کمک به پاکستان، دوست‌يابى سياسى يا اقدام بشردوستانه
ديپلماسى ايرانى: غرب به دنبال منزوی کردن ایران است. ایران در جستجوی راهی برای فرار. سه دهه است که جمهوری اسلامی‌ایران راه و روش دور زدن تحریم‌ها را آموخته است. آموخته است که چگونه زمانی که با تحریم‌های غربی روبه‌رو می‌شود دست دوستی به سمت شرقی‌ها دراز کند. در تازه‌ترین دور از این تحریم‌ها و زمانی که چهارمین قطعنامه علیه تهران در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسید، همگان گمان می‌کردند که تهران در بازه زمانی یک تا سه ماهه در بن بست قرار گرفته و زانو می‌زند. این در حالی‌ست که کشورهایی مانند هند، چین و پاکستان در جامه دوستان و همسایگان ایران در آمدند و عملا با مشارکت‌های خود در بازار تجارت ایران گوی سبقت را از کمپانی‌های غربی ربودند.
دیپلمات که به نگارش گزارش‌های تند و تیز در خصوص ایران شهرت دارد در تازه‌ترین نگاه خود به برنامه هسته‌ای این کشور اشاره مى‌کند و مى‌نويسد : تهران 100 ميليون دلار به سيل‌زدگان پاکستان کمک کرد. البته حقيقت اين است که اين حرکت کمکى استراتژيک به کشور همسايه است. زمانى که اسامه بن لادن در جامه رهبر القاعده براى دومين بار در هفته گذشته از کشورهاى مسلمان خواست که به سيل‌زدگان پاکستان کمک کنند فراموش کرد که ايران پيش از سخنان او دست به اين کار زده است. ماه گذشته ميلادى بود که با فرمان رهبرى ايران، صد ميليون دلار کمک به سيل‌زدگان پاکستانى در زمره برنامه‌هاى دولت ايران قرار گرفت. علاوه بر اين کمک نقدى کمک‌هاى غيرنقدى بسيارى هم انجام گرفت که به گفته مقام‌هاى ايرانى هر روز راهى پاکستان مى‌شود. با اين همه اين کمک ايرانى‌ها به پاکستانى‌ها چندان در رسانه‌هاى بين المللى بازتاب نداشت. حقيقت اما اين است که اين ماجرا نبايد از قلم مى‌افتاد و اصلى‌ترين علت آن هم اين بود که حجم کمک‌هاى ايرانى‌ها به پاکستانى‌ها بسيار چشمگير بود. اين ميزان کمک به کشورى خارجى در سه دهه گذشته بى‌سابقه بوده است.
ديپلمات در ادامه سعى مى کند برداشت‌هاى سياسى از کمک ايران به پاکستان داشته باشد و مى نويسد: در نگاه اوليه گمان مى‌کنيم که ايران در قالب فعاليت‌هاى بشردوستانه به کشورى که در همسايگى خود است کمک مى‌کند. بر اساس اطلاعات سازمان ملل حجم صدماتى که اين حادثه بر جاى گذاشته است چيزى بيشتر از سونامى سال 2004 ميلادى است.
اين سايت در ادامه مى‌نويسد: ايران پس از انقلاب اسلامى بارها از کمک‌هاى بشردوستانه صحبت کرده است. اما هيچ‌گاه صد ميليون دلار به کشورى همسايه آن هم در قالب کمک بلاعوض پرداخت نکرده است. به نظر مى‌رسد که ايرانى‌ها اين بار استرات‍ژى سياسى را هم دنبال کرده‌اند. کشورهاى غربى همواره کمک‌هاى خود را در قالب اتحاديه اروپا تحويل مى‌دهند و اندک اهميتى ندارد که چه کشورى بيشترين کمک‌ها را انجام داده است. ايران اما ظاهرا عزم خود را براى دوستى با کشورهاى همسايه و هم مرز جزم کرده است. در اين ميان هم پاکستان از اصلى‌ترين اولويت‌ها به شمار مى‌رود. کشورهاى غربى اين بار در کمک به پاکستان بسيار کند عمل کردند و به همين دليل ميزان کمک ايران و حجم آن بسيار به چشم مقام‌ها و مردم پاکستان آمد.
ديپلمات در ادامه مى نويسد: اين حرکت بسيار زيرکانه و تند و تيز بود. در حالى که سرنوشت ناتو در افغانستان هر روز تيره‌تر از ديروز مى‌شود و کارشناسان تحليل مى‌کنند که طالبان در آينده سياسى افغانستان کما بيش دست خواهد داشت، نزديکى ايرانى‌ها به پاکستان از اهميت فوق العاده‌اى برخوردار است. در نه سال گذشته و روزهاى جنگ در افغانستان، اسلام آباد و کابل هرگز رابطه حسنه خوبى با هم نداشته‌اند و اين در حالى‌ست که اکنون با نزديک شدن به زمان خروج سربازان امريکايى از افغانستان، حامد کرزى رئيس‌جمهورى اين کشور اقدام به نزديکى به اسلام آباد کرده است. اسلام آباد هم مى‌داند که تامين امنيت اين کشور در سالهاى اتى به دخالت در افغانستان و دستى داشتن در امور سياسى اين کشور وابسته است. اکنون ايران با دوستى با پاکستان در حقيقت امنيت و منافع خود در افغانستان چند سال آينده را تامين مى‌کند. افغانستان را همگان در سالهاى گذشته محل رقابت ايران و پاکستان مى‌دانستند. اکنون با حضور نظامى ايالات متحده در منطقه به نظر مى‌رسد که اسلام اباد و تهران اندک اندک با کنار گذاشتن جنبه رقابتى مساله به دنبال دفع خطر حضور دائم غربى‌ها در بيخ گوش خود هستند. به زبان ديگر هر دو کشور در حال حاضر در افغانستان يک هدف را دنبال مى‌کنند. علاوه بر اين در مواجهه با ايالات متحده، همکارى ايران با پاکستان بسيار ضرورى به نظر مى‌رسد. اين همکارى مىتواند نقش خار در چشم واشنگتن را بازى کند.
ديپلمات در ادامه مى‌نويسد: اعزام کمک‌هاى نقدى به پاکستان را نمى‌توان ضامن تامين منافع ايران در اين کشور مسلمان و پر جمعيت خواند. بسيارى از سياستمداران پاکستانى نسبت به اهداف ايران در افغانستان شک و شبهه دارند. علاوه بر اين زمام امور در پاکستان را اهل تسنن بر عهده دارند. اين طيف از مسلمانان به شدت نسبت به شيعيان سوظن دارند. البته نبايد فراموش کرد که سى ميليون نفر از مسلمانان پاکستان را شيعيان تشکيل مى‌دهند. اين رقم در قياس با جمعيت 175 ميليونى پاکستان رقمى حدود هفده درصد است که در ساختار سياسى نمى‌توان آن را رقمى قابل ملاحظه خواند. با اين همه نمى‌توان تاثير شيعيان بر روند سياسى پاکستان را کم اهميت خواند. بسيارى از شيعيان مستقر در مرز با افغانستان رهبرى ايران مرجع تقليد خود مى‌دانند. ايران در پاکستان مىتواند با افرادى مانند عبدالقديرخان که پدر دانش هسته‌اى پاکستان لقب گرفته است ائتلاف داشته باشد. عبدالقدير خان که پيش از اين اعتراف کرده بود که دانش هسته‌اى خود را در اختيار ايرانى‌ها گذاشته، در تازه‌ترين گفت‌وگوى خود تاکيد کرده است که در حال فکر کردن بر روى احتمال شرکت در انتخابات رياست جمهورى کشورش است. با توجه به ارتباط ميان عبدالقديرخان و ايران مى‌توانيم به اين نتيجه برسيم که حضور عبدالقديرخان در قدرت مىتواند پاکستان را تبديل به گوشى شنوا براى ايران کند.
فاکتور چين را هم نبايد فراموش کنيم. رابطه ميان اسلام آباد و پکن در ماه‌هاى گذشته به شکل فزاينده‌اى رشد داشته است. گفته مى‌شود که 7 هزار سرباز چينى در شمال کشمير مستقر شده‌اند. کشمير منطقه مورد مناقشه هند و پاکستان است و به نظر مى‌رسد که چينى‌ها در حال حاضر جانب پاکستان را گرفته‌اند. چينى‌ها به کمک سيستم راهبرى در پاکستان هم آمده‌اند. ساخت اين سيستم راهبرى در حقيقت مىتواند پاکستان را تبديل به مسيرى براى انتقال کالا از چين به ايران و برعکس کند. نزديکى ميان چين و پاکستان مىتواند براى ايران هم منفعت‌هاى دوجانبه‌اى را به دنبال داشته باشد.
ديپلمات در پايان مى نويسد: ايران براى به دست آوردن دل پاکستانى‌ها تلاش مى‌کند و همزمان ايالات متحده هم ساکت نمى‌نشيند و بى‌شک بر حجم تاثيرگذارى خود بر پاکستان مى‌افزايد. علاوه بر اين جمعيت اهل تسنن پاکستان هم ساکت نمى‌نشينند و اجازه نمى‌دهند که اسلام آباد حلقه به گوش ايران و شيعيان اين کشور شود. علاوه بر اين بحث پول هم در اين ميان مطرح است. ايران تا‌کنون ميليون‌ها دلار در عراق و لبنان سرمايه‌گذارى کرده است. تحريم‌ها هم ادامه دارد و اندک اندک تاثير آن بر اوضاع اقتصادى ايران مشهود خواهد شد. در اينچنين شرايطى ايران سخت مىتواند به کمک‌هاى نقدى خود به پاکستان ادامه دهد.
نظر شما :