پس از آشکار شدن توافق پاشینیان و علیف نمایان شد

روسیه زدایی از قفقاز به درخواست غرب

۰۶ خرداد ۱۴۰۲ | ۱۶:۰۰ کد : ۲۰۱۹۶۶۹ اخبار اصلی آسیا و آفریقا
امید آزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روسیه در حال تبدیل شدن به یک بازنده در قفقاز جنوبی است و رویه سردرگم، ضمخت و متکبرانه روسها باعث شده ایران نیز در این منطقه شرایط دشواری داشته باشد و ترکیه، صهیونیست ها و ناتو روز به روز پروژه روسیه زدایی از قفقاز را با قدرت بیشتری پی بگیرند.
روسیه زدایی از قفقاز به درخواست غرب

نویسنده: دکتر امید آزاد

دیپلماسی ایرانی: رفتار پنج شنبه گذشته نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان و الهام علیف، رئیس جمهوری آذربایجان در حضور ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه نوعی تقسیم کار برای به شکست کشاندن تلاش روسیه برای میانجیگری و انتقال قطعی محوریت مذاکرات صلح قفقاز به اتحادیه اروپا و تحت نظر غرب است. چنانچه سفیر باکو در فرانسه پس از شکست این نشست از احتمال امضای توافق صلح میان دو کشور در مولداوی خبر داده است. دو طرف با پاسکاری کلامی در برابر چشمان رئیس جمهوری روسیه، شرایط را متشنج و کاری کردند که نشست سه جانبه با روس ها تنها ۲۰ دقیقه دوام آورد و تفاهم خاصی هم صورت نگیرد.

در این مورد نکات زیر قابل ذکر است که باید مورد توجه دقیق دستگاه سیاست خارجی ایران قرار بگیرد:

۱. وزیر دفاع ارمنستان به عنوان بخشی از روند خروج این کشور از سازمان پیمان امنیت دسته جمعی (یا تعلیق عضویت در این سازمان)، به نشست وزرای دفاع کشورهای عضو آن نرفت. این عدم حضور کاملا معنادار است.

۲. طبق اخباری که از قبل اعلام شده بود، در نتیجه دیدار سه جانبه پوتین – پاشینیان – علیف قرار بود دو بیانیه سه جانبه جدید تصویب شود که این اتفاق نیفتاد. آنها تنها بر سر یک نشست کم اهمیت معاونان نخست وزیر سه کشور به توافق رسیدند و گفته شد «در صورت لزوم این نوع دیدارها ادامه خواهد یافت.»

۳. در نتیجه این درگیری لفظی مشروعیت بخشیدن به تعلق قره باغ یا آرتساخ به باکو مجددا مورد تاکید قرار گرفت.

۴. طرفین زمینه احساسی و عاطفی لازم برای شکست نشست سه جانبه را ایجاد و تلاش کردند افکار عمومی را در باکو و ایروان با خود همراه کنند.

۵. به تازگی آشکار شده که در اکتبر ۲۰۲۲، آرتساخ در جریان مذاکرات پراگ توسط پاشینیان، قلمروی علیف دانسته شده بود و پس از آن کریدور لاچین هم عملا به باکو تقدیم شد. دیشب به صراحت پوتین توسط پاشینیان متهم شد و او گفت تقصیر روسیه است که اکنون کریدور توسط نیروهای حافظ صلح روسیه کنترل نمی شود. با این مشروعیت زدایی از روسیه در برابر چشم رسانه ها که ناشی از رنجش ارمنستان از این کشور در ماه های اخیر است، پوتین کار بسیار دشواری برای حفظ نفوذ روسیه در قفقاز جنوبی دارد و باید منتظر ماند با این نقش آفرینی غیرخلاقانه روسیه در قفقاز این کشور باز هم در برابر ناتو و غرب فرصت ها را واگذار کند.

۶. پس از پاسکاری کلامی با علیف، نیکول پاشینیان ادعای «حمایت روسیه از کریدور جعلی زنگزور» را بیان کرد و پس از آن بلافاصله حساب های کاربری حامی پاشینیان در شبکه های اجتماعی جنجال گسترده ای بر سر این موضوع به راه انداختند و آشکارا نوشتند «کریدور زنگزور» پروژه پوتین است، ولی مقابله با این کریدور برای پاشینیان خط قرمز است. این اقدام نیز با هدف تخریب وجهه پوتین در بین ارامنه و ایرانیان انجام شد. حال آنکه با توجه به دسترسی بی دردسر روسیه به دریای سیاه از طریق بده بستان با اردوغان، روسیه به این مسیر زمینی پرچالش نیازی ندارد و تمرکز بر آن برای روسیه در صورت ناچاری و وخیم شدن شرایط صورت می گیرد. لذا هدف از این ادعا بازسازی وجهه پاشینیان در میان افکار عمومی کشورش و وارد کردن ضربه دیگری به نفوذ روسیه در قفقاز جنوبی بود. 

این موضع گیری پاشینیان در شرایطی انجام شد که داوود چاوش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، هفته قبل زنگزور را سرزمین کهن ترک ها توصیف کرده و از ایجاد مسیر ترکی در این منطقه حرف زده بود که خون شهدای ترک در آن به زمین ریخته، ولی نمایندگان دولت پاشینیان با وجود چنین ادعاهای ارضی آشکاری علیه ارمنستان، حتی یک کلمه در مورد این مواضع خصمانه ترکیه صحبت نکردند.

بنابراین می توان حدس زد مقامات ارمنستان انتخاب های ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک خود را در جهت "مشارکت استراتژیک با ترکیه" انجام داده اند.

نتیجه گیری 

پاشینیان که با فشار افکارعمومی مواجه است، در نشست سه جانبه تلاش کرد نشان دهد توانایی مقابله با علیف را دارد و با تحریک طرف روس به پاسخ محکم، از آن برای ایجاد یک جو ضد روسی تازه استفاده کرد.

روسیه در حال تبدیل شدن به یک بازنده در قفقاز جنوبی است و رویه سردرگم، ضمخت و متکبرانه روسها باعث شده ایران نیز در این منطقه شرایط دشواری داشته باشد و ترکیه، صهیونیست ها و ناتو روز به روز پروژه روسیه زدایی از قفقاز را با قدرت بیشتری پی بگیرند. 

ایران در این شرایط باید پیگیر منافع خود در قفقاز باشد و روسیه را متوجه عواقب سیاست غیرهوشمندانه خود در این منطقه بکند. قبلا استراتژیست هایی مانند شهید سردار سلیمانی داشتیم که با اقناع روسیه برای حضور در سوریه، ترکیه و ناتو را عقب راندند. اما تمام کننده ای که باید در قفقاز کار را به سرانجام برساند، هنوز ظهور نکرده است. هر لحظه غفلت و تعلل ایران در این زمینه، کشور را به خفگی ژئوپلتیک در قفقاز بیشتر نزدیک می کند.

کلید واژه ها: روسیه روسیه زدایی آذربایجان جمهوری آذربایجان قفقاز ارمنستان آذربایجان و ارمنستان جنگ آذربایجان و ارمنستان غرب ولادیمیر پوتین الهام علیف نیکول پاشینیان روسیه و آذربایجان ایران و روسیه و آذربایجان روسیه و ارمنستان ایران و روسیه و ارمنستان


( ۱۷ )

نظر شما :

انور پاشا ۰۶ خرداد ۱۴۰۲ | ۱۷:۱۳
نویسندگان ترک ستیز و بیمار دیپلماسی ایرانی لطفاً توضیح دهند که چرا هر روز یه مقاله علیه ما ترکها می نویسند در حالی که هم‌نژادان افغانی تبار آنها به مرزبانی ما حمله کرده و مرزبانان را می کشند اما حتی یک مقاله علیه فارسهای افغانی طالبان نمی نویسید ؟
کامران ۰۶ خرداد ۱۴۰۲ | ۱۹:۰۹
تحلیل معکوس ! از قضا پوتین با قطع کلام زیادی پاشینیان و یاداوری مسایل حیاتی برای ارمنستان باعث عدم اطاله گفتگوها در جریان جلسه عمومی شد ، و با تاکید و دیکته خود جلسه خصوصی ۳ رییس جمهور ۲۰ دقیقه بیشتر طول نکشید ، به نظر ورژن روس مذاکرات قویتر از ورژن بروکسل و واشنگتون است . تحلیلگری که متوجه نیاز روسیه به این کریدور جهت دسترسی زمینی به ایروان بدون نیاز به گرجستان غرب گرا نیست باید از اول مشقهای شبش را بنویسد!
یوسف ۰۶ خرداد ۱۴۰۲ | ۲۲:۲۷
به انور پاشا شما منافع ایران برات مهمتر یا ترکیه؟
محمد ۰۶ خرداد ۱۴۰۲ | ۲۲:۲۹
آقای انور پاشا ، چرا خودتان را با ترک های همسایه جمع می بندید ؟ چرا فکر می کنید که افغان ها هم نژاد فارسها هستند اما شما هم نژاد مردم فارس نیستید ؟ چطور به خودتان اجازه می دهید که خود را یک ایرانی بدانید و این حرفها را بزنید . هر کس که در این مملکت ، بحث ترک و فارس و عرب به راه بیاندازد خائن است . ایران کشوری است که هزاران سال میزبان اقوام مختلف بوده است و همه هم با افتخار خود را ایرانی می دانند و هیچ خودفروخته اجنبی و شیفته علی اف و اردوغانی نمی تواند این واقعیت را نادیده بگیرد(ای کاش فارسی نوشتن بلد نبودی)
علی ۰۷ خرداد ۱۴۰۲ | ۰۰:۰۷
یه نویسنده ضد ترک دیگه. بیان باکو به جای اذربایجان، ارتساخ به جای قره باغ،قلمرو علیف به جای خاک اذربایجان و...
علی ۰۷ خرداد ۱۴۰۲ | ۰۰:۱۳
این مقالات نه تنها از اعتبار اذربایجان چیزی کم نمیکنه بلکه باعث اتحاد بیشتر ترکها مخصوصا در ایران میشه.
باسماچی ۰۷ خرداد ۱۴۰۲ | ۱۰:۲۸
ارمنستان در نهایت، همکاری با ترکیه و آذربایجان را به همکاری با روسیه و ایران ترجیح خواهد دارد. ارمنستان مثل هر دولت دیگری هزینه و فایده ی انتخاب هایش را می سنجد و شریکش را انتخاب می کند. و واضح است که ترکیه و آذربایجان با دولت های نرمال و روابط عادی و مثبت با جهان و با اقتصادهای رو به رشد به مراتب انتخاب معقول تر از روسیه و ایران با انبوهی از مشکلات انباشته شده اند.
آذربایجانلی ۰۷ خرداد ۱۴۰۲ | ۱۱:۲۹
آیا نویسندگان محترم این سایت خبر دارند که ماهانه چندین سرباز جان برکف جوان ایرانی در مقابله با تروریست های کورد و بلوچ جان خود را از دست می دهند ولی در مرز زمینی ایران با جمهوری آذربایجان طی ده های اخیر حتی یک گلوله هم شلیک نشده است؟
ایرانی ۰۷ خرداد ۱۴۰۲ | ۱۵:۵۶
بارها به مسئولین درباره وضعیت قفقاز و توطئه های پانترکی صهیونیستی هشدار داده شد ولی مسئولین خودشان را به آن راه زدند و در شمال غرب ۱ هم عده ای که تریبون داشتند علم اسلام را مغرضانه بلند کرده و باکو را نماد اسلام نشان دادند. همان‌ها ولی بعد از اینکه علیف بر از بین برون مرز ایران و ارمنستان اصرار میکرد ساکت بودند و برخی شان این اقدام را هم به نفع ما تعبیر می‌کردند!!! درحالی که درد همه آنها تعصبات قومی قبیله ای بود نه منافع ملی ایران. باید همه این افراد و مسئولینی که اجازه جولان پانترکها را داده اند پاسخگو باشند. چه فرقی بین دزدی و اختلاس و خسارت زدن به کشور از راه کم کاری و همچنین ریاکاری است!؟
روزبه ۰۸ خرداد ۱۴۰۲ | ۰۹:۵۶
بهتر است که آقای امید آزاد را بعنوان سخنگوی آقای پاشینیان و حزب داشناک بشناسیم، ایشان از پیروزی و آزادسازی قره باغ (به قول مقام معظم رهبری خاک اسلام) لباس عزای خود را هنوز در نیاورده اند. ضمنا جناب آزاد از اسامی جعلی برای سرزمین های مسلمانان اجتناب کنید.کشور جعلی ارمنستان ، در خاک مقدس مسلمانان توسط روسیه و مسیونهای فرانسه بنا نهاده شده است.
کوروش ۰۹ خرداد ۱۴۰۲ | ۰۱:۳۳
چیزی که ما میبینیم این است که خطرناک تدرین گروه های تروریستی منطقه مثل داعش و النصره توسط تروریست‌های ترک و پانترک حمایت و ایجاد شدند. ضمنا فرقی بین یک گروه تروریستی و دولتی مثل ترکیه و باکو که از تروریسم حمایت و به همسایگانشان حمله می‌کنند و افتخارشان نسل کشی و غارت است وجود ندارد‌. چون صرفا آنها دولت هستند دلیلی ندارد که تروریست نباشند. الان طالبان هم دولت است و حمایت بخشی از جامعه افغانستان را هم دارد.
ARZ ۲۰ شهریور ۱۴۰۲ | ۰۲:۵۷
به‌جای تعصبات قومی و قبیله‌ای کمی مطالعه کنیم! مسئله قفقاز جنوبی و آرتساخ چندان چیز پیچیده‌ای نیست.