عراق

بغداد در آستانه ورود به خلاء قانونی و منازعه فراگیر سیاسی

پنج سناریوی پیش‌روی حکمرانی در عراق بعد از انتخابات اکتبر ۲۰۲۱

آرمان سلیمی در یادداشتی می نویسد: اکنون پس از تفسیر ارائه شده از سوی دادگاه فدرال عراق پیرامون ماده ۷۰ قانون اساسی در ارتباط با برگزاری نشست پارلمان برای برگزیدن رئیس‌جمهور جدید، به نظر می‌رسد برگزاری نشست روز ۷ فوریه و احتمالا ۸ فوریه، در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته و احتمال برگزار نشدن نشست بیش از برگزاری آن است. حتی بعد از تفسیر دادگاه فدرال، مقتدی صدر نیز در تاکتیکی سیاسی از اعضای جریان صدر درخواست کرده که در نشست حاضر نشوند و اعضای چارچوب هماهنگی و حزب اتحادیه میهنی کردستان نیز از ابزار لازم برای تعلیق برگزاری نشست برخوردار هستند. 

ادامه مطلب

جنگی که بعد از انتخابات تشدید شده است

افق تیره عراق

علی موسوی خلخالی می نویسد: انتخابات اخیر عراق در فضای گرگ و میشی برگزار شده است. انتخاباتی که برآمده از خواست تظاهرات کنندگان سال ۲۰۱۹ بود که خواهان تغییر وضع موجود بودند بدون آن که روشن کنند دقیقا چه می خواهند و چه افقی برای کشور مدنظرشان است. در عین حال که تحت تاثیر گروه ها و جریان هایی قرار گرفتند که تظاهرات را فرصتی برای تغییر کل نظام حاکم بر عراق دانستند و برای آن طرح ریزی کردند. 

ادامه مطلب

زندان هایی که منشاء نیروهای تروریستی است

رعب و وحشت از فرار زندانیان داعشی در شرق سوریه

به گزارش دیده بان حقوق بشر سوریه، از زمان این حمله، جنگ بین نیروهای دموکراتیک سوریه و نیروهای داعشی بیش از ۱۲۰ نفر کشته شده اند. هزاران نفر از ساکنان محله های اطراف نیز مجبور به ترک خانه های خود شده اند.

ادامه مطلب

لزوم حفظ وحدت شیعه

تضعیف جریان‌های حامی ایران توهم نیست

علی موسوی خلخالی می نویسد: مشعان الجبوری به صراحت می‌گوید که "ما از بس از الحشد الشعبی تو سری خوردیم تصمیم گرفتیم وارد چارچوبی شویم که دیگر از جانب الحشد الشعبی توسری نخوریم." در این سناریو همه تلاش‌ها بر این تمرکز دارد که جریان‌های همسو با الحشد الشعبی یا متحد آن در دولت آینده عراق به قدری ضعیف باشند که توانایی عمل مستقلی نداشته باشند.

ادامه مطلب

فرار بزرگ از حسکه سوریه، تجربه تلخ داعش تکرار می شود؟

صدای ناقوس تهدید امنیتی جدید بیخ گوش ایران

علی موسوی خلخالی می نویسد: حمله به زندانی در حسکه سوریه در نزدیکی مرز عراق و سوریه سبب شد تا ۳۵۰۰ زندانی داعشی از این زندان فرار کنند. برخی منابع خبری صحبت از فرار ۵ هزار نفر هم زده اند. در سال ۲۰۱۴ که نیروهای تروریستی از زندان ابوغریب فرار کردند و در شرق سوریه به تشکیل داعش اقدام کردند، شمارشان ۵۰۰ نفر بود، الآن این تعداد حداقل ۳۵۰۰ یا ۵ هزار نفر است، باید ابعاد فاجعه را بسیار گسترده تر دید.

ادامه مطلب

تشکلی که باید به هر قیمتی حفظ شود

وحدت شیعیان و لزوم حفظ «چارچوب هماهنگی»

علی موسوی خلخالی می نویسد: در حالی که شاهدیم اهل تسنن در یک وحدت روشنی به سر می برند و به گفته سران اهل تسنن، ترکیه و امارات متحده عربی و اردن در ایجاد این وحدت نقش مستقیمی داشته اند، شیعیان در نوعی تشتت و شکاف به سر می برند. شاید مشابه چنین وضعیتی را در میان کردها نیز شاهد باشیم ولی در آنجا نیز نوعی نگاه ایرانی – ضد ایرانی در میان است که یکی تلاش دارد دیگری را حذف کند. در عین حال که به نظر می رسد برجسته سازی شکاف شیعی – شیعی بیش از درون کردی است، چرا که هر چه باشد این شیعیان هستند که در عرف دولت سازی در عراقِ بعد از سقوط رژیم بعث، نقشی تعیین کننده در تشکیل دولت داشته‌اند. دولتی که اختیارات رئیس آن بیش از مناصب دیگر حکومتی است.

ادامه مطلب

هر لحظه امکان تغییر معادلات وجود دارد

عراق روی خط تنش

سناریوی مطرح و نزدیک تر به اجرا، پیوستن نمایندگان ائتلاف  دولت قانون بدون رهبرشان مالکی به ائتلاف الفتح است، تا عنوان دولت قانون در چارچوب ائتلاف جدید شیعی باقی نماند تا نمایندگان دولت قانون هم سهمی در ترکیب دولت آینده داشته باشند. البته ممکن است تمام معادله سیاسی دگرگون شود از جمله این که ریاست پارلمان تغییر کند و ممکن است نزاع رهبران بیت سُنی درباره منصب ریاست پارلمان بار دیگر از سرگرفته شود.

ادامه مطلب

عراق در آستانه بحرانی فراگیر است

جلسه نمایندگان کفن‌پوش

چنان که ظهور کفن پوشان در اولین جلسه پارلمان جدید عراق، به صراحت، حالت ناآرامی و شکاف و دودستگی به وجود آمده در صحنه سیاسی عراق را نشان می دهد، ظهور "توک توک" در نوع خود یک پیام سیاسی است، این وسیله ارتباطاتی به طور گسترده در خلال تظاهرات سال ۲۰۱۹ در مناطق مختلف عراق در اعتراض به فساد در دستگاه دولتی و شخصیت های سیاسی به کار گرفته شده بود.

ادامه مطلب

اذعان واشنگتن به قدرت نظامی تهران

حتی در صورت شکست مذاکرات جنگ با ایران بعید است

صحبت از گزینه نظامی علیه ایران مطرح است. دلایل نامحتمل بودن این گزینه کدامند؟ آیا برنامه هسته‌ای ایران با حمله نظامی مهار می‌شود؟ پیامدهای آن از نظر آسیب‌های جانبی و بی‌ثباتی منطقه‌ای چه خواهد بود؟

ادامه مطلب

از مشکلات داخلی تا تاثیرات خارجی

چالش های پیش روی دولت جدید عراق

مریم خالقی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برگزاری انتخابات و تشکیل دولت جدید در عراق یک امیدواری هرچند ضعیف را ایجاد کرده است، به ویژه از زمانی که سیاستمداران و رهبران فاسد با اعتراضات گسترده مجبور به استعفا شدند. انتخابات اخیر نیز نتیجه چنین اعتراضاتی بود. نتیجه انتخابات برخلاف گذشته تصویر جدیدی را ارائه کرده است. به همین علت موانع ریز و درشت زیادی بر سر راه دولت جدید عراق وجود دارد که گروهی متبحر و سیاستمدار را می طلبد تا بتوانند مرحله به مرحله از شدت این موانع بکاهند.

ادامه مطلب

عدم خوش بینی به آینده

ما در عصر هرج و مرج و نارضایتی زندگی می کنیم

ما در مجموع با آینده ای ناپایدارتر و نامطمئن تر از آن چیزی که حتی یک دهه پیش می توانستیم تصور کنیم، روبه رو هستیم. وظیفه فوری همه دولت‌ها کمک به ایجاد نظم‌های تازه  و پایدار داخلی، منطقه‌ای و جهانی است که نیازهای جمعیت ناآرام را برآورده می‌کند.

ادامه مطلب

فرارسیدن لحظه موعود آزمون صدر

آقای مقتدی؛ بفرمایید این گوی و این میدان!

آرمان سلیمی در یادداشتی می نویسد: صدر با طرح شعارهای انقلابی، هموره تلاش داشت که خود را به عنوان یک مصلح سیاسی و اجتماعی معرفی کند که رهبری اعتراضات مردمی را به برعهده دارد. او در گذشته همواره از پذیرش نقش‌های سیاسی امتناع کرده و جایگاه خود را در مقام منتقد حکومت حفظ کرده بود اما اکنون کلیه معادلات دگرگون شده و به نظر می‌رسد مقتدی این بار قصد دارد با تغییر قاعده دولت وحدت ملی، «دولت اکثریت» را تشکیل دهد. با این اوصاف، اکنون مساله این است که معمار جدید جکومت آتی عراق تا چه اندازه در مسیر خود موفق خواهد بود و در مسیر تشکسل کابینه چه موانعی را پیش‌رو خواهد داشت؟

ادامه مطلب

هنوز چیزی تمام نشده است

خروج آمریکا از عراق و برگه‌های بازی

برخی اعلام بسیج نیروهای ولایی برای مبارزه با نیروهای آمریکایی را از زاویه دیگری بررسی کردند. به این ترتیب که این تنش زایی را به متوقف شدن مذاکرات هسته‌ای وین و با مانع مواجه شدن آن ربط دادند. طبق این نظر به علت با مانع مواجه شدن مذاکرات و عدم دستیابی به نتیجه مورد نظر ایران یعنی بازگشت بایدن به توافق جریان‌های ولایی به عنوان اهرم فشاری علیه او به سمت تنش زایی در عراق سوق داده شدند.

ادامه مطلب

ادعا یا غرق در تو هم ممکن نیست

انتخابات عراق و دو واقعیت غیرقابل کتمان

علی موسوی خلخالی می نویسد: آنچه در پارلمان جدید عراق شاهدیم نه نماینده های جریان های سیاسی پاکدست عراق هستند که بخواهند ادعا کنند دیگران فاسدند یا فاسد بودند و ما نیستیم و نه می توانند ادعا کنند که نماینده اکثریت مردم عراق هستند. واقع گرایانِ آنها خوب می دانند مردم از وضعیت کنونی کشور به شدت ناخرسندند و از اوضاع جاری به شدت احساس سرخوردگی می کنند. آنها درک می کنند باید جانب احتیاط را رعایت کنند و کاری نکنند تا خشم مردمی به خروش تبدیل شود. آنهایی که در توهم خودبزرگ بینی به سر می برند نیز سیر وقایع به زودی به آنها ثابت خواهد کرد که واقعیت مغایر با توهماتشان است و باید واقعیت را بپذیرند. این واقعیتی است که در با لاف زنی ها یا لفافه پیچیدن ها قابل کتمان نیست.

ادامه مطلب

جریان های فاسدی که داعیه مبارزه با فساد را دارند

طنز تلخ عراق

مقتدی صدر و جریان متبوعش با مقبولیت نسبی مردمی به دنبال مشروعیت بخشیدن هر چه بیشتر خود در ساختار قدرت رسمی کشور عراق است. لذا، نه دولت فعلی کاظمی و نه دولت آتی و نه اساسا هیچ جریان سیاسی عراقی نمی تواند روی بازیگری مثبت و سازنده جریان صدر و ائتلاف سائرون حساب باز کند.   

ادامه مطلب

آرمان های "انقلاب کردستان" کجاست؟

خروش سلیمانیه

صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شورش دانشجویان در کنار پرونده آوارگان بلاروس که بخش اعظم آنها را کردهای گریزان از اقلیم کردستان تشکیل می دهند، دو موضوعی هستند که آشکارا کفایت و اقتدار حکمروایی حکومت اقلیم کردستان را زیر سوال برده اند. :

ادامه مطلب

فضای امنیتی عراق در راستای تداوم دولت الکاظمی است

ابقای یک نخست وزیر با قیمت گزاف

فاطمه سیاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چالش کنونی عراق از درگیری نیروهای امنیتی با مردم معترض به نتایج انتخابات آغاز نشد؛ بلکه رویه های غیر قانونی، تجاوز از حقوق مندرج در قانون انتخابات جدید، عدم پاسخگویی صحیح و کامل کمیساریای عالی انتخابات، عدم رسیدگی به شکایات احزاب معترض و حتی موضع گیری ها و جولان های سیاسی برخی احزاب پیروز در انتخابات بود که این فضای ناامن را موجب شد و اعتراضات را گسترش داد.

ادامه مطلب

آیا ایران موفق به کاهش تنش می شود؟

وضعیت کلی عراق پیچیده‌تر و خطرناک‌تر از همیشه

آیا طرف‌های برنده در انتخابات از این واقعیت فاجعه‌بار آگاه هستند؟ یا این که اسیر منافع محدود خود باقی خواهند ماند و به ادعای خود مبنی بر اینکه به تنهایی حق نمایندگی گروه خود را دارند، ادامه خواهند داد؟

ادامه مطلب

ایران در قاب تحولات جدید عراق

تهران توانایی‌هایش را دست کم نگیرد و واقعیت ها را دریابد

روح الله رحمانی فر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نفوذ ایران در عراق ریشه تمدنى، تاریخى، فرهنگى و مذهبى دارد. ایران به عنوان بزرگترین، پرجمعیت ترین و قدرتمندترین کشور شیعه مذهب منطقه در قامت برادر بزرگتر براى تمام شیعیان خاورمیانه قابل احترام و پذیرفته شده است امرى که مقامات تصمیم ساز کشورمان باید به آن بطور جدى توجه داشته باشند چراکه این مهم اسباب اعتمادبه‌نفس و تدابیر خردمندانه تهران را فراهم مى آورد و از افتادن در ورطه هیجان و احساسات در تمهیدات عملیاتى باز مى دارد، تهران باید آگاه باشد اگرچه در شرایط کنونى چهره اش در عراق تا حدى مخدوش شده اما در نهایت شیعیان این کشور نیک مى دانند در صورت از دست دادن حمایت تهران به شدت تضعیف می شوند. 

ادامه مطلب

مردی که ثبات سیاسی ندارد

مصطفی کاظمی، اسب تراوای مقتدی صدر

اگر به سفر کاظمی به شهر صدر توجه کنیم تصویر کامل می‌شود. کاظمی که جریان مردمی موثر یا حزب یا از پیشینه‌ سیاسی برخوردار نیست صدر را تنها پایگاه خود می‌بیند که می‌تواند برای ادامه فعالیت سیاسی خود به آن تکیه کند و اگر به نامزدی دوباره برای نخست وزیری فکر می‌کند صدری‌ها تنها طرفی هستند که می‌توانند از او حمایت کنند. در مقابل صدر نیز باور دارد کاظمی اسب تروایی است که می تواند از طریق آن نفوذش در قدرت را حفظ کند و مهم‌تر اینکه مقتدی صدر از طریق حفظ کاظمی به عنوان نخست وزیر می‌خواهد از نخست وزیر شدن یکی از شخصیت‌های وابسته به دشمنانش به ویژه از جریان مالکی پرهیز کند.

ادامه مطلب

چرا عراق زیر ذره بین است؟

محاسبات غلط کنشگران سیاسی

علی موسوی خلخالی می نویسد: می توان گفت کسانی که با برپایی تظاهرات و تحمیل خسارت های سنگین بر کشور در سال ۲۰۱۹، وادار کردن نخست وزیری که هنوز یک سال از نخست وزیری اش نگذشته بود، به استعفا در سال ۲۰۲۰ و اصرار بر برگزاری انتخابات زودهنگام، گمان می کردند می توانند طرحی نو در اندازند و جهشی در روند سیاسی کشور ایجاد کنند و به دنبال آن اهداف اصلاح طلبانه خود را دنبال کنند نه تنها به چنین هدفی نرسیدند بلکه عراق اکنون بیش از پیش آبستن حوادث پیش بینی نشده است.

ادامه مطلب

توجه غیرمعمول جامعه جهانی به بغداد

روی طناب راه رفتن ایران در عراق

واکنش خشمگینانه بین المللی به این ترور از جمله محکومیت قاطع این اقدام از سوی علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در نهایت موجب تقویت موضع الکاظمی شد و موضع رقبایش را که یک روز قبل از این حادثه تقریبا بازی مقابل الکاظمی را به نفع خود به پایان برده بودند، تضعیف کرد. 

ادامه مطلب

احتمال تبدیل شدن عراق به افغانستان دوم

شبهاتی که در ترور کاظمی به چشم می آید

گفته می شود که این حمله از روی عمد انجام شده تا نیروهای مقاوت مقصر نشان داده شوند. باید به این موضوع توجه داشت که امریکا در تفسیر این رویداد به عنوان اقدام تروریستی و کمک رسانی برای انجام تحقیقات، هیچ اتهامی را علیه ایران وارد نکرده است. افزون بر آن، نمایندگان نیروهای حامی ایران در عراق نیز اعلام کرده اند که در پشت این حمله می تواند گروه سومی قرار داشته باشد.

ادامه مطلب

طرف هایی که ذی نفعند

سه احتمال تلاش برای ترور کاظمی

عملیات ترور نافرجام مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق زمانی انجام شد که خشم سیاسی شدیدی در عراق نسبت به نتایج انتخابات پارلمانی وجود دارد. این انتخابات برای تقویت ثبات در کشور صورت گرفت؛ اما نتایج برعکسی داشت و دو دستگی در کشور شدت گرفت. از هم گسیختگی عنوان مرحله کنونی در راستای تلاش برای تضعیف همه‌ طرف هاست و این بازی قدیمی آمریکاست.

ادامه مطلب

تمامی خطاهای غرب در «جنگ بی پایان»

علوم اجتماعی هم مقصر است

 کارشناسان و دانشمندان علوم اجتماعی بخشی از نخبگان سیاسی آمریکا هستند. در سنت آمریکا میان دولت، دانشگاه، اندیشکده ها رابطه بسیار نزدیکی وجود دارد و این امر منجر به تحلیل هایی می شود که قرار است در تصمیمات تصمیم گیرندگان و نیز در دخالت مستقیم کارشناسان در مدار تصمیم گیری تأثیرگذار باشند.

ادامه مطلب

وقتی "پارتیزان" کارل اشمیت به نیروی هوایی ابتدایی مسلح می‌شود

از ترور نخست وزیر عراق تا پهپادهای امریکایی و ترکیه ای

صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه نیز به عنوان یک قدرت نوظهور، رسما مغازه پهپاد فروشی باز کرده و به مقاطعه کار جنگ های به بن بست رسیده و پرونده های اختلافی منجمد تبدیل شده است. قره باغ، شرق اوکراین، غرب لیبی و احتمالا در آینده شمال یمن و منطقه تیگرای اتیوپی، مناطقی هستند که شاهد پرواز پهپادهای بیرقدار ترکیه بوده و یا خواهند بود.

ادامه مطلب

اتفاقی که دامن ایران را هم گرفته است

شش پیامد گریزناپذیر حادثه ترور نخست وزیر عراق

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: ایران به عنوان صاحب نفوذ‌ترین همسایه عراق اما لازم است به سرعت، برائت و مخالفت خود را با هرگونه اقدام‌های افراطی اعلام و توانایی خود را برای کنترل اوضاع در آشفته بازار عراق، به کار گیرد. سفر بلافاصله سردار قاآنی، فرمانده سپاه قدس به بغداد و دیدار و گفت‌وگو با جریان‌های رقیب و نیز با مصطفی الکاظمی، در این چارچوب قابل تفسیر است. اگرچه حادثه حمله پهپادی به خانه نخست‌وزیر عراق و به رغم شک و تردیدها درباره انگیزه و عاملان این حادثه، پیامدهای خود را به ناگزیر بر آینده سیاسی عراق تحمیل خواهد کرد.

ادامه مطلب

اتفاقی که می تواند دردسرساز شود

پیامدهای سوء قصد به نخست وزیر عراق

صابر گل‌عنبری در یادداشتی می نویسد: آنچه مهم به نظر می‌رسد، تبعات حملات پهپادی امروز است؛ چه نمایشی باشد؛ همچنان که متحدان ایران می‌گویند و چه واقعی؛ همچنان که دولت عراق و دیگر جریان‌های سیاسی تاکید می‌کنند و معمولا این روایت رسمی است که مورد پذیرش منطقه و جامعه بین‌الملل قرار می‌گیرد. از مهم‌ترین پیامدها می‌تواند طرح جدی مساله "سلاح افسار گسیخته" و تبدیل آن به یک مطالبه ملی باشد.

ادامه مطلب

مسیر تازه ای که بعد از پیروزی در انتخابات آغاز می شود

سودای مقتدی صدر

صدر تاکنون توانسته است خودش و جریان تحت امرش را به عنوان بزرگترین نیروی مردمی که توانایی معکوس کردن روند را دارد تثبیت کند. او همچنین خودش را به عنوان شخصی به دیگران قبولانده است که می تواند در برابر مداخله های خارجی به ویژه مداخله های آمریکا و ایران، به طور علنی موضع گیری کند.

ادامه مطلب

پدیده ای تازه برای ماندگار شدن مزدورگرایی

رقابت تنگاتنگ شرکت های امنیتی - نظامی ترکی، روسی و امریکایی از خاورمیانه تا آفریقا

سید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگرچه قوانین حقوق بین‌الملل با استخدام مزدوران چالشی جدی دارد، اما به نظر می‌رسد پیمانکاران جدید فرصتی طلایی را در تشکیلاتی به نام شرکت‌های امنیت خصوصی برای حضور در جنگ‌ها و درگیری‌های داخلی پیدا کرده‌اند. طبیعی است که این پدیده در حاصلخیزترین محیطی که از رشد آن حمایت می‌کند، یعنی وضعیت امنیتی ناپایدار در کشورهای شکننده و شکست‌خورده، بیشتر نمایان می‌شود.

ادامه مطلب