دولت بایدن سعی کرده برای قانع کردن جمهوری اسلامی به بازگشت به مذاکرات درباره احیای توافق هسته ای ۲۰۱۵ شاخه زیتون را به ایران تقدیم کند. مقامات ایران خیلی سریع آشکار ساختند که این کار آسان نخواهد بود.
ادامه مطلب
توافق هسته ای ایران دولت دونالد ترامپ را دوام آورد و اکنون امکان پیوستن دولت جدید جو بایدن به آن وجود دارد؛ اما این بدان معنا نیست که می توان به وضعیت پیش از خروج واشنگتن از توافق بازگشت. سال ها تحریم و قلدری نه تنها به موضع گیری شدیدتر پایتخت های سراسر جهان در برابر واشنگتن انجامیده، بلکه حقایقی را آشکار ساخته که باید با دیپلماسی فزاینده حل و فصل شوند که یعنی به رغم آنکه اروپایی ها و ایالات متحده بر سر اصول دستیابی به یک توافق دیگر با ایران اتفاق نظر دارند، اما هنوز مجبور به چانه زنی در مورد چگونگی انجام این کار هستند.
ادامه مطلب
به نظر می رسد دولت جو بایدن بازگشت به برجام را به یکی از اولویت ها در سیاست خارجی خود تبدیل کرده است؛ توافق جامعی که در ژوئیه ۲۰۱۵ بین ایران، ایالات متحده، روسیه، بریتانیا، چین، فرانسه و آلمان منعقد و هدف از آن محدود کردن غنی سازی اورانیوم توسط ایران بود و البته توافقی که دونالد ترامپ در کارزار «اعمال فشار حداکثری» در ماه مه ۲۰۱۸ ایالات متحده را از آن خارج کرد.
ادامه مطلب
توانایی های ایران منطقه را دگرگون خواهد کرد، و اسرائیل چاره ای جز همزیستی هسته ای با ایران را نخواهد داشت، این در نتیجه ایجاد بازدارندگی متقابل و اطمینان از ویرانی تمام عیار، میان دو طرف محقق خواهد شد. این معادله نوعی ثبات در منطقه را به همراه خواهد داشت و جایگاه سیاسی نظامی و نفوذ ایران را افزایش خواهد داد، زیرا ایران از برخورد محترمانه همراه با لطافت جهان، در برابر کره شمالی به دلیل برخورداری از کلاهک های هسته ای و موشک های بالستیک، درس گرفته است.
ادامه مطلب
علی عیدی پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در شطرنج حالتی به نام «زوگزوانگ» ZUGZWANG وجود دارد که به آن «حرکت اکراهی» هم گفته می شود. این حالت زمانی است که نوبت حرکت بازیکن فرا می رسد و مجبور است که حرکت کند اما حرکت خوبی برای انجام دادن ندارد، یعنی با هر حرکتی وضعیت او از قبل بدتر می شود و به دردسر می افتد. به همین دلیل بازیکن دوست ندارد حرکت کند چون قطعا یکی از مهره هایش را از دست خواهد داد. از طرف دیگر طبق قوانین بازی، بازیکن نمی تواند حرکت نکند، بنابراین تنها راه خروج این است که بازیکن بنا به خواست خود یکی از مهره هایش را فدا کند تا شاید بتواند بازی را از این حالت خارج کند. البته خارج شدن یا بدتر شدن وضعیت بازی، کاملا به هنر بازیکن در بازی بستگی دارد. از این منظر می توان گفت که «بازی هسته ای» ایران به حالت آچمزی کشیده شده و ایران باید از طریق «بازی زوگزوانگ»، حرکتی انجام دهد تا از آچمزی خارج شود. بدین معنی که باید مهره ای را فدا کند تا بتواند مهره های دیگر را نجات دهد.
ادامه مطلب
علی سلیمانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بعید به نظر می رسد مجموعه اروپا و امریکا؛ قصد عدم تاثیرگذاری بر انتخابات را نداشته باشند و "توافقی صادقانه" با دولتی را که سه ماه به پایان عمر خود وقت دارد را داشته باشند مگر، امتیازهای خوبی کسب کنند. اگر توپ در زمین ایران است؛ بگذاریم دولت ۱۴۰۰ شوت بزند؛ عجله نکنیم.
ادامه مطلب
مجید خورشیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توافق میان جمهوری اسلامی ایران و شش کشور که در ادامه با بدعهدی و کژرفتاری ایالات متحده به پنج کشور تبدیل شدند، برای پایان دادن به تضییعاتی بود که به واسطه تحریم های مربوط به برنامه هسته ای بر کشور وارد شده بود. از آفاتی که در همان روزهای نخستین طلوع برجام از سوی برخی صاحب نظران عنوان می شد، این معنا بود که در اذهان چنین باوری پدید آید که چرخ اقتصاد ما به سامان و قاعده بوده و تنها تحریم های هسته ای حرکتش را کند یا آهسته کرده است و با وقوع توافق و امضای برجام همه گیر و گرفت ها رفع و اقتصاد چابک و پویا می شود. این در حالی بود که اقتصاد ایران برای سال ها از تک محصولی بودن و وابستگی به ارز حاصل از خام فروشی در کنار تورم و بیکاری رنج می برد و در بازه هایی بسته به وفور درآمدهای نفتی و نحوه بازتوزیع آن در جامعه گشایش یا تنگی بیشتری را متحمل می شد. اما قفل تحریم های هسته ای تنها همان روند پیشین اقتصاد متورم و نفتی کشور را دچار مشکل و رکود می کرد و توافق و گشایش تنها برای بازگشت به شرایط قبل بود و نوعی صیانت از امر "ممکن" و نه امر "مطلوب".
ادامه مطلب
صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بی شک توافق با مدیرکل آژانس نتیجه نرمشی غیراعلامی است که در صورت فراهم شدن زمینه ها نقطه آغاز برای خروج از بن بستی خواهد بود که رهایی از آن عامل ورود قدرتمند ایران به معادلات نه بر اساس رویا بلکه بر مبنای ظرفیت خواهد شد.
ادامه مطلب
سید جلال ساداتیان در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که مجلس با اعتراض به توافق سازمان انرژی اتمی با اژانس به دنبال یک بازی سیاسی است تا از یک طرف مانع از احیای برجام در آستانه انتخابات شود و بدین صورت اعتبار سیاسی آن به جریان رقیب نرسد و هم این که با این تلاش ها تنش های دیپلماتیک و حقوقی برجامی برای دولت حسن روحانی پررنگ‌تر شود، بدون آنکه مجلس و جریان حامی آن مقصر این شرایط شناخته شود.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره می نویسد: درخواست اعتراضی مجلس در جلسه دوشنبه که در کمتر یک دقیقه به رأی گذاشته و تصویب شد؛ بدون حضور نماینده‌ای از سوی دولت در این جلسه و به‌رغم اعلام رسمی سخنگویان شورای‌عالی امنیت ملی و سازمان انرژی هسته‌ای درباره ماهیت و شکل توافق انجام گرفت. سکوت دولت تا آخرین ساعات بعدازظهر دوشنبه (۴ اسفند ۹۹) از دو حال خارج نیست؛ امضای این توافق نمی‌توانسته بیرون از حوزه اختیاراتی که نظام سیاسی به دولت واگذار کرده، باشد و یا دولت در برابر اعتراض سنگین مجلسیان پاسخ روشن ندارد.
ادامه مطلب
محمدصادق کوشکی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که توافق یکشنبه سازمان انرژی اتمی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نه تنها نادیده گرفتن مصوبه مجلس یازدهم موسوم به اقدام راهبردی برای لغو تحریم است، بلکه زیر پا گذاشتن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است.
ادامه مطلب
در رابطه با سیاست رئیس جمهوری جو بایدن در قبال ایران یک مشکل بزرگ وجود دارد و دلیل آن روشن نیست. تا زمانی که بایدن مسیر خود را اصلاح نکند، خطر از دست رفتن توافق و بازگشت دو کشور به مسیر درگیری در میانه بحران های داخلی متعدد آمریکا وجود خواهد داشت.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است اقدامی که در چارچوب توافق میان سازمان انرژی اتمی با آژانس صورت گرفت می‌تواند بهترین سناریو و یک گام مرضی الطرفین برای مدیریت شرایط باشد.
ادامه مطلب
توافق هسته ای ایران دولت دونالد ترامپ را دوام آورد و اکنون امکان پیوستن دولت جدید جو بایدن به آن وجود دارد؛ اما این بدان معنا نیست که می توان به وضعیت پیش از خروج واشنگتن از توافق بازگشت. سال ها تحریم و قلدری نه تنها به موضع گیری شدیدتر پایتخت های سراسر جهان در برابر واشنگتن انجامیده، بلکه حقایقی را آشکار ساخته که باید با دیپلماسی فزاینده حل و فصل شوند که یعنی به رغم آنکه اروپایی ها و ایالات متحده بر سر اصول دستیابی به یک توافق دیگر با ایران اتفاق نظر دارند، اما هنوز مجبور به چانه زنی در مورد چگونگی انجام این کار هستند.
ادامه مطلب
احد رضایان قیه باشی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که اگر اقدامات و واکنش‌های مناسب در برابر تحرکات دولت بایدن شکل بگیرد می‌تواند یک فضای مثبت دیپلماتیک را به وجود آورد و این فضای مثبت حداقلی، امیدی را در جامعه پدید می آورد که می تواند باعث تعدیل برخی از چالش ها، مشکلات و بحران ها شود. ما نباید به واسطه پافشاری بر برخی مسائل، ولو آن که حق با ایران است خود را از فرصت های پیش رو محروم کنیم.
ادامه مطلب
پرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آمریکا به دلیل مشکلات داخلی و اختلافات اساسی با چین، خاورمیانه‌ای پر تنش را نمی‌خواهد؛ بنابراین برای فرار از تنش راهی، چون احیای برجام و بازگشت به این قرارداد نخواهد داشت. اما دولت بایدن سعی دارد با کمترین هزینه بازگردد و در این بین هم پیمایان منطقه‌ای خود از جمله اسرائیل را راضی نگه دارد.
ادامه مطلب
برجام نتیجه تلاش و همراهی همه طرف های پای میز مذاکره بود و در این میان، تمایل اتحادیه اروپا به اقدام برای کشاندن همه بازیگران مربوطه پای میز مذاکره و نگه داشتن آنها در آنجا اهمیت زیادی داشت. به علاوه، اصرار اروپا بر یک راه حل چندجانبه اهمیت سازش مبتنی بر مذاکره را بالا برد. سرانجام، مذاکره کنندگان به «چند بخش کردن» مساله تصمیم گرفتند و بر منافع مشترک در رابطه با برنامه هسته ای ایران و نادیده گرفتن اختلافات بر سر سایر موضوعات غیر قابل سازش، متمرکز شدند. با این حال، این رویکرد باعث نارضایتی شماری از کشورهای خاورمیانه شد چون نگران بودند که به رسمیت شناخته شدن برنامه هسته ای و مزیت مالی برجام به ترغیب ایران در گسترش فعالیت های منطقه ای بیانجامد.
ادامه مطلب
دولت جدید جو بایدن با دو اولویت در سیاست خارجی مواجه است. در افغانستان، به نظر می رسد رئیس جمهوری قصد دارد نیروها را تا بعدتر از مهلت خروج در ماه مه طبق مذاکرات سال گذشته، نگه دارد. به طور همزمان، بایدن در تلاش است تا توافق هسته ای ایران را احیا کند؛ هدفی که به دنبال تصمیم ایران برای غنی سازی اورانیوم در سطح پیش از توافق و مهلت ۲۱ فوریه برای حذف تحریم ها، فوریت بیشتری یافته است.
ادامه مطلب
چهار سال ریاست جمهوری دونالد ترامپ پایان یافته و خبر خوب این است که توافق هسته ای ۲۰۱۵ ایران هنوز پابرجاست؛ البته این تنها یک توصیف عمومی است و وضعیت کلی توافق را شامل نمی شود. اکنون، ریاست جمهوری جو بایدن می تواند این امکان را برای ایالات متحده فراهم آورد تا بر اساس چارچوب موجود توافق هسته ای چه از طریق رویکرد «بیشتر در برابر بیشتر» و چه از طریق رویکرد «کمتر در برابر کمتر» به جای ایجاد یک توافق جدید یا نوعی برجام۲، عمل کند. برای اروپایی ها، این شرایط به معنای از سرگیری نقش آنها به عنوان یک واسطه سازنده بین واشنگتن و تهران است.
ادامه مطلب
عبدالرضا فرجی راد در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که بعید به نظر می رسد امروز جو بایدن در سخنانی به طور رسمی، صریح و شفاف از بازگشت آمریکا به برجام سخن بگوید. همانگونه که قبلا هم اشاره کردم احتمالاً جو بایدن در جریان سخنرانی امروز خود به برخی نکات در خصوص توافق هسته‌ای اشاره خواهد کرد؛ نکاتی که قطعا مثبت ارزیابی خواهد شد.
ادامه مطلب
حشمت الله فلاحت پیشه در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که بعید است بایدن امروز جمعه به برجام بازگردد، معتقد است که سفر فردا شنبه آقای گروسی به ایران هیچگونه اثر سیاسی و دیپلماتیک ندارد و بیشتر می توان گفت که آقای گروسی برای کسب اطلاع از نحوه اقدامات ایران در خصوص توقف پروتکل الحاقی، ارزیابی تبعات فنی آن و تاثیرش بر تداوم نظارت های آژانس به ایران سفر می‌کند.
ادامه مطلب
چند روز پس از آنکه آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، گفت که ایران شاید تنها چند هفته با دستیابی به مواد شکاف پذیر کافی برای ساخت بمب هسته ای فاصله داشته باشد، اسرائیل در ارزیابی اطلاعاتی سالانه پیش بینی کاملا متفاوتی ارائه داد. براساس گزارشی که توسط اداره اطلاعات نظامی اسرائیل جمع آوری شده، زمان شکست ایران حداقل دو سال است. ژنرال تامیر هایمن، رئیس اطلاعات نظامی اسرائیل، ۹ فوریه به خبرنگاران گفت ایران از لحظه ای که تصمیم به غنی سازی اورانیوم تا سطح ۹۰ درصد بگیرد تا زمان ساخت بمب دو سال فاصله خواهد داشت. منظور اسرائیل را به سادگی می شود دریافت: نیازی به بازگشت به توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ نیست.
ادامه مطلب
بر اساس نتایج یک نظرسنجی جدید از کارشناسان خاورمیانه، جو بایدن باید پیش از مطرح کردن مذاکرات درباره هر مساله دیگری با ایران باید به توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ بازگردد. در نظرسنجی «بارومتر محقق خاورمیانه» ۶۷ درصد از پاسخ دهندگان گفتند که تنها استراتژی در سیاست خارجی که به احتمال زیاد می تواند «نتایج مطلوبی» برای ایالات متحده در پی داشته باشد این است که بایدن «بلافاصله» و پیش از هر گونه مذاکره ای درباره هر مساله ای با ایران به برنامه جامع اقدام مشترک فعلی (برجام) بازگردد. ۷۵ درصد از کارشناسان شرکت کننده در نظرسنجی هم گفتند بازگشت ایالات متحده به این توافق احتمال دستیابی ایران به سلاح هسته ای را طی یک دهه آینده کاهش می دهد.
ادامه مطلب
چند سال پیش که مذاکرات بر سر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) یا همان توافق هسته ای ایران در جریان بود، چنان مخالفتی با آن وجود داشت که حتی در یک برهه زمانی برخی از سناتورهای آمریکایی مخالف آشکارا سعی کردند با ارسال نامه ای به سران ایران در گفت و گوها اختلال ایجاد کنند. اکنون که دولت جدید ایالات متحده از آمادگی بازگرداندن این کشور به توافق سخن گفته، مخالفت ها مجددا آغاز شده اند. بیشتر مخالفان همان آدم های قبلی هستند که همان مباحث قبلی را مطرح می کنند. بسیاری از همان افراد در حال بیان بسیاری از استدلال های مشابه هستند. این در حالی است که از آخرین مرتبه ای که آنها اظهارنظر کرده اند، زمان زیادی گذشته و دو دولت با دو سیاست گذاری کاملا متفاوت فعالیت کرده و اطلاعات قابل استنادی را درباره این موضوع فراهم آورده اند که کدام رویکرد جواب می دهد و کدام نه.
ادامه مطلب
ادامه مطلب
مری لوئیز کلی، خبرنگار «ان.پی.آر»، با تونی بلینکن، وزیر امور خارجه دولت جدید آمریکا، درباره اهداف سیاست خارجی در دوران جو بایدن و برنامه رئیس جمهوری جدید برای شکل دادن به جایگاه آمریکا در صحنه جهانی گفت و گو کرده است که در ادامه خلاصه ای از آن را می خوانید:
ادامه مطلب
آنها بر سر بازگشت به توافق هسته ای با استفاده از چشم انداز رفع تحریم ها گفت وگو می کنند تا ایران هم به پایبندی به برجام بازگردد. همچنین از فرایند صلح در یمن که اکنون آمریکا صراحتا می گوید که تنها راه پایان جنگ است، برای یافتن زمینه مشترکی میان عربستان سعودی و ایران با هدف پایان دادن به منازعه در سطح منطقه، استفاده می شود.
ادامه مطلب
احمد نقیب زاده در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که تنش ایران و ایالات متحده آمریکا به نقطه ای رسیده است که تنها با گفت وگو و مذاکره مستقیم قابل حل و فصل است، بر این باور است در دوران دونالد ترامپ تحولاتی شکل گرفت که تنش تهران و واشنگتن را به یک نقطه بسیار عمیق رسانده است. به هر حال خروج ایالات متحده آمریکا از برجام، احیای تحریم‌ها و اعمال سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی ایران، آن هم در دوره ای که کشور با تبعات اقتصادی و بهداشتی ناشی از شیوع کرونا دست به گریبان بود سبب شده است که اکنون گسل بسیار جدی بین ایران و ایالات متحده آمریکا شکل بگیرد که با تلاش های میانجی گرایانه قطر یا هر کشور دیگری قابل پرشدن نیست.
ادامه مطلب
یکی از بزرگ ترین اشتباهات دونالد جِی. ترامپ در زمان ریاست جمهوری، خروج او از توافق بین المللی سال ۲۰۱۵ بود که در آن ایران محدودیت های قابل توجهی در برنامه هسته ای خود را پذیرفته است؛ محدودیت هایی که برای جلوگیری از دسترسی این کشور به سلاح هسته ای طراحی شده اند. تصمیم به خروج تز توافق هسته ای در سال ۲۰۱۸ و اعمال مجدد تحریم های اقتصادی آنطوری که رئیس جمهوری پیشین امیدوار بود ایران را به پذیرش محدودیت های شدیدتر ترغیب نکرد و در مقابل، بهانه ای برای عقب نشینی جمهوری اسلامی از تعهدات هسته ای شد.
ادامه مطلب
احمد بخشایش اردستانی در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته تا زمانی که ایران به بمب هسته‌ای دست پیدا نکند مشکلات پرونده هسته ای ادامه پیدا خواهد کرد، بر این باور است که برلین، پاریس و لندن برای همراهی و کمک بیشتر به ایالات متحده آمریکا در دوره جو بایدن سعی می‌کنند با جریان سازی های سیاسی، رسانه‌ای و دیپلماتیک فشار بیشتری به ایران در خصوص فعالیت‌های هسته‌ای وارد کنند تا این ایران باشد که در گام اول مجبور به بازگشت از تمام اقدامات کاهش تعهدات برجامی شود.
ادامه مطلب