
ایران، مسیر بی انتهای «برنامه جامع اقدام مشترک»
خروج امریکا از برجام، ایران را ترغیب کرد تا نفوذ خود را در یمن افزایش دهد و دفاع خود را در ورودی دریای سرخ تقویت کند و عربستان سعودی را ملزم کرد تا ملاحظه بیشتر به آن نشان دهد.
ادامه مطلبخروج امریکا از برجام، ایران را ترغیب کرد تا نفوذ خود را در یمن افزایش دهد و دفاع خود را در ورودی دریای سرخ تقویت کند و عربستان سعودی را ملزم کرد تا ملاحظه بیشتر به آن نشان دهد.
ادامه مطلبتلاش تهران برای توافق با روسیه در زمینه های مختلف، با تلاش ایران برای به سرانجام رساندن توافق هسته ای با غرب و لغو تحریم ها بی ارتباط نیست. با این حال بعید به نظر می رسد روابط ایران و روسیه به سطح روابط راهبردی ارتقاء یابد اما ممکن است به توسعه ابعاد نظامی و سیاسی منجر شود.
ادامه مطلبجلال میرزایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که امثال آقای شمخانی باید اجازه دهند موضعگیریهای دولت به طریقی اتخاذ شود که علاوه بر انسجام نگاه دستگاه اجرایی کشور در راستای سخنان سازنده کسانی نظیر امیرعبداللهیان پیرامون احتمال مذاکره مستقیم با آمریکا باشد، چون حداقلش آن است که در کوتاه مدت تاثیر سازنده ای روی بازار و کسب و کار هم تاثیر مثبت دارد.
ادامه مطلبعلی بیگدلی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تاکید داشت: وقتی که مرتبا شعار عدم مذاکره با آمریکا سر داده میشود، اما به فاصله چند سال بعد احتمال مذاکره با مستقیم با این کشور توسط دولت رئیسی و حاکمیت مطرح می شود. یا از آن طرف شاهد سفر حسین امیرعبداللهیان و باقری کنی به امارات متحده عربی و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس هستیم و به موازاتش سفر طحنون بن زاید به تهران انجام می شود و در کنارش مذاکرات تهران – ریاض ادامه دارد، اما حملات موشکی و پهپادی انصارالله به ابوظبی در دستور کار قرار می گیرد و یا از آن طرف رئیسی با یک برنامهریزی نادرست و سیاست غلط در سایه ارائه دو بسته پیشنهادی و مطرح کردن انتظارات بیش از حد موازنه مذاکرات را به هم می زند و اکنون مجبور است برای ایجاد موازنه مجدد پیش شرط ها و امتیازات پیدرپی آمریکا را بپذیرد، همگی نشان میدهد سیاست خارجی و دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران از یک برنامهریزی دقیق، مدون و یک نظم منطقی برخوردار نیست.
ادامه مطلبکمال الزغول، پژوهشگر تاریخ آمریکا در گفت وگو با شبکه اسکای نیوز عربی ابراز عقیده می کند که آرامش ناپایدار و بی ثبات است و به همین سبب هنوز سخن گفتن درباره شکل توافق زود است، زیرا مذاکرات در پشت درهای بسته درباره سه محور در جریان دارد که شامل محور تضمینهای آمریکا به ایران مبنی بر عدم خروج مجدد از توافق، محور لغو محدود و نه کلی تحریم ها یعنی تحریم هایی که دولت دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ تحمیل کرد و آخرین مورد، محور نظارت میدانی بر تاسیسات هسته ای ایران است.
ادامه مطلبفریدون مجلسی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تاکید کرد: واقعیت امر آن است که رئیس جمهور روسیه به خوبی میداند که روی کار آمدن رئیسی یعنی بازگشت جمهوری اسلامی ایران به سیاست نگاه به شرق و تلاش برای تعمیق مناسبات با روسیه و چین. به همین دلیل کرملین در همین ابتدای حیات دولت رئیسی با دعوت از او به عنوان یک اقدام نمایشی سعی کرده است نهایت سوء استفاده خود را از جمهوری اسلامی ایران برای تقابل با آمریکا و اروپا در پرونده های متعدد از ناتو گرفته تا اوکراین و ... ببرد.
ادامه مطلبتحولات سریع در منطقه موجب تغییر دیدگاه کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در خصوص ایران و ترکیه شد. این کشورها دریافتند خلأ ناشی از تغییر راهبرد آمریکا در منطقه را اسرائیل نمی تواند پر کند و راهی جز تفاهم بین کشورهای منطقه برای پرهیز از برخورد وجود ندارد. این تغییر موضع کشورهای عربی، بعد از مذاکرات عربستان و ایران در بغداد و بهبود روابط امارات با ایران و ترکیه، آشکارتر شد.
ادامه مطلبجاوید قربان اوغلی در یادداشتی می نویسد: از خبرهای منتشره از وین چنین برمیآید که پس از وزنکشی و رجزخوانیهای طرفین اصلی مذاکرات در دور هفتم، قرار است در دور هشتم، مذاکرات به بار نشسته و به بنبست موجود خاتمه دهد.
ادامه مطلبسهراب علمداری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ادراک راهبردی و انتظارات طرف های برجامی در مذاکرات وین امروز در وضعیت بسیط قرار دارد و آنچه این این رویکردهای بسیط را در تلاقی منافع ملی در کنار هم قرار خواهد داد، نگاه متوازن و رویکرد جدید بین المللی گرایی و تعامل هوشمند ایران به منظور بهره گیری از سازه های قدرت ملی برای کاهش تهدیدات در محیط امنیتی، تداوم تعاملات اقتصادی و نهایتا حفظ پیگیری منافع ملی است.
ادامه مطلبهادی خزاعی در یادداشتی می نویسد: مصادف شدن بخش اعظم سالهای ریاست جمهوری مکرون (از ۱۴ می۲۰۱۷ تا ژانویه ۲۰۲۰) بر فرانسه با سالهای حکومت ترامپ بر آمریکا با توجه به رویکرد سیاسی و اقتصادی ترامپ مبتنی بر یکجانبهگرایی و صرفاً در جهت تأمین منافع اقتصادی آمریکا که بعضاً هزینههای اقتصادی فراوانی نیز برای برخی از کشورهای اروپایی ازجمله فرانسه در پی داشت بر رویکرد مکرون در قبال تحولات ایران تاثیرگذار بود.
ادامه مطلبمحسن جلیلوند در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که اگر به هردلیلی قرارداد تسلیحاتی بین ایران و روسیه وجود داشته باشد و در سفر رئیسی هم امضا شود، بسیار بعید است در کوتاه مدت این جنگندهها و سامانه موشکی به تهران داده شود، چون احتمالا مسکو کدها و مختصات این جنگنده ها و سامانه موشکی را قبل از ایران به اسرائیل خواهد داد.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت یازدهم بخش مهمی از پرستیژ داخلی و بینالمللی خود را مدیون مذاکره و تعامل مستقیم با آمریکا بود که تا کنون دولت سیزدهم از چنین امتیازی محروم بوده یا اینکه در فکر کسب چنین پرستیژی نیست. دولت سید ابراهیم رئیسی نیز برای رهایی از حاشیههای کنونی و اتهاماتی مانند روسگرایی و چینگرایی باید از حق خود در مذاکره و تعامل مستقیم با آمریکا مشابه امتیاز دولت حسن روحانی بهرهبرداری کند.
ادامه مطلبدولت بایدن گاهی با خنثی بودن و گاهی نیز با چشم پوشی عمدی از اجرای تحریم های تحمیل شده بر ایران و سازمان های وابسته به آن در منطقه، ماموریت ایران را برای تقویت برنامه هسته ای و موشکی خود و اجرای مانورهای نظامی و افزایش مداخله در کشورهای عربی، تسهیل کرده است. به همین علت است که اکنون تهران وقت کشی می کند و عجله ای برای بازگشت به برجام ندارد.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: شمارش معکوس در مذاکرات وین برای ایجاد توافق به عدد پایان نزدیک شده است. نشانههای توافق را در اظهارات خوش بینانه همه طرفها میتوان سراغ گرفت.
ادامه مطلبجلال میرزایی در گفتوگو با دیپلماسی ایرانی تشریح کرد: همینکه رهبری در سخنان یکشنه جاری تیم مذاکره کننده را تشویق به ادامه گفت و گوها کرده و در بیانات خود چهارچوب، محدودیت و خط قرمز جدیدی را برای مذاکرات ترسیم نکردهاند، می تواند کمک شایانی به تیم مذاکره کننده ایران در وین بکند. چون این سخنان از یک طرف نشاندهنده اعتماد حاکمیت به تیم مذاکره کننده ایرانی است و از طرف دیگر دست تیم مذاکره کننده برای رسیدن به یک توافق را باز می گذارد. حال اینکه در آینده تا چه اندازه می توان شاهد انجام مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا بود بیشتر بستگی به فضای مذاکرت، میزان پشیرفت گفت وگوهای وین و عملکرد واشنگتن دارد. فعلا که تهران پالس مثبت خود را فرستاده است و در عین حال هم فضای کنونی وین مثبت ارزیابی می شود.
ادامه مطلبحشمت الله فلاحت پیشه در گفت و گویی با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که در شرایط فعلی جمهوری اسلامی به جای اعتماد به کشوری مانند روسیه در مذاکرات و اجازه جولان به فردی مانند اولیانوف باید مذاکرات مستقیم با طرف اصلی برجام یعنی ایالات متحده را در دستور کار قرار دهد تا اجازه سوء استفاده و موج سواری از همه کشورها به خصوص روسیه گرفته شود و در عین حال بازیگر دیگری به مذاکرات اضافه نشود.
ادامه مطلبایران حتی در زمان جنگ عراق بر ارزشهای خود پایبند ماند، حال آنکه آمریکا اینگونه نبوده است. من باور دارم که ایران در پی تولید سلاح هستهای نیست.
ادامه مطلبمحمد هاشم اشجع زاده، سفیر جمهوری اسلامی ایران در سریلانکا در گفت و گویی با دیپلماسی ایرانی تشریح کرد که ما تا به اکنون تهاتری با سریلانکا نداشتیم و سند تفاهم مشترک با کلمبو هم به معنای تا تهاتر نیست، بلکه سعی شده است که بدهی ۹ ساله سریلانکا به ما از طریق صادرات چای به ایران پرداخت شود. اگر ما این کار را نمی کردیم یقین بدانید سریلانکا تا مدت ها تلاشی برای پرداخت این بدهی ۲۵۱ میلیون دلاری به ایران نداشت. واقعاً نفس و اساس این سند تفاهم بر این است که در شرایط کنونی کشور، هم از خروج ارز از کشور جلوگیری کنیم، هم طلب خود را از کشوری مانند سریلانکا وصول کنیم و هم در مقابلش کالایی مانند چای که مورد نیاز ایران است به کشور وارد شود.
ادامه مطلبصادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر میرسد تا زمانی که تهران و واشنگتن رودررو مذاکره نکنند، اروپا، چین و روسیه هیچ کدام گره گشای مشکلات فیمابین و عدیده ایران و آمریکا نخواهند بود.
ادامه مطلبعبدالرضا فرجی راد در گفتوگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که قطعاً زمانی که یک دولت جدید با نگاه سیاسی تازه روی کار می آید نمی توان تصور کرد و یا از دولت جدید خواست که تیم مذاکره کننده ای مطابق و مشابه با دولت قبلی که در تضاد با آن قرار دارد را به وین بفرستد، چون نتیجه مستقیم و فوری این اقدام آن است که شاهد دو دستگی و تشتت آراء بین دولت و تیم مذاکره کننده خواهیم بود و نهایتا یک صدای واحد از تهران در خصوص مذاکرات شنیده نمی شود، در نهایت هم اگر شکستی روی دهد هر کدام دیگر را مقصر می داند. پس منطقی نیست و عقلانی هم نیست که دولتی مانند رئیسی روی کار بیاید، اما تیم مذاکره کننده ای مانند دولت روحانی شامل ظریف، عراقچی، روانچی و هر کس دیگری مذاکرات را پی بگیرد. ضمن اینکه سنت سیاسی در داخل ایران و هر کشوری نشان می دهد با تغییر دولتها بیشتر ارگان ها، نهادها، سازمان ها مطابق با نگاه و خواست دولت جدید تغییر پیدا می کند تا یک همگِنی سیاسی و وحدت رویه شکل بگیرد. این مسئله خصوصاً در حوزه امنیتی و سیاستخارجی نمود بیشتری پیدا میکند.
ادامه مطلبامروز برای اسراییل هیچ گزینه خوبی به جز گزینه های بد باقی نمانده است. این پیامد سیاست شکست خورده بنیامین نتانیاهو و دونالد ترامپ است که با تصوراتی نادرست شکل گرفت و در چارچوب آن، اسرائیل دست به خرابکاری هایی زد که به جای تاخیر در برنامه هسته ای ایران به آن سرعت داد.
ادامه مطلبدر وضعیت کنونی، چشم امید به هیئت نمایندگی چین برای شکستن بن بست در گفت وگوها دوخته شده است چون پکن می تواند برای نجات توافق هسته ای نقش میانجی صلح و سازش را بازی کند. وانگ کوآن، نماینده چین در گفت وگوهای هسته ای در وین می گوید، سه هفته گفت وگوهای فشرده به توافق مهمی درباره دو سند انجامیده است که می توانند سنگ بنای گفت وگوهای آتی و بازیابی برجام شوند.
ادامه مطلبتوانمندی های ایران برای تحقق "بازدارندگی" و جلوگیری از بروز جنگ کافی است تا دو طرف تنها به جنگ روانی و رسانه ای و برخی عملیات خرابکاری بسنده کنند که مانع توسعه توانمندی های هسته ای ایران نخواهد شد. انتظار می رود که آماده سازی ها و ارعاب رسانه ای طی روزهای آینده افزایش یابد تا نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل اعتراض شدید خود را به توافق هسته ای نشان دهد، توافقی که واشنگتن بر تل آویو تحمیل خواهد کرد.
ادامه مطلبعلی امیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: معمولا در اکثر معاهدات بین المللی برای حسن اجرای مفاد این معاهدات توسط کشورهای متعاهد و یا حل و فصل اختلافات بعدی، شرط پذیرش قضاوت اجباری دیوان دادگستری درج می شود. اما مشکل اینجاست که برجام یک معاهده نیست. اما برای این مشکل راه حل وجود دارد.
ادامه مطلبسید وحید کریمی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که وقتی ما با بازیگر خطرناکی مانند انگلستان در کنار اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس مواجهیم که سعی میکنند با تصاعد تنش بین تهران و واشنگتن منافع خود را تامین کنند، ضرورت مذاکره مستقیم بین ایران و آمریکا اکنون بیش از هر زمان دیگری حس می شود.
ادامه مطلبمحمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در شرایط کنونی شاید مفیدترین اقدام و کاری ترین پاتک به تلاشهای اسرائیل، جدیت ایران در به ثمر رسیدن گفت و گوها با عربستان است که تاکنون چهار دور آن با میانجی گری و به میزبانی عراق برگزار شده است. اگر جمهوری اسلامی ایران مایل است آرمان فلسطین همچنان نخستین دغدغه کشورهای اسلامی باشد، کشورهای عرب همسایه روابط خود را با اسرائیل توسعه ندهند و در نتیجه پای این رژیم توسعه طلب به حیاط خلوت های ایران بار نشود؛ کاربردی ترین راه رفع اختلافات و از سر گیری روابط با عربستان و تقویت وحدت و یکدستی در جهان اسلام است. بنابراین پیشنهاد می شود در کنار مذاکرات هسته ای، مذاکره جدی و بی وقفه با عربستان نیز به اولویت اساسی دستگاه سیاست خارجی کشور تبدیل شود.
ادامه مطلبیوسف مولایی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تشریح کرد که قطعنامه ۲۲۳۱ آن امتیازاتی را که برای طرف های برجامی در نظر گرفته به ایران نداده است. لذا بالانس قدرت در قطعنامه ۲۲۳۱ قطعاً به سود جمهوری اسلامی ایران نیست. پس به رغم آن که جمهوری اسلامی در قطعنامه ۲۲۳۱ شاهد تضییع حق خود است باید خویشتنداری لازم را به خرج بدهد و اقدامی برای لغو فاحش این قطعنامه انجام ندهد.
ادامه مطلبسید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بازیگران حوزه خلیج فارس با تعامل دیپلماتیک خود با ایران نقش پلیس خوب را بازی کردند و اسرائیل با اشاره به اقدامات نظامی، همان پلیس بد را ایفا میکند. در نهایت، این پویاییهای منطقهای شاید حتی در کمک به واشنگتن برای دستیابی به هدف مورد نظر یعنی بازگشت ایران به مذاکرات هستهای با خواستههای کمتر حداکثری مؤثرتر بود.
ادامه مطلبهر چه برنامه هسته ای ایران بدون پرداخت هزینه ای بیشتر پیش برود، وسوسه برای عدم بازگشت به توافق ۲۰۱۵ بیشتر می شود.
ادامه مطلباحمد بخشایش اردستانی در گفتوگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که تنها راه پایان دادن به تهدیدهای اسرائیل و همچنین فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم ها داشتن بمب اتم است.
ادامه مطلب