تکیلف کدام است آقای اردوغان؟
فارین پالیسی در نگاهی اجمالی به این استراتژی ترک‌ها و مطرح کردن بحث همزمانی این حادثه با برگزاری انتخابات در این کشور در هفته آتی می‌نویسد: دوزادهمین روز از ماه ژوئن که از راه برسد ترک‌ها برای برگزاری انتخابات همگانی مهیا می‌شوند. انچه که مهم است و در صدر اخبار قرار دارد نقش ترکیه به عنوان یک ابرقدرت منطقه ای است. آنچه که در جهان عرب در این ماه‌ها رخ داد هم این جایگاه ترک‌ها را در برخی ابعاد تقویت و در بعدهای دیگر تضعیف کرد. نحوه برخورد آنکارا با این انقلاب‌ها در بازتعریف نقش این کشور چه در سطح منطقه ای و چه بین المللی نقش چشمگیری دارد.
حزب عدالت و توسعه از سال 2002 رسما وارد بازی قدرت در ترکیه شد. از همان زمان این کشور از سیاست به صفر رساندن مشکلات و چالش‌ها با همسایگان تبعیت کرده است. دولتمردانی که تعامل را بر تقابل ترجیح داده اند و خواهان همکاری به جای تنش زایی بوده اند. ترک‌ها هم با سوریه و هم با دیگر کشورهای عربی میزان همکاری‌های سیاسی و اقتصادی خود را افزایش داده اند. رابطه میان دمشق و آنکارا از همان ابتدای سال 2003 میلادی روند صعودی و رو به بهبود خود را آغاز کرد. حزب عدالت و توسعه همواره بر این حقیقت تاکید داشته است که برقراری رابطه حسنه ترکیه با جهان اسلام نوعی قدرت نرم و آرام را در اختیار آنها قرار می‌دهد. با این همه در این مسیر در برخی مواقع اشتباهاتی هم رخ داده است. در کشورهایی که به نوعی میان دولت‌های آنها با ملت‌ها فاصله ایجاد شده است مانند سوریه و لیبی، ترک‌ها نتوانستند با افکار عمومی‌ارتباط خاصی بگیرند. اکنون بحث اینجاست که ترکیه باید در مسیر مقابله مردم با دولتمردانی که آنها را دیکتاتور می‌دانند دست از حمایت از خودکامگان بردارد. این امر هم تنها با سکوت در برابر جریان‌های جاری در کشوری مانند لیبی محقق نمی‌شود بلکه سیاست خارجی ترکیه باید منوط بر محکوم کردن سرکوب در تمامی‌کشورهایی باشد که به نوعی در برابر جریان اصلاحات ایستاده اند.
فارین پالیسی در ادامه به واشکافی موضع گیری ترکیه در قبال سوریه پرداخته می‌نویسد: آنکارا از بشار اسد خواسته که به اصلاحات تن دهد اما عبارت ترک قدرت را ذکر نکرده است. این در حالیست که برخی گروه‌های حقوق بشر ادعا می‌کنند که تاکنون در سوریه قریب به 1200 معترض جان خود را از دست داده اند. وزیر امور خارجه ترکیه در گفتگویی که روز هفتم ماه جاری انجام گرفت بر مشروعیت و مقبولیت دولت بشار اسد تاکید داشته و ادعا کرد که قرار نیست آنکارا با جریان اپوزیسیون رابطه خاصی برقرار کند.
با این همه شرایط به گونه ای پیش رفت که دولت در ترکیه در مسیر حمایت از مردم سوریه هم قرار گرفت. در ابتدا بازی از ماه آوریل آغاز شد. استانبول میزبان کنفرانس خبری اپوزیسیون سوریه شد. در این نشست بود که شاخه فعال اخوان المسلمین در سوریه دولت بشار اسد را زیر سوال برد. پس از آن در نخستین روز از ماه ژوئن بود که کنفرانس معارضان سوری در آنتالیا برگزار شد. سیصد فعال سیاسی و مخالف بشار اسد در این کنفرانس حاضر شده و از سیاست های خشک و خشن او اعلام برائت کردند.
آنچه این روزها در سوریه در جریان است دوستی میان دو کشور را به نوعی اغما برده است. ترکیه ی که اهل تسنن ان را احاطه کرده اند نمی‌تواند تمام قد در کنار بشار اسد بایستد که جریان دراقلیت علوی را در سوریه در اختیار دارد. ترکیه این نگرانی را دارد که ناآرامی‌ها در سوریه به کردهای شورشی مخالف آنکارا هم فرصتی طلایی برای تخریب امنیت ملی این کشور را بدهد. ترکیه باید در آستانه برگزاری انتخابات مراقب فعالیت‌های مخالفان هم باشد.
تلاش‌های ترکیه برای میانجی گری در مسائل سوریه نشان داد که این کشور به دنبال تعریف نقش جدی و البته جدید برای خود در منطقه است. برخلاف ایالات متحده و دیگر قدرت‌های منطقه ای، ترکیه در سوریه مشت محکمی‌برای به کرسی نشاندن استراتژی خود دارد. قدرتی که می‌تواند به نوعی آرام و بی صدا ناآرامی‌ها در این کشور را کنترل و البته مهار کند.
سوریه اکنون در سیاست مواجهه با همسایگان خود به نوعی دستاورد جدید رسیده است : هم با دولتمردان و هم با جریان‌های عمومی‌در کشورها دست دوستی دهید اما منتظر باشید که به موقع دست برنده را در این جدال بگیرید.
ترک‌ها دیگر آموخته اند که اگر بر اسب اشتباهی شرط بندی کنند هم دولتمردان را از دست خواهند داد و هم قلب مسلمانان را.
نظر شما :