دو غول قدرت، ثروت و رسانه مقابل هم

نویسنده: لوک برادواتر (Luke Broadwater) 

دیپلماسی ایرانی: دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا پس از ورود دوباره به کاخ سفید با مخالفت معناداری از سوی نهادهای سیاسی یا رسانه‌ای روبه‌رو نشده بود تا اینکه ایلان ماسک به‌عنوان رقیبی بی‌سابقه و نیرومند در برابر او ظاهر شد؛ کسی که هم‌سطح یا حتی فراتر از رئیس‌جمهور در فضای رسانه‌ای قدرت دارد.

ماسک با در اختیار داشتن پلتفرم X و ۲۲۰ میلیون دنبال‌کننده، قادر است صدای خود را حتی بلندتر از ترامپ در «Truth Social»، شبکه اجتماعی که چندان گسترده نیست و مخاطبان زیادی ندارد، به گوش دیگران برساند. او مانند دونالد ترامپ به حمله مستقیم و بازی بی‌قاعده میل دارد. از این رو می‌توان تشابهات روانی‌ای را میان این دو چهره یافت.

این در انتخابات ریاست جمهوری امریکا متحد هم شدند و ماسک با تمام توان و قوای خود به حمایت از ترامپ وارد میدان شد. بعد از تشکیل دولت نیز او یکی از افراد کلیدی دولت ترامپ شد و وزارت تازه‌تاسیس بهره‌وری را بر عهده گرفت. هدف او اصلاح ساختار سیاسی دولت امریکا و بازگرداندن منابع به هدر رفته و جلوگیری از ضایع شدن منابع بود. اما این همراهی زیاد دوام نیاورد. ماسک با انتقادهای داخلی در درون دولت امریکا مواجه شد و رفته رفته به حاشیه رانده شد. تا آنجا که مجبور شد استعفا دهد و کاملا از دولت ترامپ کناره‌گیری کند.

در ابتدا انتظار می‌رفت که این فاصله گرفتن صرفا جدایی سیاسی بدون رویارویی باشد. اما مدتی است که این دو وارد فاز تقابل و رویارویی شده‌اند. رویارویی زمانی رخ داده که ترامپ به‌شدت برای تصویب لایحه‌ی کلان خود در کنگره، موسوم به «لایحهٔ زیبا و بزرگ»، تلاش می‌کند؛ لایحه‌ای که شامل کاهش مالیات، تأمین مالی دیوار مرزی، محدودسازی مدیکید و افزایش سقف بدهی‌ها می‌شود. ترامپ به دنبال تصویب بودجه‌ای است که ماسک آن را فاجعه‌بار خوانده است.

این رویارویی در حالی رخ می‌دهد که اختلافات میان این دو می‌تواند انسجام حزب جمهوری‌خواه را متزلزل کند و به قدرت گرفتن جریان‌های مستقل‌تری توسط ماسک در انتخابات مقدماتی ۲۰۲۶ منجر شود. همچنین می‌تواند بر انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره امریکا نیز تاثیر مستقیم بگذارد.

ترامپ تهدید کرده است که قراردادهای ناسا با اسپیس‌ایکس را لغو می‌کند. در مقابل ماسک نیز به توقف یکی از کپسول‌های فضایی تأمین ایستگاه فضایی بین‌المللی تهدید کرده است، هرچند بعداً از این تهدید خود عقب‌نشینی کرد.

در حال حاضر دعواهای رسانه‌ای میان دو طرف شدت گرفته: ترامپ ماسک را به طمع‌ورزی و تلاش برای کسب سوبسید از دولت متهم کرده، و ماسک نیز ضمن طرح موضوع ارتباط ترامپ با پروندهٔ جفری اپستین (کسی که به سوء استفاده جنسی از دختران نوجوان متهم شده)، خواهان استیضاح رئیس‌جمهوری شده است.

در ادامه این رویارویی‌ها ایلان ماسک در پستی نوشت: «ترامپ فقط ۳.۵ سال دیگر رئیس‌جمهور است، اما من تا ۴۰ سال دیگر هم در سیاست خواهم ماند.»

متحدان ترامپ، از جمله استیو بنن، خواهان اخراج ماسک از آمریکا شده‌اند. در مقابل، طرفداران ماسک حتی در پلتفرم خود ترامپ نیز به او حمله کرده‌اند و از رفتارهای او نسبت به ماسک انتقاد کرده‌اند و او را به ناجوانمردی متهم کرده‌اند و گفته‌اند که اگر ماسک نبود او رئیس جمهور نمی‌شد.

استادانی چون ویلیام هاول معتقدند که این درگیری، توهمات درباره نظم احتمالی در دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ را از بین می‌برد و نشان می‌دهد که او همچنان با هرج‌ومرج و آشفتگی حکومت می‌کند.

جمهوری‌خواهان کنگره تلاش دارند در این نزاع طرف هیچ‌کدام را نگیرند و با حفظ تعادل، از تهدیدهای ترامپ و خشم ماسک در امان بمانند؛ مانند کودکانی که در طلاق والدین، باید بین پدر و مادر یکی را انتخاب کنند.

حالا باید دید دامنه این اختلافات به کجا می‌انجامد و عواقب آن چه خواهد بود. آیا صحنه سیاسی امریکا از این دعوای درون حزبی جان سالم به در خواهد برد یا متاثر از آن خواهد شد؟

منبع: نیویورک تایمز / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱