ترامپ با نتانیاهو مشکل شخصی دارد

نویسنده: اسکات ریتر (Scott Ritter)

دیپلماسی ایرانی: روابط ایالات متحده امریکا و اسرائیل در عین حالی که بسیار مستحکم است و به نظر ناگسستنی می‌نماید، پیچیده و پراغماض نیز هست. رابطه‌ای که از دوران جنگ سرد و رویارویی‌های دو قطب موسوم به غرب و شرق، آغاز شد و اکنون ابعاد فرهنگی، سیاسی و مذهبی عمیقی یافته است. با این حال، جنگ غزه از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به بعد، تنش‌هایی را در این اتحاد ، به‌ویژه در زمینه نحوه استفاده اسرائیل از زور، ایجاد کرده است.

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، با وجود حمایت آشکارش از اسرائیل، سیاست‌هایی را اتخاذ کرده که بعضاً در تضاد با رویکرد بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، است. در عین حال، او همچنان از نابودی حماس، حمایت کامل نظامی از اسرائیل و مقابله با نفوذ ایران سخن می‌گوید.

در دوره کارزار انتخاباتی سال ۲۰۲۴، ترامپ ضمن حفظ حمایت از اسرائیل، از مدیریت بیش از حد جنگ پرهیز کرد و همچنین در دستیابی دولت جو بایدن به توافق آتش‌بس با حماس نقش مهمی ایفا کرد، توافقی که بنیامین نتانیاهو با آن مخالف بود.

اکنون به نظر می‌رسد که ترامپ اختلافاتش با نتانیاهو را از حوزه سیاست فراتر برده و آن را به سطح شخصی کشانده است. نمونه‌ای از این اختلافات در انتشار ویدئویی در شبکه اجتماعی تروث Truth Social که تحت مالکیت ترامپ است، نمایان بود که در آن جفری سَکس، اقتصاددان دانشگاه کلمبیا، نتانیاهو را عامل اصلی کشاندن آمریکا به جنگ‌های خاورمیانه معرفی می‌کرد.

روابط شخصی پرتنش ترامپ و نتانیاهو به دوران پس از انتخابات سال ۲۰۲۰ بازمی‌گردد، زمانی که ترامپ از بایدن شکست خورد. بعد از آن انتخابات نتانیاهو بر خلاف انتظار ترامپ که در آن موقع رئیس جمهوری مستقر بود، پیروزی بایدن را تبریک گفت و این موضوع موجب رنجش ترامپ شد. همچنین در تماس تلفنی نتانیاهو با ترامپ بعد از پیروزی بایدن، نتانیاهو از همراهی با ترامپ در بیان عباراتی علیه بایدن خودداری کرد که بر رنجش ترامپ افزود. او همچنین نتانیاهو را بابت کنار کشیدن از ترور ژنرال قاسم سلیمانی در ژانویه ۲۰۲۰ سرزنش کرده است. او گفت نتانیاهو در لحظه آخر کنار کشید تا هیچ مسئولیتی را به گردن نگیرد.

با این حال، انتقاد ترامپ از نتانیاهو به معنای انتقاد از اسرائیل نیست. او همچنان حامی سرسخت اسرائیل است، مجوز انتقال گسترده تسلیحات به این کشور را صادر کرده و از عملیات نظامی آن در غزه، لبنان و سوریه حمایت کرده است. همچنین در سفری که نتانیاهو بلافاصله بعد از انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری امریکا به واشینگتن انجام داد، رئیس‌جمهوری منتخب از او استقبال گرمی کرد تا آنجا که نتانیاهو با شعف تفاهم خود با او را فراتر از انتظاراتش توصیف کرد.

با این حال به نظر می رسد که ترامپ در دو موضوع کلیدی، منافع ایالات متحده آمریکا را از اسرائیل جدا کرده است: مخالفت با حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای ایران و حمایت از توافق آتش‌بس با حوثی‌ها، توافقی که بدون هماهنگی با اسرائیل انجام شد و به نگرانی‌هایی در تل آویو دامن زد. توافقی که دقیقا در همان روزی به دست آمد که حوثی‌ها فرودگاه بین‌المللی بن گوریون را با موشک‌های بالستیک هدف قرار داده بودند.

از سوی دیگر ترامپ رویکرد دیگری را نیز دنبال می‌کند که در راستای منافع اسرائیل تعبیر می‌شود، و آن پیشبرد توافقات ابراهیم و عادی‌سازی روابط اسرائیل با کشورهای عربی، به‌ویژه عربستان سعودی، است. اما جنگ غزه و تلفات غیرنظامیان مانعی جدی برای تحقق این هدف ایجاد کرده است. مانعی که با همه اشتیاق ترامپ و نتانیاهو هنوز نتوانسته است نظر عربستان را نسبت به شرایط موجود برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل هموار کند.

ترامپ برای حفظ توازن میان حمایت از اسرائیل و اجتناب از درگیری‌های منطقه‌ای، انتقادات خود را به‌جای اسرائیل، متوجه نتانیاهو کرده است. ظاهرا این رویکرد بعد از سفر ترامپ به سه کشور عربی و خودداری از سفر به اسرائیل از موضع شخصی به موضعی صرفاً تجاری نیز شیفت کرده است.

منبع: انرژی اینتل / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱