شکست راهبردی اسرائیل در حمله به ناوگان آزادی
یادداشتی از کریم جعفری، تحليل‌گر مسائل بين‌الملل براى ديپلماسى ايرانى
حمله ارتش اسرائيل به کاروان کشتى‌هاى موسوم به «ناوگان آزادى» عازم باريکه غزه در هفته گذشته، هر چند موجى از اعتراضات منطقه‌اى و بين‌المللى را عليه اين اقدام در پى داشت، اما آنچه در اين ماجرا رخ داد، نه حمله به يک کاروان حامل موارد غذايى براى مردم در محاصره غزه بلکه تحولى مهم در عرصه سياست‌هاى منطقه‌اى و بين‌المللى به شمار مى‌رود. به نوشته روزنامه‌هاى چاپ سرزمين‌هاى اشغالى تدارک اين حمله توسط ارتش اسرائيل از پيش ديده شده و در سطوح سياسى اين رژيم به خصوص توسط کابينه مصغر اين رژيم که از آن به عنوان کابينه امنيتى ياد مى‌کنند مورد تاييد قرار گرفته بود. دانى ايالون معاون وزير امورخارجه اسرائيل پيش از راهى شدن ناوگان آزادى به غزه اعلام کرد که اين رژيم چاره‌اى!! جز ممانعت از ورود اين کاروان به غزه را ندارد.
وى همچنين بر هزينه‌بر بودن هرگونه اقدام اسرائيل در اين مورد نيز تاکيد کرد. اويگدور ليبرمن وزير امورخارجه اسرائيل هم در سخنانى گفت که با ناوگان آزادى برخورد خواهد شد. در هنگام يورش کماندوهاى ارتش اسرائيل به کشتى‌ها، بنيامين نتانياهو نخست‌وزير نيز در سفر به آمريکاى شمالى در کانادا به سر مى‌برد و قرار بود پس از آن راهى واشنگتن شده و با باراک اوباما ديدار کند. بنابراين بايد گفت که نتانياهو پيش از سفر به کانادا دستور لازم را در حمله به اين کاروان داده بود.
با توجه به نکات برشمرده شده، بايد گفت که رژيم اسرائيل در اقدامى از پيش تعيين شده و با درنظر گرفتن تمام مواردى که ممکن است براى اين رژيم در عرصه بين‌المللى پيش بيايد اقدام به اين حمله کرد. ارتش اسرائيل به اطمينان به اين نکته که مانند دفعات پيش که مانع از وصول برخى از کشتى‌هاى حامل کمک‌هاى مردمى و امدادى به غزه شد، بدون تلفات کشتى‌ها را تصرف و به بنادر فلسطين اشغالى منتقل کرد اين بار هم به همين شيوه عمل و موفق خواهد بود، مجوز اين يورش خونين را داد که نتيجه آن مشخص است. به باور مقامات اسرائيلى اين موارد آنها را مجاب به حمله به ناوگان آزادى کرد:
1- کاروان اعزامى به غزه بزرگ‌ترين در نوع خود بود که در آن صدها سياستمدار، فعال حقوق بشرى و همچنين گروه‌هاى امدادى مشارکت داشتند، اگر در مقابل اين کاروان ايستادگى نمى‌شد کاروان‌هاى بعدى با اطمينان بيشترى راهى غزه مى‌شدند.
2- اين کاروان حامل ده هزار تن کمک‌هاى اساسى براى مردم غزه بود. در صورت وصول اين کمک‌ها که بيشتر آن دارو و سيمان بود حماس جان تازه‌اى مى‌گرفت!!!
3- حضور چند کشتى در ساحل غزه اين امکان را به جنبش حماس مى‌داد تا برخى از زخمى‌ها و افراد خود را تحت پوشش آن به خارج از باريکه غزه بفرستند؛ امرى که رژيم مصر و رژيم اسرائيل به شدت از آن جلوگيرى مى‌کنند!!!
4 - مقامات رژيم صهيونيستى بر اين باور هستند که در صورت عدم برخورد قاطع با اين ناوگان هيمنه آنها به عنوان يک رژيم قدرتمند که محاصره‌اى چنين را بر مردم غزه تحميل کرده شکسته شده و در صورت وصول کشتى‌ها به ساحل غزه نوعى شکست براى آنها خواهد بود.
5- از آنجايى که بيشتر افراد حاضر در اين کشتى‌ها شهروندان ترکيه‌اى بودند برخورد سخت با اين شهروندان دولت ترکيه را که طى يک سال گذشته موضع انتقادى شديدى عليه رژيم اسرائيل گرفته‌اند به انفعال خواهد کشاند و آنکارا از اين قاطعيت تل‌آويو درس خواهد گرفت!!!
6- با توجه به تهديد‌هاى چندماه گذشته دولت نتانياهو عليه غزه و لبنان و بن‌بست صورت گرفته در مذاکرات سازش و همچنين فشارهاى داخلى، تصور مى‌شد غلبه بر ناوگان آزادى و نشان دادن عزم جدى براى اين کار، باعث تقويت موضع اين رژيم در داخل، منطقه و مذاکرات سازش خواهد شد.
اما بر خلاف تصورات صورت موجود در نزد مقامات رژيم اسرائيل حمله به ناوگان آزادى و کشته و زخمى شدن ده‌ها تن از شهروندان ترک و غير ترک در جريان آن نه تنها توفيقى براى اين رژيم نبود، بلکه پس از محکوميت اين رژيم در خلال نشست ان‌پى‌تى در آمريکا که 189 کشور جهان خواستار پيوستن اين رژيم به معاهده ان‌پى‌تى و بازرسى از صنايع هسته‌اى اسرائيل بودند، دومين شکست راهبردى براى تل‌آويو و دولت نتانياهو در کمتر از دو هفته رقم خورد. عملا اين حمله نتايج مثبتى داشت که مى‌توان به صورت ذيل به آن اشاره کرد:
1- در حالى که مساله غزه در پناه تبليغات صورت گرفته توسط رسانه‌هاى غربى و بايکوت آن به امرى فراموش شده تبديل شده بود، بار ديگر در کانون توجهات جهانى قرار گرفت و همه خواستار لغو محاصره اين باريکه شدند. اين موفقيتى براى دولت اسماعيل هنيه و جنبش حماس به شمار مى‌رود.
2- باراک اوباما پس از اين حمله در کمترين اقدام خود در حالى که آن را محکوم نکرد حاضر به ديدار با نتانياهو نشد و اين از نظر داخلى بار سنگينى براى دولت راست‌گراى نتانياهو محسوب مى‌شود.
3- شکل‌گيرى موجى از نارضايتى بين‌المللى در تمام جهان عليه خونريزى صورت گرفته توسط رژيم صهيونيستى، مظلوم‌نمايى اين رژيم را به شکست کشاند و عملا افکار عمومى جهان بار ديگر متوجه جانى بودن اين رژيم شدند.
4- مذاکرات سازش که پس از يک سال و با واسطه‌گرى آمريکا و به صورت غير مستقيم شروع شده بود عملا نيمه‌تمام ماند، محمود عباس که قرار بود به کمپ‌ديويد رفته و درآنجا با اوباما و نتانياهو ديدار کند، سفرش را لغو کرد؛ اوباما نيز خواستار عدم سفر نتانياهو به واشنگتن شده بود.
5- حضور شهروندان ترکيه‌اى در ناوگان آزادى و به شهادت رسيدن عده‌اى از آنها نشان داد که مساله فلسطين مساله‌اى اسلامى و نه عربى است. اين موضوع شکستى براى عربستان سعودى و جريان‌هاى متعصب عربى است که فلسطين را مساله‌اى عربى قلمداد مى‌کنند.
6- واکنش سخت و سنگين ترکيه به اين اقدام رژيم اسرائيل که از موضع قدرت صورت گرفت نشان داد تل‌آويو در برآوردهاى خود دچار اشتباه راهبردى شده است. اعلام موضع آنکارا در کاهش سطح روابط ديپلماتيک و اقتصادى با تل‌آويو کابوسى وحشتناک براى اين رژيم است که به گفته مقامات ترک با عذرخواهى نيز برطرف نخواهد شد.
7- ترکيه به عنوان يکى از اعضاى مهم ناتو که شهروندانش مورد حمله قرار گرفته‌اند خواستار تشکيل نشست ناتو براى بررسى اين موضوع شد. اين يعنى مطرح شدن اسرائيل از يک شريک در ناتو به يک تهديد عليه يکى از اعضاى آن.
8- اقدام ارتش صهيونيستى در حمله به ناوگان آزادى باعث شد تا رژيم مبارک در مصر ناچار به بازگشايى گذرگاه مرزى رفح شود. اين اقدام که بدون مشورت با سران اين رژيم صورت گرفت يک پيروزى مهم براى جنبش حماس به شمار مى‌رود.
9- زيرسوال رفتن طرح سازش اعراب و اسرائيل که چندى پيش در نشست وزراى خارجه عرب بر آن تاکيد شده بود، يکى ديگر از پیامدهای این حمله عقب‌نشینی نسبی اعراب از طرح سازش است. در حال حاضر این کشورها پاسخی برای افکار عمومی خود ندارند که به چه دلیل در برابر جنایت‌های صورت گرفته توسط اسرائیل به مذاکره با این رژیم روی آورده‌اند.
10- باید توجه داشت که محاصره غزه تنها اهرم فشاری است که اسرائیل در دست دارد. سران اسرائیلی چه در داخل دولت و چه خارج از آن به محاصره برای شکست جنبش حماس چشم دوخته‌اند. در صورتی که جنگ 22 روزه نتوانست اراده جنبش مقاومت اسلامی را درهم بشکند، آنها پس از سه سال محاصره تازه به نتیجه بخش بودن این اقدام خود امیدوار شده‌اند اگر محاصره به هر طریق ممکن شکسته شود نتیجه جنگ 22 روزه تازه مشخص می‌شود.
نظر شما :