تلاش روسیه برای حفظ کارت طلایی سوریه

دیپلماسی ایرانی: درگیری های سوریه رنگ و بوی تازه ای به خود گرفته اند، در سایه مسلح ساختن مخالفان اسد توسط غرب و اروپا روسیه نیز از این سو، حکومت بشار اسد و نظام او را حمایت تسلیحاتی می کند تا از نفوذش در خاورمیانه مطمئن شود.

به گزارش روزنامه القدس العربی، چاپ لندن، تلاش های مسکو در سایه نبود امریکا و تقسیم اروپا بر سر تصمیم بریتانیایی – فرانسوی که ابتدای هفته گذشته تصمیم به فشار به اتحادیه اروپا گرفت تا بتواند به مخالفان اسد سلاح بفرستد، در حالی ادامه دارد که بشار اسد هفته گذشته در گفت وگوی اختصاصی با شبکه خبری المنار تاکید کرد که به سلاح های جدید روسی دست یافته و به زودی سلاح های تازه دیگری نیز از این کشور دریافت خواهد کرد. اظهار نظری که به اعتقاد کارشناسان نشان از تلاش قدرت های بین المللی و روسیه برای غلبه بر سوریه و تبدیل کردن آن به هم پیمانی استراتژیک برای خود است. کشوری که در حال حاضر در اتحاد استراتژیک با روسیه به سر می برد.

اکنون سوال ها متوجه اسرائیل است که می خواهد در برابر دریافت سامانه های موشک اس – 300 روسی توسط سوریه و ناکامی تلاش هایش برای قانع کردن روس ها از ندادن این سامانه های پیشرفته تسلیحاتی به این کشور چه مواضعی اتخاذ کند. مساله همکاری های نظامی دو طرف، فقط تعاملات تسلیحاتی نیست بلکه حقیقت این است که دادن این سامانه ها به سوریه همه قواعد بازی را تغییر می دهد و دیگر غرب به راحتی نمی تواند برای حمایت از مخالفان اسد در شمال این کشور منطقه پرواز ممنوع اعمال کند مگر این که امریکایی ها خود مستقیما وارد عمل شوند.

بر اساس اسناد موجود ارتش سوریه از شرکت دولتی "روسپورون اکسپورت"، سازنده سلاح های جنگی، خواسته است که 20 هزار کلاشینکف به همراه 20 میلیون خشاب ذخیره برای جنگ های روزمره اش در اختیار آن قرار دهد، همچنین مقادیر متنابهی مسلسل، خمپاره انداز، تفنگ های تک تیرانداز و دوربین های دیده شب در اختیارش بگذارد. مسئول نظامی سوری که امضای او پای این قرارداد است خواستار تحویل این سلاح ها در سریعترین زمان ممکن شده است.

در مقابل، فرانسه و بریتانیا به همراه امریکا که همچنان در کمک به مخالفان مردد است، در کنار عربستان و قطر که از روز نخست به مخالفان سلاح می دادند، دور تازه ای از کمک های تسلیحاتی به مخالفان مسلح بشار اسد را آغاز کرده اند.

در همین رابطه روزنامه امریکایی واشنگتن پست نوشت که به سندی دست یافته که نشان می دهد کمک تسلیحاتی به بشار اسد یکی از مهم ترین دستورالعمل های روس ها برای حفظ جایگاه خود در سوریه است و معتقدند که این حرکت از مصالح اقتصادی، انرژی و نظامی آنها به ویژه در بندر طرطوس در دریای مدیترانه حفاظت می کند. مرکز مطالعات بروکینگز نیز در تازه ترین گزارش خود می نویسد که کمک های تسلیحاتی روس ها به هیچ وجه غیر منطقی و غیر عقلانی نیستند و آنها در دادن کمک های تسلیحاتی خود به ارتش سوریه کاملا حساب شده و برنامه ریزی شده عمل می کنند. بنا به این گزارش تصمیم اخیر اتحادیه اروپا و امریکا برای کمک تسلیحاتی مخالفان اسد موضع روسیه برای ارسال این تسلیحات به بشار اسد را تقویت کرده است.

این همه استراتژی روس ها برای حفظ جایگاه و نفوذ خود در منطقه نیست. در ابتدای ماه گذشته میلادی مرکزی با حمایت دولت روسیه کنفرانس منطقه ای را در شهر مراکش در مغرب برگزار کرد که در آن صدها نفر از ستون نویسان روزنامه ها، سیاستمداران منطقه عربی و شمال افریقا از جمله نویسندگان و کارشناسانی از کشورهای عربی حوزه خلیج فارس که کشورهایشان با مواضع روسیه در سوریه مخالف هستند، شرکت کردند. همچنین نمایندگانی از سوی حماس و حزب الله نیز به این نشست آمدند. کنفرانس زیر سایه بحث بر سر اسلام سیاسی برگزار شد اما موضوع اصلی آن نقش روسیه در منطقه بود. یکی از کارشناسان عربی حاضر در این کنفرانس که نخواست نامش فاش شود درباره این کنفرانس می گوید: «روس ها خواستند در این کنفرانس به ما بفهمانند که ما آمده ایم و از روی لجبازی هم که شده همچنان به حمایت از حکومت سوریه ادامه خواهیم داد.»

شماری دیگر از شرکت کنندگان نیز گفتند از این که به هیچ وجه شاهد کوتاه نیامدن روس ها از مواضع خود در قبال حکومت سوریه نیستند و روس ها به هیچ وجه آماده قصد عذرخواهی از آن چه در سوریه می گذرد، نبودند، شوکه شدند. در این میان تمایل روس ها برای مذاکره با اخوان المسلمین مصر و غزه علی رغم تهدیدی که مسکو از اسلام گرایان در کشورهای متحد خود شاهد است، نیز از دیگر نکات مهم این نشست بود.

در همین رابطه روسیه در برابر هر گونه تلاش بین المللی که بخواهد سوریه را وارد تنگنای تازه ای کند، ایستاده است، حتی با تقاضای اردن برای مجبور کردن شورای امنیت برای بازرسی مراکز شیمیایی سوریه مخالفت کرده و سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه گفته است که چنین چیزی دخالت خارجی در بحران سوریه محسوب می شود.

تحلیلگران بر این باورند که آن چه در سوریه شاهدیم شکل تازه ای از جنگ سرد است که از یک سو واشنگتن و هم پیمانان عربش از مخالفان اسد حمایت می کنند و از سوی دیگر روسیه با هم پیمانان سنتی اش از نظام سوریه پشتیبانی می کند.

مصطفی العانی، یکی از اعضای مرکز مطالعات خلیج فارس در دبی در این باره می گوید: «روس ها محاسبات خاص خودشان را دارند، آنها این شانس را دارند که در خاورمیانه از حمایت بزرگی برخوردار شوند و این مساله باعث می شود که بیش از پیش به فکر حمایت از منافع خود در خاورمیانه بیفتند و بگویند که هیچ کس نمی تواند ما را از معادله خاورمیانه خارج کند.»/11

تحریریه دیپلماسی ایرانی