صادق ملکی در گفت وگویی تاکید دارد که،«فقدان عمق استراژیک دولت بشار اسد در میان مردم سوریه مهمترین عامل سقوط و فروپاشی نظام بعثی سوریه بود.
ادامه مطلب
از شامگاه روز شنبه روند وقایع در سوریه به سرعت برق‌و‌باد جریان دارد، تا جایی که روند سریع تحولات سوریه، عملا امکان هرگونه تحلیل، ارزیابی و نیز پیش‌بینی وقایع پیش‌رو را برای هر ناظر و تحلیلگری به یک امر تقریبا محال تبدیل کرده است. با‌این‌حال و تا همین جای کار، سؤالات اساسی و بنیادی بسیاری وجود دارد دال بر اینکه دلیل یا دلایل وقوع روند تند تحولات در سوریه چه بود؟ به گونه‌ای که در بازه زمانی کمتر از ۱۰ روز (از هشتم آذرماه تا شامگاه شنبه)، شاهد سقوط شهرها یکی پس از دیگری، تصرف دمشق و نهایتا خروج بشار اسد بودیم. اگر موضوع پروژه خارجی در میان است، چه ابعادی و با حضور چه بازیگرانی را برای این پروژه می‌توان تصور کرد؟ از همه مهم‌تر اینکه سوریه «پسا اسد» چگونه کشوری خواهد بود و آیا نقش و جایگاهی برای ایران در سوریه جدید وجود خواهد داشت یا خیر؟ بی شک پاسخ به این سؤالات و پرسش‌هایی از این دست می‌تواند به روشن‌شدن آنچه طی ۱۰ روز گذشته در سوریه روی داد، کمک کند.
ادامه مطلب
نشست روند آستانه دیروز شنبه، ۱۷ آذر با حضور عباس عراقچی، سرگئی لاوروف و هاکان فیدان وزیران امور خارجه ایران، روسیه و ترکیه در دوحه، پایتخت قطر برگزار شد. موضوع بحث این نشست، تحولات دو هفته اخیر سوریه بود.
ادامه مطلب
سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با تحلیل تاریخی می توان مشابهت های زیادی میان حوادث سا ل های اخیر در خاورمیانه و نیمه دوم قرن ۱۹ پیدا کرد. به خصوص رویدادهای منطقه پس از ۷ اکتبر، حوادث زنجیرواری را نشان می دهد که گویی از سوی یک قدرت مداخله گر خارجی طراحی و توسط نیروها و کشورهای نیابتی اش دنبال می شود.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: مخالفت فوری عربستان سعودی، مصر، اردن و دیگر دولت‌های همسو با دور تازه شورشگری در سوریه و حمایت از دولت بشار اسد، معنایی جز نگرانی از قدرت‌گیری جریان اخوان المسلمین ندارد. این دولت‌ها براین باورند که نباید به "پان اسلامیسم" و "پان عثمانیسم" ترکیه فرصتی برای خلق موقعیت برتر در خاورمیانه و منطقه شامات داد.
ادامه مطلب
در تحلیل آثار انتخابات آمریکا بر اقلیم کردستان، پذیرش این نکته است که این منطقه، به عنوان یک بازیگر فرعی و فروملی، تحت تأثیر پویایی‌های منطقه‌ای قرار دارد. به عبارت دقیق‌تر، تخاصم موجود میان ایران و آمریکا (و طبعا ایران و رژیم صهیونیستی)، رقابت‌های ایران و ترکیه در اقلیم کردستان عراق، تنش‌های امنیتی میان ایران و رژیم صهیونیستی در اربیل، روابط آمریکا و ترکیه درمورد کردهای سوریه و شرایط خاص قانونی اقلیم کردستان و حمایت تاریخی آمریکا از اقلیم کردستان، همه و همه بر اقلیم کردستان مؤثر است و البته به نوعی از آن تأثیر می‌گیرد.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد:نشست جمعه(۲۹ نوامبر) نمایندگان ایران و اتحادیه اروپا در ژنو برای دوطرف مهم است. تهران با توجه به دغدغه‌ها و برخی اضطراب‌های پیش رو که می‌تواند تهدیدی برای امنیت ملی باشد، لازم است به سیاست فعال از نوع تلاش برای کنترل تنش یا ترمیم روابط خارجی با اروپا در وهله نخست و به‌تبع آن ایالات‌متحده آمریکا رو آورد. این کار با هدف فرصت‌سازی برای موقعیت‌هایی است که ایجاد خواهد کرد. اروپا نیز پس از دو سال وقفه در گفت‌وگوهایش با تهران با همین نگرش در نشست جمعه آینده شرکت می‌کند. سکوت معنادار تیم در حال آماده کار شدن «دونالد ترامپ» در این‌باره هم به تعبیری می‌تواند استقبال زیرپوستی از گفت‌وگویی باشد که بسا از دامنه تنش واشنگتن _ تهران پس از استقرار دولت چهل و هفتمین رئیس جمهور آمریکا بکاهد. به این ترتیب می‌توان چنین تعبیر کرد که نشست ۲۹ نوامبر ژنو، فرصتی است برای همه طرف‌ها تا ظرفیت‌هایشان را برای شروع تازه‌ای از دوران، محک ببزنند.
ادامه مطلب
قاسم محبعلی در گفت وگویی باور دارد که، در صورت هرگونه درگیری بین اسرائیل و گروه‌های عراقی، قطعا پای آمریکا هم به این تنش باز خواهد شد و همانطور که قبلا اشاره داشتم ما در آستانه روی کار آمدن دولت دوم دونالد ترامپ هستیم و بنیامین نتانیاهو به شدت امیدوار است که دولت جدید آمریکا حمایت دوچندانی از اسرائیل داشته باشد. پس مسئله صرفا درگیری اسرائیل در عراق نیست. قطعا هرگونه تنشی بین بغداد و تل‌آویو پای واشنگتن را هم به میان خواهد کشید با این معادله سه جانبه بین بغداد، تل‌آویو و واشنگتن، تهران معادلات و اقتضائات خاص خود را دارد که آیا وارد درگیری خواهد شد که علاوه بر آنکه یک پای آن، اسرائیل است پای دیگرش، آمریکا باشد.
ادامه مطلب
محمد علی مهتدی در یادداشتی می نویسد: نتانیاهو اخیرا اعلام کرده که جنگ کنونی همان "آرماگدون" یا جنگ آخرالزمان است. به عقیده آنها در آخرالزمان جنگ بزرگی در همین نقطه از فلسطین اشغالی در می گیرد و گسترش می یابد تا جائی که نیمی از جمعیت زمین کشته می شوند. سپس "ماشیاح" یا مسیح رهائی بخش، ظهور می کند
ادامه مطلب
دستور کار رئیس جمهور منتخب دونالد جی. ترامپ در خاورمیانه همچنان نامشخص است، اما آنچه مسلم است این است که او چشم انداز ژئوپلیتیکی را در خاورمیانه به ارث خواهد برد که در مقایسه با چهار سال پیش به طور قابل توجهی متفاوت است.
ادامه مطلب
محمدصالح صدقیان در گفت و گویی باور دارد که اکنون توپ در زمین رژیم صهیونیستی و نتانیاهو قرار دارد. اگر صهیونیست‌ها به دنبال پایان‌دادن به جنگ هستند، باید قطع‌نامه ۱۷۰۱ را بدون یک خط اضافه و یک پیش‌شرط اضافه بپذیرند و چیز جدیدی مطرح نکنند.
ادامه مطلب
مریم خالقی‌نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در ماه‌های اخیر، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا چندین وعده دیپلماتیک در مورد منطقه خاورمیانه داده است. این وعده ها طیفی از موضوعات، از همکاری اقتصادی گرفته تا اتحادهای امنیتی را شامل می شود که بی تردید نتیجه و ادامه سیاست های دولت قبلی ترامپ است.
ادامه مطلب
بهاء الدین بازرگانی گیلانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: می توان پیش بینی کرد که این محاسبات سیستمی آمریکایی این دفعه در منطقه چنان با مقاومت و سد محکم قهری و محتوم برخورد کند که شکست های سنگین و خسارت‌بار در عراق و افغانستان، در مقابلش خاطرۀ فرخنده ای باشد. دو دوره متوالی است که انتخابات ریاست جمهوری یک‌دوره ای می شود و دور سوم آن هم قانونا یک‌دوره ای است. این در تاریخ آمریکا بی‌سابقه است و نشان می‌دهد که مردم آمریکا خواهان تغییر اساسی در تمام شئون داخلی و خارجی هستند. طبقات متوسط و پایین امریکایی، همین‌طور مناسبات اجتماعی و زیرساختی در این کشور دچار نابه‌سامانی عمیق است و مردم هرآن‌که نتواند این وضع را تغییر دهد از گردونه خارج می‌کنند.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: در وضعیت کنونی تنها چیزی که می‌تواند از هزینه‌های هر دو طرف بکاهد و اجازه ندهد وضعیت از این بدتر شود، آتش‌بس فوری در تمامی جبهه‌های غزه و لبنان است.
ادامه مطلب
دو‌ماه‌و نیم بعد، رئیس‌جمهوری منتخب، دونالد ترامپ، در مقام چهل‌وهفتمین رئیس‌جمهوری ایالات متحده وارد دفتر بیضی کاخ سفید خواهد شد. دولت بایدن اکنون به‌شدت می‌کوشد در برابر تغییرات احتمالی دولت ترامپ از دستاوردهایش محفاظت کند و تلاش می‌کند تا هرگونه اصلاحاتی را که به تحقق آنها علاقه‌مند است، به واقعیت بدل کند. اما واقعا جو بایدن تا چه اندازه می‌تواند در این فرصت کوتاه کار را پیش ببرد؛ به‌ویژه زمانی که جانشین او احتمالا قصد دارد هنگام بازگشت به کاخ سفید تغییرات گسترده‌ای در دولت ایجاد کند؟
ادامه مطلب
محمدعلی سبحانی در گفتگویی تاکید دارد که ترامپ یک تاجر است و از نگاه اقتصادی به علم دیپلماسی نگاه می‌کند. برای ترامپ دوست و دشمن در قالب منفعت تجاری معنا پیدا می‌کند. به همین دلیل من معتقدم در دولت دونالد ترامپ باید منافع مشترک اقتصادی را تعریف کنیم که در دل آن بتوان فضا برای همکاری‌های حوزه سیاست خارجی هم شکل بگیرد.
ادامه مطلب
اشاره (به قلم مترجم): دو ماهنامه فرانسوی دیپلماسی در آخرین شماره خود در ماه نوامبر ۲۰۲۴ با انتشار مقاله مفصلی از دکتر برنارد هورکاد، استاد مطالعات ایران شناسی مرکز پژوهش های علمی فرانسه CNRS به تحلیل شرائط داخلی و خارجی ایران پرداخت که ترجمه ی آن تقدیم می شود. این مقاله به تاریخ ۲۲ اوت ۲۰۲۴ مصادف با اول شهریور ۱۴۰۳ پیش از شهادت سید حسن نصرالله و یحیی سنوار و حمله موشکی دوم ایران به اسرائیل و پاسخ آن به نگارش در آمده است.
ادامه مطلب
رئیس‌جمهور سابق دونالد جی. ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا پیروز شد و در ۲۰ ژانویه به کاخ سفید بازخواهد گشت. با به‌دست‌گرفتن قدرت، دولت او احتمالا با خاورمیانه آشفته روبه‌رو می‌شود و جنگ در غزه و احتمالا لبنان نیز ادامه خواهد داشت.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: مروری به تاریخ روابط بین الملل ایران طی حدود ۱۲۰ سال اخیر نشان می دهد که موقعیت ایران و امکانات خدادای آن سبب شده است تا ایران همواره از اهمیتی بالا برای کشورهای قدرتمند جهان برخوردار باشد.
ادامه مطلب
حدود ۷۲ ساعت از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا می‌گذرد، اما بازگشت او به کاخ سفید همچنان سرخط داغ خبرها است و کماکان رسانه‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای از زاویه دید خود، کلیدداری مجدد کاخ سفید به دست ترامپ را به بوته تحلیل می‌برند. در همین راستا آینده مناسبات تهران-واشنگتن در دولت دوم نامزد جمهوری‌خواهان مورد توجه تحلیلگران، کارشناسان و مقامات داخلی است.
ادامه مطلب
حسن حمزه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عربستان سعودی به عنوان یکی از بازیگران کلیدی این منطقه، در سال‌های اخیر استراتژی چندوجهی را در پیش گرفته است. از یک سو، این کشور تلاش می‌کند تا موقعیت خود را به عنوان رهبر جهان عرب و اسلام تقویت کند، و از سوی دیگر، به دنبال ایفای نقشی سازنده در معادلات منطقه‌ای است. در این میان، روابط با اسرائیل و ایران، دو محور اصلی سیاست خارجی عربستان را تشکیل می‌دهند.
ادامه مطلب
امیدها برای رسیدن به توافق آتش‌بس میان اسرائیل و گروه‌های حماس در غزه و حزب‌الله در لبنان، به‌شدت کم‌رنگ شده است؛ زیرا حملات هوایی ارتش اسرائیل نه‌تنها کاهش نیافته، بلکه با شدت دنبال می‌شود. در سوی دیگر هم گفته می‌شود حماس پیشنهاد آتش‌بس را نپذیرفته است.
ادامه مطلب
محمدجواد غلامرضا کاشی در یادداشتی می نویسد: خاورمیانه به سوی افق تازه‌ای می‌رود. دوران تعلیق و خلسه پایان یافته است: اینک سه چشم‌انداز پیش روی ماست. چشم‌انداز اول غلبه یکی بر دیگری است. چشم‌اندازی که یکی را ارباب و دیگران را برده و رعیت می‌کند. چشم‌انداز دوم جنگ همه جانبه و ویرانی کل منطقه است. اما یک چشم‌انداز سوم هم وجود دارد. بازیگران منطقه با توجه به نقاط قوت و ضعفی که علنی شده، به سمت یک سازش و صلح حرکت کنند. البته امروز طرح صلح به چشم‌انداز اول می‌ماند، اما می‌توان برای وصول به چنان چشم‌اندازی کسب آمادگی کرد. کاری که انجامش ساده نیست.
ادامه مطلب
با وجود آنکه در ساعات و روزهای اولیه حمله اسرائیل به ایران تصور بر پایان‌یافتن تنش مستقیم تهران و تل‌آویو بود و احتمال حمله متقابل ایران بسیار کم ارزیابی می‌شد، اما به تدریج و با انتشار اخبار و گزارش‌های مربوط به حملات اسرائیل، اکنون نه‌تنها فضای سیاسی و رسانه‌ای داخل تغییر معناداری کرده است، بلکه اخبار و گزارش‌ها از احتمال پاسخ تهران می‌گوید؛ کما‌اینکه به ادعای اکسیوس و به نقل از دو منبع در تل‌آویو، آژانس‌های اطلاعاتی اسرائیل باور دارند «ایران در حال آماده‌سازی برای حمله به اسرائیل از قلمرو عراق در روزهای آتی است». این رسانه مدعی است «احتمالا حمله ایران به اسرائیل پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا انجام شود».
ادامه مطلب
کوین رابرتس می گوید: همه می دانند ترامپ فرد جنگ طلبی نیست. او به فکر پایان دادن به جنگ ها در همه جاست. او به تنش ها با ایران، همان طور که گفته است، پایان خواهد داد. آن طور که رسانه‌ها خبر داده‌اند او به بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، اطلاع داده است که قبل از آن که به کاخ سفید وارد شود باید به جنگ پایان دهد. او می خواهد از روابط دوستانه اش با رهبران جهان عرب به ویژه عربستان سعودی و امارات متحده عربی برای پایان دادن به تنش های خاورمیانه و بازگرداندن ثبات و آرامش به خاورمیانه استفاده کند.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه در این ماه ها در غرب آسیا می بینیم، یک جنگ درون تمدنی میان مردمانی است که اشتراکات فرهنگی، اجتماعی و تاریخی بسیاری دارند. همین وضعیت را می توان در شرق اروپا و در شرق آسیا نیز دید. در واقع، به نظر می رسد غرب می کوشد برای جلوگیری از برخورد میان تمدن ها، هرچه بیشتر به جنگ های درون تمدنی در مناطق ما دامن بزند.
ادامه مطلب
در فاصله هشت روز تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در پنجم نوامبر/ ۱۵ آبان، آمار و اعداد مربوط به نظرسنجی‌های جدید حکایت از پیشتازی آرام دونالد ترامپ بر کامالا هریس دارد. این در حالی است که طیفی از ناظران معتقدند ادامه دولت جو بایدن توسط معاون اول او (هریس) می‌تواند یک فرصت مناسب برای پیگیری وعده‌های انتخاباتی مسعود پزشکیان مبنی بر آغاز مذاکرات با غرب در جهت لغو تحریم‌ها و بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی کشور از طریق دیپلماسی باشد و به همان اندازه، محافل تحلیلی باور دارند روی کار آمدن مجدد دونالد ترامپ به تشدید بحران‌ها و ابربحران‌های داخلی ایران منجر خواهد شد؛ خاصه آنکه به موازات موضوع روی زمین مانده مذاکرات هسته‌ای، پرونده تحولات یک‌ساله اخیر خاورمیانه بعد از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ و امکان وقوع یک تنش گسترده منطقه‌ای و در نهایت درگیری تمام‌عیار تهران-تل آویو هم به روند مناسبات ایران و ایالات متحده افزوده شده است
ادامه مطلب
واضح است که خاورمیانه در این لحظه، نفس را در سینه حبس کرده و منتظر است. وعده روزهای سخت‌تری داده شده است. طوفان‌های پراکنده ممکن است به هم پیوندند و گردبادی به راه افتد. منطقه هرگز چنین جنگی را تجربه نکرده است. جنگ از مرزها سرریز شده، در حالی که جامعه بین‌المللی درمانده و نظاره گر است.
ادامه مطلب
وزیر خارجه آمریکا در پایان سفر به اسرائیل از نتانیاهو خواست از فرصت به‌وجودآمده برای پایان‌دادن به جنگ غزه استفاده کند. آنتونی بلینکن با اشاره به سرنوشت یحیی سنوار، رهبر حماس، از اسرائیل خواست در شرایط فعلی برای آزادی ۱۰۱ گروگان و آتش‌بس پایدار در غزه تلاش کند. او همچنین از اسرائیل خواسته است از «تنش بزرگ با ایران» خودداری کند.
ادامه مطلب
حسن فتاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شناخت کشش آینده در روند این رویارویی، مستلزم دانستن وزن گذشته بنیان های این تقابل و تبیین اجزاء آن در یک ترکیب کلان و پویا، به بلندای تاریخ هر دو کشور و دوری از تحلیل های خطی است. واقعیت این است که بدون «دقت نسبت به جزئیات» نمی توان سیاست اسرائیل را شناخت به گونه ای که تحلیل های «نادقیق» به اندازه «نادرست» ناکارآمد هستند. از بین همه دشواری های فراراه شناخت نسبتاً صحیح، هیچ کدام به اندازه عدم تدقیق، نگران کننده نیست.
ادامه مطلب