سوریه

بشار، پناهنده پوتین

خیز اردوغان و نیروهای تحت حمات ترکیه برای قتل عام کردهای سوریه

با سقوط دولت اسد به دست نیروهای وابسته به ترکیه، حملات این گروه‌ها به مناطق تحت کنترل کردهای سوریه آغاز شده است. در‌حال‌حاضر کانون حملات مشترک ترکیه و شورشیان به کردها که از طریق حملات پهپادی ترکیه و حملات زمینی شورشیان ارتش آزاد تحت حمایت ترکیه انجام می‌شود، شهر منبج در غرب رود فرات است. با شدت‌گرفتن احتمال عملیات گسترده شورشیان ارتش آزاد تحت حمایت ترکیه و گروه هیئت تحریرالشام که اکنون دمشق را در اختیار دارد، به مناطق تحت کنترل کردهای سوریه، مقامات آمریکایی درباره لزوم حفظ آرامش در مناطق تحت کنترل کردهای سوریه و جلوگیری از تشدید تنش در این مناطق به دلیل حمله احتمالی این گروه‌ها به کردها، تأکید کرده‌اند.

ادامه مطلب

ترکیه دوباره خیز برداشته است

پایان عصر اسد!

صابر گلعنبری در یادداشتی می نویسد: پایان حکومت خاندان اسد در حالی با چنین حمله‌ای سریع رقم می‌خورد که در اوج جنگ داخلی سوریه نیز چنین اتفاقی نیفتاد و همین هم به سه عامل باز می‌گردد؛ نخست این که اراده‌ای منطقه‌ای و بین‌المللی و چه بسا معامله‌ای برای تغییر در سوریه و برچیدن این حکومت شکل گرفت و عامل دوم این که خود نظام سوریه از داخل پوسیده بود و تنها ظاهر و پوسته‌ای از آن باقی مانده بود. عامل سوم این که مخالفان و طیف‌های مختلف آن با اتحاد و لو موقت، قدرت قابل توجهی پیدا کردند که با همراهی دو عامل اول کار را تمام کرد.

ادامه مطلب

تلاش برای خاورمیانه جدید عاری از هر گونه مقاومت

هدف نهایی ایران است؟

محمدعلی مهتدی در یادداشتی می نویسد: آنچه مسلم است اینکه هدف از همه این تحرکات فروپاشی محور مقاومت در منطقه است تا سرانجام به سراغ ایران بیایند و خاورمیانه جدید را عاری از هرگونه مقاومت بر اساس حفظ امنیت دائمی رژیم صهیونیستی و تجزیه دیگر کشورها محقق سازند.

ادامه مطلب

درس عبرت از تحولات خاورمیانه

قضاوت و پیش‌بینی در مورد سوریه پسا اسد زود‌هنگام است

صادق ملکی در گفت وگویی تاکید دارد که،«فقدان عمق استراژیک دولت بشار اسد در میان مردم سوریه مهمترین عامل سقوط و فروپاشی نظام بعثی سوریه بود.

ادامه مطلب

درباره سقوط نظام سوریه

فرصت‌هایی که بشار اسد تلف کرد

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: با سرکوب خونین جنبش "اصلاح‌خواهی" مردم سوریه و به ویژه نسل جوان از سال ۲۰۱۱ میلادی تاکنون، حکومت بشار‌اسد مدلی از "نظام‌ سیاسی شکننده" را به نمایش گذاشت. این حکومت در همه ۱۳ سال گذشته به مثابه بیماری شد که در اتاق مراقبت‌های ویژه حامیانش؛ یعنی ایران و روسیه قرار گرفت و به این وسیله به حیات خود ادامه داد. نظام سیاسی حاکم بر سوریه نه تنها در ۱۳ سال جنگ داخلی، بلکه از پی کشتار هزاران مخالف در "حما" در سال ۱۹۸۲ میلادی، نزد مردمانش شبیه گربه نفرین شده‌ای بود که بچه‌هایش را می‌خورد.

ادامه مطلب

خاطره دیداری دیپلماتیک

بشار الاسد رفت!

سید محمدصادق خرازی می نویسد: عدم ثبات در سوریه بیشتر از همه به زیان مدعی عثمانیسم مدرن خواهد بود. و آینده بسیار دهشتناک و پیچیده ای را به همراه خواهد داشت... بشار و حکومت او دیگر نیست اما سوریه هست، مقاومت هست و مردم متمدن و مظلوم و مسلمان سوریه هم هستند.

ادامه مطلب

واکاوی دلایل سقوط حکومت بشار و آینده دمشق

جایگاه ایران در سوریه جدید چگونه خواد بود؟

از شامگاه روز شنبه روند وقایع در سوریه به‌ سرعت برق‌و‌باد جریان دارد، تا جایی که روند سریع تحولات سوریه، عملا امکان هرگونه تحلیل، ارزیابی و نیز پیش‌بینی وقایع پیش‌رو را برای هر ناظر و تحلیلگری به یک امر تقریبا محال تبدیل کرده است. با‌این‌حال و تا همین جای کار، سؤالات اساسی و بنیادی بسیاری وجود دارد دال بر اینکه دلیل یا دلایل وقوع روند تند تحولات در سوریه چه بود؟ به گونه‌ای که در بازه زمانی کمتر از ۱۰ روز (از هشتم آذرماه تا شامگاه شنبه)، شاهد سقوط شهرها یکی پس از دیگری، تصرف دمشق و نهایتا خروج بشار اسد بودیم. اگر موضوع پروژه خارجی در میان است، چه ابعادی و با حضور چه بازیگرانی را برای این پروژه می‌توان تصور کرد؟ از همه مهم‌تر اینکه‌ سوریه «پسا‌ اسد» چگونه کشوری خواهد بود و آیا نقش و جایگاهی برای ایران در سوریه جدید وجود خواهد داشت یا خیر؟ بی شک پاسخ به این سؤالات و پرسش‌هایی از این دست می‌تواند به روشن‌شدن آنچه طی ۱۰ روز گذشته در سوریه روی داد، کمک کند.

ادامه مطلب

نگاهی به وقایع ۲۴ ساعت گذشته در سوریه و سقوط حکومت اسد

پایانی بر اسد

تقریبا از بعدازظهر شنبه و با رسیدن پای معارضین مسلح به پشت دروازه‌های دمشق، سقوط پایتخت سوریه و پایان حکومت بشار اسد قطعی به نظر می‌رسید و در نهایت هم چنین شد. فرماندهی ارتش سوریه بامداد یکشنبه در بیانیه‌ای سقوط حکومت بشار اسد را اعلام کرد و بدیت ترتیب بود که در ۷ دسامبر ۲۰۲۴ تاریخ پایان حیات حکومت ۵۳ ساله خاندان اسد بر سوریه رقم خورد؛ تاریخی که برای مردم این کشور تا مدت‌ها فراموش نخواهد شد.

ادامه مطلب

اختلافاتی که همچنان پابرجاست

ایران، ترکیه، روسیه و معمای سوریه

هیچ تضمینی وجود ندارد که ترکیه بتواند هیئت تحریر الشام را کنترل کند یا به سادگی به این گروه دستور دهد حمله‌ای را که حتی خود این گروه هم انتظار موفقیت آن را نداشت، متوقف کند.

ادامه مطلب

سیاست تهران باید چگونه باشد؟

لزوم عملگرایی ایران در بحران سوریه

سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست خارجی ایران در تئوری باید «حمایت از تمامیت ارضی سوریه» و در عمل «عدم مداخله در بحران سوریه» با نگاهی درازمدت به منافع و مصالح کشور باشد.

ادامه مطلب

چالش‌های پیش‌روی مخالفان جدید سوری

گروه هیئت تحریرالشام کیستند؟

شقایق متقی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: گروه تحریر الشام که حاصل ائتلاف چندین گروه مسلح اسلامگرا بود در در ژانویه ۲۰۱۷ تشکیل شد. این گروه‌ها عبارت بودند از از جبهه النصره، جنبش نورالدین زنکی، لواء الحق، جبهه انصارالدین و جیش السنه. جبهه النصره، به عنوان گروه اصلی هیئت تحریر الشام، در سال ۲۰۱۲ به عنوان شاخه ای از القاعده در سوریه شکل گرفت. این گروه در ابتدا با هدف مبارزه با دولت بشار اسد و تشکیل یک حکومت اسلامی در سوریه فعالیت می‌کرد. 

ادامه مطلب

اما و اگرهای پیشروی مخالفان

آیا شورشیان می‌توانند دمشق را تصرف کنند؟

پیشروی شورشیان به سمت حمص آزمونی برای خطوط قرمز روسیه در سوریه خواهد بود. تاکنون، روسیه از ارائه حمایت نظامی جدی برای حفظ خطوط دفاعی اسد در مناطقی که به شورشیان واگذار شده، خودداری کرده است. اگرچه روسیه برای مقابله با پیشروی شورشیان، حملات هوایی پراکنده‌ای در ادلب و حلب انجام داده، اما مستقیماً در حما مداخله نکرده است.

ادامه مطلب

بشار در یک قدمی سقوط؟!

تکاپوها در دوحه

نشست روند آستانه دیروز شنبه، ۱۷ آذر با حضور عباس عراقچی، سرگئی لاوروف و هاکان فیدان وزیران امور خارجه ایران، روسیه و ترکیه در دوحه، پایتخت قطر برگزار شد. موضوع بحث این نشست، تحولات دو هفته اخیر سوریه بود.

ادامه مطلب

تحولات میدانی و ارزیابی آن

ترکیه از حمله شورشیان در سوریه چه به دست می‌آورد؟

ترکیه همچنین در جبهه دیپلماتیک اهرم‌های قابل‌توجهی به دست آورده است. این کشور احتمالاً از وضعیت فعلی سوریه برای مذاکره مؤثرتر با مسکو و تهران استفاده خواهد کرد و فرصتی برای دستیابی به توافق با دولت جدید دونالد ترامپ دارد.

ادامه مطلب

دمشق محروم از کمک‌های مسکو

کرملین برنامه‌ای برای نجات اسد ندارد

به گفته یک منبع نزدیک به کرملین، روسیه برنامه‌ای برای نجات اسد ندارد و تا زمانی که ارتش رئیس‌جمهوری سوریه همچنان مواضع خود را ترک می‌کند، چنین برنامه‌ای در افق دیده نمی‌شود. سفارت روسیه در دمشق به شهروندان روسی حاضر در سوریه توصیه کرده که هنوز می‌توانند با پروازهای تجاری از این کشور خارج شوند.

ادامه مطلب

هدف چیست؟

ترکیه، محور شرارت و خیانت در سوریه

علی اکبر دارینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روشن است که میان آمریکا، اسرائیل و ترکیه برای اشغال «حلب» و «حما» هماهنگی وجود داشته است. هدف اصلی آنها قطع ارتباط زمینی ایران با لبنان و سرانجام سرنگونی دولت «بشار اسد» است. اسرائیل با حمله به مواضع نیروهای دولت سوریه و متحدان ایران راه را برای پیشروی تروریست‌ها هموار می‌کند و تروریست‌ها با ضربه زدن به دولت اسد و «محور مقاومت» دشمنان اسرائیل را تضعیف می‌کنند. تقسیم کار میان آنها وجود دارد. ترکیه آشکارا با اسرائیل و آمریکا همدست است. ترکیه به همراه اسرائیل و آمریکا سه پایه «محور شرارت» در منطقه هستند.

ادامه مطلب

واکاوی نشست وزرای امور خارجه ایران، ترکیه و روسیه به میزبانی قطر

«آستانه» در آستانه شکست؟!

به دنبال تحولات سریع در سوریه، قرار است امروز شنبه نشستی سه‌جانبه با حضور عباس عراقچی، سرگئی لاوروف و هاکان فیدان در مقام وزرای امور خارجه ایران، روسیه و ترکیه ذیل روند آستانه به میزبانی دوحه، پایتخت قطر برگزار شود.

ادامه مطلب

تلاشی که برای دور کردن دمشق از تهران در جریان بود

مختل شدن تماس‌های عربی - امریکایی با اسد بعد از سقوط حلب

دیوید ایگناتیوس می نویسد: ایالات متحده به‌طور محرمانه در حال بررسی توافقی با دمشق برای قطع جریان ارسال سلاح به حزب‌الله در لبنان بود. این تماس‌های غیررسمی که طی هفته‌های گذشته از طریق کشورهای میانه روی خلیج فارس انجام شد، به نظر می‌رسد با حمله غافلگیرانه مخالفان سوری و تصرف شهر حلب، دومین شهر بزرگ سوریه، در آخر هفته گذشته، مختل شده باشد.

ادامه مطلب

اهداف ترکیه چیست؟

جهان تُرک ساختگی و اشغال حلب

سید احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یک نکته در بحث اشغال حلب وجود دارد که کمتر در کانون های رسانه ای و سیاسی مورد توجه قرار می گیرد و آن ترکیب قومی تروریست های هیئت تحریر الشام و دیگر گروه هاست. البته کانون محوری در این گروه ها در نگاه اول مسائل ایدئولوژیکی است که بر تفکرات افراطی تکفیری و اخوانی مستقر است، با وجود این، ترکیب قومی اصلی این گروه ها در کنار عرب ها، «ترک تبارها» هستند که شامل ترک هایی از اویغورهای چین، ازبک ها، ترکمن ها، داغستانی ها، چچنی ها، کریمه ای ها، قزاق ها و ترک های قبرس است. در اشغال حلب بیش از پنج هزار نفر از تروریست های اویغوری به رهبری ابوالقاسم ترکستانی و هزاران نفر از ازبک های گروه تهدید و جهاد ازبکستان و سایر ترک تبارهای مورد اشاره حضور دارند که با پا گذاشتن روی وحدت ایدئولوژیکی تکفیری مورد ادعا، تلاش تلاش کردند نمادهای قومی خود را به نمایش بگذارند. این گروهها از مناطق و کشورهایی هستند که ترکیه آنها را در قالب «جهان تُرک یا تورانی» بازنمایی می کند.

ادامه مطلب

سیاست منطقه ای ایران:

صیانت از دستاوردها و ترمیم چالش ها

سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حادثه حلب که بلافاصله پس از برقراری آتش بس در لبنان اتفاق افتاد، نشان داد که بازیگران و کشورهای اثرگذار منطقه هر کدام برنامه ها و سناریوهای خود را پیش می برند و منتظر فرصتی هستند که حرکت کنند و مواضع جدیدی برای خود به دست آورند.

ادامه مطلب

چه کسی میدان‌دار است؟

ترکیه، بی‌تفاوت به‌ دیپلماسی فعال ایران خوشحال از تحولات جاری در سوریه

علی موسوی خلخالی می نویسد: رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در آنکارا به بهانه «کمبود وقت» حاضر به دیدار با سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان نشد و دیدار او از ترکیه صرفا به دیدار با هاکان فیدان، همتای ترکیه‌ای‌اش محدود شد. حتی در اجلاس وزرای امور خارجه کشورهای عضو اکو نیز، ترکیه در سطح معاون وزیر امور خارجه حاضر شد و وزیر امور خارجه این کشور به مشهد نرفت!

ادامه مطلب

ترکیه تاوان سختی خواهد داد

جاه‌طالبی‌های تمام‌نشدنی اردوغان

احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اقدامات نژادپرستانه و تلاش برای استفاده از نشانه های افراطی پان ترکها توسط تروریست های منتقل شده از آسیای مرکزی و قفقاز به سوریه، موجی از خشم و نفرت را به همراه داشته و باعث نگرانی بسیاری از دولت ها و ملت ها در مورد تبعات آزاد گذاشتن اردوغان برای حمایت از این ایدئولوژی افراطی شده که رفتار فاشیست های آلمان نازی را یادآور است. این نگرانی به خصوص برای اروپایی ها جدی است و حتی کشورهای عربی هم حمایتی از تحرکات اخیر تروریست ها نداشته اند و آنچه در تماس تلفنی بشار اسد با حاکم امارات رخ داد، موید این تحلیل است.

ادامه مطلب

پیامدهای منطقه‌ای

اگر در سوریه دوباره آشوب شود

واضح است که مخالفان مسلح اسد از تضعیف جدی محور مقاومت ایران، به‌ویژه حزب‌الله، توسط اسرائیل بهره‌برداری کرده‌اند. حزب‌الله که به شدت تضعیف شده و روسیه که درگیر جنگ اوکراین است، دفاع از حکومت اسد را دشوارتر کرده‌اند. البته این گونه نیست که حزب‌الله یا روسیه کمک نخواهند کرد؛ هر دو در سوریه سرمایه‌گذاری عمیقی کرده‌اند، اما نیروهایشان مانند سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ که برای برخورد با شورشیان به کار گرفتند، دیگر در دسترس نیستند.

ادامه مطلب

پس از پیشروی شوک‌آور شورشیان

نیروهای سوری با کمک ایران و روسیه آرایش می گیرند

پس از عقب‌نشینی اولیه از برخی مناطق، به نظر می‌رسد نیروهای دولتی سوریه روز دوشنبه در حال تجدید قوا برای ضدحمله بودند. ارتش سوریه اعلام کرد که هواپیماهای جنگی اش نیز حملاتی علیه نیروهای شورشی انجام داده‌اند. این نیروها جدی‌ترین چالش برای حکومت اسد در بیش از یک دهه گذشته به شمار می‌روند. در همین حال، مقامات ایرانی تلاش‌های دیپلماتیک گسترده‌ای را برای حمایت از نظام اسد آغاز کردند.

ادامه مطلب

دوره پیش‌رو از دشوارترین دوره‌ها برای ایران در سال‌های اخیر

فرصت تنگ تفاهم با اروپا

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: واقعیت این است که دوره پیش‌رو از دشوارترین دوره‌ها برای ایران در سال‌های اخیر است. نقطه آغاز این دوره، تحولات عظیم در خاورمیانه و ضرباتی است که به گروه‌های نزدیک به ایران وارد شده است. درگیر‌شدن سوریه در بحرانی دیگر در بدترین زمان ممکن نیز مشکل بزرگی است. این بحران اگر مشکل موجودیتی برای بشار اسد ایجاد نکند، حداقل برای ماه‌ها یک دردسر بزرگ مالی و نظامی و پرسنلی برای سوریه و دوستانش خواهد بود. بی‌شک، تهدیدهای زیادی در این دوره متوجه ایران است. علاوه بر سخنان غیرمعمول رؤسای دوایر اطلاعاتی فرانسه و انگلیس، نتانیاهو پنجشنبه گذشته بار دیگر تهدید کرد که اسرائیل آماده دست‌زدن به هر کاری برای جلوگیری از هسته‌ای‌شدن ایران است. ترامپ که در اول بهمن در کاخ سفید مستقر خواهد شد، پیش‌ازاین از موافقت با اقدام نظامی اسرائیل علیه مراکز هسته‌ای ایران گفته است. چنین شرایطی ایجاب می‌کند که ایران حداکثر تلاش خود را در حوزه دیپلماسی برای کاهش تنش و زمینه‌سازی برای مذاکراتی محتوایی انجام دهد.

ادامه مطلب

نگرانی منطقه از "پان اسلامیسم" و "پان عثمانیسم" اردوغان

زیر پوست "رقابت _منازعه" قدرت‌ها در سوریه

جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: مخالفت فوری عربستان سعودی، مصر، اردن و دیگر دولت‌های همسو با دور تازه شورشگری در سوریه و حمایت از دولت بشار اسد، معنایی جز نگرانی از قدرت‌گیری جریان اخوان المسلمین ندارد. این دولت‌ها براین باورند که نباید به "پان اسلامیسم" و "پان عثمانیسم" ترکیه فرصتی برای خلق موقعیت برتر در خاورمیانه و منطقه شامات داد. 

ادامه مطلب

دیدار عراقچی با وزیر خارجه ترکیه به موازات تداوم نامین در سوریه

کنترل تنش در آنکارا

پس از دور جدید تنش‌ها در سوریه، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، سفرهایی را به منظور کنترل تنش به سوریه و ترکیه انجام داد. مسئول سیاست خارجی کشورمان عصر یکشنبه با بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه، دیدار و گفت‌وگو کرد.

ادامه مطلب

در نشست هفتگی سخنگوی وزارت امور خارجه با خبرنگاران

بقایی: دوستان ما در ترکیه به اندازه ما نسبت به تحولات سوریه نگران هستند

بقایی درباره نقش ترکیه در تحولات سوریه گفت: «ترکیه یک کشور تاثیرگذار و هم تاثیرپذیر در تحولات سوریه است. همه ما در منطقه مدتهاست به این جمع بندی رسیده ایم که هر گونه ناامنی فقط به سوریه محدود نمی ماند. در چارچوب فرایند آستانه، هم ایران هم ترکیه و هم روسیه طی سال های اخیر تلاش های زیادی داشته‌اند. مقامات ترکیه در اظهارات رسمی خود تاکید کرده اند که تحولات سوریه ارتباطی به ترکیه ندارد و فکر می کنم دوستان ما در ترکیه به اندازه ما نسبت به تحولات سوریه نگران هستند. همه ما به این موضوع واقفیم که تروریسم در یک جا متمرکز نمی ماند و تمایل به انتشار دارد. این نگرانی مشترک سبب می شود تا کشورهای ذی نفع در سوریه از جمله خود سوریه در این زمینه همکاری کنند.»

ادامه مطلب

شروع تحرکات دیپلماتیک تهران به موازات تداوم تحولات سوریه

دیپلماسی بحران تهران جواب می دهد؟

با ادامه تحرکات گروه تروریستی تحریرالشام در سوریه، موتور دیپلماسی ایران هم برای مدیریت شرایط روشن شده است، کمااینکه دیروز عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان، راهی سوریه شد و طبق اخبار قرار است امروز نیز درباره تحولات منطقه با طرف‌های ترکیه‌ای دیدار کند.

ادامه مطلب

گفت‌وگوهای ایران با سه عضو اروپایی برجام

سایه‌روشن‌های ژنو

مالک مصدق می نویسد: سرانجام پس از دیدار مجید تخت‌روانچی و کاظم غریب‌آبادی با انریکه مورا، بعدازظهر روز جمعه به وقت ژنو، گفت‌وگوهای ایران با سه عضو اروپایی برجام (آلمان، فرانسه و انگلستان) در سطح معاونان وزارت امور خارجه برگزار شد. درهمین‌باره، غریب‌آبادی معاون وزیر خارجه ایران با اعلام خبر دیدار با نمایندگان آلمان، فرانسه و انگلیس، خبر داد که «طبق توافق قرار است در آینده نزدیک، گفت‌وگوهای دیپلماتیک ادامه پیدا کند». معاون دستگاه سیاست خارجی این را هم تصریح کرد که «یک دور دیگر از گفت‌وگوهای صریح با مدیران سیاسی فرانسه، آلمان و بریتانیا برگزار شد.

ادامه مطلب