نگاهی به کتاب تازه هنری کیسینجر
رهبری: شش مطالعه در باب استراتژی جهانی
نویسنده: مسعود رضائی
دیپلماسی ایرانی: برای بیش از شصت سال، نام هنری کیسینجر مترادف با «واقع‌گرایی» و در پیوند با «دکترین سیاست خارجیِ ایالات متحده برساخته و تعریف شده است. اما فارغ از نقش برجستۀ آن به عنوان مشاور امنیت ملی و وزیر خارجه ریچارد نیکسون در دوران پر تلاطم جنگ سرد، به‌خاطر دیدگاه‌ها، مواضع و کتاب‌های پرفروش خود در باب وضعیت جهان، نظم واقع‌گرایانه و تصویر معناداری که از سیاست بین‌الملل روایت میکند، به شهرتی مضاعف دست یافته است. درست از همان زمان که پا را فراتر از قلمرو فعالیت سیاسی گذاشت و تلاش کرد در حوزه فکری و مفهومی، بر تفکر سیاسی تأثیر بگذارد.
در مرکز نگرش سیاسی کیسینجر، مفهوم استراتژی، هنر و علمِ رهبری قرار دارد و در پی آن، کلیدواژه هایی چون منافع ملی، تاریخ، روابط قدرت‌ها و کانال‌های پشت پرده می‌آید که به اعتقاد وی، از توافق صلح وستفالی در سال ۱۶۴۸ تاکنون، اصول و پایه‌های آن، تغییر چندانی نکرده است. اینکه استراتژی ها واقعاً چگونه در دنیای واقعی اجرا می‌شوند، و تا چه اندازه بهترین طرح‌ها به‌طور عقلانی، فرصت و قابلیتِ پیاده‌سازی می‌یابند؛ سؤالی است که در تفسیر آنها، خلاقانه مخاطب را به درس‌ها و شخصیت بزرگ تاریخی ارجاع می‌دهد. وی که به لحاظ مشی سیاسی نیز در اردوگاه «واقع‌گرایان محافظه‌کار» جای می‌گیرد، به مقام‌ها و شخصیت‌های سیاسیِ جهانی، آمیزه‌ای از ایده‌ها، یا حتی موضوعیتِ بازگشت به سیاست‌مداریِ خوبِ قدیم را عرضه میکند و معتقد است «سیاست خارجی را نمی توان با نمودارها و آمار و ارقام به تکنوکرات ها واگذار کرد».
بر اساس همین منظومه فکریِ انتقادی، کیسینجر در ۹۹ سالگی، نوزدهمین کتاب خود را به تازگی تحت عنوان «رهبری: شش مطالعه در باب استراتژی جهانی» منتشر کرده است. در حالی که بسیاری از افرادی که به این سن می‌رسند عموماً برای به یاد آوردن نام خود تلاش می‌کنند، پیرمرد رئال‌پولیتیک، با تمرکز بر ویژگی‌های منحصربه‌فرد و بیوگرافی‌های سیاسی – تاریخیِ شش رهبر ملیِ سدۀ بیستم (شامل «کنراد آدناور» از آلمان غربی با استراتژی تواضع - «شارل دوگل» از فرانسه با استراتژی اراده و خودباوری - «ریچارد نیکسون» از آمریکا با استراتژی تعادل - «انور سادات» از مصر با استراتژیِ خوش‌قلبی، پختگی و بلوغ - «لی کوآن یو» از سنگاپور با استراتژی شخصیت متعالی - و «مارگارت تاچر» از انگلستان با استراتژی سرسختی)، این موضوع را به صورت مستتر در بطن مطالعه و بحث خود جای داده است که ایالات متحده و جهانِ امروز، از فقدان چنین سیاستمداران و رهبران ملیِ متفکری رنج می‌برد. رهبرانی که هر کدام جامعه خود را متحول کردند و در پیدایش نظم نوین جهانی سهیم بودند./مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه
نظر شما :