
خاورمیانه، شهر بی کلانتر
این منطقه خود را در یک وضعیت "میاندوره ای" میبیند. بحث درباره تک قطبی یا چند قطبی را فراموش کنید: خاورمیانه بیقطب است. کسی در اینجا مهار کار را در دست ندارد.
ادامه مطلباین منطقه خود را در یک وضعیت "میاندوره ای" میبیند. بحث درباره تک قطبی یا چند قطبی را فراموش کنید: خاورمیانه بیقطب است. کسی در اینجا مهار کار را در دست ندارد.
ادامه مطلبروشن است که این رویکرد پس از دو ماه، هنوز چندان کارآیی ای نداشته است. پس آمریکا باید رویکردش را سازگار کند تا حوثی ها را به توقف حملاتشان در دریای سرخ وادار کند: عملیات نظامی ادامه دار، توقف محموله های تسلیحاتی ایران و پاسخگوکردن ایران به خاطر اقداماتش.
ادامه مطلبدر شرایطی که پس از وقوع عملیات طوفانالاقصی و جنگ حماس و اسرائیل تنش کمسابقهای کل منطقه غرب آسیا را فراگرفته و خاورمیانه در آستانه افزایش تنش فراگیر قرار دارد و به تبع آن، منازعه تهران-واشنگتن پررنگتر از هر زمان دیگری است، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه، از آمادگی ایران برای جمعبندی مذاکرات احیای برجام به شرط وجود اراده در طرف مقابل میگوید.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آشفتگی و آشوب مکعب روبیک آسیای جنوب غربی تاکنون به سود رقیبان ایران در منطقه بوده است که از کارت بازی ایران برای کسب منافع بیشتر از محور غربی بهره ببرند. بنابراین سیاستگذاران ارشد ایرانی باید در چرخشها و چینش منابع قدرت راهبردی خود (مکعبهای کوچک) دقت بیشتری داشته و از فروپاشی نظم نسبی موجود منطقه پرهیز کنند.
ادامه مطلبمهمتر از آن، نیروهایی که در حال حاضر در سوریه و عراق حضور دارند واقعاً برای محافظت از ایالات متحده در برابر داعش در آنجا نیستند. آنها به یک سری دلایلی مبهمی ،که بیشتر آنها به مخالفت با نفوذ ایران مربوط می شود، در آنجا هستند.
ادامه مطلباخیرا ایالات متحده در تلافی آنچه حمله به مواضع امریکا در سوریه و کشته شدن سه سرباز آن اعلام کرده اهدافی را در عراق و سوریه و یمن بمباران کرد اما بیم آن می رود که تنش به بیش از آنچه تصور می شود، گسترش یابد.
ادامه مطلبعلی نصری در یادداشتی می نویسد: انتخاب هوشمندانه «حوزههای رقابتی» و تمرکز نیروها و منابع خود بر آنها، از بارزترین ویژگیهای کشورهای قدرتمند در جهان امروز است.
ادامه مطلبتحلیلگران معتقدند که راه حل بزرگ بحران خاورمیانه، حول محور فلسطین و در قالب کلیدهای چهارگانهای خواهد بود که میتوان این مشکل را از طریق آنها حل کرد.
ادامه مطلبنشست تخصصی «آیا جنگ منطقه ای به جنگ جهانی می انجامد؟» توسط انجمن علمی مطالعات صلح ایران و مجله تئوری در استانبول و با همکاری موسسه آموزش عالی بیمه اکو در روز پنجشنبه ۱۹ بهمن ۱۴۰۲ برگزار شد. از نکات قابل توجه، برگزاری برنامه به دو زبان فارسی و ترکی بود.
ادامه مطلبپس از دو انفجار در خط لوله گازی و نیز انفجاری در شهرقدس حالا ایلنا به نقل از منابع روزنامه نیویورک تایمز مینویسد که اسرائیل در پشت این انفجارها قرار دارد. اگرچه این روزنامه آمریکایی روز جمعه از قول دو منبع غربی این گزارش را منتشر کرده است؛ اما تا به اکنون مقامات اسرائیلی از اظهارنظر دراینباره خودداری کردهاند. پ
ادامه مطلباقتصاد کشورهای همسایه فلسطین و اسرائیل شاهد تاثیر این جنگ بویژه بر درآمدهای گردشگری بوده است و هزینه های حمل و نقل به شکل زیادی افزایش یافته و کاهش رفت و آمد در در دریای سرخ کاملا مشهود است که این امر می تواند آسیب های اقتصادی را در سطح جهانی تشدید کند.
ادامه مطلبسهراب انعامی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: خاورمیانه یکی از بیثباتترین مناطق راهبردی جهان محسوب میشود؛ خاورمیانهای که در هفت دهه پس از جنگ جهانی دوم، هیچ دههای را بدون جنگ و منارعه پشت سر نگذاشته است. اما خاورمیانه کنونی را میتوان خاورمیانهای با مولفهها و ویژگیهای آشوب دانست؛ آشوبی که برآمده از ساختار ژئوپلیتیکی و هویتی پیچیده و دههها بحران بوده است. رخدادهای ۷ اکتبر (۱۵مهر) به این سو نشان داد که فضای ژئوپلیتیکی خاورمیانه هنوز در بستر مولفه های اشوب سیستمی در جریان و چشم انداز امنیت منطقه ای پر از ابهام و معادله امنیتی است.
ادامه مطلباردوان امیرارسلانی در یادداشتی می نویسد: بهطور مطلق، ایران و ایالات متحده خواهان تشدید جنگ در منطقه نیستند و ایران خود را محدود به اقدام از طریق نیروهای نیابتی در سوریه، عراق و یمن میکند. بااینحال، این واقعیت که آمریکاییها بدون در نظر گرفتن حمله مستقیم به ایران تنها به حمله به نیروهای نیابتی در عراق و سوریه بسنده میکنند، حاکی از نگرانی آنها برای خارجشدن اوضاع از کنترل است. بدون شک قدرت نظامی ایران ترسناک است و مصونیت کشور از حملات مستقیم میتواند با احتمال هستهایشدن ایران همانند کره شمالی مرتبط باشد.
ادامه مطلبفرهاد علاء الدین در یادداشتی که در روزنامه الشرق الاوسط نوشته یادآور شده است: ملت عراق، طی دهه ها، بلاها و رنج هایی را تجربه کردند و اکنون زمانی که شایسته است در صلح زندگی کنند فرا رسیده و در سایه برنامه اعلام شده از سوی دولت این هدف نزدیک است، علاوه بر اینکه نخست وزیر نسبت به انجام برنامه های دولت خود که نهایت آرمان های مشروع مردم عراق است اصرار دارد و پایبند است.
ادامه مطلبکوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: یکی از ویژگیهای بحرانهای اخیر در خاورمیانه، شامل جنگ غزه، حمله به کشتیها در دریای سرخ و تقابل بین آمریکا و گروههای شبهنظامی، بیتفاوتی بهای نفت درباره آنها بوده است. بهای نفت برنت که در ۶ اکتبر ۸۴.۵۸ دلار در هر بشکه بود، در ۹ اکتبر، یعنی دو روز بعد از حمله حماس به اسرائیل، به ۸۸.۱۵ دلار افزایش یافت. این افزایش حدود دو هفته ادامه یافت و در حوالی ۲۰ اکتبر به حداکثر خود در دوره چهارماهه اخیر یعنی ۹۲.۳۸ دلار رسید و بعد از آن رو به کاهش نهاد و در کف خود در این دوره حتی با وجود هدفگیری برخی کشتیها در دریای سرخ به ۷۳.۲۴ دلار سقوط کرد و دیروز به حدود ۸۲ دلار رسید. این روند نشان میدهد که نهتنها جنگ غزه؛ بلکه حملات حوثیها به برخی کشتیها و نیز تقابل بین آمریکا و برخی گروههای شبهنظامی در روزهای بعد از کشتهشدن سه سرباز آمریکایی نیز در مجموع تأثیر چندانی بر بهای انرژی نداشته و بازار نفت اهمیت چندانی برای سروصداهای ناشی از این بحرانها قائل نبوده است.
ادامه مطلباگر چه بمباران شهر رفح از ابتدای جنگ علیه غزه متوقف نشده و از سه روز قبل عملیاتهای میدانی در این شهر هم آغاز شده است، اما با آماده شدن اسرائیل برای شروع عملیات زمینی گسترده در جنوبی ترین شهر نوار غزه، ضرب آهنگ تحولات ناشی از جنگ حماس و اسرائیل، نه تنها تندتر که پیچیدهتر هم خواهد شد.
ادامه مطلببی گمان ایالات متحده همچنان در خاورمیانه دخیل خواهد بود. شاید حملات موشکی به نیروهای آمریکایی که با تلفات همراه باشد، یا یک حمله تروریستی در غزه، که به کشته شدن شهروندان آمریکایی بینجامد، حتی دخالت نظامی بیشتری از آنچه دولت بایدن میخواهد را در پی بیاورد اما این انتظار از ایالات متحده که نقشی اساسی در مدیریت مؤثر باریکه غزه و رسیدن به یک صلح دائمی در خاورمیانه داشته باشد، شبیه انتظار برای آمدن گودوت است: پویش های کنونی منطقهای و جهانی، به آسانی به واشنگتن اجازه نمیدهد که چنین نقش برجسته ای را ایفا کند.
ادامه مطلبفرید زکریا می نویسد: در ماجرای کنونی خاورمیانه، بایدن باید توصیه "پدرخوانده" را در نظر بگیرد. نفرت از دشمن، عقل شما را زایل می کند و بر داوری شما تاثیر می گذارد.
ادامه مطلبمحسن مفیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین میداند که قدرت آن بیش از آن بزرگ شده است که بتواند به رویکرد اقتصادی خود ادامه دهد. پکن بالاخره مجبور است دست به انتخابهای سخت راهبردی زده و در منازعات بینالمللی نقش مؤثری ایفا کند. در غیر این صورت گمانهزنی در مورد رویکرد احتمالی آن در آینده به تنشهای فعلی با ایالات متحده اضافه خواهد کرد.
ادامه مطلبپس از حملات آمریکایی ها به خاک عراق، دولت و مجلس این کشور به دنبال اجرایی شدن روند خروج نیروهای نظامی ایالات متحده از عراف هستند. درهمین باره ائتلاف احزاب تشکیل دهنده دولت عراق یکشنبه شب به دعوت «محمد شیاع السودانی»، نخست وزیر و همچنین «عبداللطیف رشید»، رئیس جمهور عراق برای پیگیری جنایت اخیر یانکی ها در هدف قرار دادن مراکز حشد الشعبی و شهادت چند نفر از رزمندگان این سازمان، جلسه اضطراری برگزار کرد.
ادامه مطلبتوماس فریدمن می نویسد: اکنون به نظر میرسد راهبرد تازه ای توسط دولت جو بایدن در حال شکل گرفتن باشد تا جنگ چندجبهه ای کنونی که غزه، ایران، اسرائیل و منطقه در آن درگیرند را مدیریت کند.
ادامه مطلبمقاله زیر به بررسی پیچیدگیها و تنشهای فزاینده کنونی در عرصه جهانی میپردازد. این مقاله با دقت، چشماندازهای ژئوپلیتیک موجود را در نظر میگیرد و به تحلیل عمیقی از روابط بینالملل و احتمال تنشهای نظامی در مناطق مختلف جهان میپردازد. نویسنده به واکاوی درباره چگونگی افزایش همکاریهای راهبردی و نظامی بین کشورهایی مانند روسیه، چین، ایران و کره شمالی میپردازد و پیامدهای آن بر روابط بین المللی و بهویژه بر سیاستهای ایالات متحده آمریکا را مورد بررسی قرار میدهد. این مقاله همچنین به تحلیل تأثیرات این تنشها بر اقتصاد و نظم جهانی میپردازد و احتمالات مختلفی را در صورت تشدید این تنشها مطرح میکند. نویسنده با ارائه یک تحلیل واقعبینانه، نگرانیهای جدی در مورد آینده امنیت جهانی و نقش ایالات متحده در مقابله با این چالشها را مطرح میکند. در مجموع، این مقاله ارائهدهنده یک دیدگاه مشروح تحلیلی در مورد مسائل جهانی فعلی است که میتواند برای خوانندگان علاقهمند به روابط بینالملل و ژئوپلیتیک مفید باشد.
ادامه مطلبکوروش احمدی طی یادداشتی می نویسد: اتفاقی را که در مرز اردن و سوریه افتاده و طی آن سه نظامی آمریکایی کشته و ۳۴ نظامی دیگر مجروح شدهاند، باید افزایشی بیسابقه در سطح تنش در منطقه بهشمار آورد. این احتمال همیشه بهویژه در چند هفته گذشته وجود داشت که بر اثر یک اتفاق یا اشتباه محاسبه یا اشتباه در انتقال علائم و پیامها کنترل از دست خارج شود و برخورد ناخواسته بزرگی رخ دهد. سؤال اکنون این است که این واقعه چه عواقبی میتواند داشته باشد و آمریکا چه واکنشی به آن نشان خواهد داد و روند تحولات منطقه چگونه تحت تأثیر آن قرار خواهد گرفت. بایدن در نخستین واکنش مدعی شده که این حمله «توسط گروههای شبهنظامی رادیکال مورد حمایت ایران انجام شده» و قول پاسخ داده است.
ادامه مطلبدشوار است که با استدلال رابرت گیتس، وزیر دفاع پیشین آمریکا مخالفت کرد که زمانی گفته بود ایالات متحده امروزه با بزرگترین تهدید علیه نظم جهانی "در دهههای گذشته، شاید هم در همه تاریخ این نظم" دست به گریبان است—با جنگهایی چاره ناپذیر در اروپا و خاورمیانه و تنشهایی که میتوانند به راحتی در آسیا تشدید شوند.
ادامه مطلبداستان حمله به پایگاه التنف در سوریه و کشتهشدن سه سرباز آمریکایی همچنان ادامه دارد و منطقه غرب آسیا ملتهب و نگران از پاسخ ایالات متحده است. همین التهاب در دو روز گذشته مهمترین عامل روانی در تغییرات نرخ ارز و طلا در کشور هم بوده است. در همین زمینه آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا احتمال میدهد که پاسخ واشنگتن چندسطحی و چندمرحلهای باشد که برای مدتی ادامه یابد.
ادامه مطلبسران اروپا باید پس از عبور از پیامدهای جنگ غزه، از منظر استراتژیک به خاورمیانه بنگرند و کشورهای عضو شورای همکاری نیز باید رویکرد خود درخصوص برقراری صلح و امنیت در منطقه را ارائه دهند.
ادامه مطلببا توجه به تداوم جنگ حماس و اسرائیل، منطقه خاورمیانه کماکان در التهاب و نگرانی ناشی از گسترش تنش به سر میبرد. از یک سو بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، میگوید که درخواستها برای توقف جنگ در قبال آزادی اسرایش در غزه را رد میکند و همزمان وزارت دفاع آمریکا اعلام میکند که از ۱۷ اکتبر در مجموع ۱۵۱ حمله به نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه انجام شده است. به موازاتش دور جدید حملات مشترک ایالات متحده و انگلستان به یمن در شامگاه دوشنبه نیز به وقوع پیوست.
ادامه مطلبجلال خوش چهره در نوشتاری اعتقاد دارد، تندروهای آمریکایی _ اسرائیلی مانند برخی ناظران طرفدار هیجان، «جوبایدن» را به بیعملی ناشی از کهولت سن متهم میکنند. آنان براین نظرند که بایدن فاقد اراده لازم برای اقدام فوری در قبال رخدادهایی است که به زعم آنان باید صورت گیرد. تندروها اصرار دارند رئیسجمهور ایالات متحده با تغییر رویکرد نزدیک به مسالمتجویی در قبال تهران، حوثیهای یمن و گروههای مقاومت فلسطینی، لبنانی، یمنی، عراقی و سوریایی، از مشت آهنین استفاده کرده و آنگونه عمل کند که دولت نتانیاهو در غزه انجام میدهد. اما آیا به راستی بایدن به دلیل کهولت سن یا در هنگامه رقابتهای انتخاباتی از رویارویی نظامی چه با ایران و چه دیگر گروههای مقاومت از جمله درگیری با حوثیها در دریای سرخ پرهیز میکند؟ یا با شناخت از پیشینه سیاسی او میتوان فرض دیگری داشت. خوب یا بد بایدن در اندازه یک معمار سیاسی، اوضاع را در چارچوب سیاست و استراتژی کلان خود مدیریت میکند.
ادامه مطلببه نظر میرسد در سال جاری میلادی که سال انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده آمریکاست، وضعیت پرونده هستهای ایران به تابعی از تحولات ناشی از تداوم جنگ اوکراین، جنگ حماس و اسرائیل و همچنین سایر مناقشات منطقه ای وفرامنطقه ای بدل شده است
ادامه مطلبابوالفضل خرم روز در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: خاورمیانه تقریبا به شکل کاملی در وضع طبیعیای که هابز توصیف کرد، قرار گرفته است. این وضعیت حاصل از بر هم خوردن توازن قوای سنتی در این منطقه است. در واقع ما با وضعیتی مواجه هستیم که میتوان آن را «توازن نامتقارن» نامید.
ادامه مطلب