پرونده هسته ای ایران

ابتکار عمل تاکتیکی در دستان ایران

چرا مذاکرات وین متوقف شد؟

ایران عملا توانسته است در مذاکرات وین، ابتکار عمل تاکتیکی را در دست گیرد و اروپایی ها و حتی مذاکره کنندگان روسی را به نامه رسان میان خود و امریکا تبدیل کند.

ادامه مطلب

پیامدهای احتمالی احیای برجام برای ترکیه

چرا آنکارا از نتیجه بخش بودن مذاکرات وین می ترسد؟

احیای توافق هسته ای ایران ممکن است به مبادلات تجاری بین ترکیه و ایران رونق چشمگیری بدهد ولی از نظر امنیتی و همچنین از نظر رقابت منطقه ای، چالش بزرگی برای آنکارا خواهد بود. 

ادامه مطلب

مسیر سهل و ممتنع دیپلماسی در فرایند پیچیده احیای توافق و چشم‌انداز پسابرجام

دنده معکوس

فرزین زندی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به طور کلی، در ساختار نوین اقتصاد جهانی، دغدغه وزارت امور خارجه و دستگاه دیپلماسی کشورها بهره‌مندی از فن دیپلماسی برای جذب سرمایه، انتقال فناوری‌های جدید و ارزش‌افزا به داخل کشور، بازاریابی برای صدور کالا و خدمات ملّی و گسترش تجارت خارجی در راستای حفظ منافع کشور است؛ امری که در مورد ایران کمتر مصداق دارد و هیئت‌های دیپلماتیک ایران و دیدارهای آ‌ها با طرف‌های خارجی غالبا محفلی برای حضور خیل سیاستمداران برای سیاست‌بازی است تا حضور گروه‌ها و فعالان اقتصادی. این رویه در کشورهای توسعه یافته کاملا برعکس است و دیپلماسی در خدمت اقتصاد و برای تحقق منافع اقتصادی – تجاری بکار گرفته می شود. با این وجود، هر توافقی بدون به کار بستن ابزارهای متداول اما اختصاصی، که بسیاری از کشورها نیز از آنها استفاده می‌کنند تا فضای مثبت سیاسی را برای تنفس بهتر اقتصاد فراهم کنند، نتیجه ای جز تداوم روند موجود در پی نخواهد داشت.

ادامه مطلب

مساله سپاه بهانه است

امریکا نگران از همکاری ایران و روسیه در دور زدن تحریم ها

براساس گزارش های موثق، واشنگتن می خواهد، ضمانت هایی را از ایران دریافت کند تا تهران در دور زدن تحریم های امریکا علیه مسکو، به روسیه کمک نکند. آن چه قابل توجه است، این است که ایران این مساله را قاطعانه، رد نکرده و برعکس، فعالانه، در حالی چانه زنی است.

ادامه مطلب

احساس قدرت تهران

به این دلیل، نشست ایران و آمریکا در وین برگزار نشد

روسیه برای به تاخیر انداختن امضای توافق هسته ای به بعد از عید نوروز در بیست و یکم ماه جاری دخالت کرده و خواستار توافق کتبی از سوی ایالات متحده شده که تصور می شود راه خود را پیموده تا از پیچیدگی های تحمیل شده از سوی مسکو در آخرین لحظات عبور کند.

ادامه مطلب

روسیه بازنده جنگ اوکراین

روی اسب بازنده شرط‌بندی نکنیم

جاوید قربان اوغلی در یادداشتی می نویسد: اگر احیای برجام در راستای منافع ایران است، ایران باید نشان بدهد که از چنان اراده مستقل و استقلال سیاسی برخوردار است که فارغ از خواست یا فشار روسیه، تصمیمی در راستای حقوق ملت اتخاذ کند. رصد اخبار قبل از جنگ اوکراین نشانگر عزم و اراده جدی دولت و حاکمیت در احیای برجام است. رهبری لغو تحریم‌ها ولو یک روز زودتر را به‌صراحت به نفع کشور اعلام کردند.

ادامه مطلب

احیای برجام، راهکاری برای امنیت خاورمیانه (بخش هفتم)

بی اعتمادی درونی و فرامرزی اولین مشکل بزرگ خاورمیانه است

اگرچه هیچ معیار مطلق یا نسبی برای سنجش اعتماد میان رهبران منطقه وجود ندارد، اما عمده کارشناسان منطقه عدم اعتماد را یک مانع کلیدی در حل و فصل مناقشات می دانند. اگرچه عدم اعتماد به طور کلی از دیدگاه همه دست اندرکاران حل منازعه یک مانع اساسی برای پیشرفت به شمار می رود، این امر به ویژه در منطقه خاورمیانه حاد است.

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران:

سعید خطیب زاده: دولت عراق مسئولیت قطعی دارد که جغرافیایش به کانون توطئه علیه ایران تبدیل نشود/امریکا پاسخ دهد فورا به وین می رویم

وی درباره اظهارات برخی رسانه های خبری که ادعا می کنند حمله دیروز سپاه بر مذاکرات وین تاثیر می گذارد، نیز گفت: برخی رسانه های غربی که نزدیک به دولت هایشان هستند، از هر موضوعی برای پیشبرد اهداف سیاسی خودشان استفاده می کنند. آن دسته از کشورهایی که شریک اشغالگر قدس هستند، یکی از مراکز دسیسه و توطئه از بین برود ابراز نگرانی کنند. اما خود آنها هم می دانند که جمهوری اسلامی ایران کشور با اقتداری است که بر سر مواضع خود به هیچ وجه مصالحه نمی کند.

ادامه مطلب

صندوق بین المللی پول هشدار داد

نگرانی ها از تاثیر عمیق جنگ اوکراین بر اقتصاد جهانی

صندوق بین‌المللی پول همچنین هشدار داد که علاوه بر خود درگیری، تحریم‌های غرب علیه روسیه «تأثیر قابل‌توجهی بر اقتصاد جهانی ، بازارهای مالی و تاثیر جانبی برای سایر کشورها خواهد داشت.»

ادامه مطلب

توافق واقعا نزدیک است

مذاکرات وین در دور نهایی

روز شانزدهم ماه فوریه ایران و آمریکا اعلام کردند که به توافق نزدیک شدند. چنانچه میان ایران و آمریکا توافق حاصل شود، این امر نه تنها به منع گسترش تسلیحات اتمی در جهان کمک خواهد کرد، بلکه ممکن است بازار بین المللی نفت خام را هم تحت تاثیر قرار دهد. 

ادامه مطلب

دو پرونده ای که غرب و روسیه را درگیر هم می کند

پیامدهای بحران اوکراین بر مذاکرات وین

با آرام گرفتن بحران اوکراین، بار دیگر ایران در وین زیر ذره بین همه طرف ها به ویژه واشنگتن و مسکو قرار خواهد گرفت و به این ترتیب، مذاکرات وین تحت تاثیر تحولات بحران اوکراین، پیچیده تر از قبل خواهد شد.

ادامه مطلب

ارزیابی کارشناسان موسسه کارنگی از رویکرد دولت امریکا برای یک سال آینده

بایدن تا کنون همه را ناامید کرده است

کارشناسان موسسه کارنگی با ارزیابی یک سال گذشته سیاست خارجی ایالات متحده سیاست دولت جو بایدن در یک سال آینده را بررسی کرده اند.

ادامه مطلب

احیای نصف و نیمه برجام، مطلوب روسیه

اسرائیل بعد از میانجی‌گری در بحران اوکراین به وین آمده است

صابر گلعنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از بین سطور برخی گزارش‌های امنیتی رسانه‌های اسرائیلی پیدا بود که تل‌آویو در پشت پرده در حال میانجیگری میان مسکو و پایتخت‌های غربی برای کاهش تنش است. البته قبل از این که بحران به این شکل بالا بگیرد، نفتالی بنت پیشنهاد نشست سران روسیه و اوکراین را مطرح کرده بود. اسرائیل که روابط راهبردی با دو طرف بحران یعنی آمریکا و اروپا و روسیه دارد، تمایل به وقوع تنشی بزرگ میان آنها ندارد. وقوع یک جنگ در این منطقه و "تنش تاریخی" دیگری میان غرب و روسیه علی رغم پاره‌ای منافع اقتصادی مثل صادرات گاز به اروپا، اما تل آویو را در موقعیت بسیار دشواری قرار می‌دهد و دود این تنش می‌تواند آن را در منطقه پرآشوب خاورمیانه و در سایه حضور فزاینده روسیه به ویژه در سوریه اذیت کند. این مساله از آن جهت حائز اهمیت است که اخیرا مسکو با به پرواز درآوردن جنگنده‌های خود بر فراز جولان اشغالی به نوعی تلاش کرد که اسرائیل را برای تکاپو انداختن بیشتر لابی‌های خود در آمریکا و اروپا فشار آورد که ظاهرا در نتیجه همین میانجیگری‌ها و مذاکرات فشرده روسیه و طرف‌های آمریکایی و اروپایی بحران "تا حدودی" در حال فروکش کردن است. 

ادامه مطلب

راه های که پیش روی تهران است

جمهوری خواهان آمریکا، تهدیدی برای توافق با ایران

قطعا کشمکش های داخلی در آمریکا ارتباطی با ایران ندارد ولی آنچه در واشنگتن می گذرد حاوی این پیام برای ایران است که چالش خروج مجدد آمریکا از توافق، همچنان پابرجا است. به این ترتیب ممکن است ایران به فشار بر دولت بایدن برای تضمین خارج نشدن مجدد آمریکا از برجام ادامه دهد یا این که خواستار منفک شدن تحریم های اقتصادی از برنامه هسته ای خود دشود یا این که به تقویت توانایی های هسته ای خود به طور محرمانه ادامه دهد تا اگر رئیس جمهور بعدی آمریکا از  برجام خارج شد، اهرم های فشاری برای مقابله با واشنگتن در اختیار داشته باشد.

ادامه مطلب

معافیت های راضی نکننده

ایران دست بایدن را خوانده است

در حالی که تهران برای لغو تحریم‌های بیشتر تلاش می‌کند، با رضایتمندی خاطرنشان خواهد کرد که معافیت‌های روز جمعه تایید کننده‌ این ادعاست که برنامه هسته‌ای ایران جنبه‌های غیرنظامی دارد. 

ادامه مطلب

امیدواری های مضاعف این روزهای مذاکره کنندگان

واقعا پنج دقیقه تا پایان مذاکرات مانده است؟

تجربه نشان داده که تا زمان حاصل شدن نتیجه، نباید در تعیین زمان آن تعجیل نشان داد. همواره، این احتمال وجود دارد که یکی از طرفین اقدام نادرستی انجام دهد که به سادگی، بتواند، به مذاکرات ضربه وارد کند. در مرحله پیشرفته کنونی از مذاکرات، ایجاد تنش غیر ضروری و به خطر انداختن دستیابی به نتیجه مثبت، غیر قابل قبول است. پنج دقیقه تا خط پایان باقی مانده است و باید طرفین این بخش آخر را با عزت، سریع و کارآمد بگذرانند.

ادامه مطلب

با وجود مخالفت تندروها

ایران و امریکا در نهایت مذاکره می کنند؟

تعلیق دور هشتم مذاکرات وین و بازگشت نمایندگان کشورهای شرکت کننده به پایتخت ها برای تصمیم گیری های سیاسی، همه محافل سیاسی بین المللی را در انتظار شنیدن موضع نهایی مقامات ایرانی قرار داده است که می تواند توافق را از سطح فنی و اقتصادی که شامل تحریم ها و لغو آنها می شود، به سطح سیاسی ارتقاء دهد که مبنایی برای گفت وگوی مستقیم بین ایران و آمریکا خواهد بود. 

ادامه مطلب

تهران بالاخره با واشنگتن گفت وگو می کند؟

گام اول مذاکره سیاسی میان ایران و امریکا

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران از امکان جدی مذاکره با واشنگتن سخن گفت ولی آنچه عبداللهیان به وضوح به آن اشاره نکرد این است که آمریکا خواهان مذاکره فقط درباره بحران هسته ای و احیای برجام نیست بلکه بازگشت آمریکا به مذاکرات هسته ای، نتیجه تفاهم ها و شروط پشت پرده ای است که ماهیت سیاسی محض دارد و در گام نخست به نقش و نفوذ ایران در منطقه غرب آسیا مربوط می شود. 

ادامه مطلب

اولویت تهران در مراقبت از روابط خارجی

سختی کار ایران در بحبوحه مذاکرات وین و تنش‌های منطقه‌ای

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: سختی کار برای تهران در همین مهم برجسته است؛ اینکه از یک‌سو باید در برابر خواست‌های حداکثری طرف‌های مذاکره کننده در وین مقاومت کند. از سوی دیگر در بزنگاه نزدیکی به توافق، به مدیریت اوضاعی همت کند که می‌کوشد با بحران آفرینی‌های تصنعی، در را بر همان پاشنه قبلی نگه داشته و بلکه اوضاع را به مراتب برای ایران سخت‌تر کند.  

ادامه مطلب

پرونده‌های ایران و اوکراین بین جنگ و صلح می‌ماند

نه آشتی دست یافتنی است نه جنگ ممکن

نبیل فهمی می نویسد: تنش های کنونی بر سر اوکراین و ایران، یادآور مفهوم «نه جنگ و نه صلح» است که در قرن گذشته سال ها بر خاورمیانه حاکم بود و در عین حال هر چند وقت یک بار، برخی درگیری های نظامی محدود و تحرکات دیپلماتیک برای کنترل اختلافات – نه حل آن – روی می داد. 

ادامه مطلب

به وجود امضای سند همکاری مشترک ۲۵ ساله

مساله هسته ای ایران، بازی مبهم پکن

امانوئل ورون، استاد و پژوهشگر آکادمی نیروی دریایی و مؤسسه ملی زبان‌ها و تمدن‌های شرقی در این باره می گوید: «گفتمان دیپلماتیک چین از منع گسترش سلاح های هسته ای حمایت می کند، اما در واقع چین در حال تقویت زرادخانه هسته ای خود است و تا حدی از برنامه هسته ای ایران حمایت می کند. این ابهام راهبردی به پکن اجازه می دهد تا خود را به عنوان یک بازیگر کلیدی در خاورمیانه قرار دهد.»

ادامه مطلب

اهداف این ترفند چه می تواند باشد؟

غرب و تکرار ضرب‌الاجل برای مذاکرات، حربه ای برای نپذیرفتن خواسته های ایران

جاوید منتظران در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می‌رسد که تعیین ضرب‌الاجل از سوی غرب برای ایران ولو به‌طور ضمنی، ضمن اینکه در راستای تشدید فشار بر ایران در خلال مذاکرات است، چرایی و اهداف مختلفی را مدنظر داشته باشد.

ادامه مطلب

اختیاری که به دولت روحانی داده شد به دولت رئیسی هم داده شود

حق دولت سیزدهم برای مذاکره مستقیم با آمریکا

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت یازدهم بخش مهمی از پرستیژ داخلی و بین‌المللی خود را مدیون مذاکره و تعامل مستقیم با آمریکا بود که تا کنون دولت سیزدهم از چنین امتیازی محروم بوده یا اینکه در فکر کسب چنین پرستیژی نیست. دولت سید ابراهیم رئیسی نیز برای رهایی از حاشیه‌های کنونی و اتهاماتی مانند روس‌گرایی و چین‌گرایی باید از حق خود در مذاکره و تعامل مستقیم با آمریکا مشابه امتیاز دولت حسن روحانی بهره‌برداری کند.

ادامه مطلب

از منظر ایران و غرب

چرا احیای برجام مهم است؟

باید اذعان کرد که تهران در برابر شرایطی که آن را از سیستم بانکی و بازارهای بین المللی منزوی می کند، توانایی نسبی را برای مقاومت نشان داده است. راهبرد «نگاه به شرق» با تقویت مشارکت با چین، روسیه و همسایگانش در آسیای مرکزی، این کشور را به راه اندازی اقتصاد مقاومتی قادر کرده است.

ادامه مطلب

قمار اخلاقی و ناکامی های نهادینه شده

«افک» ابزار تسلیحاتی جدید اخیر امریکا

دفتر کنترل دارایی‌های خارجی (OFAC) نقشی کلیدی، مهم و نامحدود در اعمال تحریم‌ها علیه عراق، کوبا و ایران داشته است. استفاده از همین ابزار توسط دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ و در قالب کارزار «فشار حداکثری» علیه ایران باعث شده این کشور در حال حاضر شرایط دشواری را تحمل کند.

ادامه مطلب

بیانیه ای در بحبوحه مذاکرات وین

بیانیه پنج عضو دائم شورای امنیت درباره سلاح هسته‌ای، پیامی سربسته به ایران است

در بیانیه پنج عضو دائم شورای امنیت به صراحت از ایران نام برده نشده ولی شواهد نشان می دهد که منظور این کشورها ایران بوده است. در بخشی از این بیانیه آمده پنج کشور یاد شده متعهد به جلوگیری از گسترش تسلیحات هسته ای هستند و به تلاش های دیپلماتیک دوجانبه و چند جانبه برای پرهیز از رویارویی های نظامی و تقویت ثبات و جلوگیری از شکل گیری رقابت هسته ای که به نفع هیچ کس نیست و خطری برای همه است، ادامه خواهند داد. 

ادامه مطلب

گزینه نظامی از نظر واشنگتن مردود است

اختلاف نظر جدی امریکا و اسرائیل بر سر ایران

بر خلاف اسرائیل که اطمینان دارد، ایرانی ها به صورت مخفیانه، در حال توسعه برنامه هسته ای خود هستند، امریکا همچنان معتقد است که ایران از زمان تعلیق برنامه نظامی اش در سال ۲۰۰۳ میلادی، تولید بمب هسته ای را کنار گذاشته است. واشنگتن و تل آویو نه فقط در خصوص روش های مورد نیاز برای مهار ایران بلکه در مورد فوریت اجرای آنها نیز با یکدیگر اختلاف نظر دارند.

ادامه مطلب

اگر گفت وگوها شکست بخورند

سایه سه حادثه بر مذاکرات وین

پس از نزدیک بودن فروپاشی احتمالی کامل مذاکرات وین سه حادثه محسوس بر خطرناکی اوضاع در منطقه خاورمیانه دلالت می کند.

ادامه مطلب

پیشنهادی به کاخ سفید برای جلوگیری از جنگ

تعیین خط قرمز امریکا برای ایران شاید کارساز باشد

تعیین خطوط قرمز – چه رسد به اجرای آن – کاری آسان و رها از ریسک نیست اما در نبود آنها هم آمریکا با این ریسک روبه روست که به سمت همان پیامدی حرکت کند که دیرزمانی است در تلاش برای پرهیز از آن است.

ادامه مطلب

لاپید عقب نشینی کرد

اعتراف نتانیاهو به ضعف اسرائیل در برابر ایران، آشفتگی در تل آویو

محسن پاک آیین در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: «یائیر لاپید» وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی با عقب نشینی از مواضع ضد برجامی خود، گفت: «اسرائیل از دیپلماسی به عنوان گزینه ارجح در برخورد با ایران حمایت می‌کند. ما با هر توافقی مخالف نیستیم ما با توافق خوب موافقیم.» لاپید قبلا گفته بود اسرائیل ترجیح می‌دهد آمریکا و دیگر قدرت‌های جهانی، به جای اینکه با ایران به توافق، برسند، مذاکرات را ترک کنند.در اعتراض به عقب نشینی لاپید، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر سابق رژیم اشغالگر قدس، کنار آمدن این رژیم با جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا بر سر توافق هسته‌ای را نشانگر ضعف اسرائیل دانست و گفت: «ایران و جامعه بین‌المللی، دولت ضعیف اسرائیل را جدی نمی‌گیرند و به رایزنی تل‌آویو علیه احیای توافق هسته‌ای، بی اعتنا هستند.»

ادامه مطلب