چهل و ششمین بخش از سلسله یادداشت‌های جدید سرکیس نعوم
امارات اخوان و ایران را دشمنان نخست خود می داند!
ما در امارات دو دشمن داریم که اول «اخوان المسلمین» و «داعش» و «القاعده» و سایر گروه های مشابه آنهاست و دوم ایران.
ادامه مطلبترکیه
سیاست خارجی ایران و برخورد تمدن‌ها به کام ترکیه و اردوغان!
ترکیه، دولت عایق یا دولت آتش افروز نظام بین‌الملل؟
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کشور ترکیه که بنا بر نظریه "دولت عایق" باری بوزان می‌توانست به عنوان یک کشور عایق میان مجموعه‌های امنیتی و سیاسی منطقه‌ای عمل کند، کاهش اختلافات میان بازیگران متعدد به‌خصوص قدرت‌های بزرگ در آسیای جنوب غربی و شمال آفریقا را سبب شود، طی یک دهه اخیر به یک آتش‌افروز ستیزه‌جو در تمام مجموعه‌های امنیتی و سیاسی منطقه تبدیل شده و خود عامل اصلی بی‌نظمی و تنش‌آفرینی در نظام جهانی بوده است.
ادامه مطلب
طعم خوش منازعات برای دو رهبر
مکرون و اردوغان، دو رئیس جمهوری که از دشمنی با هم لذت می برند
ارسطو فدایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در این مدت از جنگ در سوریه و حضور نیروهای ترکیه در آن تا اختلافات دریایی در شرق مدیترانه و درگیری بین ارمنستان و آذربایجان بر سر بحث منطقه قره‌باغ همواره موضوعات مختلفی برای ایجاد منازعه بین رهبران این دو کشور وجود داشته است. اما در پس این اختلافات و دعواهای بین این دو کشور آن چیزی که جلب توجه می‌کند رضایت هر دو رهبر از این جدال‌های مختلف بین یکدیگر است. شاید این‌طور به نظر می‌آید که این اختلافات و جنگ‌ها برای هر دو آنها رویایی است و اردوغان و مکرون دشمن ایده آل خود را در یکدیگر پیدا کرده‌اند.
ادامه مطلب
ترکیه بازی را عوض می کند
تغییر جغرافیای سیاسی در «منطقه گسترده دریای سیاه»
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه در میان کشورهای حاشیه این دریا یعنی روسیه، رومانی، بلغارستان، اوکراین، گرجستان دارای موقعیت منحصر به فردی است زیرا دارای سواحل طولانی در بخش جنوبی این دریا بوده و همچنین با داشتن حق حاکمیت بر تنگه های بسفر و داردانل که عامل اتصال دریای سیاه و مدیترانه بوده، قادر است تا به آبهای اقیانوس اطلس و دیگر آبهای باز جهان دسترسی داشته باشد. این موقعیت جغرافیایی خاص به همراه بزرگترین اکتشاف گازی در تاریخ کشور ترکیه تاییدی قوی است بر ادعای اردوغان مبنی بر اینکه "دری از ثروتی بی نظیر به روی کشورش گشوده شده است".
ادامه مطلب
ناامنی در کنار مرزهای ایران، نتیجه ریختن تمام تخم مرغ های دیپلماسی در سبد برجام
اما و‌اگرهایی جدی در طرح وزارت امور خارجه برای اتمام مناقشه قره باغ
وحید جلال زاده در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که جمهوری اسلامی ایران هیچ گاه نتوانست از تحقق و پیگیری راهبرد بی‌طرفی فعال در قبال مناقشه قره باغ به یک امتیاز دیپلماتیک دست پیدا کند، پیرامون میزان موفقیت طرح ابتکاری وزارت امور خارجه برای ایجاد صلح در مناقشه قره باغ بر این باور است که طرح وزارت امور خارجه برای اتمام مناقشه قره باغ موفقیت آمیز نخواهد بود.
ادامه مطلب
چهل و دومین بخش از سلسله یادداشت‌های جدید سرکیس نعوم
منطقه به نظامی جایگزین سایکس - پیکو با توجه به دو قدرت ایران و ترکیه نیاز دارد
منطقه بعد از فروپاشی «سایکس – پیکو» که یک قرن و چند سال طول کشید به یک نظام منطقه ای جدید نیاز دارد. اگر بخواهیم واقع گرا باشیم لازم است این نظام همین الآن در کشورهایی که منطقه را نمایندگی می کنند اجرا شده است، به ویژه بعد از درگیری های دینی – طایفه ای – مذهبی که منطقه به آن دچار شد.
ادامه مطلب
جنگ قره باغ؛ تعارض ایده ئولوژیک یا جنگ منافع
ترکیه در جنگ آذربایجان و ارمنستان چه می کند؟
امیر سجادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جنگ فعلی میان آذربایجان و ارمنستان عرصه خوبی را برای راستی آزمایی دو دیدگاه مزبور فراهم کرده است. قرار گرفتن ترکیه، کشوری سنی مذهب با زمامدارانی دارای تمایلات اسلام سَلَفی و از جنس قرائت اخوان المسلمین در کنار آذربایجان، کشوری شیعی مذهب با رهبرانی به لحاظ فکری لائیک، گویاترین دلیل بر ابطال دیدگاه «سیاست بسط ایده ئولوژیک اسلام اخوانی» توسط زمامداران آنکارا است.
ادامه مطلب
از اصابت خمپاره به خاک ایران متاسفیم
نیکول پاشینیان: ترکیه درصدد احیای امپراطوری عثمانی است/استفاده از پهپادهای اسرائیلی از وجود عامل خارجی حکایت دارد
نیکول پاشینیان در این گفت وگو می گوید: به وضوح قابل مشاهده است که ترکیه دائم در تلاش است تا آتشبس برقرار نشود چون اهداف ترکیه بسیار گسترده است. مساله ترکیه نه فقط قره باغ بلکه حضور در منطقه قفقاز جنوبی است و من باید تاکید کنم این سیاست احیای امپراتوری است که ترکیه درصدد گسترش نفوذ خود به سمت شرق، شمال، جنوب و جنوب شرقی قره باغ است که این سیاست تاثیر مستقیمی بر همه کشورهای منطقه میگذارد و کشورها باید این واقعیت را در نظر بگیرند و موضع خود را در قبال این رویکرد مشخص کنند.
ادامه مطلب
قبض و بسط هژمونی ترکیه در آسیای جنوب غربی
ترکیه بمب گذار انتحاری روابط بین الملل
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از مؤلفه‌های اصلی تنش‌آفرینی و تقویت منازعات و تنش‌ها در این منطقه را می‌توان دولت ترکیه به ریاست رجب طیب اردوغان دانست که نقش یک بمبگذار انتحاری در روابط بین‌الملل آسیای جنوب غربی را دارد.
ادامه مطلب
آنچه پیدا و آنچه پنهان است
ناگفته های جنگ قره باغ
علی موسوی خلخالی می نویسد: ایران با وجود حمایتی که از آذربایجان در طول تمامی این سال ها داشته متعجب است چرا همچنان باکو حاضر نیست به تهران اعتماد کند! همچنین برای ایران قابل هضم نیست که چرا آذربایجان اصرار دارد اسرائیل را در کنار خود حفظ کند در حالی که نمی خواهد درک کند که این رژیم نیات حسنه ای ندارد!
ادامه مطلب
امنیت انرژی اروپایی ها مورد تهدید است
نگرانی عمیق اروپا از جنگ آذربایجان و ارمنستان
بهروز نامداری در یادداشتی می نویسد: هرچند کشورهای آذربایجان و ارمنستان پیش از این در دهه ۱۹۹۰ و سال ۲۰۱۶ با یکدیگر وارد جنگ تمام عیار بر سرمنطقه قرباغ شده اند اما آنچه جنگ کنونی بین دو کشور را از دو جنگ پیشین متمایز می کند وجود خطوط انتقال نفت و گاز در حاشیه محل درگیری بین دو کشور در منطقه تووز(Tovuz) است. تووز منطقه ای است که خطوط حیاتی انرژی صادراتی آذربایجان به اروپا در کریدوری تحت عنوان کریدور شرق – غرب یا ترانس – اوراسیا از آن عبور می کند. این خطوط شامل خط انتقال نفت باکو –تفلیس - جیهان (BTC) و خط لوله گاز قفقاز جنوبی(SCP) که تنها تامین کننده گاز خط لوله ترانس آناتولی یا TANAP است.
ادامه مطلب
رویکرد محتاطانه اتحادیه اروپا در اختلافات ارضی ترکیه و یونان
بروکسل از سرشاخ شدن با آنکارا گریزان است
محمود فاضلی در یادداشتی می نویسد: بورل معتقد است ما با یونان و قبرس یونانی‌نشین همبستگی داشته و در صورت عدم حصول پیشرفت در حل‌وفصل مسائل با ترکیه در این جلسات گزینه‌های زیادی بر روی میز خواهد بود. ما خواستار حمایت پارلمان اروپا از تلاش‌هایی که برای کاهش تنش با ترکیه صورت می‌گیرد، هستیم.
ادامه مطلب
سیاست های متناقضی که تفسیرهای گوناگون دارد
نقش پیچیده ترکیه در منطقه و جهان
محسن زاهدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در یک نگاه کلی به صحنه منطقه نقش ترکیه و تحرکاتش در منطقه کمی گیج کننده بنظر می رسد، داشتن ارتباط با رژیم صهیونیستی و حملات پر حرارت به امارات برای شروع همین روابط، خرید تجهیزات نظامی از روسیه و مذاکرات مداوم با آن کشور ونیز ایران در عین تداوم حمایت از داعش و دخالت در سوریه، تنش با یونان و اروپا و حفظ روابط قوی با آمریکا از جمله اجزای این نقش ظاهرا متناقض است.
ادامه مطلب
آنکارا همچنان مدافع حقوق فلسطینیان
جنس روابط ترکیه و اسرائیل با عادی سازی امارات و بحرین فرق دارد
ترکیه همواره تلاش کرده است که از روابط خود با اسرائیل برای تامین منافع فلسطینیان بهره برداری کند. در ۲۰ سال گذشته ترکیه هرگز از محکوم کردن علنی و رسمی اقدامات تجاوزکارانه اسرائیل باز ننشسته وهمواره اقدام علیه اسرائیل را در سطوح بین المللی خواستار شده است.
ادامه مطلب
بازتعریف اوراسیا از مثلث برمودا
قره باغ اردوغان
محمد مهدی بندرچی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه معتقد است که به طور طبیعی باید نقش مهمتری در تمام مناطق بازی کند و بنابراین جایگاه والاتری در صحنه عام بین المللی مطالبه نماید نه آن که در یک سطح حداقلی به عنوان سخنگوی ۲۵۰ میلیون ترک زبان بماند.
ادامه مطلب
آنکارا به چه دلیل همه جانبه وارد میدان شده است؟
دلایل و انگیزه های جدید ترکیه در حمایت بی سابقه از آذربایجان
ولی کالجی در یادداشتی می نویسد: روابط ترکیه و جمهوری آذربایجان که حیدرعلی اف همواره از آن با عنوان «یک ملت با دو کشور» یاد می کرد، به جز مقطع بسیار کوتاه امضای پروتکل عادی سازی مناسبات بین ارمنستان و ترکیه در سال ۲۰۰۹ از سطح بسیار بالایی برخوردار است. باکو و آنکارا همواره نخستین مقصد سفر خارجی رهبران دو کشور پس از پیروزی در انتخابات در سه دهه گذشته بوده است.
ادامه مطلب
بحران قره باغ، عوامل و راهکارها
چرا ترکیه در جنگ ارمنستان و آذربایجان بیگدار به آب زد؟!
محسن زاهدی موحد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دوری از بحران در عین اجتناب از انفعال و حفظ هوشیاری ضروری است و باید در مورد هر گونه تجاوز و نزدیکی نیروهای تروریستی به خاک ایران به همه طرف ها هشدار داد.
ادامه مطلب
«بی طرفی فعال مبتنی بر درگیر کردن سازمان های بین المللی»، بهترین استراتژی تهران در قبال تنش باکو - ایروان
آذری های داخل کشور در دام اردوغان پیرامون مناقشه قره باغ نیفتند
علیرضا محرابی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که آذری های داخل کشور در دام اردوغان پیرامون مناقشه قره باغ نیفتند، پیرامون موضع درست تهران در برابر مناقشه قره باغ بر این باور است که بهترین استراتژی جمهوری اسلامی ایران در قبال مناقشه قره باغ راهبرد «بی طرفی فعال مبتنی بر درگیر کردن سازمان های بین المللی» است. ذیل این سیاست، جمهوری اسلامی ایران در عین اینکه در قبال مناقشه قره باغ، هم در برابر ارمنستان و هم در قبال جمهوری آذربایجان موضع بی طرف را در پیش می گیرد، باید تلاش های جدی دیپلماتیکی هم برای درگیر کردن ظرفیت های سازمان ها، نهادها، ارگان ها و دیگر بازیگران بین المللی برای حل وفصل نهایی این مناقشه را در دستور کارخود قرار دهد.
ادامه مطلب
سایه سنگین تنش باکو - ایروان بر روابط مسکو - آنکارا
اردوغان کجای مناقشه قره باغ ایستاده است؟
محسن پاک آیین در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که لذا در صورت پیچیده‌تر شدن مناقشه قره باغ با نقش‌آفرینی و اعمال نظر ترکیه احتمالاً روسیه هم ناگزیر به حمایت از ارمنستان خواهد شد. از طرف دیگر هم باید این نکته را عنوان کرد که در صورت تداوم و تشدید مناقشه قره باغ با نقش آفرینی ترکیه، علاوه بر ایران و روسیه امکان دارد دیگر کشورهای فرامنطقه مانند ایالات متحده آمریکا، رژیم غاصب صهیونیستی و کشورهای اروپایی نیز خود را وارد این مناقشه کنند. در این صورت قطعاً این مناقشه بیش از ۳۲ ساله در قره‌باغ به شدت پیچیده تر و بغرنج تر و در عین حال عمیق و در ابعادی گسترده تر پی گرفته خواهد شد که می تواند مسائلی فراتر از اختلاف بر سر حاکمیت مرزی در منطقه قره باغ را در برگیرد.
ادامه مطلب
قربانیان نبردی که بیش از ظرفیت های منطقه ای است
قره‌باغ؛ جنگ بی‌پایان
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: انگیزه آذری‌ها و ارمنی‌ها را در رودرویی با یکدیگر می‌توان در یک سطح موازی قرار داد ولی سطح توان این دو را هنوز باید در استمرار درگیری‌هایی سنجید که هزینه‌اش را قربانیان دو سوی جبهه‌های جنگ خواهند پرداخت.
ادامه مطلب
بازیگرانی که دخیلند
جنگ بر سر قرەباغ و دو سناریو
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اختلاف بر سر قره باغ یکی از غامض ترین مناقشات نیم سده اخیر است که مانند مساله کشمیر و اراضی اشغالی ۱۹۶۷ فلسطین، یافتن راه حلی پایدار و دائمی برای آن دشوار است.
ادامه مطلب
جنگی که تحولات شگرفی در آن نهفته است
نبرد قره باغ یا زورآزمایی پوتین و اردوغان
محمد مهدی بندرچی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نکته اصلی مطرح شده این که آذربایجان اصرار می کند منطقه را پس می گیرد حتی اگر به زور باشد و ارمنستان هم گفته است هرچه در توان دارد به کار می گیرد تا از این منطقه دفاع کند.
ادامه مطلب
معادله تازه ای در حال شکل گیری است؟!
ابهام در ژئوپلیتیک جدید خاورمیانه
شهره پولاب در یادداشتی می نویسد: گفته می شود تلاش های تولید قدرت ایران در سراسر منطقه موجب رانش کشورهای عرب خلیج فارس به سوی اسرائیل جهت جستجوی امنیت بیشتر شده است. در نتیجه همکاری نزدیک اعراب و اسرائیل ایران احساس احاطه شدن بیشتری خواهد داشت زیرا پیوند جغرافیایی دریای سرخ و دریای عرب با خلیج فارس در شبه جزیره عربستان موجب می شود تا پهنه وسیعی از جغرافیای منطقه در اختیار هم پیمانان جدید قرار گیرد. از زمانی که ایالات متحده تصمیم به سپردن سرنوشت خاورمیانه به دست کشورهای منطقه گرفته، ترکیه و روسیه نیز برای شرایط ناشی از خلا آمریکا در منطقه گام برداشته اند.
ادامه مطلب
پیشتازی قدرت فرهنگی ترکیه
چگونه قدرت نرم ترکیه بر پاکستان چیره شد؟
پاکستان و ترکیه از مدت ها قبل روابط خوبی با یکدیگر داشته اند و همدیگر را کشورهای برادر خطاب می کنند. حتی قبل از استقلال پاکستان، مسلمانان پاکستانی تحت جنبش خلیفه در سال های ۱۹۱۹- ۱۹۲۲ در حمایت از امپراطوری در حال فروپاشی عثمانی متحد شدند.
ادامه مطلب
نقشه رقابت های بین المللی
کدام کشورها برای پر کردن خلاء امریکا خیز برداشته اند؟
درخصوص کاهش نفوذ آمریکا بویژه در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ و ضرورت پر کردن خلاء ناشی از این مساله در خاورمیانه، اتفاق نظر هست. سخن درباره ی عقب نشینی آمریکا از ایفای نقش "تنها قطب جهانی" و بازگشت "جهان چند قطبی" از سال ۲۰۰۸ آغاز شد.
ادامه مطلب
کشورهایی که در این وضعیت ذی نفعند
از شرق فرات تا شرق مدیترانه محورهای درگیری و مصالحه
بازیگران فعال این کشمکش: ترکیه، ایران، سوریه و عراق و بازیگران حامی: آمریکا، روسیه، فرانسه، اسرائیل، یونان و قبرس هستند. محور این درگیری نفت و گاز است که درگیری های دیگر اقتصادی و سیاسی با آن درهم می آمیزد.
ادامه مطلب
حمایت امارات از پ.ک.ک یک از دلایل مواضع تند آنکارا در برابر ابوظبی
آیا بعد از توافق امارات و اسرائیل اتحاد منطقه ای ترکیه و ایران شکل خواهد گرفت؟
جعفر حق پناه در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که پیرامون حمایت امارات از پ.ک.ک یک از دلایل مواضع تند آنکارا در برابر ابوظبی ذیل توافق عادی سازی روابط با اسرائیل است، پیرامون زمینه ها و بستر ایجاد اتحاد منطقه ای ترکیه و ایران بعد از توافق اخیر بر این باور است که باید شاهد افزایش سطحی از همکاری ها بین ایران و ترکیه، هم در مناسبات دوجانبه و هم در خصوص تحولات منطقه‌ای باشیم. اما این مهم نافی آن نیست که این دو کشور، هم از نظر سخت افزاری و هم از جهت تعیین حوزه نفوذ منطقه ای با هم رقابت دارند.
ادامه مطلب
پیامدهای همه پرسی کردستان عراق
چرا کشورهای منطقه به اقلیم نگاه امنیتی دارند
پرهام پوررمضان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در برداشتی آینده پژوهانه باید گفت که ارتباط اقلیم کردستان عراق با رژیم صهیونیستی باعث ایجاد یک گفتمان نا امنی در منطقه و باب شدن ارتباط سایر اقوام با این رژیم می شود.
ادامه مطلب
شرایط حساسی که منطقه در آن است
ترکیه و ایران در کش مکش های قدرتنمایی امریکا و روسیه
امریکا می خواهد متحدان عرب را در تلاش برای متقاعد ساختن روسیه و چین از تامین سلاح برای ایران، با خود همراه کند. درحالی که تحولات نگران کننده در عراق، سوریه و لبنان شاید بیانگر آن باشد که ایران و عوامل آن توانسته اند با چین و روسیه متحد شوند، اگرچه امریکا نیز بی تفاوت ننشسته است. در نتیجه، مسکو و پکن باید مراقب رفتار خود باشند – به ویژه اگر امریکا به اعمال تحریم علیه آنها تصمیم بگیرد و دوستان خود را متقاعد کند که هرگونه انعقاد توافق با تهران برای امنیت خاورمیانه خطرناک است.
ادامه مطلب
پرونده ای که مساله ای اسرائیل در آن مطرح است
جنگنده های اف۳۵ و موازنه قوای راهبردی در خاورمیانه
سعید پیرمحمدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مقامات امریکا، امارات و رژیم اسرائیل هریک مواضع متفاوتی را در قبال فروش اف۳۵ به امارات اتخاذ کرده اند. در رابطه با موضع امریکا باید میان دیدگاه وزارت دفاع و مقامات دولت ترامپ تمایز قائل شد. پنتاگون به جهت ملاحظات فنی و نظامی اصلی ترین مخالف انجام چنین معامله ای در داخل امریکا محسوب می شود.
ادامه مطلب