سه مانع پیش روی توافق هسته ای
با از سرگیری گفت وگوهای برجام، رهبران اروپا باید شانس خود را برای جلوگیری از تشدید تنش نظامی و آشفتگی بیشتر در بازارهای انرژی امتحان کنند.
ادامه مطلب
با از سرگیری گفت وگوهای برجام، رهبران اروپا باید شانس خود را برای جلوگیری از تشدید تنش نظامی و آشفتگی بیشتر در بازارهای انرژی امتحان کنند.
ادامه مطلب
پس از جنگ اوکراین، سایر گذرگاه های کمربند جاده جهت اتصال چین و اروپا به همدیگر، بصورتی اجتناب ناپذیر، اهمیت بیشتری یافته است. گذرگاههای اتصال مرکز و غرب آسیا (CAWA) به همدیگر، در کانون توجه چینی ها قرار گرفته است؛ مثل راههایی که از کشورهای آسیای مرکزی، حاشیه دریای خزر، ایران و ترکیه بعنوان بخشهایی از مسیرهای کمربند جاده عبور می کنند. راه هایی که روسیه را دور زده و به اروپا می رسند. در این رابطه توافقنامه ۲۵ ساله همکاری ایران و چین می تواند سبب تقویت گذرگاه اتصال مرکز و غرب آسیا به همدیگر شود.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه در کنفرانس مطبوعاتی مشترک خود با «سرگئی لاوروف» از استقبال تهران برای از سرگیری مذاکرات و حتی نشستن با آمریکائیان دور یک میز سخن گفت. شرط او این است که پیشنهادها برای احیای برجام در بر دارنده منافع همه طرفها باشد. نماینده روسها نیز به شروع دوباره گفتوگوها در چارچوب توافق هستهای سال ۲۰۱۵ روی خوش نشان داد. عجله «جوزف بورل» ۴۸ ساعت پس از شام بروکسل برای سفر به تهران نیز نشانی از امید او به موفقیت در این سفر است.
ادامه مطلب
توسل آمریکا و تروییکای اروپایی به قطعنامه علیه ایران در شورای حکام نتیجه طبیعی سیاست وقتکشی از سوی آمریکا و تحمیل شروط بر رهبران ایرانی است. از این رو تهران آژانس را به سیاسی کاری و تسلیم شدن در برابر خواستههای آمریکا و اسرائیل به ویژه بعد از سفر گروسی به تلآویو متهم کرد.
ادامه مطلب
هرچند پیش نویس قطعنامه شورای حکام که واشنگتن در پشت آن است، به امکان ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت در صورت همکاری نکردن ایران با آژانس انرژی اتمی در خصوص فعالیت های مخفیانه، اشاره ای نکرده ولی زمان ارائه این پیش نویس نشان دهنده سیاسی بودن انگیزه تهیه کنندگان آن است که به دنبال اعمال فشار بیشتر بر ایران قبل از سفر جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده به منطقه و انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا هستند.
ادامه مطلب
رضا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به این شرایط و ناتوانی اروپایی ها در زمینه ارائه ابتکار عملی موثر برای رفع اختلافات، بی نتیجه بودن تلاش های قطر برای میانجیگری میان دو طرف و تصمیم نهایی واشنگتن در عدم خروج سپاه پاسداران از لیست تروریستی آمریکا به نظر می رسد احیای برجام با بن بست جدی مواجه شده است.
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران با بهره مندی از منابع سرشار طبیعی نفت وگاز و انواع مواد معدنی و اقلیم متنوع چهار فصلی و بویژه دارا بودن نیروی ارزشمند انسانی متخصص وجوان برای موفقیّت در روند توسعه ای خود و اجرایی شدن مؤلفه های اقتصاد مقاوتی نیازمند مشارکت فعال در مبادلات اقتصادی بین المللی و صدور هرچه بیشتر خدمات مهندسی و فنی به موازات جذب سرمایه گذاری های چشمگیر خارجی و نوسازی زیرساختارهای اقتصادیث و صنعتی کشور است، چراکه رسیدن به رشد واقعی اقتصادی و توسعه همه جانبه کشور بدون رقابتی شدن پایدار مفهومی نخواهد داشت.
ادامه مطلب
منابع اروپایی در پاریس معتقدند جنگ اوکراین موجب شد نگاه ها از پرونده هسته ای ایران منحرف شود و ایران نفس راحتی بکشد چرا که از فشار طرف های غربی که تاکید داشتند ایران به آستانه ساخت سلاح هسته ای رسیده، کاسته شده است.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: اهمیت وضع جاری در آن است که آیا تهران آنچه پیش روست را یک فرصت برای خود در خدمت به ایجاد موقعیتهای آینده به حساب میآورد؟ در این صورت مورا تا چه اندازه قادر به ایجاد تعدیل در مواضع تهران و در این حال تهران تا چه اندازه خواهد توانست به کمک اروپاییان، دولت بایدن را عقب نشینی قابل قبول در مواضع آن وادار کند؟
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در عین حال که جنگ اکراین موجب ارتقاء اهمیت محصولات کشاورزی در سبد مبادلات جهانی شده است، اخباری مبنی بر صادرات روزانه بیش از ۷۰۰ کانتینر هندوانه از ایران به ترکیه منتشر شد؛ خبری که با واکنشهای متعددی روبه رو شد، چراکه ایران در شرایط بحران آب قرار دارد و صادرات هندوانه در واقع صادرات آب به حساب می آید و چنانچه بهای بطری یک لیتری آب آشامیدنی در بیشتر کشورهای همسایه و ترکیه قریب یک دلار دانسته و برای هر کیلو هندوانه نیز حدود ۳۵۰ لیتر آب مصوف شده و هر سه کیلو هندوانه قریب یک دلار ارز آوری داشته باشد به مفهوم صادرات مفت منابع آبی کشور هستیم.
ادامه مطلب
علی ربیعی در یادداشتی می نویسد: ایران باید در نظم در حال قوام جهانی نقشی شایسته خود بیابد. می دانیم که دوره گذار از یک نظم بین المللی به نظم جدید بینالمللی مستلزم عبور از یک دوره گذار بی نظمی است؛ دورانی که در آن مقررات بین المللی که تا کنون معتبر بودهاند به چالش گرفته میشود و سلسله مراتب ژئوپولیتیکی نظم سابق به هم می ریزد. به این ترتیب، قدرت های کوچکتری که انتظار نمی رفت، گاهی قادر به نقش آفرینی های موثرتری می شوند و قدرت های بزرگی که انتظار می رفت، گاهی از نقش آفرینی های موفقیت آمیز باز می مانند.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: اگر تحریم گاز روسیه فرصتی برای کشورهای دیگر از جمله ایران به وجود آورده است تا بتوانند بازار تازه ای را برای گاز خود جستوجو کنند، این فرصت ایالات متحده را نیز شامل می شود. به ویژه الآن که قیمت گاز در بازار جهانی به شدت رشد کرده و این مساله صادرات گاز از ایالات متحده به اروپا را به لحاظ اقتصادی توجیه پذیر کرده است.
ادامه مطلب
اگر تحریمها به سرعت برداشته شوند، حجم کمی در کوتاهمدت به بازار بینالمللی میرود و نمیتواند جایگزینی برای ۱۸۴ میلیارد مترمکعب گاز روسیه باشد که هر سال به اروپا صادر میشود. اگرچه ایران پس از روسیه دومین ذخایر بزرگ گاز طبیعی در جهان را دارد، اما این بخش به علت انزوا، از کمبود سرمایه گذاری به ویژه در فناوری های بهره برداری از ذخایر دریایی، ظرفیت ها و زیرساخت های صادرات گاز مایع آسیب دیده است. بیشتر گاز ایران از یک میدان گازی عظیم فراساحلی، پارس جنوبی، واقع در خلیج فارس تامین می شود. حتی اگر تحریمها برداشته شوند، ایران نمیتواند جایگزینی برای صادرات روسیه به اروپا باشد.
ادامه مطلب
عدم علاقه عمدی به ورود ایران در هر سیاست اقتصادی فرامنطقهای که به رژیم شبه دائمی تحریمهای امریکا افزوده شده، ایران را با توجه به ذخایر انرژی و موقعیت جغرافیایی مرکزیاش که آن را به یک پل بین اروپا و آسیا تبدیل میکند، ناعادلانه به حاشیه رانده است. ایران که توسط غرب طرد شده، به طور طبیعی راهبرد خود را برای یافتن شرکای اقتصادی دیگری در آسیا تغییر داده است که به آن کمک می کنند تا به این هاب انرژی، اعم از تامین کننده و حمل و نقل، در اطراف دریای خزر و با هدف رسیدن به اروپا تبدیل شود. برای این منظور، جمهوری اسلامی می داند که پیش نیاز تقویت روابط دوجانبه خود، پیش از هر چیز با همسایگان خود، از جمله آذربایجان و ترکمنستان، یک سیاست دقیق تر است.
ادامه مطلب
اگر گفت وگوهای هسته ای ایران در وین به توافق بینجامد، آیا سرانجام ایران می تواند با حوزه گازی چالوس، نقش بالقوه ای در پرکردن شکاف ناشی از قطع گاز روسیه داشته باشد؟ ایران در شرایطی خاص می تواند سهمی در جایگزینی نفت روسیه داشته باشد اما در زمینه گاز، اوضاع تا حدودی متفاوت است.
ادامه مطلب
غرب همچنین میداند حتی اگر ایران بتواند بر مشکلات زیرساختی خود غلبه کند احتمال ندارد روسیه را به چالش بکشد و به منبع اصلی صدور گاز به اروپا تبدیل شود. ایران سعی دارد سهم خود را در باز انرژی جهانی باز پس گیرد و جای پایی برای خود در بازار آسیا بدست آورد بدون اینکه روسیه را عصبانی کند. روسیه نیز به آسانی به ایران اجازه ورود به بازار گاز اروپا را نمیدهد و از تمام ابزارهای خود برای جلوگیری از رهایی این قاره از اتکا به گاز روسیه استفاده خواهد کرد.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: رای ما، ایران، فرصت های مهمی به وجود آمده، از جمله مهمترین این فرصت ها تامین انرژی جهانی است که می تواند ما را به بازیگری مهم در عرصه جهانی تبدیل کند، اگر دیپلماسی فعال و پویایی داشته باشیم، می توانیم در این حوزه نهایت استفاده را هم از جانب غرب ببریم و هم از جانب روسیه. بی شک در این صورت می توانیم با برگه هایی که در اختیار داریم تلاش های روسیه و جامعه جهانی برای این که ما را در برابر انتخاب هایش قرار دهد، به تعویق بیندازیم. در این میان باید مانع اصلی یعنی توافق هسته ای را هر چه سریعتر برداریم و تکلیف برجام را هر چه سریعتر روشن کنیم تا بتوانیم ضمن خروج از انزوا به جمع بازیگران عرصه جهانی بپیوندیم، در غیر این صورت فرصت ها یک به یک از دست می روند و انتخاب ها روز به روز سخت تر می شوند و ما در برابر وضعیتی سخت قرار می گیریم، در آن موقع چه بسا انتخابی نداشته باشیم و مجبور شویم به انتخاب دیگران تن دهیم.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: به راستی کسی نمیداند که دلیل اصلی توقف ملالتبار کنونی که بیشترین آسیب آن متوجه کیان اقتصادی و تبعات آن در سطوح سیاسی – اجتماعی ایران است، چرا به نقطه انجماد گذشته بازگشته است. به رغم برخی اخبار و گزارشها درباره دلیل یا دلایل بنبست کنونی، اما آنچه روشن است، ابهام جاری در چگونگی رسیدن به فرجامی است که میتواند به این وضع پایان دهد. تهران بارها گفته؛ ۹۸ درصد توافق حاصل شده و تنها دو درصد اختلافها باقی است که در صورت رفع آنها میتوان توافق را امضا کرد. این دو درصد تا چه میزان برجسته است که توانسته ۹۸درصد توافق را تا نقطه «کم لن یکن» نزدیک کند؟
ادامه مطلب
در حال حاضر، در ایران بحران خاصی وجود ندارد. مغازه ها پر از اجناس هستند، ترافیک در تهران کمتر از مسکو نیست و شما می توانید، محصولات وارداتی را از همه جا خریداری کنید. اما، در تاریخ تحریم ها علیه ایران، نکته بسیار آموزنده ای برای روسیه وجود دارد. ایران دارای ذخایر عظیم گازی است. از آنجایی که سخنان اروپا در خصوص تحریم منابع انرژی از روسیه رو به افزایش است، باید به تامین کننده شناخته شده دیگر (ایران) توجه خاصی داشت.
ادامه مطلب
از نظر ایران، تقویت روابط با چین و روسیه، فرصتی حیاتی است که باید آن را غنیمت شمرد چرا که از نظر تهران، نظام جهانی جدیدی پس از جنگ روسیه با اوکراین ایجاد خواهد شد. همچنین ایران معتقد است تحریم های غرب علیه ایران و روسیه و چین، به این سه کشور برای تشکیل ائتلافی قدرتمند در برابر نفوذ غرب کمک خواهد کرد.
ادامه مطلب
اکنون رهبران ایران کاملا و به خوبی درمی یابند که یک سیاست متوازن خارجی و اقتصادی - که خواست بسیاری از کادرهای پایین تر نظام تهران است - حتی برای برنامه های کمتر جاه طلبانه ایران در تعامل با همسایگانش هم، یک پیش نیاز به حساب می آید.
ادامه مطلب
جواد عرب عامری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر هم خورد موازنه قدرت در روابط بین قدرتهای بزرگ به دنبال تهاجم نظامی روسیه به اوکراین با هدف بیطرفسازی این جمهوری سابق اتحاد شوروی و ایجاد یک منطقه حائل بین روسیه و ناتو میتواند در بردارنده فرصتها و تهدیداتی برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران باشد. اگرچه سخن گفتن از ورود جهان به دوران جنگ سرد در پی فروریختن دیوار اعتماد بین قدرتهای جهانی کمی زود به نظر میرسد با این حال، به نظر میرسد یکی از نتایج حداقلی این رویداد را میتوان ترک برداشتن اجماع جهانی قدرتهای بزرگ پیرامون نظم موجود بینالمللی در نظر گرفت.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: اگرچه تهران واکنش صریحی در موضع یکباره مسکو ابراز نکرده و کوشیده آن را – حداقل در حال حاضر – موضوع در دست بررسی و ارزیابی، به گونه تعدیل شده نگه دارد ولی نمیتوان پیش شرط اعلام شده را در اندازه یک مانع و به تعبیری «سنگ اندازی» در مسیر تلاش برای ایجاد توافق، آنهم در دقایق پایانی مذاکرات به حساب نیاورد. اما آیا اعلام چنین پیششرطی و یا اقدامی شبیه به آن با توجه به جنگ جاری در اوکراین، امری غافلگیر کننده است؟ یا میشد با شروع اقدام نظامی روسیه در اوکراین و واکنش گسترده ناتو و خاصه امریکا به این اقدام، استفاده روسیه را از برگهای در اختیارش پیش بینی کرد. از این رو با شروع جنگ در اوکراین، نخستین توجه ناظران به سرنوشت مذاکرات وین جلب شد؛ اینکه آیا منازعات جاری بر مسیر مذاکرات وین سایه خواهد انداخت؟ پیآیند آن چه خواهد بود؟ طرفهای مذاکرات برای حفظ نتایج چه خواهند کرد؟
ادامه مطلب
اعلام آمادگی ایران برای تامین گاز اروپا ریشه در منافع اقتصادی و ملی و راهبردی ایران دارد ولی به این معنا نیست که تهران قصد دارد به تعامل با مسکو پایان دهد یا حتی به چنین احتمالی فکر کند. در واقع اقدام جدید ایران با راهبرد نظام و دولت کنونی برای قرار ندادن همه تخم مرغ ها در یک سبد، همخوانی دارد به ویژه که دولت قبلی به ریاست حسن روحانی به قرار دادن همه تخم مرغ ها در سبد غرب متهم بود.
ادامه مطلب
وانگ گوآن، نماینده چین گفته است مذاکرات رو به جلو بوده و ادامه خواهد یافت. بنابراین، تمام طرف ها برای اولین بار با خوش بینی محتاطانه درباره امکان رسیدن به توافق سریع ابراز تمایل کرده اند، به نظر می رسد که روسیه و چین، ایران را متقاعد یا حداقل تلاش کرده اند ایران را متقاعد کنند با دادن امتیازهایی موافقت کند که به امضای توافق در اوایل ماه آینده منجر شود.
ادامه مطلب
گفته می شود رابرت مالی مسئول پرونده ایران در دولت آمریکا برای عبور از معضل تضمین های سیاسی و قانونی، اعطای «ضمانت های اقتصادی» را به ایران پیشنهاد کرده است. به این ترتیب که راه برای سرمایه گذاری کلان و گسترده شرکت های آمریکایی در بخش های مختلف اقتصادی ایران باز شود. در این صورت، شرکت ها و بخش خصوصی آمریکا برای حفظ منافع خود، در برابر تلاش هر دولتی در آمریکا برای خروج از توافق هسته ای و بازگرداندن تحریم ها، مقاومت خواهند کرد.
ادامه مطلب
سفر ابراهیم رئیسی به مسکو و دیدارش با ولادیمیر پوتین، هرچند در زمانی حساس صورت می گیرد ولی نتوانسته است نگرانی های ایران را از امکان تلاش مسکو برای سیطره بر تصمیم گیری ها در تهران و تبدیل کردن ایران به بخشی از منظومه خود که ایران را از ایجاد توازن در روابطش بین شرق و غرب محروم خواهد کرد، برطرف کند. به ویژه که جاه طلبی های مسکو برای تثبیت جایگاه و نفوذ خود در خاورمیانه، از دروازه تفاهم با واشنگتن و کشورهای غربی می گذرد. همین بی اعتمادی ایران به مسکو، موضع اخیر رهبر عالی ایران، (آیت الله) علی خامنه ای را قابل درک می کند که به طور ضمنی به برداشتن موانع از مقابل امکان مذاکره مستقیم بین ایران و آمریکا بدون دست کشیدن از موضع منفی مرتبط با ساختار ایدئولوژیک نظام ایران، اشاره دارد که همچنان آمریکا را دشمنی می داند که نباید در برابر آن و سیاست های ظالمانه اش تسلیم شد.
ادامه مطلب
گفته می شود از زمان نشست مدیران سیاسی وزارت امور خارجه کشورهای طرف برجام با علی باقری کنی، مسئول تیم مذاکره کننده ایران، پیشرفت هایی حاصل شده است. یک منبع بلندپایه از گروه مذاکره کنندگان اروپایی شامگاه سهشنبه به روزنامه زوددویچه سایتونگ گفت: "مذاکرات همچنان بسیار کند پیش میرود، زمان رو به اتمام است. مسائل کلیدی در حوزه هسته ای و لغو تحریم ها هنوز حل نشده است."
ادامه مطلب
سهراب علمداری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ادراک راهبردی و انتظارات طرف های برجامی در مذاکرات وین امروز در وضعیت بسیط قرار دارد و آنچه این این رویکردهای بسیط را در تلاقی منافع ملی در کنار هم قرار خواهد داد، نگاه متوازن و رویکرد جدید بین المللی گرایی و تعامل هوشمند ایران به منظور بهره گیری از سازه های قدرت ملی برای کاهش تهدیدات در محیط امنیتی، تداوم تعاملات اقتصادی و نهایتا حفظ پیگیری منافع ملی است.
ادامه مطلب
اما مسئله برای کشورهای دیگر مانند اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس به ویژه عربستان و امارات مختلف است. بیشتر این کشورها باور دارند دستیابی به حل و فصلی با ایران بدون اینکه شامل توقف توسعه برنامه موشکی و فعالیت های منطقهای این کشور باشد، دست تهران را در منطقه باز میگذارد و این کشور را قادر میسازد بیشتر در امور داخلی این کشورها مداخله کند؛ بنابراین طبیعی است که احساس نگرانی کنند و برای همکاری با یکدیگر برای مهار پیامدهای ناشی از حل و فصلی تلاش کنند که اساس آن بازگشت به توافق ۲۰۱۵ است.
ادامه مطلب