رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ماهیت و کارکرد این دو کریدور متفاوت است و کریدور عرب مد با یک شاخه از کریدور پیشنهادی ایران همپوشانی دارد، و هند عملاً به هر دو کریدور نیاز خواهد داشت.
ادامه مطلب
یکی از مباحث رایج میان سیاستمداران، دیپلمات ها و ناظران سیاست بینالمللی این است که جهان به زودی چندقطبی میشود. این ایده ی نادرست و گمراه کننده ای است که پیامدهای زیانباری در سیاست گذاری دارد.
ادامه مطلب
دولت جو بایدن محدودیتهای گستردهای را برای فروش فناوری تراشههای پیشرفته غربی به شرکتهای چینی اعمال کرد. با این حال، باید گفت که ظهور فناورانه چین صرفا به کپی برداری و دزدی از شرکت های آمریکایی محدود نمی شود. چین اکنون دیگر قابلیت های صنعتی خود را تقویت کرده است.
ادامه مطلب
در این میزگرد کارشناسانی از آفریقا، آمریکای لاتین، جنوب و جنوب شرق آسیا، به واکاوی خطرات و نیز فرصت های تازه ای می پردازند که جنگ و بازگشت گسترده تر نزاع قدرت های بزرگ، پیش روی کشورهای آنان و مناطق اطراف نهاده است. این کارشناسان درباره مهمترین اولویت های مناطق خود، هزینه های فزاینده جنگ اوکراین و پیامدهای تشدید تنش های ژئوپولیتیک بحث می کنند.
ادامه مطلب
استفان والت در یادداشتی می نویسد: از نگاه برخی ناظران، همچون البریج کولبی Elbridge Colby، مقابله با چین، بالاترین اولویت آمریکاست و رهبران ایالات متحده نباید به خود اجازه دهند جنگ اوکراین یا هر مسئله دیگر سیاست خارجی، توجه آنها را از چین دور کند. جان میرشایمر John Mearsheimer ، و گراهام الیسون Graham Allison هم به همین اندازه نگران چالش چین هستند، به خصوص به خاطر آنچه از نگاه آنها ریسک فزاینده جنگ است. اخیرا یک گروه کاری در اندیشکده شورای روابط خارجی استدلال کرده که روندهای نظامی در آسیا به سود چین در حال تغییر است و خواهان دو برابر شدن تلاشها برای تقویت بازدارندگی، به ویژه در تنگه تایوان شده اند. هال برندز Hal Brands و مایکل بکلی Michael Beckley فکر میکنند که فواره قدرت چین در حال نزدیک شدن به اوج خود است و بیش از پیش به نظر میرسد که پکن نمی تواند کار چندانی برای جلوگیری از افول نهایی خود انجام دهد. اما آنها این روزنه فرصت آینده را بیشتر به عنوان یک نشانه نگرانی و نه آرامش خیال میبینند. بر عکس این دیدگاه، مایکل سواین Michael Swaine همکار موسسه کوئینسی و نیز جسیکا چن وایس Jessica Chen Weiss از دانشگاه کورنل، فکر میکنند که ما خطر چین را بیش از حد بزرگ میکنیم و نگران این هستند که دو کشور به یک چرخه بدگمانی متقابل فروافتند که به سود هیچ کدام نخواهد بود، صرف نظر از اینکه کدام کشور در سکوی نخست جهان قرار گیرد.
ادامه مطلب
سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: رابطه آمریکا و چین، رابطهای بسیار جدی، در ابعاد دوجانبه، منطقهای و بینالمللی است. شاید اغراقآمیز باشد اگر بیان شود این رابطه، مهمترین رابطه دوجانبه در دنیای کنونی است که اثرات عمیقی بر تمام مناطق جهان و همچنین در نهایت بر ماهیت نظام بینالمللی در حال شکلگیری جهانی دارد. این رابطهای است که به لحاظ اقتصادی آنچنان بهم تنیده است که فرگسن، استاد دانشگاه هاروارد، آمریکا و چین را یک مجموعه بهم پیوسته اقتصادی بنام چیمریکا میخواند.
ادامه مطلب
اگر در بکارگیری ابزار تحریم زیاده روی شود، میتواند دیگر کشورها، از جمله متحدان آمریکا را، به رویگردانی از سامانه مالی مبتنی بر دلار ترغیب کند. به عنوان مثال، کشورهای اروپایی، با خروج یکجانبه ایالات متحده از توافق هستهای ایران مخالف بودند. با این حال، به دلیل تحریمهای ثانویه، که بخشی از کارزار "فشار حداکثری" علیه ایران بود، مجبور شدند تجارت خود با ایران را قطع کنند. این امر آنها را وادار کرد تا به تدوین جایگزینی برای سیستم SWIFT که برپایه دلار است، فکر کنند. گرچه این پیشنهاد به جایی نرسید اما اگر حتی متحدان ایالات متحده به جایگزینهایی برای سامانه مبتنی بر دلار بیاندیشند، آن گاه شگفت نیست که دشمنانی مانند روسیه و چین برای تضعیف هژمونی دلار تلاش کنند.
ادامه مطلب
وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رئیسجمهوری آمریکا با خطاب کردن دیکتاتور به رهبری کشوری که برایشان اهمیت دارد خطاب به کشورهایی که در چالش با امریکا هستند پیام می دهد که اگر «نظم انگلوساکسونی» را پذیرا باشید نه تنها مقبولیت و مشروعیت ما را خواهید داشت بلکه در داخل نیز آزاد هستید هرطور که مایلید؛ حکومت کنید.
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یاددشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شی قبلا در بالی گفته بود که تعاملات آمریکا و چین باید با گفت وگو و همکاری نه با رویارویی و رقابت تعریف شود تا هر دو طرف پیروز شوند؛ این رویکرد مکمل موضع بیان شده توسط دولت بایدن است که معتقد است دو کشور باید رقابت کنند اما به دنبال درگیری نباشند. در واقع هر رئیس جمهور امیدوار است پس از این دیدار به دست آوردهای ملموسی برسند.
ادامه مطلب
چین در حال انجام یک کارزار فعال و تهاجمی به منظور نفوذ در گسترهای از نهادهای آموزشی، شرکتها، نهادهای دولتی و سازمانهای غیردولتی ایالات متحده است. سطح و گستره اقدامات چین در ایالات متحده بی سابقه است. همان طور که یک مقام ارشد اداره فدرال تحقیقات جنایی (FBI) به نویسندگان این گزارش گفت، "سیستم، اکنون هشدار قرمز می دهد. ما هرگز شاهد چنین سطحی از فعالیت اطلاعاتی و نفوذ چینی در داخل و اطراف قلمروی سرزمینی آمریکا نبودهایم."
ادامه مطلب
استفان والت در یادداشتی می نویسد: یک دیپلمات برجسته گروه هفت، ماه گذشته به فایننشال تایمز گفت: "ما قطعا نبرد در جهان جنوبی را باختیم. همه کاری که در این بخش از جهان (در موضوع اوکراین) انجام داده بودیم، از دست رفت. (توصیه) به قوانین بین الملل را فراموش کنید، نظم جهانی را فراموش کنید. آنها دیگر حتی به این حرف ها گوش هم نخواهند داد." شاید این توصیف، کمی بزرگنمایی باشد اما اشتباه نیست.
ادامه مطلب
به رغم نشانه های آشکار از عقب نشینی نظامی آمریکا از منطقه، ایالات متحده به آسانی از خلیج فارس دست نمی کشد. دولت بایدن طرح تازه ای را ابداع کرده که هدف آن تاثیرگذاری و نتیجه گیری بیشتر با امکانات کمتر برای مقابله با نفوذ چین در این منطقه است.
ادامه مطلب
بردلی پارکز Bradley Parks، مدیر اجرایی گروه پژوهشی ایددیتا AidData می گوید: "برای دو دهه، برخی کشورها، چین را به عنوان یک تامین کننده مالی خیرخواه برای پروژه های زیرساختی بزرگ خود می شناختند. اکنون جهان در حال توسعه چین را در نقش تازه خود می شناسد و این نقش جدید عبارت است از بزرگترین وصول کننده رسمی بدهی ها."
ادامه مطلب
این نشست به عنوان بخشی از استراتژی جمعی نوظهور با عنوان «استراتژی آسیا منهای چین» در تلاش است تا از طریق ایجاد نقاط اتصال اضافی خارج از چین و نیز تقویت روابط تجاری، تاثیرات منفی و ریسک سیاسی مرتبط با تنشهای میان ایالات متحده امریکا و چین و بنبست احتمالی میان این دو قدرت اقتصادی را تا حد ممکن کاهش دهد.
ادامه مطلب
طبق گزارش تحقیقی که توسط روزنامه نیویورک تایمز منتشر شد، در سال ۲۰۱۰، سازمان جاسوسی چین، یک شبکه عظیم سیآیای را در چین منهدم کرد که در جریان آن بیش از دوازده منبع اطلاعاتی آمریکا به قتل رسیده یا زندانی شدند. هنوز روشن نیست که چگونه سرویس های اطلاعاتی چین، شبکه سیآیای را شناسایی کردند اما خسارت ناشی از آن قابل انکار نبود.
ادامه مطلب
فناوریهای کوانتومی مجموعهای گسترده از فناوریهای نوپا هستند که از اصول مکانیک کوانتومی بهره می گیرند تا پیشرفت هایی انقلابی را در زمینههای مختلف، ممکن کنند. فناوریهای کوانتومی به سه حوزه اصلی تقسیم میشوند، حسگری؛ ارتباطات و رایانش یا محاسبه.
ادامه مطلب
سید رحمان موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به تهدید ناشی از قاطعیت چین، جای تعجب نیست که ژاپن در حال افزایش بودجه دفاعی خود است و سایر کشورها تصمیم گرفته اند از آمریکا پیروی کنند و راه هایی را برای حمایت از دموکراسی های لیبرال آسیا بررسی کنند. این ثبات کشوری است که در آن دولت مصمم است تمام جنبه های زندگی شهروندان خود را کنترل کند. اگرچه چنین کنترلی ممکن است امکان پذیر باشد، اما بدون شک پویایی اقتصادی کشور را خفه خواهد کرد.
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: می توان گفت در حال حاضر ایران در موقعیت های بین المللی بسیار خوبی قرار دارد و تنها چیزی که از انجام بازی های خود در خاورمیانه مانع می شود، حضور نظامی آمریکاست که امیدوار است با کمک چین، روسیه و حتی ترکیه از شر آن خلاص شود.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توافقنامه آبراهام که با میانجیگری ایالات متحده بین اسرائیل و چندین کشور عربی در سال ۲۰۲۰ امضا شد، راهی برای صلح پایدار در خاورمیانه به جامعه بین المللی ارائه کرده بود. این توافقنامه به عنوان طلوع خاورمیانه جدید و یکی از اولین نشانههای نظم نوظهور پسا آمریکا در خاورمیانه در نظر گرفته می شد. اما حمله حماس نشان داد که امیدواری ایالات متحده برای تحکیم وضعیت موجود در منطقه توهمی بیش نبوده است.
ادامه مطلب
سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: سفر پوتین به پکن، از روابط نمادین برخوردار است. دور اول مربوط به شخص او و حکم بازداشت دیوان کیفری بینالمللی علیه اوست. در پی حمله روسیه به اوکراین، علاوه بر ابعاد نظامی و نبرد سنگین غرب و روسیه، کارزاری حقوقی و چندلایه توسط مجموعهای از دولتها و نهادهای غربی علیه روسیه و شخص پوتین راه افتاده و برخی در مسیر حقوقی و قضائی و به صدور بیانیهها و احکام اولیه منجر شده که از جمله آنها پروندههایی به دیوان کیفری بینالمللی است.
ادامه مطلب
هرچند دولت جو بایدن می پذیرد که ما به جهانی با چندین قدرت بزرگ بازگشته ایم، ظاهرا نسبت به دوره کوتاهی که ایالات متحده با هیچ قدرت رقیب هموزنی طرف نبود، نوستالژی دارد و همین است دلیل تاکیدش بر "رهبری آمریکا"، تمایلش به وارد کردن یک شکست نظامی به روسیه که مسکو را ضعیفتر از آنی سازد که در آینده اسباب دردسری برای آمریکا باشد و همچنین تلاش اش برای کندکردن سیر خیزش چین با منع دسترسی پکن به دروندادهای فن آورانه کارساز و همزمان پرداخت یارانه به صنعت نیمه رسانای آمریکا.
ادامه مطلب
یک اقتصاد جهانی گسسته که در آن مشارکت های امنیتی روابط اقتصادی را تعیین میکنند، در حال شکل گیری است. با این حال، پایان سلطه دلار هنوز دور از انتظار است و کشورهای مخالفِ تحریمهای غربی برای حفظ امنیت خود و تضمینهای امنیتی ایالات متحده در شرایط سختتر ژئوپلیتیکی، دلار را حفظ میکنند.
ادامه مطلب
ایالات متحده تلاش داشت تنش ها در منطقه را با تسهیل عادی سازی روابط عربستان سعودی و اسرائیل و نیز کاهش تنش با ایران "خنک" کند. همچنین امید داشت که نفوذ چین در منطقه را به چالش اندازد و با تاسیس کریدوری که هندوستان، خاورمیانه و اروپا را به هم متصل می کرد، نقش هند را تقویت کند. این پروژه، دو بخش داشت: یک کریدور شرقی که هندوستان و کشورهای عربی خلیج (فارس) را به هم متصل می کرد و کریدور شمالی که کشورهای منطقه را از مسیر اردن و اسرائیل به اروپا می رساند. قرار بود که این کریدور، واکنش آمریکا باشد به ابتکار کمربند و جاده چین. حمله حماس، پایانی ناگهانی بر این طرح ها گذاشت.
ادامه مطلب
تحریم ها روسیه را از پیشرفته ترین بخش های فن آوریِ اقتصادِ جهانی جدا کرد، یعنی هر گونه طرحی برای توسعه اقتصادی آینده روسیه باید دوباره به تجارت فرآورده های انرژی متکی بشود.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین از مدت مدیدی می شود که با میانه خوب با طالبان، در تلاش است تا منافع راهبردی و امنیتی خود را حفاظت و از کارت طالبان من حیث به صرفه ترین ابزار برای مبارزه ضد شورشیان ایغور استفاده کند. به همین منظور تا حال، سطح داد و ستد و تعامل تاکتیکی میان طالبان و چین بسیار قابل لمس است.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این نخستین بار نیست که ایران در عرصه روابط خارجی اش با چنین پدیده ای روبهرو می شود و از بازی قدرت های بزرگ برکنار می ماند. در سده نوزدهم و اوایل سده بیستم نیز در بازی بزرگ میان روسیه و انگلیس، در حالی که تقریبا همه سرزمین های پیرامون ایران به استعمار قدرت های بزرگ در آن دوران درآمده بودند، بنا به توافق میان آن قدرت ها، ایران، با توجه به موقعیت استراتژیک و ویژگی های ژئوپلیتیکی اش که پیوند دهنده مناطق اقتصادی و مجموعه های فرهنگی گوناگون به شمار می رود و موقعیتی فرادست به قدرت های حاضر در این سرزمین نسبت به دیگر رقبا می بخشد، به عنوان منطقه حایل ماند و اگرچه توانست استقلال سیاسی و حاکمیت سرزمینی خود را حفظ کند، اما از حضور اقتصادی دولت های قدرتمند در زمینه های گوناگون و جلب سرمایه گذاری ها و گسترش زیرساخت ها بهره مند نشد. تنها با تغییر ساختار نظام بین الملل و موازنه قوا در دوران پس از جنگ جهانی اول بود که به آهستگی تحولی در جایگاه ایران و روابطش با دیگر کشورها در عرصه بین الملل رخ داد.
ادامه مطلب
در ادامه گزارش روز پنجشنبه «شرق» پیرو جنگ دیپلماتیک اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل با محوریت آمریکا و روسیه بر سر جنگ حماس و اسرائیل و برقراری آتشبس در باریکه غزه، شامگاه چهارشنبه پیشنویس قطعنامههای مسکو و واشنگتن از سوی طرفین وتو شد. در این راستا دومین پیشنویس قطعنامه روسیه با وتوی ایالات متحده و بریتانیا همراه بود و پیشازآن نیز، قطعنامه آمریکاییها از طرف روسیه و چین وتو شد و بهاینترتیب چهار پیشنویس قطعنامه ارائهشده از سوی آمریکا، برزیل و روسیه (دو بار) برای مدیریت تحولات فلسطین ناکام ماند.
ادامه مطلب
سعید سیفی و علی رضوان پور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: کشورهای بریکس پلاس برنامه صلح آمیز هستهای ایران را محکوم نکردهاند و عضویت ایران در بریکس پلاس ممکن است اهرم فشاری در مذاکرات آتی با ایالات متحده برای رفع تحریم ها باشد در حالی که تهران روابط اقتصادی و امنیتی نزدیکتری را با مسکو و پکن برقرار کرده است. در نتیجه، ایالات متحده باید پیوسته از ادغام BRICS+ در میان مدت و بلندمدت به یک رقیب ژئوپلیتیکی جلوگیری کند و به طور گسترده تر از جنوب جهانی که با نظم غربی رقابت میکند، جلوگیری کند.
ادامه مطلب
در اواخر سال ۲۰۲۲، رئیس جمهوری چین، شی جین پینگ، در جریان نشستی که در ریاض، پایتخت عربستان سعودی برگزار شد، به رهبران کشورهای عربی خلیج فارس گفت: «چین برای خرید نفت و گاز به یوان تلاش خواهد کرد»؛ اما اقدام عملی برای رهایی از دلار آمریکا، در اوایل ماه مارس سال جاری اتفاق افتاد یعنی وقتی که هند عملا خرید نفت از روسیه را با روبل روسی آغاز کرد. این امر به این معناست که یک حرکت عملی به سمت شورش علیه سیستم «دلار نفتی» وجود دارد.
ادامه مطلب
فرض کنید که این ارز فرضی را "بریک" بنامیم. اگر گروه بریکس، تنها از بریک برای تجارت بین المللی استفاده کند، مانعی را از میان بر می دارد که تا کنون تلاش هایشان برای فرار از سلطه دلار را خفه کرده است. آن تلاش ها اغلب به شکل توافق های دوجانبه برای انجام تجارت دوجانبه بر پایه ارزهای غیردلاری همچون یوآن انجام می شد که اکنون ارز مورد استفاده در تجارت میان چین و روسیه است.
ادامه مطلب