مجله هفته/ مبادلات نفتی ایران و ژاپن از زبان سفیر

 دیپلماسی ایرانی: همزمان با افزایش تحریم های نفتی و تکاپوی سیاستمداران اروپایی و امریکایی برای فشار آوردن به مشتریان آسیایی نفت ایران، خبر رسیده است که کشورهایی مثل چین و ژاپن اگرچه قصد تبعیت کامل از این تحریم ها را ندارند و آن را مغایر با منافع و بهره مندی های خود می دانند، اما ناچارند به خاطر حفظ روابط و منافعشان در غرب، واردات نفتی از ایران را کاهش و نظام تبادل پولی خود را نیز با تهران تغییر دهند.

در همین راستا "کین ایچی کومانو" سفیر ژاپن در تهران در گفتگویی که با خبرگزاری مهر انجام داد، درباره آخرین وضعیت صادرات نفت خام ایران به پالایشگاه‌های ژاپنی گفت: در حال حاضر خرید نفت در ژاپن توسط شرکت ها و پالایشگاه‌های نفت خصوصی از منابع مختلف و متنوعی انجام می گیرد.

به گفته وی، هم اکنون علاوه بر ایران، کشورهایی چون عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی و برخی کشورهای آسیایی مانند اندونزی به ژاپن نفت صادر می کنند.

این دیپلمات ژاپنی از "قیمت" و "اطمینان از عرضه بلندمدت" انرژی به عنوان دو معیار پالایشگاه‌های ژاپن برای خرید نفت خام از کشورهای مختلف یاد کرد و افزود: در مجموع می توان گفت که کل صادرات نفت به ژاپن از منابع مختلف و جمع تصمیم‌هایی را تشکیل می دهد که کمپانی‌های خصوصی ژاپنی دنبال می کنند.

وی با یادآوری اینکه در حال حاضر یک معیار جدید برای خرید نفت ایران توسط پالایشگاه‌های ژاپن ایجاد شده است، گفت: بر این اساس دولت امریکا قانونی وضع کرده که می تواند عامل موثری برای تصمیم گیری شرکت‌های نفتی ژاپن در تجارت نفت با ایران باشد.

کومانو درباره مطلبی که روزنامه یومیوری نوشته و اعلام کرده که صادرات نفت ایران به ژاپن 11 درصد کاهش یافته است، توضیح داد: می دانیم که مسئولان دولت ژاپن در مدت پنج سال گذشته تقریبا به صورت متوسط در هر سال 11 درصد کل واردات نفت از ایران را کاهش داده است. ممکن است روزنامه یومیوری چنین رقمی را ذکر کرده باشد که البته پایه ای هم ندارد.

او در پاسخ به سئوال دیگری مبنی بر اینکه آیا شما کاهش صادرات نفت ایران به ژاپن را تایید می کنید؟ جواب داد: مسئولان دولت ژاپن روند کاهشی از لحاظ واردات نفت از ایران به ژاپن را ذکر کرده اند.

در همین باره پیشتر سیدمحسن قمصری مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت با بیان اینکه میزان واردات نفت ژاپن در سال های اخیر از 5.5 به 3.5 میلیون بشکه در روز کاهش یافته است، گفته بود: عمده پالایشگاه‌های ژاپن قراردادهای خرید نفت از ایران را تمدید کرده‌اند.

از سوی دیگر گزارش ماه گذشته رویترز نشان می دهد، در سال 2010 میلادی شرکت ملی نفت ایران به طور متوسط روزانه 374 هزار بشکه نفت خام به 11 شرکت ژاپنی تحویل داده است اما در اکتبر سال جاری میلادی (مهر – آبان سال 1390) میزان فروش روزانه نفت ایران به ژاپن با حدود 112 هزار بشکه کاهش همراه بوده است. همچنین در مهر تا اواسط آبان ماه سال جاری (اکتبر 2011 میلادی) شرکت ملی نفت ایران روزانه 262 هزار بشکه نفت به ژاپن صادر کرده است.

 در همین حال گزارشی دیگر به نقل از وزارت اقتصاد، بازرگانی و صنعت ژاپن حاکی است: در ماه نوامبر (آبان – آذر 1390) ایران با صادرات 228 هزار بشکه در روز نفت خام به ژاپن پس از عربستان، امارات، کویت و قطر رتبه پنجم را به خود اختصاص داده است .

کومانو سفیر ژاپن در تهران در پاسخ به سئوال دیگری درباره افزایش صادرات نفت قطر به ژاپن در سال های 2011 و 2012 توضیح داده است که شرکت های نفتی ژاپن متعلق به بخش خصوصی هستند و آنها کل نفت مورد نیاز را محاسبه می کنند و هر یک از کمپانی ها نیازهای نفتی خود در طول سال را بررسی می کند. سپس منابع وارداتی متنوعی را بررسی می کنند که ایران یکی از آن کشورهاست. سپس برای پر کردن چنین حجمی از نیازها با یکایک کشورهای صادرکننده نفت مذاکره می کنند و قرارداد می بندند.

سفیر ژاپن درباره حذف دلار از مبادلات نفتی ایران – ژاپن هم گفته است: در گذشته نیز ژاپن نفت خریداری شده از ایران را با واحد پولی ین پرداخت کرده و در حال حاضر نیز مبادلات نفتی دو کشور با ین انجام می شود.

این مقام ژاپنی از ادامه مبادلات نفتی ایران- ژاپن با ین خبر داده و در پاسخ به این سوال که آیا در حال حاضر فشارهای تحریمی امریکا به ژاپن برای کاهش خرید نفت از ایران وجود دارد؟ گفته است: فشار کلمه صحیحی نیست اما همه شرکت‌های نفتی ژاپن دادوستدهای بزرگی با امریکا دارند و به ناچار تحت تاثیر قانون گذاری در امریکا قرار می گیرند./11