لزوم حفظ احترام مردم کشور همسایه

افاغنه نامی تحقیرآمیز ‌است یا محترمانه؟

۱۷ شهریور ۱۳۹۷ | ۱۶:۱۵ کد : ۱۹۷۸۸۴۹ اخبار اصلی آسیا و آفریقا
فرزاد رمضانی بونش: آنچه مشخص است اهل کشور افغانستان را باید افغان بنامیم و قانون اساسی افغانستان واژه «افغان‌» را بر هر شهروندی از افراد ملت افغانستان پیشنهاد می‌کند؛ چنانچه واژه افغان در مراجع رسمی‌، دیپلماتیک و رسانه‌ای‌، کاربرد واژه «افغان‌» برای اتباع این کشور درست به  شمار می رود. بنابراین بایستی از کاربرد واژه «افغانی» که در واقع در واقع واحد پول افغانستان است دوری شود.
افاغنه نامی تحقیرآمیز ‌است یا محترمانه؟

فرزاد رمضانی بونش، تحلیل گر ارشد مسائل منطقه ای

دیپلماسی ایرانی: نامی که بر یک فرد یا جغرافیا و ... می‌گذاریم‌، در تصویر از آن شهروند یا پدیده در ذهن انسان، نقشی بنیادینی دارد. باید گفت بخشی مهمی از احساس یا تصویر ذهنی‌ که از پدیده‌ها به نام آنها ارتباط دارد و نام یک پدیده تا چه حد با ماهیت آن سازگار است‌، موضوعی مهم و قابل تأمل است‌. در این میان نهادن نام‌های نیکو بر افراد و یاد کرد آنها با نامی که خود می‌پسندند و دوست می دارند، از وظایف اجتماعی همه انسان‌هاست و نیکو دانسته می‌شود. 

در این بین هنگام استفاده از نام کشورها، ملت‌ها، زبان‌ها و.. باید دقت کرد تا از تلفظ و نام‌های درست و محترمانه ای استفاده کنیم. در این زمینه ملاحظاتی مد نظر است و باید توجهی بنیادین به آن داشته باشیم. نخست باید بدانیم برخی نام هایی چون عرب و ترک نام قومی است و هر چیزی که به این اقوام نسبت داده شود، به صورت صفت نسبی (نام قوم + پسوند نسبی ی) بیاید. چنانچه فرهنگ وابسته به چین صفت نسبی چینی را به کار می‌بریم. دوم اینکه در مقابل مردمانی که در کشورهایی با مرزهای مشخص می زیند، گاه نام‌هایی دارند که همواره با نام قومیت آن‌ها ارتباط آشکاری ندارد. چنانچه در کشورهای گوناگونی در خاورمیانه مردمانی خود را قوماً عرب می‌دانند ولی نام کشور چیزی دیگری است.

سوم اینکه باید توجه داشت که در روند تحولات نوین امروزه تغییر نام مکان های جغرافیایی ملی از سوی دولت های گوناگون امری عادی است و همچنان که امروزه بمبئی مهم‌ترین شهرهای کشور هند با نام جدید مومبای (انگلیسی: Mumbai) خوانده می شود و پکینگ و واژهٔ بیجینگ عملا برتر از پکن  دانسته می شود، لذا بایسته و شایسته است نام دقیق تر آن (که مد نظر مقامات آن مردم و کشور نیز هست)‌ به کار رود. اما در حالی در بیشتر جهان از کلمه بیجینگ استفاده می کنند و بسیاری در چین یا هند استفاده از تلفط نام قدیمی یا سیستم تلفظی استعماری را در مورد کشورشان توهین به خود می دانند. در ایران هنوز از پکن استفاده می کنند. 

چهارم اینکه شایسته است نام های رسمی و احترام آمیز همسایگان را خطاب قرار دهیم و نام های تحقیرآمیز و یا ناپسند را به کار نبریم. به عنوان نمونه هنوز برخی مقامات و رسانه های ایرانی از  واژه افاغنه برای شهروندان یا اتباع افغانستان بهره می گیرند. در حالی که از نگاه بسیاری از افغانستانی ها؛ کاربرد واژه افاغنه‌ زشت ترین و تحقیرآمیز‌ترین نامی است که می‌توان به مردم یا شهروندان افغانستان داد. در همین راستا نیز حساسیت مردم افغانستان به واژه «افغانی» که برخی مقامات و رسانه‌های ایرانی از آن استفاده می‌کنند وجود دارد. بنابراین دور از انتظار نیست که مردم و رهبران افغانستانی ها از همزبانان ایرانی خویش بخواهند نام کشور و مردمشان را با درستی و نیکی به کار برند. در همین راستا کاربرد عبارت‌هایی همچون «افاغنه محترم‌» و «افغانی عزیز» «افاغنه گرامی» «افغانی ها» «افغانی های برادر » و گاه در شکل محاوره‌ای‌اش «افغونی‌»، در کنار تحقیر و تخفیف نمی تواند دوستانه و محبت آمیز تلقی شود.

آنچه مشخص است اهل کشور افغانستان را باید افغان بنامیم و قانون اساسی افغانستان واژه «افغان‌» را بر هر شهروندی از افراد ملت افغانستان پیشنهاد می‌کند؛ چنانچه واژه افغان در مراجع رسمی‌، دیپلماتیک و رسانه‌ای‌، کاربرد واژه «افغان‌» برای اتباع این کشور درست به  شمار می رود. بنابراین بایستی از کاربرد واژه «افغانی» که در واقع در واقع واحد پول افغانستان است دوری شود. همچنین هر چند در نظر گروه گسترده ای از مردم افغانستان‌، کاربرد «افغان‌» هم خالی از اشکال نیست‌، و «افغان‌» نام قوم (پشتون‌) را تداعی می‌کند و آنان کاربرد واژه «افغانستانی‌» را برای شهروندان افغانستان مناسب‌تر می دانند اما به هر جهت بایسته، شایسته و لازم است مقامات و رسانه های ایرانی واژگانی چون افاغنه را دور بریزند و با نظر داشت نام های رسمی و احترام آمیز همسایگان و مردمان دیگر را خطاب قرار دهند و از پیامدهای گسترده منفی به کارگیری نام های تحقیرآمیز و یا ناپسند برای دیگر مردمان گیتی جلوگیری کنند.

کلید واژه ها: افغانستان


( ۱۱۰ )

نظر شما :

جواد مرتبي ۱۷ شهریور ۱۳۹۷ | ۱۸:۴۲
سلام . ممنون استاد بونش
مزدک عارفی ۱۸ شهریور ۱۳۹۷ | ۰۸:۲۱
سلام. به نظرم هر چند جناب رمضانی بونش درست نوشته اند اما افاغنه غلط مصطلحی شده است.
ابراهیم قدیمی ۱۸ شهریور ۱۳۹۷ | ۱۸:۵۳
در مورد کلمه جمع افاغنه بهتر است به لغت نامه دهخدا مراجعه کرد.بنظر میرسد جمع عربی افغانی است. مانند اماکن که جمع مکان است. کلمه جدیدی نیست وبسیار مصطلح بوده است.
توکل بخدا ۱۸ شهریور ۱۳۹۷ | ۲۱:۴۶
با افغانها ازآن زمانی که شوروی سابق درافغانستان بود آشنا هستم و کار کردم تا به امروز ، وچون همیشه سروکارم با جامعه فارسی زبانان بوده باید بگویم که دراین سالها چه نسل قدیم و چه نسل دوم و سوم این جماعت مهاجری که ما میشناسیم خودشان خود را تحقیرمیکنند ، و چون واحد پول افغانستان افغانی میباشد ، افغانها همیشه از کلمه روپیه ، کلدار ، دلار، پول ما استفاده میکنند واز بکار بردن واژه افغانی که میتواند مثل واژه ایرانی یا پاکستانی یا مصری معرف ملیت یک کشور باشد خودداری میکنند و ازنفس کار کاملا خود آگاه هستند که چگونه واژه افغانی تحقیر آمیز است اما کسی بزبان نمی آورد ، و علت اینکه از ملیت خود انزجار و نفرت نشان میدهند همین است ، تصور کنید در معاملات کثیفی که در کشور افغانستان رخ میدهد مرتب واژه افغانی بکار برده میشود که میتواند به حثیت مردم که می شنوند و می پندارند که بر سرافغانی چه معاملاتی صورت میگیرد لطمه بزند و همه ما به گونه ای پول را چرک دست می پنداریم ، تعصب کسانی که از قوم پشتون هستند دارند زبان فارسی را از بین می برند و آن عده از پشتون ها که درسی خواندند و سواد دارهستند همان کسانی هستند که میزبان هزارها نفر چکمه پوشهای امریکائی هستند و غیرت و غرور مردم را زیر پا گذاشتند ، پاکستان از هند جدا شد اما واحد پولش با همان نام روپیه باقی ماند ، امریکائی ها روی اجساد همین افغانها ادرار کردند اگر این تحقیر نیست پس چیست ؟ در کشورکانادا همان افغانهائی که ادعا میکنند زبان آنها دری است نه فارسی از دیکشنری های چاپ ایران استفاده میکنند و با همین دری زبانها نمیتوانند یک موضوع را بدرستی و مفصل توضیح بدهند چون زبان رسا نیست و به ناچار از واژه های اردو ، انگیسی و هندی استفاده میکنند و بندرت کسانی دیده میشوند که بگویند فارسی و دری یک زبان است . بزرگترین مشکل افغانها قوم گرائی و فرهنگ فئودالی است که حتی با توجه به مسلمان بودنشان نتوانستند یکپارچگی و صلح و آرامش را به کشورشان تقدیم کنند و یک عمر است که در این سرزمین جنگ و خون ریزی ادامه دارد که خودش بزرگترین تحقیراست بعد امروز برسر واژه افاغنه بحث حاشیه ای میشود ، و باز اینکه بزرگترین تحقیر اینست وقتی ملتی مهاجرتشان بشکل هجوم چند هزار نفری صورت میگیرد و آنها را با تحقیر بر میگردانند چون صرفأ پناهنده شناخته نشدند ، و پناهنده گان اصلی که در ابتدا برای نجات جانشان فرار کردند همان شیعیان هزاره بودند و مابقی فرصت طلب های سنی مذهب که تعداد کمی از آنها پشتون بودند و جالب است بدانید که درهمین کشور کانادا دفاتری که برای افغانها با بودجه دولت باز شد تا بکار مهاجرین تازه وارد رسید گی کند بدست افراد پشتون اداره میشود .
peace ۱۹ شهریور ۱۳۹۷ | ۱۹:۱۲
مردم افغانستان بهتر است یک نام دیگری برای واحد پول خود انتخاب کنند و واژه افغانی را جایگزین واژه های افغان و افغانستانی بکنند که بقول معروب هم ساده است و هم آسان. کشور افغانستان ، ملیت افغانی ، واحد پول را میتوان در یک رفراندم سراسری رأی گیری کرد و نام بهتری را بطور سمبولیک انتخاب کرد و به تحقیر پایان داد .
تقی ۰۶ آبان ۱۳۹۸ | ۱۹:۰۱
باید توجه داشته باشید نام افغانستان یک نام تحمیلی و انگلیسی است .مثل ایران نیست که تمام مردم آنرا دوست داشته باشند . واژه افغانستان را فقط پشتو ها دوست دارند و بقیه ملت کاملاً با آن مخالفند ، بقیه مردم در افغانستان دوست ندارند افغان نامیده شوند و از آن بیزارند . مخصوصاً ما شیعیان هزاره به شدت از واژه .افغان،افاغنه،افغانستان و....به شدت متنفریم .
هزارستان ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۹ | ۱۶:۳۰
هزاره حتی خوش ندارد که افغان خطاب شود !
محمد ۱۱ مهر ۱۳۹۹ | ۱۴:۳۵
ترجیح اول: نان کشور: افغانستان ملیت: افغانستانی قومیت: تاجیک، هزاره، پشتون، ترکمن و ... واحد پول: روپیه ترجیح بهتر: نام کشور: خراسان ملیت: خراسانی قومیت: تاجیک، افغان، ترکمن، هزاره و ... واحد پولی: سامانی اون دوستی که فرمودند دری شیوای کافی را برای بیان مسائل ندارد باید عرض کنم که سخن شما در باب یگانگی زبان پارسی تصدیق کنم. چه تاجیکی و دری و فارسی همه یک زبان مشترک پارسی هست. اما اینکه شیوا نیست، فرصتی برای پویایی این زبان فراهم نشده و نباید از کسانی که در سطح سواد پایینی قرار دارند توقع داشت دری را بتوانند درست نگارش کنند! تمام شاعران با همین لفظ دری شعر سرودن و اگه شما با لهجه تهرانی تلفظ کنید وزن آن هم بهم خواهد خورد! چه حافظ شیرازی چه شمس تبریزی!
م.م ۱۷ آذر ۱۳۹۹ | ۲۰:۱۲
با آرزوی موفقیت برای "توکل به خدا". دوست عزیز، فقدان عزت نفس در مهاجران افغان که به تعبیر شما باعث تحقیر خود می شود، در واقع بازتاب مشکلات اجتماعی مرتبط با این قشر است. از آن جایی که عامه ی جامعه ی ایران رغبتی برای پذیرش این گروه نشان نداده و تبعیض و محدودیت هایی نیز در نظام اداری نشبت به این مردم صورت می گیرد که خود حاصل دیدگاه و خواست اکثریت جامعه هست، این موضوع به دور از ذهن هم نیست. افرادی که مهاجرت می کنند چه سنی، چه شیعه، یا از هر قومیت دیگری، همه از پدیده جنگ و بازتاب های آن فرار می کنند؛ کمتر اشخاصی هستند که فاقد "حب الوطن" باشند! از این رو هنگامی که شما انزجار از ملیت را (بدون قید کردن عده ای برخی افراد و...) به سان یک حتم مطرح می کنید، این خود گونه ای توهین بدتر از مبحث اصلی است، چه برسد به موضوع رفتار سربازان خارجی با اجساد افغان، که تعجب می کنم از چه رو شما اینچنین ساده این موضوع را به زبان می آورید. درست است که هنگام اشاره به شخصی مابقی انگشت ها به سمت خودمان است، اما فراموش نکنید که دیگران انگشت اشاره را بیشتر می بینند.
محمد ۰۲ تیر ۱۴۰۰ | ۱۳:۵۵
کلمه افاغنه از دیرباز رایج و هرگز برای تحقیر و توهین کاربرد نداشته است اما جای شگفت است که افغانها برای یک ی کم یا زیاد شکایت میکنند و این در حالیست که هزاره های شیعه ساکن این کشور را شکنجه و کشتار میکنند و بمب گذاری دبستان سیدالشهدا و کشتن نزدیک به پنجاه دختر بچه شیعه از همین نمونه هاست که نه تنها انزجار از افغان ها در بین شیعیان ایران و عراق را به دنبال داشت که حتی اهل تسنن این حرکت را محکوم کردند و ده ها کشتار دیگر چون فاجعه افشار و کشتار مزار شریف بعد برای اینکه ما به کلمه افغان یک ی اضافه کرده ایم خاطر نازک تر از برگ گل ایشان رنجیده است