برخی استراتژیست‌های چینی معتقدند گریزی از مواجهه آمریکا و چین در شرق آسیا نبوده و به زعم آنها این مواجهه حتمی است. برخی دیگر خواستار اقدام چین در ائتلاف سازی نظامی هستند.
ادامه مطلب
سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: در دوران پساجنگ که سه دهه گذشته را در بر می‌گیرد، ناظران و دست‌اندرکاران روابط بین‌المللی شاهد پدیده‌ای به غایت مهم در خور توجه در امور مفهومی و عملیاتی مربوط به شورای امنیت هستند و آن رنگارنگی در پهنای امنیت بین‌المللی است. پدیده رنگارنگی در امنیت بین‌المللی به چه معناست و چگونه می‌توان آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد؟
ادامه مطلب
مرتضی مردیها در یادداشتی می نویسد: به‌سادگی می‌گویم مواظب باشیم مکانیسم‌های دفاعی مقابل شرایط ناهنجار سیاسی، منجر به تقویت باورهای سست و ارزش‌های مشکوک و فعالیت‌های دغدغه‌افزا و دردسرآفرینی نشود که توهم اخلاقی و انسانی و در راه راست بودن ایجاد می‌کنند. از شکل‌های افراطی محیط زیست و حمایت از حیوانات تا ناسیونالیسم تند و فمینیسم تیز، از پالیتکال کورکتنس تا رلیجیوس کورکتنس، و از این دست.
ادامه مطلب
زیر نظر کیومرث اشتریان- مجری: زینب رفعتی آلاشتی
ادامه مطلب
محسن بهاروند در یادداشتی می نویسد: سیاست خارجی اصولا امری است که در اکثر موارد مربوط به قوه مجریه است. دخالت همه ارکان یک کشور و بخصوص برخورد با توافقات کشور از زوایه دید قانون گزاری داخلی، چالاکی را از سیاست خارجی گرفته و اقدامات آن را کُند می کُند. بر اساس آنچه نوشته شد، نگارنده بر این نظر است که کشور ما در حوزه سیاست خارجی، نیازمند قانونگزاری دقیق تری است. از این رو، بنظر می رسد در هر زمانی که آمادگی لازم در نهادهای مختلف کشور ایجاد شده باشد، نیاز است قانون جامع روابط خارجی ایران با کمک متخصصان، پیش نویس شده، ابهامات تصدی در حوزه سیاست خارجی بر طرف و جایگاه حقوق بین الملل در نظام حقوقی ایران شفاف شود.
ادامه مطلب
محمد صادق امینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امروزه که دیپلماسی ترجمه، ذیل دیپلماسی فرهنگی در سیاست خارجی دولت تعریف می شود، این وظیفه را به عهده دارد و قرار است که از این راه نقش هایی را در سیاست بین الملل ایفاء کند، لذا، ناچار است که پیوندش را با نهاد علم استحکام ببخشد (دو نهاد حوزه و دانشگاه). بدون حرکت علمی نه تئوری سازی می شود و نه برنامه ریزی ها به نتیجه می رسد. باید امکان حضور عملی را به نهاد آموزش سیاستگذاری ترجمه داد تا توانست نقش هدایت و نظارت و راهبری مناسب را ایفاء کرد و چنین نقش هایی تنها در ارتباط تنگاتنگ میان دو نهاد علم و اجرا است که محقق می شود.
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: شاید بتوان با مطالعۀ متون دموکراسی که بالغ بر پانصد کتاب می شود ادعا کرد که روانشناسی سیاسی در کانون دموکراسی است. به عنوان نمونه، در حالی که منافعِ اقتصادی و سیاسی قدرتمندان در این کشورهای دموکراتیک سرجای خود باقی می ماند ولی با انتخابات دوره‌ای، روسای جمهور و نخست وزیران مرتب تغییر می کنند و بعد رای دهندگان، احساس آزادی، حقِ انتخاب، توان تغییر شخصیت های سیاسی و بالاخره رضایت روانی می کنند یعنی هم زمانیِ حفظ منافع و گردشِ قدرت. نمونۀ بارز این بحث، دست نخوردن بودجه و قراردادهای نظامی وزارت دفاع آمریکا طی بیست سال گذشته علی رغم انتخاب طیفی از روسای جمهورِ چپ و راست در آن کشور است. شاید انتخابات رقابتی و آزاد، پیچیده ترین Application روانشناسی در سیاست باشد.
ادامه مطلب
امیر هوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: "زمان" که به عنوان بعد چهارم هستی شناخته می شود، مفهومی علمی – فلسفی است یعنی هم علم فیزیک به دقت آن را مورد کاوش قرار داده و قوانین خاص مربوط به چگونگی زمان را کشف کرده و هم فلسفه به کنکاش چیستی و حقیقت زمان پرداخته است. به نظر می رسد به نقش و تأثیر مؤلفه زمان در روابط بین الملل پرداخته نشده و جای آن در نظریه پردازی روابط بین الملل خالی است. شاید بتوان علاوه بر تعابیر و تفاسیر فیزیکی – فلسفی از زمان، به تعریف زمان از منظر سیاست و روابط بین الملل نیز اهتمام ورزید.
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: یکی از خطاهای تحلیلی درمحافلِ علوم انسانی کشور این است که ایران را یک «مورد خاص» می بیند در حالی که مطالعۀ مقایسه ای به وضوح نشان می دهد که: کشورهای چند قومی هم پیشرفت کرده اند (مالزی)؛ کشورهای مستقر در مناطق مهم ژئوپلیتیک هم پیشرفت کرده اند (کرۀ جنوبی)؛ کشورهایی که با استعمار مبارزه کرده اند هم پیشرفت کرده اند (ویتنام)؛ کشورهایی که همسایۀ قدرتمند دارند هم پیشرفت کرده اند (مکزیک و تجارت ۱۴۶ میلیارد دلاری با آمریکا)؛ کشورهایی که سوابق تاریخی و ایدئولوژیک دارند هم پیشرفت کرده اند (چین)؛ کشورهایی که به آنها حمله شده و مستعمره شده اند هم پیشرفت کرده اند (هند).
ادامه مطلب
رضا رسالت در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واحدهای سیاسی و کشورهای جهان به مقوله امنیت توجه خاصی دارند، چرا که این امر منعکس‌کننده توانایی بقاء به‌مثابة واحدهایی مستقل و مشخص در عرصه‌جهانی است. با این وصف ارائه یک تعریف مطلق و کامل از امنیت ممکن نیست، چرا که این مفهوم، مفهومی نسبی است و از این‌رو غالباً با فرض و احتمال درباره آن صحبت می‌شود.
ادامه مطلب
مهدی ترابی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کرونا یکی از نقاط عطف قرن بیست‌ویکم است که بر اساس پیش‌بینی‌های اندیشمندان سیاسی تحول شگرفی در روابط بین‌الملل پدید خواهد آورد. سرعت تحولات ناشی از ویروس کرونا به گونه ای که اکثر کشورهای مدعی جهان را نیز غافلگیر نموده است. موضوع کرونا بار دیگر به کشورهای دنیا یادآوری کرده است که تامین امنیت در سطح ملی و بین‌المللی صرفا سرمایه‌گذاری‌های کلان در جهت تجهیز نظامی یک کشور نیست، بلکه مفهوم امنیت در دنیای امروز از تعریف سنتی آن فراتر رفته و ابعاد وسیع‌تری همچون اقتصادی، بهداشتی، اجتماعی و غذایی را شامل می‌شود. در واقع شکل گیری این بحران باعث شده است تا نگرش رئالیستها و نئورئالیستها حداقل بصورت موقت نسبت به نقش یگانه دولتها در مواجهه با بحران صورت عملی بیابد. تغییر مفهوم امنیت، احتمال جابه جایی هسته قدرت از غرب به شرق، متوقف شدن یا کندی روند جهانی شدن ، احیای ناسیونالیسم و سایر احتمالات دیگر از مواردی است که باید منتظر ماند تا ببینیم روند تحولات آتی به چه صورت خواهد بود.
ادامه مطلب
در این کتاب در دو فصل بازاندیشی و طرح ایده‌های نوین در روابط بین‌الملل ایران و همچنین وضعیت آموزش و پژوهش روابط بین الملل در ایران تهیه و بر مبنای آن ۱۸ نفر از اساتید و پژوهشگران این حوزه، ایده‌‌ها و ارزیابی خود را در ارتباط با موضوعات محوری در مورد این رشته طرح کرده اند. در بخش اول طرح ایده‌های نظری مرتبط با تاریخ رشته در ایران و جهان، پرسش‌های اساسی رشته، دستورکار روابط بین‌الملل در یکصد سال گذشته، ارتباط تاریخ با روابط بین‌الملل و همچنین رویکردهای تحلیلی نوین این حوزه طرح شده است.
ادامه مطلب
نادیده گرفتن نقش محوری نژاد و استعمار در امور جهانی مانع از درک دقیق سامانه دولت مدرن می‌شود. چرا جریان اصلی روابط بین‌الملل نسبت به نژادپرستی بی‌تفاوت است؟
ادامه مطلب
آمریکا مدت‌ها پیش از همه‌‌گیری کووید – ۱۹، شانه خالی کردن از مسئولیت و تعهدات هژمونیکش را شروع کرده بود و در نبود رهبری جهانی آمریکا، این پرسش مطرح است که آیا چین، پرکننده خلاء رهبری جهانی خواهد بود؟
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: جغرافیای زندگی انسان در سرنوشت او و اطرافیان او تأثیر بسزایی می گذارد و چه بسا تعیین کننده است. اگر محمدرضا شاه به جای دبیرستانی در سوئیس به دبیرستانی در مصر فرستاده شده بود، شاید سرنوشتِ ایران گونه ای دیگر رقم می خورد.
ادامه مطلب
نویسنده: علیرضا رضایی
ادامه مطلب
دکتر کیهان برزگر در یادداشتی می نویسد: مسئولیت اول و بین المللی ما این است که بتوانیم با یک مدیریت و حکمرانی مطلوب، بحران کرونا را پشت سر بگذاریم تا به یک الگو برای دیگران تبدیل شویم. مهار همه گیری ویروس کرونا به درجه «همه گیری همکاری» و «اعتماد متقابل» بین مردم و دولت بستگی دارد.
ادامه مطلب
محمد سالاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اصولا تلاش کشورها در دنیای پسا دو جنگ جهانی این بود که امنیت و صلح ایجاد کنند و بدین منظور با رویکردهای همکاری جویانه؛ نهادهای بین المللی صلح را برای مقابله با تهدیدات به وجود آوردند ولی چرا هنوز ناامنی و مخاطرات جدید جامعه بین المللی را تهدید می کند؟ جدیدترین تهدید شیوع همه گیر ویروس کرونا است که توانسته مرزهای ملی را درنوردیده و در مدت زمان کوتاهی حیات انسانی را در فراسوی مرزها هدف قرار دهد.
ادامه مطلب
روح الله سوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واقعیت امر آن است که در موضوع کرونا دلایل محکمی در تقویت انگاره دولت محوری واقع گرایان می‌توان ذکر کرد. شیوع این ویروس به ما نشان داد که همانطور که واقع گرایان اصرار دارند دولتها همچنان مهمترین بازیگران نظام بین‌الملل به حساب می‌آیند، چرا که دولتها به دلیل وفور منابع در اختیار و قدرت بسیج کنندگی بالای خود در جایگاه نخست سیاستگذاری و تصمیم گیری برای مقابله با چنین بحرانی قرار دارند.
ادامه مطلب
پاتریک ساهاکیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در جوامع مختلف، افراد در مواجهه با خطر تهدید وجودی کرونا، خواهان ورود دولت ها به این امر بوده و انتظار دارند دولت ها در مقابله با تهدیدات زیستی آن واکنشی بروز دهند.
ادامه مطلب
واقع بینی روش و نگرشی نظری نسبت به روابط بین المللی و دارای اهمیت محوری است، و ممکن نیست انتقادهایی به آن وارد نباشد. می توان پنج رشته انتقاد عمومی به آن برشمرد، هر چند این فهرست جامع و مانع نیست.
ادامه مطلب
از اوایل دهه ۱۹۷۰، مکتبی به نام واقع بینی در اقتصاد سیاسی بین المللی نیز پیدا شده است که به کنش و واکنش بین قدرت و ثروت توجه دارد و به ویژه می خواهد در رابطه قیادت (hegemony)، یعنی وجود یک دولت چیره گر در میان سایر دولتها، با اقتصاد بین المللیِ باز یا بسته تحقیق کند.
ادامه مطلب
اگر بخواهیم شالوده کتاب "نقش زرو در روابط بین الملل" را در یک جمله خلاصه کنیم می توان به این جمله آنتونیو کاسه سه در مقام نویسنده اثر اشاره کرد که می گوید: در این شرایط "حق" وجود ندارد و تنها "گلوله" است که به حساب می آید.
ادامه مطلب
دکتر وحید کریمی، مدیرگروه اروپا دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت خارجه: در حال حاضر جمهوری اسلامی ائتلافی را با روسیه و سایر بازیگران نه چندان مطرح نظیر لبنان و سوریه در منطقه دارد که این ائتلاف را می توان "ائتلاف ضغفا "دانست.
ادامه مطلب
دکتر محمد رضا دهشیری، استاد دانشگاه: با توجه به تحول در سطوح تحلیل محلی، منطقه ای و بین المللی و تاثیر و تاثر نظام های منطقه ای و نظام بین المللی بر یکدیگر در دوران گذار، جمهوری اسلامی ایران با هوشمندی، برنامه ریزی منسجم و هماهنگ و مدیریت زمان می تواند به ارتقای جایگاه خود مبادرت می کند.
ادامه مطلب
دکتر امیرهوشنگ میرکوشش استاد دانشگاه: روابط بین الملل پس از جنگ سرد حداقل از حیث ساختار و شکل پیچیده و مبهم است و هنوز قواعد دقیق و مشخص و جوهری به عنوان یک نظام بین المللی کارامد برای خود تعریف نکرده است.
ادامه مطلب
محمدمهدی مظاهری استاد دانشگاه در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: با توجه به وجود نظام دوقطبی، ایران پیش از انقلاب کشوری در اردوگاه غرب بود که با هزینه ای سنگین سیاسی و اقتصادی جایگاه ژاندارمی منطقه را به دست آورده بود.
ادامه مطلب
نصرت الله تاجیک، سفیر اسبق ایران در اردن و کارشناس مسایل بین المللی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی تاکید می کند که روابط استراتژیک با سه کشور چین، روسیه و هند میتواند یکی از انتخابهای راهبردی جمهوری اسلامی ایران باشد که وزن کشورمان را افزایش چشمگیری خواهد داد.
ادامه مطلب