اسماعیل فروغی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حقایق میدانی در اوکراین، ادامه ی جنگ در غزه که خود به خود هزینه های امریکا را بالا خواهد برد و بالاخره آشفتگی درونی مالی – سیاسی دولت امریکا، همه و همه ما را به این باور نزدیک تر می سازد که دیر یا زود ولدیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین به سرنوشتی شبیه به سرنوشت محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان مبتلا خواهد شد.
ادامه مطلب
یعقوب یسنا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اعضای طالبان غیر پشتون به رهبری طالبان پشتون بی‌اعتماد شده‌اند. بنابراین در حفظ جان خود برآمده‌اند. زیرا می‌دانند با تسلیم‌شدن به رهبری طالبان پشتون، حذف خود را قبول می‌کنند.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در بیست سالی که آمریکایی ها در افغانستان حضور داشتند مناطق کوهستانی این کشور بطور غیر رسمی تحت تسخیر طالبان بوده است، اما طالبان با سرعت بسیار زیادتر از داعش و بطور برق آسایی اقدام به تسخیر افغانستان کرد و برخلاف سوریه با مقاومتی از سوی ارتش افغانستان و مردم عامه این کشور (جدای از طبقه متوسط و روشنفکران) مواجه نشد. ولی جنگ سوریه به دلیل مقاومت شدید فرسایشی شد در نتیجه بشار اسد فرصت کمک گرفتن از ایران و روسیه و سازماندهی ارتشش را پیدا کرد.
ادامه مطلب
رامین آریان راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رهبران کاخ‌سفید سال‌هاست که به بیماری متحدکشی مبتلا هستند. آمریکا با حمایت از گرجستان در سال ۲۰۰۸، تفلیس را به جنگ با روسیه تشویق کرد اما از قوای گرجستان هیچ پشتیبانی به عمل نیاورد. اگرچه گرجستان بیشترین نیروهای نظامی را به کمک آمریکا در جنگ عراق فرستاد اما به هنگام نیاز آمریکا پشت متحد خود را خالی کرد. روسیه با یک حمله برق‌آسا و پنج‌روزه خاک گرجستان را به توبره کشید و دو منطقه اوستیای جنوبی و آبخازیا را جدا کرد و استقلال آن دو را به رسمیت شناخت. چشمان مردم گرجستان از اشک در غم جدایی خاک کشورشان خشکید اما نیروهای آمریکایی نیامدند که نیامدند. عدم‌حمایت آمریکا از متحدین خود تنها محدود به گرجستان مظلوم نیست، بلکه محمدرضای پهلوی، شاه پیشین ایران، محمد حسنی مبارک، رئیس‌جمهوری مخلوع مصر، فردیناند مارکوس، رئیس سابق دولت فیلیپین (۱۹۵۶)، جعفر النمیری، رئیس‌جمهوری پیشین سودان (۱۹۸۶) و زین‌العابدین بن علی، رئیس‌جمهوری تونس نیز که در خوش‌خدمتی به آمریکا سنگ تمام گذاشته بودند نمونه‌هایی از قربانیان سندروم متحدکشی کاخ‌سفید‌نشینان هستند.
ادامه مطلب
عبدالمحمد طاهری در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون عملکرد طالبان و آینده افغانستان بر این باور است: اکنون که شاهد سقوط کابل هستیم در صورت تشکیل امارت اسلامی، افغانستان از هم الان باید خود را آماده یک فضای دو یا چند قطبی و به تبعش جنگ داخلی کند.
ادامه مطلب
سید میثم موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انتظار می‌رود تا ساعات دیگر، یک یا دو روز یا هم زودتر بیشتر درباره حکومت آینده توافقی میان حکومت و طالبان صورت گیرد، گرچه در میان اخبار هنوز تائید نشده، طرفداران و حامیان این گروه اعلام کرده اند که صحبتی از حکومت موقت نخواهد شد و این گروه به دنبال تمام قدرت در کشور هستند. متاسفانه وضعیت نگران کننده ای در افغانستان جاریست. مردم افغانستان و حتی نخبگان، ژورنالیست ها و تمام کسانی که مسائل این کشور را رصد می کنند، از وضعیت بوجود آمده، ابراز نگرانی کرده و آینده این کشور را با آمدن طالبان مبهم عنوان می کنند. متاسفانه پیشروی های گروه طالبان که حلقه محاصره را بر رئیس جمهوری پیشین افغانستان، آقای غنی تنگ تر کرده بودند همراه با فشارهای بیرونی، وی به همراه تعدادی از مشاورینش مجبور به استعفا شده، کابل را به مقصد دوشنبه، پایتخت تاجیکستان ترک کرده و از آنجا به سمت امریکا گریختند.
ادامه مطلب
سید عباس حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی از افغانستان می نویسد: ولایاتی که طالبان در طول نزدیک به یک هفته گذشته تصرف کرده، به غیر از نیمروز و تا اندازه‌ای فراه، چه به لحاظ قومی و چه ایدئولوژیک، خواستگاه طالبان نبوده و نیست، بلکه این مناطق خواستگاه رهبران و نیروهای وابسته به ائتلاف شمال از اقوام غیرپشتون چون تاجیک، ازبک و هزاره اند که همواره به عنوان اپوزیسیون سیاسی و نظامی طالبان عمل کرده‌اند. پس طبیعتا پیشروی سریع طالبان در این مناطق نباید به راحتی میسر باشد. اما چه دلیلی سبب شده طالبان به راحتی مناطق شمالی افغانستان را تصرف کنند؟ چنین وضعیتی، تحلیل‌ها در مورد احتمال تبانی و معامله میان رهبری قومی دولت افغانستان با رهبری طالبان را پررنگ‌تر کرده، به گونه‌ای که به نظر می‌رسد اشخاص و حلقاتی وابسته به یک قوم (پشتون) در رهبری سیاسی و نظامی دولت افغانستان، برای سقوط مناطق و پیشروی طالبان به عنوان "جاده صاف کن" عمل می‌کنند.
ادامه مطلب
حسین آهن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امروز طالبان در موقعیتی قرار گرفته که به چیزی کمتر از تمام خاک افغانستان رضایت نخواهد داد و این همان توصیه کرزی است. وقتی که این روزها در اخبار می شنویم که کرزی به امیر اسماعیل خان در هرات پیغام داده که سلاحت را به زمین بگذار و با طالبان مصالحه کن و اخباری مطرح می شود مبنی بر اینکه اشرف غنی در معامله‌های پشت پرده ولایات را یکی پس از دیگری بدون درگیری تحویل طالبان می‌دهد و تمرکز این تحویل دهی ولایات روی ولایاتی است که احتمال مقاومت از سوی شخصیتهای همچون ژنرال دوستم و عطا محمد نور و سایر رهبران جهادی سابق در شمال کشور وجود داشت بیشتر به این نظریه اهمیت داده می‌شود که جنگ کنونی نمایشی مضحک از یک سناریو است که توسط خلیل زاد نوشته شده است. در غیر اینصورت چه کسی باور می کند که ۳۵۰ هزار نظامی آموزش دیده ارتش افغانستان در مقابل چند هزار طالب موتور سوار جنگ را باخته اند و تمام اسلحه و تجهیزات ارتش به دست طالبان افتاده است.
ادامه مطلب
خدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جامعه افغانستان امروز در شرایطی در نبرد با طالبان قرار دارد که نیمی از جمعیت این کشور، یعنی زنان به خوبی متوجه عواقب تسلط گروهک طالبان بر کشور هستند و همین خطر قریب‌الوقوع و جدی برای اندک دستاوردهای شکننده زنان که در پی بیش از یک دهه مبارزه مدنی و تلاش‌ها و هزینه‌های فراوان به دست آمده است، سبب شده که امروز شاهد باشیم که زنان افغان از شهرهای گوناگون و فارغ از قومیت، سلاح در دست بگیرند و در خیزش مردمی علیه طالبان فعالانه شرکت کنند، اما قوم‌گرایی‌ها، لجبازی‌ها و منفعت‌طلبی‌های گروهی برخی از صاحبان نفوذ و حتی سیاستمداران سبب شده است که صلح و برادری به مخاطره بیافتد و افغانستان را در آستانه بحرانی فراگیر قرار دهد.
ادامه مطلب
حسین آهن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چالش اصلی زبان فارسی در افغانستان اختلاف سیاستمداران پشتوزبان با سیاستمدران تاجیک و تبدیل یک موضوع فرهنگی به ابزاری برای پیشبرد سیاست‌های تفرقه افکنانه است. متاسفانه در هشت سال گذشته دولت اشرف غنی به شکلی عیان‌تر از حکومت‌های پیشین افغانستان از راه‌های مختلف تلاش کرده است نسخه مورد پسند خود را از زبان فارسی با وارد کردن الفاظ پشتو بر فارسی‌زبانان افغانستان تحمیل کنند و سیاست‌هایی برای نیل به این هدف برگزیده‌اند که افغان ها آن را «فارسی‌ستیزی» تعبیر می کنند.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: افغانستان کشور همسایه ماست و ما طی چهل سال گذشته هزینه های فراوانی برای آن کرده ایم. این که گمان کنیم طالبان به قدرت برسد پس با ما همکاری می کند خیال باطلی است. طالبان با تهران اختلافات عمیق ایدئولوژیک دارد و در صورتی که بخواهد به ضرب اسلحه به قدرت برسد چنان مغرور خواهد شد که لزومی نمی بیند بخواهد با کشوری در سطح مطلوب آن کشور، همکاری کند؛ آن هم با کشوری مثل ایران که کشورهای دیگر تلاش می کنند به دلایل مختلف آن را در پرونده های گوناگون دور بزنند، حال چه موفق بشوند چه نشوند.
ادامه مطلب
محسن روحی صفت در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون دلایل لزوم ارتباط تهران با طالبان بر این باور است که لازم و ضروری است که جمهوری اسلامی ایران برای حفظ منافع و امنیت خود هم که شده ارتباطاتی را با طالبان برقرار کند تا حداقل از برنامه‌های آنان درخصوص افغانستان مطلع باشد. ضمن اینکه بخش عمده‌ای از مرزهای مشترک و طولانی ایران و افغانستان اکنون در کنترل و سیطره طالبان قرار دارد. این بدان معناست دولت مرکزی کابل اکنون توان اداره و کنترل کل مرزهای مشترک با ایران را ندارد. از این رو ایران لاجرم باید روابط خود را با طالبان تداوم بخشد تا حداقل امنیت خود را در مرزهای تحت کنترل این گروه تامین کند. مضافا اینکه قطعاً ایران ذیل منازعات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای دشمنان جدی دارد و امکان دارد این دشمنان با القای تفکرات و تحریک طالبان، ناامنی را از خاک افغانستان وارد ایران کنند. لذا باید ایران در یک اقدام پیش دستانه و با برقراری ارتباط با نیروهای طالبان از هرگونه تحریک احتمالی طالبان علیه ایران توسط دشمنان جمهوری اسلامی پیشگیری کند.
ادامه مطلب
مصطفی زندیه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واقعا جای تامل است که نمایندگان مجلس افغانستان به جای قدردانی از خدمات ۴۰ ساله دولت و مردم ایران به سه میلیون اتباع کشورشان در ایران، درخواست می کنند که دولت ایران از آنها عذرخواهی کند. روشن است که جمهوری اسلامی ایران در بحث آموزش، بهداشت و سایر موارد که کم هم نیست در حال بهترین خدمات رسانی به اتباع افغانستانی است. حتی شرایط به گونه ای است که نخبگان خودمان در مقطع دکترا از آن بی بهره هستند. حالا به جای تشکر از این همه زحمات، مجلس نمایندگان این کشور برای جمهوری اسلامی ایران شرط و شروط هم تعیین می کند. شاید بد نباشد فیلمی از جرایم و جنایات برخی از افغان ها که علیه اتباع ایرانی صورت گرفته تهیه و در کابینه و پارلمان افغانستان نشان داده شود تا اندکی عرق شرم بر پیشانی مسئولین افغانی بنشیند.
ادامه مطلب
عبدالمحمد طاهری در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی معتقد است که باید قاطعیتی تمام و کمال از سوی تهران در قبال این رفتارهای مخرب و دیپلماسی منفی کابل صورت بگیرد تا فرق بین خدمت و خیانت را بفهمند و بدانند که چه کشوری دوست و حامی افغانستان است و چه کشوری دشمن قسم خورده این مردم رنج کشیده است؟! جمهوری اسلامی ایران همیشه برای افغانستان یک فرصت بوده و کماکان فرصت نیز وجود دارد و افغان ها می توانند از این فرصت استفاده کنند، اما متاسفانه مقامات دولت کابل با دست خود سعی دارند این فرصت را به تهدید بدل کنند.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: پیروزمندان نتیجه انتخابات مهرماه گذشته با تکیه بر یک میلیون و پانصد هزار رأی خوانده شده از صندوق‌های آراء شاید تا مدتی از شدت جدال‌هایشان بکاهند و خود را مهیای گفت‌وگوهای سخت و پر ابهامی کنند که قرار است طالبان طرف آنان باشد. «عبدالله عبدالله» پذیرفته است با نشستن بر کرسی ریاست «شورای ملی صلح » و در اختیار داشتن ۵۰ درصد اعضای کابینه از ادعای کرسی ریاست جمهوری چشم‌پوشی کند. ژنرال «دوستم» هم با دریافت درجه مارشالی سهم خود را از کیک قدرت دریافت کرده است. ضلع سوم قدرت برای «اشرف غنی» باقی مانده است؛ یعنی کرسی ریاست جمهوری با قدرت تقسیم شده در کابینه.
ادامه مطلب
عبدالمحمد طاهری در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون ضمن تاکید بر این نکته که محمد حنیف اتمر، سرپرست وزارت امور خارجه فغانستان توان اصلاح نگاه بدبیانه اشرف غنی به گسترش روابط با تهران را دارد، بر این باور است که حتی اگر در نهایت نتیجه تحقیقات کمیساریای مرزی دو کشور ایران و افغانستان در خصوص حادثه مرزی دهانه ذوالفقار این باشد که از طرف برخی از نیروهای ایرانی نیز اقداماتی خلاف حقوق و قوانین صورت گرفته است باید تهران برخورد قاطعانه ای را داشته باشد تا بتواند مانع از هرگونه فضاسازی علیه ایران شود.
ادامه مطلب
محمدرضا فرقانی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که چون اشرف غنی اساساً تمایلی به تعمیق و گسترش روابط با ایران ندارد و همواره به دنبال گسترش روابط خود با غرب و به خصوص ایالات متحده آمریکا بوده است لذا در حادثه مرزی اخیز نیز در راستای منافع و اهداف کاخ سفید عمل کرد.
ادامه مطلب
پیرمحمد ملازهی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید برای نکته که توزیع قدرت بین سه جریان طالبان، لیبرال ها به نمایندگی اشرف غنی احمدزی و جهادی ها با محوریت عبدالله عبدالله، منطقی ترین راه حل برای برون رفت از چالش کنونی در افغانستان است، پیرامون تنش های اخیر در مناسبات تهران و کابل و تاثیر آن بر روابط دو کشور در سال پیش رو بر این باور است که اگر اشرف غنی به سمت تحت الشعاع قرار دادن روابط افغانستان با ایران گام بردارد مسایل و مشکلات بیشتری برای خود، آن هم در شرایط کنونی این کشور رقم زده است.
ادامه مطلب
عدم حضور نماینده ایران در مراسم امضای توافق طالبان – آمریکا بسیار عجیب بود. چگونه نمایندگان کشورهایی مانند پاکستان، قطر، ترکیه، هند، اندونزی، ازبکستان و تاجیکستان حضور داشتند اما ایران، یکی از نزدیک‌ترین همسایگان افغانستان، غایب بود؟
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: ضرب‌المثلی فارسی به نقل از سعدی، شاعر بلند آوازه ایرانی در گلستان هست که مصداق دعوای قدرت میان مدعیان آن در افغانستان است. می‌گویند «ده درویش در گلیمی بخسبند و دو پادشاه در اقلیمی نگنجند.» این ضرب‌المثل حکایت افغانستان امروز و دعوای مدعیانی است که بدون ملاحظه تهدیدهای فوری علیه آنچه خوب یا بد، نصیب‌افغانستان پس از طالبان شد، برای هم خط و نشان می‌کشند و بر زخم‌های مردم این سرزمین نمک می‌پاشند.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: آیا دولت ترامپ در توافق خود با طالبان، جمهوریت نظام سیاسی افغانستان را معامله کرده است؟ این پرسشی است که اکنون مردم ، جامعه مدنی و دولت افغانستان با آن روبه روست.
ادامه مطلب
فرزاد رمضانی بونش در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حال حاضر اختلاف شدیدی بین دو جناح اصلی دولت وحدت ملی (غنی و عبدالله) موجب شکل گیری خلاء قدرت در افغانستان شده است. خلاء قدرتی که به دلیل تسلط طالبان بر بسیاری از مناطق کشور حضور کم دولت در این مناطق را موجب شده است. در کنار این نیز جرائم، فساد و افزایش قدرت طالبان، موجب شده ساختار امنیتی افغانستان با چالش روبه رو شود. در نگاهی به شرایط ممکن چند سناریو را می توان برای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان مورد بررسی قرار داد.
ادامه مطلب
عاشق حسین طوری، تحلیلگر مسایل افغانستان : کارشناسان امور سیاسی در این باره براین باورند امریکا به دنبال تشکیل حکومتی ضعیف و شکننده در افغانستان بود که کاملا به امریکا متکی باشد.آن گونه که اکنون حکومت فعلی افغانستان به مراتب ضعیف تر از حکومت قبلی این کشور است.
ادامه مطلب
پیرمحمد ملازهی تحلیلگر مسایل شبه قاره در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واقعیت آن است که چالش قومی شده قدرت در افغانستان عامل اصلی شکست تجربه قدرت مشروع در این کشور است تا افغان ها بر این چالش فائق نیایند و در راستای دولت سازی – ملت سازی قرار نگیرند بحث قدرت مشروع در این کشور حل نخواهد شد.
ادامه مطلب
پیرمحمد ملازهی تحلیلگر مسایل افغانستان و پاکستان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی به پیامدهای توافقنامه امنیتی پاکستان و افغانستان پرداخته است.
ادامه مطلب
عاشق حسین طوری کارشناس مسایل افغانستان و مدیر رادیو پشتو، در گفتاری برای دیپلماسی ایرانی به سفر اشرف غنی احمدزی رییس جمهور افغانستان به تهران پرداخته است.
ادامه مطلب
محمدرضا فرقانی، سفیر سابق ایران و کارشناس مسائل افغانستان در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می‌گوید سفر احمدزی به عربستان فی نفسه نشان می دهد که اولویت های سیاست خارجی او خلاف آن چیزی که در مواضع انتخاباتی خود بیان می کرده، روابط در خارج از محدوده کشورهای همسایه است.
ادامه مطلب