به نظر می آید متغیر تنش میان واشنگتن و تهران از سوی اسرائیل مورد بهره برداری قرار گرفته است تا در صورت خروج آمریکا از صحنه خاورمیانه خود را به عنوان جایگزین مطرح کند.
ادامه مطلب
افسانه سعادت در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نام بحرین در حالی به عنوان گزینه بعدی عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی مطرح می شود که به غیر از کویت، سایر اعضای شورای همکاری روابط آشکار و مخفی با اسرائیل دارند، به این ترتیب آیا پس از امارات، بحرین نزدیک ترین گزینه برای عادی سازی روابط با این رژیم خواهد بود؟
ادامه مطلب
کشورهای شورای همکاری هم اکنون با مشکلات عدیده ای در مدیریت کسر بودجه به دلیل هزینه های سرسام آور مسائل امنیتی و دفاعی، بدهی ها، هزینه های عمومی ادارات و وزارت خانه ها و نهادهای دولتی، هزینه های رو به افزایش بخش مستمری بگیر، خدمات اجتماعی و مشوق های ویژه مقابله با پیامدهای کرونا، مواجهند.
ادامه مطلب
سید جلال ساداتیان در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است همان گونه که مواضع دونالد ترامپ و برخی از اعضای کاخ سفید برای تمایل به مذاکره با ایران و یا عقب گرد تاکتیکی و نمایشی برای گرفتن امتیاز تمدید تحریم‌های تسلیحاتی یک بازی سیاسی انتخاباتی است، قطعاً تهدید به فعال کردن مکانیسم ماشه و بازگرداندن قطعنامه های شورای امنیت و سازمان ملل نیز یک بلوف دیپلماتیک کاخ سفید است تا بتواند از یک سو روسیه و چین را از مخالفت با قطعنامه پیشنهادی منصرف کند و از طرف دیگر ۹ رای لازم را برای تصویب این قطعنامه به دست آورد.
ادامه مطلب
قطر در آخرین نبرد خود در ۱۴ ژولای ۲۰۲۰ در دیوان دادگستری بین المللی لاهه در مناقشه ای که بر سر محاصره هوایی و خودداری چهار کشور عربی از گشودن حریم هوایی خود بر روی هواپیما های خطوط هوایی قطر تشکیل شده بود؛ به پیروزی رسید. اما به نظر این پایان ماجرا نیست. در ادامه این یادداشت سعی می‌کنیم تا ابعاد مختلف این بحران را مورد بررسی قرار دهیم.
ادامه مطلب
کشور کوچک امارات می خواهد از یک سو نقش محوری در مسائل منطقه ای ایفا کند و از دیگر سو بقای خود را تضمین کند. چه بسا کودتای ناکامی که در سال ۲۰۱۱ در این کشور رخ داد، عامل اصلی در پیش گرفتن سیاست های کنونی باشد. امارات که برای عادی سازی روابط با اسرائیل جلوتر از دیگر کشورها گام بر می دارد این اعتقاد را دارد که این سیاست و همچنین جلب رضایت امپراتوری های پول، سیاست و رسانه بقایش را تضمین خواهد کرد. از همین رو امارات سیاست حمله به هرگونه تجمع منطقه ای و از سر راه برداشتن آن را برای تامین منافع کشورهای بزرگ و یا اسرائیل که می خواهد نقش اول را در منطقه ایفا کند، در پیش گرفته است.
ادامه مطلب
در حالی که این بحران فرصتی را برای امارات به منظور پیگیری اهداف سیاست خارجی اش ایجاد کرده اما لاینحل بودن کشمکش های منطقه ای دیگر نیز برجسته شده است. مجموعه ای از تبادلات مختصر میان قطر و بحرین در مورد بازگرداندن شهروندان بحرینی گیرافتاده در ایران یادآور پیامد وجود راه های کم برای دیپلماسی در چشم انداز آینده است.
ادامه مطلب
دولت ترامپ به جای تمرکز روی خاورمیانه، روی جایگزین کردن توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ ایران با یک توافق جایگزین که فعالیت های منطقه ای این کشور را نیز در بر بگیرد، متمرکز شده و این رویکرد صرفا به ایجاد بی ثباتی بیشتر در منطقه انجامیده و منافع ایالات متحده را به خطر انداخته است.
ادامه مطلب
روح الله سوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: باید توجه داشت که شعله‌ور بودن آتش جنگ در منطقه، عدم رشد و توسعه اقتصادی و فقدان امنیت مشکلاتی هستند که خاورمیانه و خلیج فارس دهه‌ها و حتی قرن‌هاست با آنها روبه روست و این انتظار که از طریق یک طرح بتوان بر همه این مشکلات فائق آمد تا حدود زیادی انتظاری خارج از واقعیت‌های موجود سیاسی و اجتماعی منطقه است.
ادامه مطلب
امارات متحده عربی مانع از ازسرگیری روابط میان قطر با دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس می شود. به گفته شرکت کنندگان در اجلاس، مذاکرات پیرامون عادی سازی روابط میان قطر و عربستان سعودی نتایج مشخصی به همراه نداشته است. از این رو، تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، در چهلمین اجلاس شورای همکاری های کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس که در روز ۱۰ ماه دسامبر در ریاض برگزار شد، شرکت نکرد.
ادامه مطلب
محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حضور پررنگ و سخنرانی قاطع محمد جواد ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان در فروم قطر از دیگر مسائلی بود که قطعا باب میل سران سعودی و شیوخ عرب نبود و اگر کار به دست آنها سپرده می شد، ترجیح می دادند هیچ تریبونی در اختیار ایران قرار ندهند تا بتوانند سیاست های دروغین و ایران هراسانه خود را علیه کشورمان پیش ببرند. اما قطر این فرصت را در اختیار وزیر امور خارجه کشورمان قرار داد تا نه تنها در سخنرانی خود بر ابتکارات ایران برای بازگشت صلح و آشتی به منطقه و لزوم جدی گرفتن طرح صلح هرمز (که شهریور امسال توسط رئییس جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح شد)، تأکید کند، بلکه بتواند رایزنی هایی نیز با سایر کشورهای شرکت کننده داشته و دیپلماسی منطقه ای و جهانی کشورمان را به پیش ببرد.
ادامه مطلب
صابر گلعنبری در یادداشتی می نویسد: حدود چهار سالی از پیشنهاد تاسیس مجمع گفت وگوی منطقه‌ای و چند ماهی هم از پیشنهاد انعقاد پیمان عدم تجاوز می‌گذرد، اما تا به حال کشورهای عربی حوزه خلیج فارس واکنش خاصی به این پیشنهادها نشان نداده‌اند. در واقع برخورد سرد این کشورها با چنین پیشنهادهایی پرسشی مهم را درباره دلایل این برخورد بر می‌انگیزد.
ادامه مطلب
محمد فاضلی در یادداشتی می نویسد: داده‌های ساده، نشان می‌دهد ساختار تولید ثروت و ساختار مصرف آب در این کشور به صورت بنیادین در هر سه بخش شرب، کشاورزی و صنعت ایراد دارد.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون تأثیرات ایجاد ائتلاف نظامی در خلیج فارس بر قیمت جهانی نفت تصریح کرد: اگرچه منطقه در شرایط حاضر دچار حساسیت های بسیار جدی است. اما دونالد ترامپ در سایه این ائتلاف نظامی سعی دارد مانع از افزایش قیمت شود. چون به هر حال کاخ سفید در تلاش است با اسکورت کشتی های تجاری و نفتکش ها این اطمینان را بدهد که خلیج فارس و تنگه هرمز در سایه حضور ائتلاف نظامی با محوریت آمریکا از امنیت لازم برخوردار است. پس اگر کاخ سفید بتواند این امر را محقق کند، نمی توان به شکل جدی شاهد افزایش قیمت نفت باشیم، مگر اینکه اتفاقات غیر مترقبه ای در خلیج فارس روی دهد و تمامی برنامه‌های طرفین را به هم بریزد.
ادامه مطلب
سید جعفر قنادباشی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون تاثیر تحولات جنگ یمن بر مناسبات خاورمیانه بر این نکته تاکید دارد: اگر منظور از گسترش تنش در یمن و به تبع آن شکل گیری یک جنگ منطقه‌ای، تعمیم و سرایت ناامنی به مناطق دیگری از خاک عربستان سعودی و امارات متحده عربی است؛ بله این امکان وجود دارد. چون اکنون نیروهای مقاومت یمنی به این باور رسیده اند که باید زمین بازی تغییر پیدا کند. لذا علاوه بر حضور در استان‌های جنوبی عربستان نظیر نجران و جیزان و نیز زمین گیر کردن نیروهای متجاوز عربستانی در مرزهای غربی و جنوب غربی این کشور به نظر می رسد که تحولات به سمت گسترش درگیری و ناامنی به کل خاک عربستان سعودی حکایت دارد که ناشی از دو قابلیت پهپادی و موشکی محور مقاومت یمنی است.
ادامه مطلب
قاسم محب علی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است: اگر چه میل به جنگ میان ایران و آمریکا در عربستان سعودی و امارات متحده و همچنین اسرائیل وجود دارد، اما تا چه اندازه این تمایل در میان سران و مقامات کاخ سفید، به خصوص ترامپ وجود داشته باشد، جای تردید و سوال است؛ چرا که منافع واشنگتن در شرایط کنونی اقتضا نمی‌کند وارد جنگ با تهران شود.
ادامه مطلب
محمد صادق کوشکی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است: مادامی که فسادهای گسترده و کلان ریشه کن نشود و با یک مدیریت انقلابی به سمت تولید و خودکفایی پیش نرویم، حتی اگر مناسبات ما با اروپا و آمریکا بهبود یابد و در یک فرض محال، حتی مشکلات ما با اسرائیل هم حل شود، هیچ گونه اتفاق مثبتی در حوزه اقتصاد و معیشت داخلی روی نمی‌دهد. در یک جمله کانون مشکلات ما در داخل است، نه در خارج؛ بهتر است به جای این شانتاژها فکری برای حل مشکلات در داخل بکنیم.
ادامه مطلب
امیر موسوی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون میزان موفقیت ریاض در برگزاری نشست سه گانه مکه بر این باور است: قطعا سعودی ها نتوانستند به آن اهداف مدنظرشان دست یابند. چراکه این نشست خیلی دیر برگزار شد. اما در کنار آن نادیده گرفتن پیشنهاد محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در رابطه با امضای توافقنامه عدم تعرض به همدیگر و نیز اظهارات دونالد ترامپ در توکیو شرایط از پیش برای به شکست کشاندن این نشست ها مهیا بود.
ادامه مطلب
امیر موسوی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی در خصوص تقابل رزمایشی ایران و شورای همکاری خلیج فارس و تاثیر آن بر مناسبات امنیتی منطقه خاورمیانه معتقد است: در سایه تشتت کشورهای عربی اکنون اختلاف نگاه این بازیگران در خصوص ایران به پررنگ ترین حد خود رسیده، به طوری که علاوه بر ناکامی ائتلاف ۷۰ کشور عربی در تجاوز به سوریه و یا ائتلاف تجاوز به یمن، اکنون مسئله تشکیل ناتوی عربی برای تقابل با جمهوری اسلامی ایان نیز با یک شکست کامل روبه رو شده است. لذا برگزاری مانورهایی مانند سپر جزیره ۱۰ نیر نمی تواند منافع این کشورها را در تقابل با نفود ایران برآورده کند.
ادامه مطلب
شاید در نگاه اول همزمانی رزمایش دو هفته ای "سپر جزیره ۱۰" با برگزاری مانور دریایی ارتش ایران، موسوم به "ولایت ۹۷" یک تصادف زمانی به نظر آید، اما زمانی که به نوع و شدت عملیات های انجام شده نظامی در مانور ارتش جمهوری اسلامی ایران نگاه می شود، می توان این گونه برداشت کرد که شرایط منطقه با تداوم و شدت یافتن تخاصم در طرفین به یک جنگ رزمایشی نیز کشیده شده است.
ادامه مطلب
حسن هانی زاده در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است: اگر چه اخباری در خصوص وجود برنامه کشورهای عربی برای کاهش نفوذ ایران در سوریه برای بازگرداندن این کشور به اتحادیه عرب مطرح شده است. اما یقیناً به واسطه نیاز دمشق به تهران و نیز اختلافات جدی جامعه عربی و به تبع آن کاهش نفوذ عربستان سعودی برای اجرای نقشه های ضد ایرانی، این نقشه هم محکوم به شکست است.
ادامه مطلب
سید جلال ساداتیان در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است: اگرچه نمی توان به یک مشارکت جدی میان ایران و قطر به دلیل عدم اطمینان به دوحه اندیشید، ولی در شرایط کنونی، توان اقتصادی قطر و ثروت هنگفت این کشور می تواند پتانسیل های مناسبی را برای ورود سرمایه به ایران شکل دهد؛ به خصوص که یکی از چهار محور اعلامی هجدهمین دوره نشست بین المللی دوحه ناظر بر مسئله امنیت، صلح، میانجیگری و تحولات منطقه به پیشرفت اقتصادی تاکید داشت.
ادامه مطلب
حسین رویوران در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است: ایران در جامعه عربی رابطه بسیار گرمی با برخی از کشورها دارد و روابط ما با جامعه عربی را نمی توان فقط به قطر، کویت و عمان محدود کرد، هر چند که این کشورها از اهمیت و وزن سیاسی قابل قبولی در منطقه برخوردارند و تدوام روابط ما با آنها می تواند فرصت های مناسبی را در اختیار تهران قرار دهد. ولی ایران از عراق، لبنان، فلسطین و سوریه در خاورمیانه گرفته تا برخی کشورهای عربی شمال آفریقا روابط خوبی دارد که تحت الشعاع سیاست های ترامپ قرار ندارند و همین مساله می تواند از نظر اقتصادی نیز بستر خوبی برای همکاری ها را شکل دهد.
ادامه مطلب
صباح زنگنه در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است: اگر به صورت رسمی اعلام شود هدف تشکیل ناتوی عربی مبارزه با جمهوری اسلامی ایران است، همین مسئله باعث خواهد شد که بسیاری از کشورهای عربی حاضر به تقابل جدی با ایران نباشد و این هدف خود به مرگ ناتوی عربی بدل خواهد شد.
ادامه مطلب
«محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان سعودی، در حاشیه کنفرانس موسوم به «داووس صحرا» از ثبات اقتصاد قطر تمجید کرد. پس از آن «عبدالفتاح السیسی»، رئیس جمهور مصر، بر اهمیت ثبات کشورهای حاشیه خلیج فارس، از جمله قطر، تأکید کرد. در پی این اظهارات بود که برخی از احتمال پایان یافتن اختلافات و تحریم‌های قطر سخن گفتند. شاید در شرایط کنونی چنین چیزی بعید و دشوار به نظر آید. اما چه چیزی باعث می شود که این بحران پایان یابد؟
ادامه مطلب