روحانی پیام خود را داد، اکنون نوبت شماست

دیپلماسی ایرانی: مراسم تنفیذ و تحلیف روسای جمهور در ایران مراسم سیاسی مهمی در این کشور محسوب می شود. این مراسم صرفا یک مراسم ساده یا پروتوکلی بعد از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری نیست. بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، رهبر اختیارات بسیاری دارد که تایید نتایج انتخابات که باعث آغاز دوره جدید رئیس جمهوری جدید می شود، از جمله آنها است.

مراسم تنفیذ و تحلیف رئیس جمهوری جدید ایران و سخنرانی هایی که در خلال آن شد، نشان می دهد که موازنه های سیاسی در ایران به خوبی شکل گرفته و در عین حال بیانگر نگرش تصمیم گیران اصلی سیاست در ایران در قبال موقعیت کشورشان در منطقه و جهان است.

مراسم تنفیذ و تحلیف رئیس جمهور ضوابط پرمغز و عمیقی در خود دارد، به گونه ای که سخنرانی رهبر انقلاب به مثابه پیامی به رئیس جمهوری مکلف محسوب می شود که شامل نگرش مرجع اول نظام در قبال قضایای داخلی و بین المللی ای که کشورش با آن مواجه است، می شود. در همین حال سخنرانی ای که رئیس جمهوری جدید انجام می دهد حامل پیام وی به داخل و خارج از ایران است که این فرصت را در اختیار تحلیلگران می گذارد که بتوانند نوری بر اولویت های سیاسی دولت جدید بتابانند.  

این مراسم در برابر حضور عظیم مقام های دولتی و ارکان حکومتی و سفرای خارجی مقیم در تهران صورت می گیرد، در حالی که پشت سر آن همیشه پرده ای آبی است که در وسط آن تصویر موسس راحل جمهوری اسلامی ایران امام خمینی قرار دارد. این مراسم کاملا به شیوه سنتی جمهوری اسلامی ایران و فرهنگ اسلامی – ایرانی برگزار می شود که در آن جایگاه هر کدام از مسئولان عالی رتبه کشور و همچنین میهمانان حاضر به دقت تعریف و تعیین شده است.

روحانی، رئیس جمهوری جدید جمهوری اسلامی ایران در مراسم تنفیذ و تحلیف خود بر عقاید خود مبنی بر پایبندی اش به جمهوری اسلامی و پیروی کاملش از رهبر و نظام جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد و در خلال سخنرانی خود به کلام امیر المومنین علی بن ابی طالب (ع) نیز اشاره کرد. وی همچنین به حاکمیت مردم و دین و جایگاه ولایت فقیه مبتنی بر ایدئولوژی جمهوری اسلامی ایران نیز تاکید کرد. روحانی در سخنرانی خود همچنین برای چندمین بار بر اصطلاحات خود یعنی اعتدال و میانه روی تاکید داشت. وی همچنین به صراحت از سیاست هایی که باعث ایجاد مشکلاتی نظیر فقر و فساد و مشکلات اقتصادی برای مردم شده و ایران را به انزوا کشانده، آن هم به رغم وجود امکانات بالای کشور انتقاد کرد.

کلام رهبر انقلاب آیت الله سید علی خامنه ای نیز مهم و در خور توجه بود، وی بر انتقال مسالمت آمیز قدرت در کشور که ظاهری نیک از کشور به جا می گذارد و یادگار امام خمینی محسوب می شود، تاکید کرد که به نوعی اشاره به ناآرامی های ایران در جریان انتخابات سال 2009 نیز داشت. وی همچنین بر جایگاه ولایت فقیه یا حاکمیت مردمی – دینی در حکومت اسلامی ایران تاکید کرد و آن را بهترین حالت ممکن از انقلاب مشروطه ایران در سال 1905 تا کنون دانست. رهبر انقلاب جمهوری اسلامی ایران همچنین به روشنی به روز قدس اشاره کرد و یادی از مظلومیت فلسطینیان کرد و این که چگونه مساله در نقش منطقه ای ایران تاثیرگذار است. وی همچنین سیاست های جانبدارانه جامعه بین المللی از اشغالگر اسرائیلی را نکوهش کرد اما بیش از همه بر مظلومیت انسانیت فلسطینی ها زیر سایه اشغال تاکید کرد. وی همچنین در سخنرانی خود از نقش میانه رو و اعتدال روحانی حمایت کرد و گفت که «راه اعتدال همان راه اسلام است» که به روشنی از برتری واژه «اعتدال» در لحن رسمی جمهوری اسلامی ایران در دوره پیش رو حکایت دارد که مرتبط با سیاست بین المللی و منطقه ای آن است.

اگر در اظهارات رئیس جمهوری جدید و رهبر انقلاب ایران دقیق شویم در می یابیم که پنج پیام اساسی در اظهارات آنها به ناظران داخلی و خارجی در خود دارد. اول از همه این که جمهوری اسلامی ایران در مقایسه با نظام های سابق خود در بهترین فصل تاریخی خود به سر می برد، که استقبال مردمی از نتایج انتخابات ریاست جمهوری پاک و بی خدشه آن دلیلی بر آن است. دوم، اشاره به ویژگی های خاص جمهوری اسلامی ایران است که برخواسته از افکار موسس آن امام خمینی و رهبر آن آیت الله خامنه ای است اگرچه با مشکلات اقتصادی و انزوای بین المللی دست و پنجه نرم می کند که مسبب آن سیاست های احمدی نژاد محسوب می شود. چهارم، تطابق نقطه نظرات رهبر و رئیس جمهوری جدید ایران که نشان می دهد روحانی پیرو رهبری ایران است و از تایید و حمایت او برخوردار است. چهارم، توانایی ذاتی ایران در غلبه بر تحریم های اقتصادی. پنجم، تایید رهبر انقلاب از گشایش در سیاست خارجی حتی با وجود این که اطمینانی از رفتار غیر عقلانی طرف مقابل که تلاش می کند فقط از راه فشار سیاست خود را پیش ببرد، وجود ندارد. در این چارچوب قضیفه فلسطینی رکنی ثابت در نظام منطقه ای ایران محسوب می شود که البته به هیچ وجه با رویکرد گشایش ایران در سیاست خارجی تضاد و برخوردی ندارد.

ایران پیام های خود را فرستاد و اکنون این طرف مقابل است که باید با پاسخ دادن به آنها تکلیف خود را روشن کند.
 

منبع: السفیر/تحریریه دیپلماسی ایرانی/11