عراق

ابهام در آینده برجام

آزاد شدن اموال بلوکه شده ایران، از توهم تا واقعیت!

قیه باشی: برجام سیاسی است، اما بازیچه سیاست نیست/ کیانی: هر چه زمان را از دست بدهیم برجام شکننده تر خواهد شد

ادامه مطلب

آینده مبهم عراق

شمارش معکوس صدر

مقتدی صدر که شناخته شده ترین بازمانده خاندان صدر به شمار می رود با محبوبیتی نسبتا پررنگ بین شیعیان عراق توانسته است سایه خود را بر کل عراق بگستراند. در کنارش رهبر جریان صدر ذیل ورود به مسایل اجتماعی، خدماتی، مذهبی، سیاسی، بین‌الملل، رسانه‌ای و تشکیل بدنه ای از نظامیان طی این سال ها سعی کرده است به مثابه یک شبه دولت، پهلو به پهلوی دولت رسمی بغداد عمل کند. 

ادامه مطلب

تقویت نظامی در نظم نوین جهانی و اروپایی همسان با الگوی تقویت نظامی ۱۹۹۰

تشابهات جنگ اوکراین و عراق

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از سیاست‌های کنونی مدعیان نظم جهانی به‌خصوص نظم غرب‌گرا و آمریکا‌محور را می‌توان کمک‌ها و حمایت‌های گسترده و بی‌نظیر ایالات متحده آمریکا و کشورهای غربی به دولت ولودیمیر زلنسکی در اوکراین برشمرد که حجم گسترده‌ای از حمایت‌های نظامی و تسلیحاتی را شامل می‌شود. کمک‌ها و پشتیبانی تسلیحاتی و نظامی ایالات متحده، کانادا، اروپا و ... از اوکراین در مقابل حمله روسیه که با گذشت ۲ ماه همچنان ادامه دارد و هر روز نیز بر میزان این حمایت‌های تسلیحاتی افزوده می‌شود را می‌توان در قالب الگوی ظهور قدرت تهاجمی و آشوب‌ساز عراق در دهه‌های ۱۹۸۰و ۱۹۹۰ و درس‌های سیاستگذاری آن دانست.

ادامه مطلب

دیپلماسی چراغ خاموش تهران، دیپلماسی معکوس واشنگتن

چرا به موازات توقف نشست وین، نشست بغداد آغاز به کار کرد

دور پنجم مذاکرات بین ایران و عربستان با میانجیگری عراق و عمان در شرایطی برگزار شد که شاهد توقف ۴۵ روزه مذاکرات وین هستیم. از این منظر روشن شدن موتور نشست بغداد به موازات خاموش شدن موتور نشست ها در وین گویای آن است که  واشنگتن از طریق دیپلماسی معکوس سعی دارد با ترمیم روابط تهران – ریاض به تعدیل نگاه ایران در مذاکرات احیای برجامی برسد. 

ادامه مطلب

بازی از پیش باخته مسعود بارزانی در زمین اردوغان

آنکارا در توهم مبارزه با کردها

دوشنبه هفته گذشته ترکیه در حالی شدت حملات توپخانه ای، پهپادی، موشکی و هوایی خود را علیه مناطق شمالی عراق و بخش های کردنشین سوریه به بهانه مبارزه با نیروهای کردی افزایش داد که تنها به فاصله ۵ روز قبل از آن شاهد سفر مسرور بارزانی، نخست وزیر اقلیم کردستان عراق به ترکیه و دیدارش با اردوغان بودیم؛ سفری که نشان می دهد دور جدید تجاوزات آنکارا نمی تواند بدون هماهنگی با اربیل صورت گرفته باشد.  

ادامه مطلب

تهدیدات احتمالی عدم تشکیل دولت جدید

شش سناریوی پیش روی عراق

سعید جمشیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عراق برای تشکیل دولت جدید وارد مرحله حساسی شده و حل آن نیازمند ائتلاف گروهاست تا بتوانند به این اختلافات پایان دهند و علاوه بر این وقت کشی در انتخاب رئیس جمهور عواقب سختی را بر گروهای سیاسی، دولت و مردم عراق خواهد گذاشت.

ادامه مطلب

اعتراض گسترده عراقی ها به حمله ترکیه به شمال عراق

سکوت مرموز اقلیم کردستان در برابر تحرکات نظامی گسترده ترکیه

علی موسوی خلخالی می نویسد: سکوت مقامات اقلیم کردستان شائبه های بسیاری را در میان عراقی ها ایجاد کرده است. به ویژه که این حمله یک روز بعد از سفر مسرور بارزانی، نخست وزیر اقلیم کردستان و پسر مسعود بارزانی به ترکیه و دیدارش با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری این کشور انجام شده است. وی پس از مذاکرات با اردوغان تأکید کرده بود که از «گسترش همکاری برای تقویت امنیت و ثبات» در مرزهای اقلیم با ترکیه استقبال می‌کند. مسرور بارزانی دیروز در اربیل بود اما دیشب و پس از گذشت چند ساعت از ورود نیروهای ترکیه به شمال کشور، در یک سفر رسمی عازم لندن شد، منتقدان می گویند که فاصله کوتاه میان سفر بارزانی به آنکارا با سفر وی به لندن تعمدی بوده تا او از هر گونه موضع گیری خودداری کند.

ادامه مطلب

فواد حسین در تهران به دنبال چه بود؟

سفری معنادار با دستور کاری متفاوت!

به نظر می‌رسد سفر وزیر امور خارجه عراق به ایران بیش از هر چیزی با هدف تبیین مواضع طرف همسایه غربی ایران بعد از حمله موشکی به اربیل صورت گرفته باشد. این مهم چه از جهت ماهیت هیات همراه وزیر امور خارجه عراق با حضور کسانی چون قاسم الاعرجی، مشاور عالی امنیت ملی این کشور و احمد ابورغیف، سرپرست دستگاه اطلاعات وزارت کشور عراق که بیشتر صبغه امنیتی داشتند تا محوریت گفت وگوهای فواد حسین و سید ابراهیم رئیسی که بر حمله موشکی و حضور اسرائیل در اقلیم کردستان تاکید داشت، کاملا هویدا بود.

ادامه مطلب

از «جنگ آب» تا «دیپلماسی آب»

ترکیه، نه «متهم ردیف اول»، بلکه «مجرم درجه یک» ایجاد بحران آب و محیط زیست ایران است

کارشناسان در گفت و گو پیرامون نقش مخرب ترکیه در تشدید بحران محیط زیستی ایران چنین عنوان داشتند: موسوی خلخالی: ترکیه، مجرم درجه یک تشدید بحران آب و محیط زیست ایران/ صدقیان: خوانش قومی – مذهبی ترکیه از حق آبه کشورهای همسایه/ پاک آیین: پیگیری هر چه پررنگ تر «دیپلماسی آب» در سایه تشدید بحران کم آبی

ادامه مطلب

سودای رهبران بی توجه به افکار عمومی

تداوم تنش سیاسی و بیم از آینده عراق

علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: انتخابات اگرچه نقطه عطفی در صحنه سیاسی عراق محسوب می شود و می تواند جهت و روند آینده سیاسی این کشور را ترسیم کند اما همین انتخابات خود به مشکلی تازه در عراق تبدیل شده است؛ انتخاباتی که در پی تظاهرات چند ماهه سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ تصمیم به برگزاری آن شد و انتخابات زودهنگامی بود که فاصله زمانی اش تا زمان مقرر برای انتخابات منظم دوره ای، تنها شش ماه بود. هزینه سیاسی و اقتصادی که تظاهرات و انتخابات پیوسته به آن، بر عراق تحمیل کرد، هنگفت است، آن قدر که می توان مسببان آن که خود را تشرینی می دانند بازخواست کرد و پرسید آیا پرداخت این همه هزینه با توجه به جان و مالی که در راه آن پرداخت شد، می ارزید چنین چالش سیاسی به وجود بیاید و انتخاباتی برگزار شود که نه تنها گرهی از کشور بازنکرد بلکه بر گره های متعدد موجود افزود؟ مگر قرار بود با این انتخابات چه چیزی عوض شود؟ احزاب که همان احزاب هستند و گروه های سیاسی همان گروه ها هستند؟ و پرسش اساسی تر این که، شما که بر برگزاری انتخابات اصرار داشتید چرا در آن مشارکت نکردید؟! بخش بزرگی از تشرینی ها انتخابات را تحریم کردند.

ادامه مطلب

منطقه در چه مسیری گام بر می دارد؟

نشست کشورهای مخالف ایران

سیدعلی موسوی خلخالی در نوشتاری بر این باور است که شاید مخاطب حاضران در این دو نشست اخیر منطقه ای ایران بوده کما این که به صراحت هم بیان شد موضوع ایران محور گفت وگوهای آنها بوده است، اما تهران نباید این گردهمایی ها را آن قدر جدی بگیرد که آنها به سمتی بروند که اختلافات عمیقشان را کنار بگذارند و علیه ایران متحد شوند و نه آن قدر نسبت به آن بی اعتنا باشد که این کشورها احساس کنند تقویت سیاست های ضد ایرانی شان واکنشی را از جانب تهران بر نمی انگیزد. به ویژه که اولا، حاضران در نشست نقب بر خلاف نشست عقبه اردن، از ایدئولوژی و سیاست مشترک برخوردار نیستند که آنها را همیشه کنار هم نگه دارد، ثانیا تنها چیزی که آنها را کنار هم آورده دلخوری از ایران است که با مذاکره و دیپلماسی و اتخاذ سیاست های صحیح توسط تهران قابل رفع است و می توان جلوی صف بندی آنها را در برابر تهران گرفت

ادامه مطلب

آینده مبهم برای عراق

دموکراسی و آینده عراق قربانی لجاجت سیاسی

در شرایط کنونی حتی اگر انشقاق سیاسی عراق به یک تفاهم و اتحاد نیم بند و شکننده و نهایتا تعیین رئیس جمهور، نخست وزیر و کابینه هم منجر شود سبب خواهد شد که ساختار سیاسی این کشور از توان، بنیه و پشتیبانی لازم برای اداره امور عراق و مدیریت بحران های متعدد در عراق باز بماند. 

ادامه مطلب

حمله موشکی در سایه جنگ اوکراین

اربیل و کوران تحولات منطقه

با توجه به همپوشانی جغرافیایی، انسانی و اقتصادی میان اکثر کشورهای خاورمیانه، دیگر نمی‌توان هیچ رویداد سیاسی و امنیتی را از محیط و رویدادها _ به ویژه دو رویداد جنجال برانگیز کنونی _ جدا کرد.

ادامه مطلب

آیا اربیل در صدد عادی سازی روابط با اسرائیل است؟!

تلاش بارزانی و صدر برای گرفتن ماهی از آب گل آلود عراق بعد از حمله موشکی سپاه

اگر امروز شنبه شاهد برگزاری جلسه پارلمان عراق با دستور کار تعیین رئیس جمهور این کشور باشیم و نهایتا جلسه به انتخاب کلیددار کاخ السلام منجر شود بی شک بر ریل گذاری سیاسی عراق برای معرفی نخست وزیر و کابینه آتی این کشور تاثیر قابل توجهی خواد داشت. اما در این بین تحقق سناریوی جانشینی ریبر احمد به جای برهم صالح از آن دست سناریو هایی است که در صورت اجرایی شدنش می تواند صحنه تحولات سیاسی، دیپلماتیک و حتی امنیتی عراق را با محوریت روابط بغداد - تهران به کلی دگرگون کند. از این رو است که سفر پیش روی محمد الحلبوسی، رئیس پارلمان عراق به تهران معنی خاصی پیدا خواهد کرد.     

ادامه مطلب

طرف هایی که پیغام ها را گرفتند

پیام های حمله ایران به اربیل

کارشناسان در گفت وگو با اسکای نیوز عربی می گویند که هدف از این حمله موشکی، ارسال چندین پیام به شکل خاص به عراق و ایالات متحده و روسیه است.

ادامه مطلب

کشور همچنان در بن بست سیاسی است

سرسختی عراقی ها

بر اساس نتایج انتخابات، گفت وگوها میان گروه های سیاسی با هدف مشخص کردن فراکسیون اکثریت جدید در پارلمان انجام می شود، فراکسیونی که نخست وزیر را معرفی می کند. ناظران انتخابات از جمله معارضان معتقدند که مسئولان انتخابات را سالم و شفاف در سایه سطح پایین مشارکت برگزار کردند.

ادامه مطلب

در واکنش به نیویورک تایمز:

می‌پرسند چرا هنوز امریکا در عراق است، ما می پرسیم چرا در سوریه است؟

از جمله استدلال هایی که می گوید امریکا باید در این کشور بماند و اطلاعاتی را درباره داعش و القاعده جمع‌آوری و از پر شدن این تهی گشت به وسیله تروریست‌ها جلوگیری می‌کند. در حالی که حقیقت امر این است که حضور امریکا به تشدید شورش ها در عراق کمک کرده و القاعده و داعش توانستند از مزایای خود علیه دولت و هرج و مرج ناشی از آن استفاده کنند. همین استدلال ها علیه حضور نظامی امریکا در عراق را می توان در مورد حضور آن در سوریه نیز به کار برد.

ادامه مطلب

از چالش های انتخاب رئیس جمهور تا مشکلات ائتلاف اکثریت

عراق همچنان روی خط بحران

تنها دستاورد انتخابات اکتبر ۲۰۲۱ موفقیت مجلس برای انتخاب رئیس پس از جلسه‌ای جنجالی و بگومگوهای شدید میان برخی نمایندگان بوده است.

ادامه مطلب

احتمالا بعد از مرگ قرشی روی دهد

شبح یک جنگ داخلی در درون داعش

به طور کلی وضعیت داعش در دوره پسا قریشی دو جنبه دارد: تجزیه این سازمان یا وقوع یک نبرد احتمالی کاملاً داخلی میان اعضای داعش به ویژه میان جناح مغرب و جناح عراقی – سوری. 

ادامه مطلب

تبعات گسترش میدان نبرد

آیا پای عراق به جنگ یمن باز خواهد شد؟

معلوم نیست که توقف حملات حوثی‌ها به امارات در چند روز اخیر استراحتی موقتی است یا اینکه در پی تصمیم ایران برای برقراری آرامش و آتش بس صورت گرفته یا این که اعتراف به این مسئله است که بزرگ کردن بازی منطقه‌ای به گونه‌ای که بعد از امارات شامل عراق شود به واکنش‌های معکوسی منجر خواهد شد که کنترل آن دشوار خواهد بود.

ادامه مطلب

بغداد در آستانه ورود به خلاء قانونی و منازعه فراگیر سیاسی

پنج سناریوی پیش‌روی حکمرانی در عراق بعد از انتخابات اکتبر ۲۰۲۱

آرمان سلیمی در یادداشتی می نویسد: اکنون پس از تفسیر ارائه شده از سوی دادگاه فدرال عراق پیرامون ماده ۷۰ قانون اساسی در ارتباط با برگزاری نشست پارلمان برای برگزیدن رئیس‌جمهور جدید، به نظر می‌رسد برگزاری نشست روز ۷ فوریه و احتمالا ۸ فوریه، در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته و احتمال برگزار نشدن نشست بیش از برگزاری آن است. حتی بعد از تفسیر دادگاه فدرال، مقتدی صدر نیز در تاکتیکی سیاسی از اعضای جریان صدر درخواست کرده که در نشست حاضر نشوند و اعضای چارچوب هماهنگی و حزب اتحادیه میهنی کردستان نیز از ابزار لازم برای تعلیق برگزاری نشست برخوردار هستند. 

ادامه مطلب

جنگی که بعد از انتخابات تشدید شده است

افق تیره عراق

علی موسوی خلخالی می نویسد: انتخابات اخیر عراق در فضای گرگ و میشی برگزار شده است. انتخاباتی که برآمده از خواست تظاهرات کنندگان سال ۲۰۱۹ بود که خواهان تغییر وضع موجود بودند بدون آن که روشن کنند دقیقا چه می خواهند و چه افقی برای کشور مدنظرشان است. در عین حال که تحت تاثیر گروه ها و جریان هایی قرار گرفتند که تظاهرات را فرصتی برای تغییر کل نظام حاکم بر عراق دانستند و برای آن طرح ریزی کردند. 

ادامه مطلب

زندان هایی که منشاء نیروهای تروریستی است

رعب و وحشت از فرار زندانیان داعشی در شرق سوریه

به گزارش دیده بان حقوق بشر سوریه، از زمان این حمله، جنگ بین نیروهای دموکراتیک سوریه و نیروهای داعشی بیش از ۱۲۰ نفر کشته شده اند. هزاران نفر از ساکنان محله های اطراف نیز مجبور به ترک خانه های خود شده اند.

ادامه مطلب

لزوم حفظ وحدت شیعه

تضعیف جریان‌های حامی ایران توهم نیست

علی موسوی خلخالی می نویسد: مشعان الجبوری به صراحت می‌گوید که "ما از بس از الحشد الشعبی تو سری خوردیم تصمیم گرفتیم وارد چارچوبی شویم که دیگر از جانب الحشد الشعبی توسری نخوریم." در این سناریو همه تلاش‌ها بر این تمرکز دارد که جریان‌های همسو با الحشد الشعبی یا متحد آن در دولت آینده عراق به قدری ضعیف باشند که توانایی عمل مستقلی نداشته باشند.

ادامه مطلب

فرار بزرگ از حسکه سوریه، تجربه تلخ داعش تکرار می شود؟

صدای ناقوس تهدید امنیتی جدید بیخ گوش ایران

علی موسوی خلخالی می نویسد: حمله به زندانی در حسکه سوریه در نزدیکی مرز عراق و سوریه سبب شد تا ۳۵۰۰ زندانی داعشی از این زندان فرار کنند. برخی منابع خبری صحبت از فرار ۵ هزار نفر هم زده اند. در سال ۲۰۱۴ که نیروهای تروریستی از زندان ابوغریب فرار کردند و در شرق سوریه به تشکیل داعش اقدام کردند، شمارشان ۵۰۰ نفر بود، الآن این تعداد حداقل ۳۵۰۰ یا ۵ هزار نفر است، باید ابعاد فاجعه را بسیار گسترده تر دید.

ادامه مطلب

تشکلی که باید به هر قیمتی حفظ شود

وحدت شیعیان و لزوم حفظ «چارچوب هماهنگی»

علی موسوی خلخالی می نویسد: در حالی که شاهدیم اهل تسنن در یک وحدت روشنی به سر می برند و به گفته سران اهل تسنن، ترکیه و امارات متحده عربی و اردن در ایجاد این وحدت نقش مستقیمی داشته اند، شیعیان در نوعی تشتت و شکاف به سر می برند. شاید مشابه چنین وضعیتی را در میان کردها نیز شاهد باشیم ولی در آنجا نیز نوعی نگاه ایرانی – ضد ایرانی در میان است که یکی تلاش دارد دیگری را حذف کند. در عین حال که به نظر می رسد برجسته سازی شکاف شیعی – شیعی بیش از درون کردی است، چرا که هر چه باشد این شیعیان هستند که در عرف دولت سازی در عراقِ بعد از سقوط رژیم بعث، نقشی تعیین کننده در تشکیل دولت داشته‌اند. دولتی که اختیارات رئیس آن بیش از مناصب دیگر حکومتی است.

ادامه مطلب

هر لحظه امکان تغییر معادلات وجود دارد

عراق روی خط تنش

سناریوی مطرح و نزدیک تر به اجرا، پیوستن نمایندگان ائتلاف  دولت قانون بدون رهبرشان مالکی به ائتلاف الفتح است، تا عنوان دولت قانون در چارچوب ائتلاف جدید شیعی باقی نماند تا نمایندگان دولت قانون هم سهمی در ترکیب دولت آینده داشته باشند. البته ممکن است تمام معادله سیاسی دگرگون شود از جمله این که ریاست پارلمان تغییر کند و ممکن است نزاع رهبران بیت سُنی درباره منصب ریاست پارلمان بار دیگر از سرگرفته شود.

ادامه مطلب

عراق در آستانه بحرانی فراگیر است

جلسه نمایندگان کفن‌پوش

چنان که ظهور کفن پوشان در اولین جلسه پارلمان جدید عراق، به صراحت، حالت ناآرامی و شکاف و دودستگی به وجود آمده در صحنه سیاسی عراق را نشان می دهد، ظهور "توک توک" در نوع خود یک پیام سیاسی است، این وسیله ارتباطاتی به طور گسترده در خلال تظاهرات سال ۲۰۱۹ در مناطق مختلف عراق در اعتراض به فساد در دستگاه دولتی و شخصیت های سیاسی به کار گرفته شده بود.

ادامه مطلب

اذعان واشنگتن به قدرت نظامی تهران

حتی در صورت شکست مذاکرات جنگ با ایران بعید است

صحبت از گزینه نظامی علیه ایران مطرح است. دلایل نامحتمل بودن این گزینه کدامند؟ آیا برنامه هسته‌ای ایران با حمله نظامی مهار می‌شود؟ پیامدهای آن از نظر آسیب‌های جانبی و بی‌ثباتی منطقه‌ای چه خواهد بود؟

ادامه مطلب

از مشکلات داخلی تا تاثیرات خارجی

چالش های پیش روی دولت جدید عراق

مریم خالقی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برگزاری انتخابات و تشکیل دولت جدید در عراق یک امیدواری هرچند ضعیف را ایجاد کرده است، به ویژه از زمانی که سیاستمداران و رهبران فاسد با اعتراضات گسترده مجبور به استعفا شدند. انتخابات اخیر نیز نتیجه چنین اعتراضاتی بود. نتیجه انتخابات برخلاف گذشته تصویر جدیدی را ارائه کرده است. به همین علت موانع ریز و درشت زیادی بر سر راه دولت جدید عراق وجود دارد که گروهی متبحر و سیاستمدار را می طلبد تا بتوانند مرحله به مرحله از شدت این موانع بکاهند.

ادامه مطلب