى است که در ابتداى کار مى‌افتد.
وضعيت اقتصاد جهانى در مرحله بازيافت و اصلاح وضعيت است. اگر در وضع پارسال اين اتفاق افتاده بود، وضعيت شکننده اقتصاد جهان در سال گذشته در اثر اين ضربه مجددا به افول شديدى دچار مى‌شد. اما به نظر من اين افت در بورس‌هاى عمده جهان اثرگذار خواهد بود ولى چون اقتصاد‌هاى عمده در حال ريکاورى و بازيافت هستند، اثر آن، اثر مخربى نيست.
اقداماتى که دولت ژاپن کرده اين است که در دو مرحله، يک مرحله صد و هشتاد و دو ميليارد دلار و در مرحله بعد صد ميليارد دلار براى جلوگيرى از سقوط بازار‌ها تزريق کرده است و اين‌ها تزريق پول به اين کمک خواهد کرد که چنين رکودى زياد عميق نشود.
البته بعد از اين مرحله کمک‌هاى اوليه که الان بايستى در اولويت اول صورت بگيرد و ما بسيار متاسفيم از ضايعات انسانى که در ژاپن اتفاق افتاده است، مرحله بازسازى و بازيافت اقتصادى شروع مى‌شود که در آن مرحله مجددا تقاضا براى انرژى زياد مى‌شود و لذا بعد از اين افت اوليه تقاضاى انرژى که واقع شده است، در مرحله ديگرى که وارد مرحله بازسازى مى‌شوند، شاهد افزايش مجدد تقاضا خواهيم بود.
در بازار نفت اثر اين زلزله در وهله اول يک اثر کاهش تقاضا است. اما در حال حاضر نگرانى از سوى عرضه هم وجود دارد، تحولات شمال افريقا و کشورهاى نفت خيز که بحرانى ترين آن در ليبى واقع شده دليل عمده اين نگرانى است. در مصر و تونس مردم به پيروزى رسيدند و حکام مستبد مناطق متوارى شدند، ولى در ليبى متاسفانه ما شاهد جنايات ضد بشرى قذافى هستيم که به مردم خود با سلاح‌هاى نظامى‌و هواپيماهاى جنگى و تانک‌ها حمله مى‌کند و مردم مظلوم آن جا خسارات زيادى را متحمل شده اند. اين اثر در بازرا نفت اثرى جدى است.
براى همه روشن است که دير يا زود رژيم قذافى سقوط مى‌کند و با سقوط اين رژيم اثر ديگرى از سوى عرضه در بازار نفت به وجود خواهد آمد که در هفته‌هاى گذشته اثر آن را در بازار ديديم که باعث افزايش قيمت نفت شد. لذا اگر چه زلزله ژاپن کاهش تقاضا در پى دارد اما از طرف ديگر چون ما با کاهش عرضه و يا نگرانى‌هايى درباره کاهش عرضه به دليل تحولات کشورهاى نفتى مانند کشور ليبى و ديگر کشورهاى مهم توليد کننده نفت جهان وجود دارد که اين‌ها موجب نگرانى از سوى عرضه و افزايش تقاضا خواهد شد.
لذا ما نبايد فرض کنيم که آثار زلزله ژاپن باعث کاهش تقاضاى بلند مدت نفت است و موجب سقوط قيمت نفت در بلند مدت مى‌شود. بلکه اين اثر کوتاه مدت و گذرا است و ساير عوامل بازار از جمله بحرانى که در برخى کشورهاى تامين کننده نفت وجود دارد، هم چنان اثر خود را بر روى بازار خواهد گذاشت.
ما هنوز برآوردى از ميزان خساراتى که به ظرفيت‌هاى اقتصادى ژاپن وارد شده است نداريم. گزارش عمده اى هم در اين مورد نرسيده است. تنها بخشى که از آن گزارش عمده اى به دست آمده، نيروگاه اتمى‌است که دچار ضايعاتى شده و آثار خاص خود را دارد. من بعيد مى‌دانم که ظرفيت‌هاى اقتصادى ژاپن صدمات عمده اى ديده باشد و لذا اين ظرفيت اقتصادى کماکان عملکرد خود را خواهد داشت.
نظر شما :