باید فورا دست به کار شد

نویسنده: کیکاوس پورایوبی، روزنامه‌نگار و دانش‌آموخته روابط بین الملل

دیپلماسی ایرانی: اخیرا آقای مسعود پزشکیان رئیس‌جمهوری کشورمان صحبت‌های صریح و شفافی درباره مذاکره و دیپلماسی با غرب بیان کرده است، او گفته اگر مذاکره نکنیم کدام روش را اتخاذ کنیم؟ اگر دوباره غنی سازی اورانیوم را شروع کنیم چه بسا دوباره مورد تجاوز قرار بگیریم و همچنین بیان کرده بدون هماهنگی با رهبری در سیاست خارجی و کلان کشور هیچ تصمیمی اتخاذ نمی شود؛ ولی گفتن این حقایق، تعصبات جناحی و خطی را دوباره پررنگ کرده است. بعضی صحبت از عدم کفایت ایشان می کنند، بعضی نوع موضع گیری ایشان را گفتن اسرار نظام و کشور به دشمن تفسیر کرده اند و بعضی با مغلطه گفته اند هم می شود مذاکره کرد و هم مذاکره نکرد. 

در واقع مذاکره کردن و عدم مذاکره، هر دو از مدل های دپیلماسی هستند و نمی توان فهمید بالاخره باید مذاکره صورت بپذیرد یا نپذیرید؟ اما تجربه ای که ما در تاریخ شفاهی کشور خود اخیرا کسب کرده ایم و به کنکاش و مطالعه آن برای تجربه حکمرانی خوب نیاز داریم، جنگ ۱۲ روزه است. ما در آن جنگ کاملا غافلگیر شدیم. آیا بار دیگر در زمان کوتاهی عافلگیری معنا دارد؟ 

اکنون سوال اساسی این است جلوگیری از جنگ لازم است یا یک بار دیگر در دام جنگ افتادن؟ 

رئیس‌جمهوری، رئیس شورای امنیت ملی است، ایشان بهتر از هر فرد دیگر از اوضاع جاری کشور مطلع است. وضعیت کلان کشور باثبات نیست. این وضعیت چیزی نیست که غرب و آمریکا نداند و اصلا قابل پنهان کاری نیست. زمانی که در یک زمان محدود و کوتاهی فرماندهان و دانشمندان هسته‌ای ما را مکان‌یابی می‌کنند و مورد ترور قرار می‌دهند یا مراکز حساس نظامی و لجستیکی ما را مورد هدف قرار می‌دهند، قطعا از وضعیت نابه‌سامان اقتصادی و ناترازی انرژی و فقر مردم با خبر هستند. امروزه صدها پژوهشکده، مراکز راهبردی، استراتژیک و مراکز ارزیابی در آمریکا و غرب وضعیت کشور ما را در حال رصد و غربال کردن هستند. قطعا تمام جوانب را ارزیابی می کنند؛ پس بهانه‌گیری نکنیم چون رئیس‌جمهوری این صحبت را کرد آب به آسیاب دشمن ریخت و گرا به دست آنان داد. 

نمی‌توانیم بگوییم همین امروز رابطه با غرب و به‌خصوص آمریکا حلال مشکلات است و تمام مسائل حاد و خطیر کشور را حل می‌کند، اما ستیز و بر پا کردن جنگی دوباره چه پیامدهایی برای مردم، منافع ملی و کشور خواهد داشت؟ 

اگر در این شرایط خطیر مکانیسم ماشه فعال بشود اولین قربانی همان چند بشکه نفتی است که به چین صادر می شود که با جلوگیری از صدور آن مشکلات عدیده ای برای کشور پیش خواهد آمد؛ پس بهتر آن نیست با دیپلماسی آن پدیده شوم یعنی فعال سازی مکانیسم ماشه خنثی شود؟ 

نتانیاهو در حال رجز خوانی برای کشور است و به ترامپ هم هیچ اعتمادی نمی شود کرد. چانه زنی آن هم در یک زمان محدود و رودررو با ترامپ و دادن امتیاز با گرفتن امتیاز از آن اکنون از جنگ با آمریکا بهتر نیست؟ آمریکا نشان داد با ما شوخی ندارد اول اسرائیل را مجهز کرد به ما حمله ‌کند و سپس خودش مستقیما به حریم ما وارد شد و کشور ما را مورد تجاوز قرار داد؛ پس تا اقدامی مجدد انجام نشده دست به کار شویم.