حسین امیرعبداللهیان

راه حل برون از بحران چیست؟

ابعاد جدید ارسال پهپادهای ایرانی با اعترافی دیرهنگام

موضوع ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه که طی هفته های اخیر به سرفصل جدیدی در منازعات دیپلماتیک تهران با غرب بدل شده است، هر روز ابعاد جدید و گسترده تری پیدا می کند. اگر چه «شرق» به طور تفصیلی، گفت وگوها و گزارشاتی برای تبیین این مسئله از زوایای مختلف و مبتنی بر منافع ملی انجام داده است، اما این قصه کماکان سر دراز دارد. اعتراف دیرهنگام تهران مبنی بر ارسال پهپاد به روسیه بدون شک تبعات خاص خود را برای کشور به دنبال خواهد داشت. 

ادامه مطلب

چرا تهران این روزها به دنبال مذاکره است؟

بازی به اسم مذاکره

این روزها که واشنگتن بارها و به صراحت از عدم تمایل مذاکره با تهران بر سر احیای برجام می گوید، دولت سیزدهم بر طبل مذاکره می کوبد. این اصرار ایران و انکار آمریکا در بحبوحه تحولاتی چون تداوم اعتراضات داخلی و نیز حساس تر شدن موضوع به کارگیری پهپادهای ایران در جنگ اوکراین به نفع روسیه تنها این گزاره را به ذهن متبادر می کند که تهران سعی دارد با یک ژست سیاسی ذیل ازسرگیری مذاکرات احیای برجام فضای تحریمی و اجماع جهانی طی دو ماه اخیر علیه خود را بشکند.

ادامه مطلب

تقابل دیپلماتیک تهران و غرب در موضوع ارسال پهپادها

هم چنان داغ!

با موضع گیری ها دو طرف در خصوص ارسال پهپاد به نظر می رسد که نه تهران و نه غرب اعتباری برای سخنان طرف مقابل قائل نیست و هر کدام ساز خود را می زنند. از این رو ناگفته پیدا است که موضوع ارسال پهپادهای ایران در جنگ اوکراین هم چنان به عنوان کانون نزاع دیپلماتیک عمل می کن

ادامه مطلب

هشدار به قاره سبز، دعوت به همکاری

تقابل یا تفاهم؟!

اکنون پیش روی اروپا دو مسیر «تقابل» یا «تفاهم» با ایران وجود دارد؛ حال باید دید که قاره سبز کماکان در مسیر تشدید تنش با تهران گام بر می‌دارد و یا کی یف با پذیرش همکاری با تهران می‌تواند در تعدیدل این شکاف نقش مثبتی ایفا کند؟ هر چند که برخی تحلیلگران عکس این گزاره را نزدیک به واقعیت می‌دانند و عنوان می‌کنند این تهران است که باید بین «تقابل» و «تفاهم» با قاره سبز یکی را برگزیند، چرا که ایران از توان لازم برای تحکم بر اروپا برخودار نیست.

ادامه مطلب

مواضع برجامی دولت سیزدهم و فرار رو به جلو

بازی در زمین سوخته!

این روزها که عملا مذاکرات برجام در سایه اعتراضات یک ماه اخیر و نیز موضوع ارسال پهپاد به روسیه در جنگ اوکراین به در بسته خورده است و به گفته صریح مقامات آمریکایی فعلا گفت وگو بر سر احیای توافق هسته ای در اولویت سیاسی خارجی واشنگتن قرار ندارد، تهران از مذاکره می گوید. این در حالی است که بسته های تحریمی اروپا و فشارها برای اجماع جهانی علیه جمهوری اسلامی ایران موجب شده مسیری برای مذاکره فراهم نباشد.  شاید در سایه همین فشارها و تحریم ها است که دولت سیزدهم با طرح کردن آمادگی خود برای گفت وگو و مذاکره به دنبال تعدیل فشارها است. 

ادامه مطلب

وزیر خارجه ایران از ردوبدل‌شدن پیام میان آمریکا و ایران و اشتیاق آمریکایی‌ها برای توافق برجام خبر داد

صلح در سایه یا بلوف تهران؟

مواضع اولیانوف می‌تواند یک ترفند دیپلماتیک برای خروج روسیه از مظان اتهام در جهت به شکست کشاندن مذاکرات باشد و در نهایت تطهیر چهره مسکو به واسطه حضور تهران در موج جنون تحریم باشد که ذیل جنگ اوکران دامن ایران را گرفته است. اما در هر صورت به رغم پیام‌هایی که وزیر امور خارجه ایران می‌گوید ردوبدل می‌شوند به نظر نمی‌رسد که مذاکرات وین برای برجام به این زودی‌ها در دستور کار قرار بگیرد و یا شاید با ازسرگیری مذاکرات افق روشنی برای توافق در زمانی کوتاه وجود نداشته باشد؛ می‌توان این حدس را زد که احیانا تا پایان سال جاری میلادی خبری از توافق و احیای برجام نخواهد بود

ادامه مطلب

نه برجام، بلکه کل سیاست خارجی دولت سیزدهم تحت الشعاع فشار همه جانبه است

جنون تحریم

سیر تحولات و اتفاقات در ۷۲ ساعت گذشته حکایت از آن دارد که حتی ساعت به ساعت بر دامنه و عمق این گسل افزوده می شود و به همین دلیل، نه مذکرات برجامی که کل دیپلماسی تحت الشعاع این گسل قرار گرفته و قرار خواهد گرفت. در این میان علاوه بر تجمعات عمومی در ایران، آن چیزی که به عنوان کاتالیزور گسترش و تعمیق این گسل عمل می کند، دامن زدن بر ادعای فروش ارسال پهپاد و دیگر تسلیحات از سوی ایران به روسیه با هدف به کارگیری در جنگ اوکراین است. این مسئله تا جایی پیش رفته که خود به فصلی جداگانه از تقابلات سیاسی بین تهران با غرب بدل شده است که از چهارشنبه هفته گذشته بروز و ظهور بیشتری پیدا کرده است.

ادامه مطلب

آنچه مانع بزرگ برجام است

مساله تعامل ایران و آژانس، ترمز اصلی توقف مذاکرات

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه دولت سیزدهم ایران نیز در مصاحبه با المانیتور گفته بود که در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در زمینه تضمین‌ها ایران و آمریکا به «درک مشترک» رسیده‌اند، در حالی که اکنون به اعتبار سخنان دیپلمات ارشد اروپایی معلوم شده این موضوع در مرکز توجه نبوده است.

ادامه مطلب

آینده ای که چندان خوشایند نخواهد بود

قلب برجام برای همیشه ایستاد؟

در سایه اتفاقات دو هفته اخیر در کشور ذیل مرگ مهسا امینی و اعتراضات مردمی عملا اخبار و تحولات مربوط به برجام به حاشیه رفته است. این در حالی است که به عقیده بسیاری از تحلیلگران یکی از عوامل بروز این اعتراضات به تاثیرات مخرب تداوم تحریم ها بر اقتصاد و معیشت کشور باز می گردد. از این رو تعلل و تاخیر دولت رئیسی در احیای توافق هسته ای یکی از پارامترهایی است که به شکل جدی و حتی مستقیم سبب شکل گیری اعتراضات و انتقادات در ادوار گذشته و اعتراضات پیشرو خواهد شد.

ادامه مطلب

از آمریکا اصرار از ایران انکار

پیچ عدم احیای برجام سفت تر از قبل

با در نظر گرفتن شرایط کنونی، به نظر می‌رسد به این زودی‌ها توافقی در کار نخواهد بود. فارغ از اینکه کدام طرف و به کدام دلیل احیای برجام را به تأخیر انداخته‌، عملا سکون، توقف و انسداد دوباره به میز وین بازگشته است.

ادامه مطلب

میانجیگری تهران در مسکو

لاوروف به کدام پیام امیرعبداللهیان پاسخ نداد؟

حسین امیر عبدالهیان در سفر به مسکو، فرصت را غنیمت شمرده و بار دیگر از نیت تهران سخن گفت. از جمله، در خصوص کمک در حل و فصل بحران پیرامون نیروگاه هسته ای زاپاروژسکی. اما، با توجه به روابط پیچیده تهران با آژانس بین المللی انرژی اتمی، به نظر می رسد که ایران نباید وارد این موضوع شود. از این رو، تعجب آور نیست که چرا سرگئی لاوروف در این خصوص سکوت کرده است.

ادامه مطلب

برجام توان دیپلماتیک وزارت خارجه را‌ گروگان گرفت

چرا رئیسی توانست، اما شیخ دیپلمات نتوانست؟!

سیدعلی سقائیان معتقد است: در دولت یازدهم و دوازدهم آن تمرکز جدی که باید در‌باره سیاست خارجی منطقه‌ای و ارتقای روابط با همسایگان پی گرفته نشد؛ چرا‌که بیشترین تحرک و تمرکز دولت سابق بر مسئله مذاکرات هسته‌ای و حصول توافق بود. البته در ادامه با خروج ترامپ از برجام هم شرایط به سمتی پیش رفت که عملا مناسبات منطقه‌ای فدای تلاش‌ها برای احیای برجام شد. به‌هر‌حال دولت دوازدهم دوباره تمرکز خود را روی حصول توافق مجدد گذاشته بود.

ادامه مطلب

ابهام دوباره به میز مذاکرات بازگشت

احیای برجام شاید وقتی دیگر

با رصد تحولات چند روز اخیر درباره متن پیش‌نویس اتحادیه اروپا برای احیای برجام به نظر می‌رسد که توافق به این زودی‌ها حاصل نخواهد شد.

ادامه مطلب

میانجی در تهران

سفری در اوج بحران

محمدصالح صدقیان تاکید دارد: ما اکنون شاهد اختلافات گسترده‌ای بین جریان‌های مختلف در عراق هستیم و چون ایران از مقبولیت نسبی در میان این جریان‌ها، اقوام و مذاهب برخوردار است، ظرفیت لازم برای ایجاد هم‌گرایی، همسویی و هماهنگی در جهت تقویت وفاق ملی در عراق را دارد؛ همچنا.ن که در گذشته هم جمهوری اسلامی ایران مشابه این رفتار را در دستور کار خود قرار داده است. بنابراین اگر ایران دست به تحرکی در عراق می‌زند، صرفا با هدف فراهم‌کردن زمینه و بستر لازم در راستای حل بحران کنونی است و دخالتی در انحلال یا عدم انحلال پارلمان، تشکیل دولت، تعیین رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر و کابینه عراق ندارد.

ادامه مطلب

واقعا برجام احیا می شود؟

نقطه، تمام!

چه عبارت «توافق قوی جدید» را اسم رمز اصولگرایان برای توجیه احیای برجام علی رغم ۹ سال حمله، توهین و تخریب بداینم یا خیر، به نظر می رسد آن چه در این شرایط ابربحرانی اقتصادی و معیشتی ایران نیاز است، نه لفاظی و ساختن عبارات برای توجیه احیای برجام توسط دولت سیزدهم و حامیانش که تسریع در روند لغو تحریم هاست. هر چند که بازار سکه، طلا و ارز نیز پیش تر به استقبال احیای برجام رفته بود و کاهش قیمت ها و سیر نزولی نرخ ها مبین این واقعیت است.

ادامه مطلب

کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس گره را می گشایند؟

اما و اگر احیای روابط ایران و مصر

اظهارات حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در دیدار با رهبران جریان‌های فلسطینی در دمشق با اظهارنظر رسمی از سوی قاهره روبه رو نشد. او گفته بود تهران از تقویت روابط با مصر استقبال می‌کند.

ادامه مطلب

آیا ایران و جمهوری آذربایجان به واقع از مرحله «سوء تفاهم ها» عبور کرده اند؟

سفر به تهران، نگاه به آنکارا

دیروز دوشنبه در حالی تهران میزبان جیحون بایراموف، وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان بود که این کشور خود را برای رزمایش مشترک سه جانبه با ترکیه و گرجستان تحت عنوان «جاودانگی ۲۰۲۲» در اکتبر سال جاری (۱۷ تا ۲۸ اکتبر) آماده می کند. به موازات آن در اوایل هفته جاری نیز اخباری دال بر برگزاری رزمایش مشترک باکو- آنکارا منتشر شد که نشان می دهد الهام علی اف برای رفع نگرانی احتمالی تهران در خصوص برگزاری پی در پی این رزمایش ها با هدف امنیتی کردن منطقه قره باغ و قفقاز جنوبی پس از جنگ ۴۴ روزه پاییز سال ۲۰۲۰ و پیگیری دیپلماسی متوازن سعی در اعزام  وزیر امور خارجه اش به تهران را داشته است. 

ادامه مطلب

دولت سیزدهم و سردرگمی در سیاست خارجی

دیپلماسی منطقه ای منهای برجام تا کجا توان تحقق دارد؟

با توجه به اقتضائات جاری چنین به نظر می رسد که عملا دیپلماسی برجامی با محوریت باقری کنی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه و مذاکره کننده ارشد در حال پیگیری است و سیدابراهیم رئیسی و حسین امیرعبداللهیان عملا دیپلماسی منطقه ای را در سایه شعار ارتقای مناسبات با همسایگان در دولت سیزدهم پیش می برند.

ادامه مطلب

وزیر امور خارجه در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی:

امیرعبداللهیان: گسترش روابط میان ایران و مصر را به سود دو کشور می دانیم+فیلم

وی در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی مبنی بر اینکه فواد حسین، وزیر امور خارجه عراق اخیرا گفت که گفت وگوهایی میان ایران با اردن و مصر برای عادی سازی روابط و گسترش مناسبات انجام شده است، چه توضیحی دارد، گفت: تا کنون مذاکره مستقیمی با طرف مصری نداشته‌ایم، اما به اعتقاد ما مصر کشور مهمی در جهان اسلام است و توسعه روابط بین تهران و قاهره به نفع دو ملت است.

ادامه مطلب

برجام در ابهام

دیپلماسی دوشقه دولت رئیسی

همان گونه که نباید تمام تخم مرغ های سیاست خارجی را در سبد مذاکرات گذاشت بی شک نمی توان سیاست خارجی را هم بدون اهتمام برای احیای برجام و لغو تحریم ها پیش برد. پس انجام این سفرهای رئیسی به کشورهای همسایه و یا حضور دیگر مقامات و همسایگان به ایران اگر چه فی نفسه امری مثبت تلقی می شود، اما همزمان سوء محاسبه های جمهوری اسلامی در خصوص مذاکرات وین را هم بیشتر خواهد کرد.

ادامه مطلب

ظاهرا این بار اراده هست

ایران و آمریکا، رسیدن دشوار به خط پایان توافق هسته‌ای

امیرعبداللهیان در کنفرانس مطبوعاتی اخیر با همتای روس خود گفت که قطار مذاکرات هسته ای به ایستگاه های دشوار رسیده است و این مذاکرات به پایان خود نزدیک می شود. این سخن وزیر امور خارجه ایران نشان دهنده این درک راهبردی جمهوری اسلامی است که گزینه هایش محدود است و امضای توافق هسته ای بدون طرح دیگر مسائلی که به برنامه هسته ای ارتباط ندارد، در شرایط دشوار کنونی ایران، به نفع این کشور است.

ادامه مطلب

بررسی خروجی سفر سه روزه امیرعبداللهیان به هندوستان

آیا در سایه تحریم ها، دهلی نو گوش شنوایی برای تهران دارد؟

محسن روحی صفت در گفت وگویی معتقد است که اگرچه بندر چابهار از معافیت های تحریمی آمریکا برخوردار است، اما به هر حال باید بپذیریم که فضای تحریمی در شکل گیری نوعی رفتار دست به عصا و محافظه کارانه بانک‌ها و شرکت‌های هندی موثر بوده است. همین فضای تحریمی سبب شده است که آن جدیت لازم در طرف هندی هم برای استفاده از بندر چابهار شکل نگیرد. چون تجار، بازرگانان، شرکت ها و بانک های هندی نگران هستند به واسطه روابط اقتصادی و تجاری خود با ایران مورد مواخذه ایالات متحده قرار بگیرند.

ادامه مطلب

شرایط سختی در پیش است

برجام، پادرهوای لفاظی های تهران – واشنگتن

در این بین لفاظی های دیپلماتیک دو طرف طی ۸۳ روزی که از ترک وین می گذرد کمکی به بهبود شرایط نکرده است. انداختن توپ در زمین یگدیگر توسط تهران و واشنگتن عملا تاخیر در احیای برجام، دور شدن فضای حصول توافق و تعمیق گسل را به دنبال دارد؛ بارها گفته شده است فارغ از اینکه کدام طرف مسئول ایجاد چنین شرایطی است بی شک تداوم این وضعیت بیش از آنکه به ضرر غرب و آمریکا باشد، ایران را در مخمصه جدی تری قرار می دهد.

ادامه مطلب

استاندارد دو گانه

چرا خبری از این ادبیات در داخل نیست؟

چه فضای بین المللی اجلاسی چون داووس باعث مطرح شدن این جملات از زبان امیرعبداللهیان شده باشد یا تجربه ۲۷۶ روزه اش بر کرسی وزارت امور خارجه و آشنایی با واقعیت های عرصه بین الملل، اما به هر حال گفته های او مبین نوعی نگاه دوگانه وزیر امور خارجه دولت رئیسی برای بیان مواضعش در خصوص یک مسئله واحد است.

ادامه مطلب

سایه روشن های از سرگیری مذاکرت وین

باقری کنی و روزه سکوت برجامی!

در فضای گُنگ و مبهم فعلی به واقع نمی توان ارزیابی دقیقی از سرانجام مذاکرات وین داشت. چون به همان میزان که دلایل و شواهد برای احیای برجام وجود دارد می توان به پالس های منفی و تحولات چند روز اخیر پس از ترور هم برای شکست مذاکرات یا حدقل تداوم بن بست کنونی استناد کرد. اینجاست که خلاء روشنگری امیرعبداللیهان و شکست مُهر سکوت باقری کنی بیش از پیش خودنمایی می کند

ادامه مطلب

به حصول توافق خوشبینم

دیدار وزرای امور خارجه ایران و عربستان تا چه اندازه جدی است؟

جلال میرزایی در گفت وگویی تاکید دارد که اگرچه قطع روابط ایران و عربستان به اعدام شیخ نمر باز‌می‌گردد، ولی تداوم قطع روابط و تشدید تخاصم بین تهران و ریاض به دلیل جنگ یمن است. اگر این جنگ شکل نمی‌گرفت مطمئن باشید سال‌ها پیش شاهد ازسرگیری روابط ایران و عربستان سعودی بودیم. اما به دلیل آنکه جنگ‌های نیابتی به‌خصوص با جنگ یمن ایران و عربستان به اوج رسید، عملا احیای روابط بین دو کشور تاکنون محقق نشده است.

ادامه مطلب

آیا پارادایم بی عملی در سیاست خارجی درمان دارد؟

سایه سنگین رکود و تردید بر دیپلماسی دولت سیزدهم

سید محمد حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در تحولات روسیه و اوکراین نیز به نظر می رسد "تردید" و "گیجی" پارادایم حاکم بر رفتار سازمان سیاست خارجی است. دستگاه سیاست خارجی دنبال چه طرحی است که از این فرصت بی سابقه به نفع کشور استفاده کند؟ سیاست نفتی و تجاری ایران در این برهه را فقط دستگاه سیاست خارجی باید برنامه ریزی کند، چه سازمانی باید با روس ها، چینی ها و حتی خود غربی ها مذاکره کند و دایره منافع را تشخیص دهد؟ اصلا تحلیل غالبی وجود دارد؟ چه برنامه ای ریخته شده است؟

ادامه مطلب

بهای سنگینی که می تواند برای کل ملت ایران تحمیل شود

تضعیف مذاکره‌کنندگان با کدام هدف؟

سید محمد صادق خرازی در یادداشتی می نویسد: برخی منتقدان که علیه هر نوع مذاکره و مذاکره‌کننده‌ای در پشت سر او در خط مقدم، جبهه می‌گیرند، کدام مصلحت عمومی یا منفعت ملی را تامین می‌کنند؟ چرا عده‌ای از بیم «دستاوردسازی» امکان هر نوع توافقی را می‌گیرند، مگر نه اینکه دستاورد مذاکره‌ای در چنین حد و توافقی در این سطح برای عموم مردم و جمیع جریانات سیاسی و اجتماعی است؟ مگر برجام فقط برای جناحی خاص دستاورد و برای جناحی دیگر خسران داشت که احیای آن چنین باشد؟ تضعیف مذاکره‌کنندگان به هر بهانه، بهایی سنگین برای کل ملت ایران دارد؛ خصوصا در شرایط بین‌المللی خاصی که در آن به سر می‌بریم.

ادامه مطلب

نگاه به دوربرگردان وین و ابهامی که احیای برجام را در بر گرفته است

کلید اتمام مذاکرات دست کیست؟!

اگرچه ماهیت توقف کنونی در مذاکرات وین عمدتاً از جنس سیاسی است تا فنی، اما به نظر می رسد بعد از جنگ اوکراین روسیه با مانور روی نقش فنی خود در احیای برجام مانند همکاری با جمهوری اسلامی ایران در نیروگاه اتمی بوشهر، فردو و همچنین تحویل اورانیم غنی شده بالاتر از ۳.۶۷ و تبدیل آن به کیک زرد عملاً سعی دارد منافع سیاسی خود را با هدف موازنه سازی در برابر اروپایی ها و آمریکا در بطن مذاکرات وین پی بگیرد.

ادامه مطلب

گویا فرمول «کم در برابر کم» در دستور کار قرار دارد

رویکرد عملگرایانه تهران در وین

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: دور هشتم مذاکرات وین و استمرار آن تا نزدیکی ایستگاه توافق، تجربه‌ای است که اگرچه دیرهنگام و پرهزینه بوده، اما به نظر می‌رسد نگرش غالب بر دولت « ابراهیم رئیسی» را با واقعیت‌هایی روبه‌رو کرده است که «حسین عبداللهیان» از رویکرد عملگرایانه تهران در این مذاکرات سخن بگوید.

ادامه مطلب