
احیای توافقی که ترامپ خراب کرد
سه سال و نیم از خروج یک جانبه دولت دونالد ترامپ و ناکارآمد شدن توافق هسته ای گذشته است. هم اکنون می توان گفت خروج هر چه سریعتر از بن بست توافق هسته ای برای جامعه بین المللی یک امر ضروری است.
ادامه مطلبسه سال و نیم از خروج یک جانبه دولت دونالد ترامپ و ناکارآمد شدن توافق هسته ای گذشته است. هم اکنون می توان گفت خروج هر چه سریعتر از بن بست توافق هسته ای برای جامعه بین المللی یک امر ضروری است.
ادامه مطلبموسسه دفاع از دموکراسیها هشدار داد، خودداری واشنگتن از رویارویی با دشمنانش و خروج از افغانستان و تصمیم گیری برای خارج کردن نیروهای نظامی خود از عراق و پاسخ ندادن به اقدامات تحریک آمیز ایران در دریا و خشکی موجب شده است تهران دیگر واشنگتن را جدی نگیرد و آن را تهدید تلقی نکند. به همین علت دنیس راس گفته راه دستیابی به صلح با ایران، تهدید این کشور به جنگ است و آمریکا اگر بخواهد در پرونده هسته ای پیشرفتی صورت بگیرد، باید گزینه نظامی را روی میز نگه دارد.
ادامه مطلباسرائیل در حال پیشبرد نوعی جنگ از راه دور علیه ایران است. در عین حال، سخنرانان رسمی اسرائیلی بی وقفه خطر بزرگ ایران را بزرگ نمایی می کنند. بنت این لفاظی ها را که زمانی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر سابق اسرائیل با شدت خیلی زیاد انجام می داد، اکنون به شکلی ضعیف تر ادامه می دهد.
ادامه مطلبدر طول سالهای گذشته آنکارا در برابر تحریمهای آمریکا علیه ایران ایستاده و به آنها پایبند نبوده و همکاریهای اقتصادی و سیاسی میان دو کشور مستحکم بوده است. به علاوه اینکه در قبال مسائل منطقهای به یکدیگر نزدیک بودهاند. طبق گفته ناظران اف ۱۶ برگه مهمی در ملزم کردن آنکارا به رویکرد آمریکا خواهد بود.
ادامه مطلباکنون اوضاع سوریه و منطقه تغییر کرده است. نگاه دولت جو بایدن به نقش آفرینی ایران در منطقه متفاوت از نگاه دولت ترامپ است و بایدن نیز مانند باراک اوباما، مسائل منطقه را به مذاکرات هسته ای پیوند زده است و نمی خواهد مذاکرات را خراب کند. به همین علت پاسخ دادن به تنش آفرینی ایران در سوریه و عراق و خلیج فارس را از زاویه میزان تاثیر آن بر مذاکرات هسته ای بررسی می کند.
ادامه مطلبآیا مذاکره هسته ای ایران و آمریکا با خواسته های بیش از حد غیر منطقی ای که امریکا ادعا می کند، ایران مطرح کرده است، دشوار خواهد شد؟
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در اوایل قرن بیستم بود که آدولف هیتلر، رهبر آلمان نازی در کتاب خود "نبرد من" به صراحت به شرایط و زیستواره سیاسی و اجتماعی شهر وین حمله کرده و آن را "وین ماری زهرآگین" نام مینهد۴، شهر وین که مرکز تعامل، مذاکره و مذاکره، توافق و همزیستی مسالمتآمیز برای نژادها، مذاهب، افکار و ایدئولوژیهای متفاوت بود، فضایی جهان وطنی داشت که به شدت مورد انتقاد هیتلر قرار میگیرد. سالهاست که وین به شهری برای مذاکرات ایران و غرب بر سر مسائل هستهای ایران و با بهتر بگوئیم ظهور ایران به عنوان یک قدرت بزرگ منطقهای و جهانی، بدل شده که شرایط جوی و سیاسی آن برای برخی سیاستگذاران و مذاکره کنندگان ایران بسیار بهتر و آشناتر از فضا و شرایط ایران و تهران شده است.
ادامه مطلبایران خواستار غرامت و جبران ضررهای وارده به خود پیش از امضای توافق هسته ای و بدون هرگونه تغییر یا تعدیل در آن است، ایران هرگز در این زمینه سازش نخواهد کرد و خواستار شناخت طرفی است که خسارت وارده به آن را جبران خواهد کرد.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: البته پرسش در این باره آن است که تهران برای دور تازه گفتوگوها، چه میزان از آمادگی را در تعدیل مواضع گذشته خود دارد؟ آیا تهران به «توافق موقت» چشم دوخته است؟ در این صورت چه میزان از مطالباتش در گفتوگوهای تازه تأمین خواهد شد؟ آیا گفتوگوهای تازه در ادامه توافقها در شش دور گفتوگوهایی است که دیپلماتهای دولت حسن روحانی انجام دادند؟ یا قرار است تهران شکل تازهای از گفتوگوها را دنبال کند؟
ادامه مطلببه گفته یک مقام رسمی اسرائیلی، هولاتا به سولیوان گفته است که فکر نمی کند این ایده خوبی باشد و بر نگرانی اسرائیل تاکید کرده که ممکن است هر گونه توافق موقتی، به یک توافق دائمی تبدیل شود و به ایران اجازه می دهد که زیرساخت های هسته ای اش و ذخیره اورانیومش را نگه دارد.
ادامه مطلبوی تأکید کرد: اگر برجام برای ایران منافع مشخص و روشن اقتصادی و تجاری نداشته باشد قطعا طرف مقابل باید بداند این پنجره تا ابد برای آن باز نخواهد ماند کما اینکه قانون مجلس شورای اسلامی که اجرای آن برای دولت الزامآور است نیز همین را میگوید.
ادامه مطلبجاوید منتظران در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: درحالیکه پیشتر نیز، توافقنامه برجام مورد تصویب کنگره آمریکا قرار نگرفته بود، در زمان حاضر اگر این توافق هسته ای صورت گیرد، با توجه به عدم اجماع داخلی این توافقنامه در داخل آمریکا و مخالفینی که از دو جبهه دموکرات و جمهوریخواه در کنگره و سنا دارد، اینکه بتواند رأی اکثریت را کسب کند و بهعنوان معاهده برای کشور ایالاتمتحده تلقی و متعاقباً دارای تضمین شود، شاید دور از ذهن و واقعیات باشد.
ادامه مطلبیکیتا اسماگین، کارشناس شورای امور بینالملل روسیه که در ایران زندگی میکند، به نیزاویسیمایا گازیتا می گوید که دادههای ارائه شده توسط وال استریت ژورنال به طور کلی کمتر چیزی را می تواند تغییر دهد. وی می افزاید: «طی دو سال گذشته، ایران به طور پیوسته سرعت برنامه هسته ای خود را افزایش داده و این نشان دهنده برخی از عوامل فشار، در درجه اول روی ایالات متحده است و همچنین می خواهد این موضوع را ثابت کند که آمریکایی ها با خروج از توافق هسته ای اشتباه بزرگی مرتکب شدند و اینکه ایران به هیچ چیز مقید نیست و برنامه هسته ای خود را گسترش خواهد داد.» اسماگین چشم انداز مذاکرات در وین را روشن نمی بیند.
ادامه مطلبیکی از کارشناسان غربی که هفته گذشته در اروپا با باقری کنی دیدار کرد، می گوید که معاون وزیر امور خارجه ایران تاکید داشت که او به عنوان مسئول گفت وگوهای هسته ای در دولت ابراهیم رئیسی گمارده شده است. او در این باره می گوید: "او به روشنی تلاش داشت این پیام را منتقل کند که رسیدن به توافق ممکن است و او کسی است که مسئول پرونده هسته ای است." باقری همچنین انتقادهای گذشته اش از برجام را کم اهمیت جلوه داد و گفت زمانی آن دیدگاه را مطرح کرده که به عنوان یک کارشناس بیرون از دولت نظر می داده اما اکنون او در دولت و یک سیاستگذار دولتی است و به نمایندگی از نظام کار می کند و دیدگاه های شخصی اش اهمیتی ندارند.
ادامه مطلباعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران همه تلاش خود را مصروف تعهد گرفتن از دولت فعلی آمریکا برای عدم خروج مجدد دولتهای بعدی از برجام نکند، چرا که این درخواست با توجه به اختیارات رئیس جمهوری آمریکا و ماهیت گرایش های سیاسی و حزبی کنگره آمریکا در عمل شدنی نیست. به جای آن نمایندگان ایران در این مذاکرات باید بکوشند بندهایی را به توافق جدید اضافه کنند که هزینه خروج را برای همه کشورها از جمله آمریکا بالا ببرد.
ادامه مطلبشرایط پیرامونی دور تازه گفت وگوهای هسته ای که قرار است ۲۹ نوامبر در وین از سرگرفته شود، چیزی بیش از ویژگی های یک دولت محافظه کار در تهران است که شاید تمایل کمتری به احیای توافق ۲۰۱۵ با آمریکا داشته باشد.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: مذاکره کنندگان تیم جدید هسته ای کشورمان باید درک کنند که مذاکراتشان سخت و پیچیده است. استفاده از تجربیات تیم های قبلی می تواند کمک شایانی به آنها کند حتی اگر درصدد باشند برنامه ای متفاوت را پیش ببرند. مذاکرات هر چه طولانیتر شود می تواند انگیزه های طرف مقابل از مذاکره را کمرنگ کند و این مساله می تواند پیش از همه خود ما را تحت تاثیر قرار دهد. مذاکرات واقعا نباید کش دار و مذاکره برای مذاکره باشد بلکه به طور واقعی باید مذاکره برای رسیدن به نتیجه در کوتاهترین زمان ممکن باشد.
ادامه مطلبنمی شود این امکان را نادیده گرفت که ایران به ساخت بمب هسته ای دلبستگی داشته باشد اما به جای تلاش برای نیت خوانی رهبران ایران – که کاری است نشدنی – بهتر است شواهد موجود را بررسی کنیم. اینجاست که اطلاعات موجود نشان می دهد ایران اراده ای برای ساخت بمب هسته ای ندارد و به جای آن می خواهد این توانایی را داشته باشد که چنانچه در آینده ضرورت داشت، بتواند به آن دست یابد یعنی همان چیزی که در گفتمان هسته ای به عنوان یک راهبرد پیشانی شناخته می شود.
ادامه مطلبمشخص نیست که موضع دولت جدید ایران در قبال مذاکرات وین عمیقا تغییر کرده یا تنها تغییراتی تاکیتکی است که علت آن تغییر نیاز به توقفی داوطلبانه از سوی طرف ها قبل از آغاز دوباره نبرد دشوار دیپلماتیک است. با این وجود ملاحظه میشود این دولت عجلهای ندارد و به تعیین زمان ازسرگیری مذاکرات وین تمایلی ندارد.
ادامه مطلباین ادعا که هدف امارات از نزدیک شدن به دمشق، کاهش نفوذ ایران در سوریه است، ادعایی بسیار پوچ است که قبلا نیز به عنوان بهانه ای برای پیشبرد اهدافی دیگر مطرح شده بود و اکنون به عنوان نارنجک دودزا برای تحت الشعاع قرار دادن خشم احتمالی از این سفر از یک سو، و توجیهی نیرنگ آمیز برای کسانی که به این سفر اعتراض دارند، مورد استفاده قرار می گیرد.
ادامه مطلبپرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کلی گویی ها و بازی با کلمات تیم مذاکره کننده ایرانی را در دو وجه می توان مورد بررسی قرار داد. یک وجه این است که دولت ابراهیم رئیسی هنوز نتوانسته به اجماع مورد نظر در خصوص پرونده برجام برسد و سعی دارد با لفاظی روند را کش دهد تا ببیند پای میز مذاکره چه اتفاقی رخ می دهد. وجه دیگر ماجرا این است که تیم مذاکره کننده ایرانی به دنبال برندسازی جدید برای خودش است و سعی دارد به نتیجه رساندن مذاکرات را با نامی جدید برند خود بکند. در حقیقت ردپای دولت حسن روحانی را در پرونده برجام و مذاکرات وین پاکسازی کند.
ادامه مطلبانتظار می رود با افزایش قیمت نفت خام درآمدهای دولت ایران هم افزایش یابد. هر چند آمریکا تحریم فروش نفت خام را دنبال خواهد کرد، ولی با این حال انتظار می رود که ایران نفت خام را به محصولات پتروشیمی تبدیل و به کشورهای همسایه صادر کند. شمار مبتلایان به ویروس کرونا در ایران که در ماه اوت بیش از پنجاه هزار نفر در روز بوده به زیر ده هزار نفر رسیده است. ترافیک در ساعات عصر در مناطق تجاری در شمال تهران بار دیگر افزایش یافته و حتی مراکز خرید هم مملو از جمعیت شده و برندهای لوکس خارجی هم به فروشگاه ها بازگشته است.
ادامه مطلبدر واقع نباید روی مذاکرات بیست و نهم نوامبر یا مذاکرات بعدی شرط بست، بلکه باید در نظر داشته باشیم که احتمالا برجام در حال مرگ است و چه بسا خواهد مرد.
ادامه مطلباگر تماسی بین ایران و آمریکا وجود داشته باشد، هدف آن فراهم کردن زمینه برای از سرگیری مذاکرات است. به موازات آن، پیش بینی می شود تهران مسیر جدیدی را به سمت سه کشور اروپایی در پیش بگیرد؛ ولی مذاکرات با این سه کشور، به صورت گروهی نخواهد بود بلکه ایران با این کشورها به صورت تک به تک با هدف دستیابی به تفاهم های دوجانبه و کسب دستاوردهای اقتصادی و سیاسی صرف نظر از نتایجی که ممکن است مذاکرات وین به همراه بیاورد، وارد مذاکره می شود. این تفاهم های دوجانبه می تواند چتری برای ایران در صورتی باشد که خواسته هایش برای بازگشت بدون قید و شرط آمریکا به برجام و لغو یکباره همه تحریم ها، تحقق پیدا نکند.
ادامه مطلبفاطمه نکولعل آزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با روی کار آمدن دولت جو بایدن و سیاست و آغاز گفتگوهای احیای برجام، اعضای ارشد کنگره آمریکا فعالتر شده اند. به هر میزان مذاکرات ایران و آمریکا جدی تر شده است به همان میزان کنگره خود را برای ایفای نقش فعال اماده کرده است. واقعیت این است که کنگره آمریکا در مواضع اعلامی و اقدامات عملی مخالف احیای توافق هسته ای ۲۰۱۵ است.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: : استقبال سرد مقامهای اسرائیلی از «رابرت مالی» نماینده ویژه دولت امریکا در امور ایران، نشان از نگرانی آنان درباره آینده گفتگوهای وین دارد. نخستوزیر و وزیر امورخارجه اسرائیل با لغو دیدارهایشان با مالی، پیشاپیش اعتراض و مخالفت خود را با توافقهای احتمالی ایران و امریکا در گفتگوهای وین بروز دادهاند که قرار است از هشتم آذرماه از سر گرفته شود.
ادامه مطلبسید قائم موسوی در یادداشتی می نویسد: ناگفته نماند که اقتصاد ایران بیشتر از آنکه از فقدان مسیرِ تئوریک و نظریههای متناقض وارداتی در رنج باشد، از سیاست در عذاب است. اساسا اقتصاد ایران طفیلیِ سیاست و بازیچۀ آن است. این وجهه اقتصاد برای سیاست در هر دو جبهۀ داخلی و خارجی ایفای نقش میکند. بر همین اساس، اقتصاد کشور به دریاچهای میماند که از هر دو سو، سرچشمههایش در مضیقه قرار گرفتهاند. در بُعد خارجی تحریمها سرچشمۀ منابع را خشکانید و در بُعد داخلی نیز دست دولت در جیب مردم، فلاکت و فقر را دامن زده است.
ادامه مطلبوی در واکنش به ساخت سد توسط ترکیه بر رود دجله هم زمان با سفر وزیر امور خارجه ترکیه به تهران، تصریح کرد: سفر وزیر امور خارجه ترکیه در چارچوب تنظیم روابط است و از قبل پیش بینی شده بود و دارای دستورکار مذاکراتی مفصل است. همچنین درباره موضوعات مرزی و مدیریت آبهای مشترک گفت وگو خواهد شد. مدیریت مشترک و در نظر داشتن ابعاد انسانی، محیط زیستی، حقآبه و منابع طبیعی مورد توجه است؛ باید از تصمیم منطقهای صرف پرهیز کرد زیرا تاثیرات بلندمدت برای کل منطقه خواهد داشت.
ادامه مطلببا توجه به نرم افزار مورد استفاده و شباهت های موجود در رویه، چک پوینت در تحلیل خود فرض می کند که ایندرا همچنین مسئول حمله به راه آهن ایران بوده و اشاره می کند که ایندرا، گروهی به اصطلاح هکتیویست و بدون حمایت دولتی است.
ادامه مطلباین مزایا به هیچ عنوان به پای مزایای عادیسازی روابط اقتصادی بین طرفین، آن گونه که در برجام پیشبینی شده است، نمیرسد. اما مزایای خودبهخودی لغو تحریمها آن قدر چشمگیر هست که ایران را به مذاکره پیرامون تعهدات هستهایاش تحت یک توافق احتمالی تشویق کند.
ادامه مطلب