نظر دادم: «در ایالات متحده هم مخالفتی از سوی جمهوریخواهان و دموکرات ها از جمله در دو مجلس امریکا برای احیای توافق هسته ای وجود دارد.» فورا جواب داد: «با این وجود این احتمال امضای توافق وجود دارد.»
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در یادداشتی معتقد است که درحال حاضر غرب به درست یا غلط، ایران را بخشی از جنگ اوکراین دانسته و برای مهار آن؛ به ویژه دور کردن سیاست‌های تهران از مسکو، به طور گسترده وارد عمل شده است. به این ترتیب غرب، پرونده هسته‌ای ایران و بازگشت به مذاکرات برجامی را تابعی از نتایجی خواهد دانست که سیاست‌های تهران را از مسکو دور کند. از این رو بر فشارهای روانی خود از جمله آنچه در رایزنی با اعضای منتخب شورای امنیت داشته، خواهد افزود.
ادامه مطلب
در حالی بیشتر تحلیلگران از سیاست دولت بایدن ناظر بر «نه توافق، نه بحران» می‌گویند که در فضای رسانه‌ای نشانه‌ها یا لفاظی‌هایی از احتمال فعال‌شدن دوباره اسنپ‌بک یا مکانیسم ماشه برای بازگرداندن مجدد قطع‌نامه‌های شورای امنیت دیده می‌شود. علی واعظ، شنبه هفته جاری در توییتی این موضوع را مطرح کرد. مدیر میز ایران در گروه بین‌المللی بحران، در توییت خود نوشت: «هفته گذشته سه کشور اروپایی با دعوت از ۱۰ عضو منتخب شورای امنیت سازمان ملل، آنها را در جریان رایزنی‌ها درمورد استفاده از مکانیسم ماشه قطع‌نامه ۲۲۳۱ برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل در صورت عبور ایران از خطوط قرمز هسته‌ای قرار دادند».
ادامه مطلب
از بعد از ظهر سه شنبه هفته گذشته و با سفر حسین امیرعبداللهیان به عمان و هم چنین لبنان، دور جدیدی از تحرکات منطقه‌ای وزیر امور خارجه آغاز شده است. آنگونه که اسپوتنیک خبر داده قرار است که حسین امیرعبداللهیان هفته آینده هم راهی سوریه شود. این سفرهای منطقه ای حسین امیرعبداللهیان در حالی انجام می‌شود که کماکان سیاست خارجی ایران در بحران به سر می‌برد و چالش های برجای مانده از سال گذشته هم چنان روی دیپلماسی کشور اثرگذار هستند. به همین دلیل طیفی از تحلیلگران و ناظران امر معتقدند تحرکات منطقه‌ای حسین امیرعبداللهیان اگرچه باید ادامه پیدا کند و می‌تواند به پویایی دیپلماسی ایران در خاورمیانه بعد از احیای روابط تهران - ریاض منجر شود، اما به هیچ عنوان کمکی به حل مشکلات اساسی و برون رفت کشور از بحران در عرصه سیاست خارجی نخواهد کرد.
ادامه مطلب
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشور بعدازظهر سه شنبه و بنا به دعوت بدر بن حمد البوسعیدی، همتای عمانی در راس هیئتی سیاسی عازم مسقط شد. امیرعبداللهیان در جریان این سفر با وزیر امور خارجه عمان و سلطان بن محمد النعمانی، وزیر مکتب سلطانی عمان دیدار و گفت و گو کرد. آنطور که از قبل عنوان شد امیرعبداللهیان در دیدار با مقامات عمانی، علاوه بر موضوعات مربوط به روابط دوجانبه، در خصوص مسائل مهم منطقه ای و بین المللی نیز به گفت وگو و تبادل نظر خواهد پرداخت که بیشتر بر دو مسئله برای آزادی زندانیان دو تابعیتی و همچنین موضوع مذاکرات هسته ای تمرکز دارد.
ادامه مطلب
دولت های کشورهای غربی و اسرائیل از آمادگی کاخ سفید برای انعقاد نسخه بهینه شده برجام خبر دادند. بر اساس این اطلاعات، دولت بایدن مذاکرات مربوطه را در ژانویه آغاز کرد و در ماه فوریه، به متحدانش که مستقیما در مذاکرات برای احیای «توافق هسته‌ای» شرکت داشتند، درباره این ایده اطلاع رسانی کرد. این ابتکار شامل کاهش گزینشی تحریم ها علیه تهران در ازای موافقت این کشور با توقف بخشی از فعالیت های هسته ای این کشور است. از توقف غنی سازی اورانیوم در سطح ۶۰ درصد سخن در میان است. ظاهرا، طرف ایرانی از ابتکار کاخ سفید آگاه است، اما عجله ای برای دادن پاسخ صریح ندارد.
ادامه مطلب
فرشاد باقریان می گوید: در سیاست خارجی چیزی به نام اجبار و ناچاری وجود ندارد، بلکه ضرورت هاست تعیین می‌کند کشورها چه سیاستی را داشته باشند. اینجا باید توجه داشت که «قطعاً ضرورت های جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی برای احیای روابط با همدیگر از یک جنس نیست»، اما مطمئن باشید به همان اندازه که تهران به این برقراری روابط نیاز داشت، ریاض هم ضرورت های خود را داشته است. من وقتی می گویم احیای روابط ایران و عربستان و بهبود مناسبات منطقه تهران بزرگ تر از احیای برجام است، به عنوان گزینه و سناریوی آلترناتیوی احیای توافق هسته ای به آن نگاه نمی کنم، بلکه من از حیث مقیاس به موضوع نگاه می کنم. چند روز پیش اخبار را شنیدید، عربستان و ایران به سمت برقراری پروازهای مستقیم بین شهرهای دو کشور، پهلوگیری کشتی ها، امکان سفرهای سیاحتی و توریستی و ... گام برداشته اند. این نشان می دهد که عربستان نیز برای کاهش هزینه هایش، ضرورت های مختص به خود برای احیای روابط با ایران را داشته است.
ادامه مطلب
حشمت الله فلاحت پیشه در گفت و گویی تاکید دارد که برای ایران هر توافق و پیمانی به عنوان یک خاکریز برای تقابل با تنش بزرگ تر مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صورتی که نگاه نومنطقه گرایی عملاً هر توافق را به عنوان یک دستاورد در جهت تقویت نفوذ آن کشور با هدف بهبود تعاملات بین‌المللی قرار می‌دهد، چنانی که پکن از همین توافق در جهت تقویت هژه مونی سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی و تجاری خود نهایت استفاده را برد. چین با این توافق توانست خود را به عنوان یک بازیگر و حامی جدی صلح در سطح منطقه و جهان معرفی کند در حالی که آمریکا به عملاً به نگهبان تنش های کهنه و فرسایشی تبدیل شده است. عربستان هم با توافق با ایران وزن و توان چانه زنی دیپلماتیک خود را در قبال یمن و سوریه افزایش داد. اما متاسفانه در ایران، توافق تهران - ریاض صرفاً با موضع گیری سیاسی به عنوان یک «خاکریز و محور جدید در برابر آمریکا تعریف می شود».
ادامه مطلب
اکنون وضعیت اقتصادی و معیشتی و نیز تحولات سیاسی و اجتماعی در داخل ایران کماکان شکننده است. در کنار آن چالش‌های سیاست خارجی کشور در سال گذشته با تمرکز بر سه موضوع جنگ اوکراین، اختلافات پادمانی و آینده برجام و نیز موضوع حقوق بشر کماکان بلاتکلیف مانده است. به‌همین‌دلیل باید آینده برجام در سایه احیای روابط تهران - ریاض به شکل دقیق‌تر بررسی شود تا به این سؤال پاسخ داد که توافق پکن و احیای روابط ایران و عربستان از اهمیت احیای برجام کاسته است یا به موازات بهبود مناسبات منطقه‌ای تهران با کشورهای عربی همچنان مذاکرات هسته‌ای ضرورت خود را حفظ کرده است؟
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: این روزها همچنین به موازات کاهش احتمال انواع برخوردهای نیابتی، تصادفی یا تعمدی، برخلاف گذشته، کمتر سخنی از ابزارهایی مانند پهپاد و موشک می‌شنویم. تحرکات مثبتی نیز ازجمله در جهت کمک به حل بحران یمن و خاتمه رنج مردم بی‌گناه آن کشور، مشهود است. چنین پیامدهایی تا همین جا نیز مغتنم است و نویدبخش برداشته‌شدن سدهای مصنوعی بین مردم منطقه و فراهم‌شدن حداقل‌ها برای همکاری متقابل بین ایران و کشورهای منطقه. اما یک نکته مهم هنوز ناروشن است و آن اینکه آیا مقامات ایرانی هدف راهبردی خاصی نیز از حرکت در راستای تنش‌زدایی با عربستان دارند و این تنش‌زدایی بخشی از یک استراتژی جامع ملی است یا صرفا واکنشی است به مشکلات فزاینده ناشی از سیاست‌های داخلی و خارجی؟
ادامه مطلب
با بهبود روابط تهران و سایر کشورهای عربی بعد از توافق با ریاض برخی محافل سیاسی و رسانه‌ای داخلی این ارزیابی را دارند که تهران بدون توافق با غرب مناسبات منطقه‌ای خود را احیا کرده است؛ اما این موضوع به‌هیچ‌عنوان از اهمیت سایر موضوعات و بحران‌های سیاست خارجی نمی‌کاهد. اینکه مناسبات منطقه‌ای منجر به بهبود روابط با غرب شود، جای سؤال، ابهام و محل تردید و تأمل است.
ادامه مطلب
به فاصله ۴۸ ساعت بعد از دیدار حسین امیرعبداللهیان و فیصل بن‌فرحان، وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی، شاهد سفر هیئتی از ریاض به تهران بودیم. خبر سفر این هیئت فنی بعدازظهر شنبه از سوی خبرگزاری رسمی عربستان (واس) مخابره شد. آنگونه که واس گزارش داد، در پی توافق‌های انجام‌شده میان تهران و ریاض، روز شنبه یک هیئت فنی از عربستان برای بازدید از سفارتشان در تهران و بررسی مکانیسم بازگشایی آن و همچنین بازگشایی کنسولگری عربستان در مشهد، وارد تهران شد
ادامه مطلب
اگر چه فیلم برادران لیلا از نظر متن سینمایی یک اثر به شدت ضعیف محسوب می شود، اما در حوزه فرامتن می توان به موضوع تاثیر مستقیم و فوری سیاست خارجی در ایران بر اقتصاد و توان معیشتی اقشار فرودست جامعه اشاره ای داشت. در این فیلم التهابات سیاست خارجی دولت روحانی در ماه ها و هفته های منتهی به خروج دونالد ترامپ از برجام بر معیشت و اقتصاد نشان داده می شود؛ التهاباتی که به راحتی اقشار ضعیف را در بحران فرو برده است و همچنان هم رو به تزاید است.
ادامه مطلب
احمد وخشیته در گفت وگویی تاکید دارد که می‌توان انتظار داشت که فروش و ارسال جنگنده سوخو از سوی روسیه به ایران عملیاتی شود، اما چون اگر این اتفاق روی دهد، اسکادران هوایی ایران دچار تحول جدی خواهد شد، طبیعتا روسیه هم انتظار دارد که این جنگنده‌ها در راستای افزایش تنش مورد استفاده قرار نگیرد؛ لذا این رفتار تهران است که تعیین می‌کند روسیه می‌تواند جنگنده‌ای به ایران بدهد یا نه.
ادامه مطلب
در محافل رسانه ای و نیز به باور طیفی عمده ای از تحلیلگران و ناظران پس از تحولات شهریور ماه سال ۱۴۰۱ و ورود به فضای جدید، رویکرد آمریکا در قبال ایران، ذیل یک جمله خلاصه می شود؛ «نه توافق، نه بحران». در تبیین بیشتر این تک جمله به نظر می رسد که دولت بایدن به موازات پرهیز از یک توافق دیپلماتیک با تهران به خصوص با محوریت احیای برجام سعی دارد که از تشدید تنش و بالا بردن ریسک نزاع با ایران هم دوری کند.
ادامه مطلب
علی ماجدی در گفت وگویی تاکید دارد که اگر سیاست ایران در همراهی با پوتین برای تجاوز به اوکراین تغییر پیدا نکند باید شاهد تبعات گسترده‌تر، شدید تر و جدی تر از طرف آلمان و اتحادیه اروپا و کل جامعه اروپایی - آمریکایی باشیم. به هر حال حمله به امنیت و تمامیت ارضی اروپا مسئله‌ای نیست که قاره سبز و آمریکا از کنار آن به سادگی بگذرد. اکنون فشار به جمهوری اسلامی ایران تا جایی پیش رفته است که تبعات جنگ اوکراین بیش از روسیه دامن ایران را گرفته است. واقعا این سوال وجود دارد که آینده جنگ اوکراین برای سال پیش رو چگونه خواهد بود؟ آیا این جنگ با میانجی گری برخی بازیگران مانند چین به نتیجه می رسد یا نهایتاً شاهد تداوم و فرسایش شدن آن خواهیم بود؟ هر کدام از این سناریو ها تاثیرات خاص خود را بر مناسبات ایران و آلمان و در کل ایران و اروپا خواهد داشت.
ادامه مطلب
محمدمهاجری در گفت وگویی تاکید دارد که برای به نتیجه رسیدن پرونده مذاکرات هسته‌ای باید چارچوب‌ها تغییر کند. به‌هرحال اگرچه حضور افراد مؤثر است و در نتیجه‌گیری و خروجی کار اثرات خود را خواهد داشت، ولی ابتدا‌به‌ساکن باید سیاست‌های کلی و کلان کشور در مورد مذاکرات هسته‌ای، نحوه احیای برجام، حل اختلاف‌های پادمانی، روابط جمهوری اسلامی ایران با غرب و کل دنیا و موارد دیگر به شکل شفاف و روشنی بیان شود تا کسانی که در تیم مذاکره‌کننده هستند، تکلیف خود را بدانند.
ادامه مطلب
کاخ سفید به جای تلاش برای نزدیک تر کردن مواضع، تحریم های جدیدی را علیه تهران اعمال می کند. با توجه به سیاست سخت تر در قبال ایران، امریکا قصد دارد، روابط با ریاض را تحکیم بخشد.
ادامه مطلب
هدف دیگر همکاری روسیه و ایران پاسخ دادن به ضرورت های سیاسی و ژئوپلیتیکی است. تعلیق عملی اجرای توافق هسته ای و راه اندازی مجدد برنامه هسته ای ایران، آشفتگی زیادی را در بین همسایگان ایران در خاورمیانه، در وهله اول اسرائیل، به وجود آورده است. با توجه به انفعال جامعه بین‌المللی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اسرائیل «جنگ سایه» با تهران متشکل از ترور شخصیت‌های ایرانی مرتبط با توسعه هسته‌ای و حملات هدفمند به سایت های راهبردی مانند نیروگاه های نطنز و فردو را ادامه می‌دهد. بنابراین تهران با تجهیزات روسی قادر خواهد بود از تأسیسات حساس خود در برابر همه حملات خارجی، به ویژه اسرائیل محافظت کند.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در گفت وگویی تاکید دارد: «در شرایط حساس کنونی که عمق، گستردگی و تنوع اختلافات پادمانی بین دو طرف بسیار زیاد و تقریباً بی سابقه است، هم ایران و هم آژانس البته با حمایت ۱+۴ و ایالات متحده، مذاکرات و توافقات چراغ خاموشی را بدون جنجال سازی رسانه‌ای و حساس کردن برخی بازیگران و منتقدان این نوع تعاملات با ایران پیش ببرند.» هدف از این نوع دیپلماسی چراغ خاموش به زعم این تحلیلگر، ایجاد روندی بدون حاشیه یا حداقل کم حاشیه برای حل اختلافات پادمانی است تا در مسیر توافقات تهران و آژانس کارشکنی و مانع تراشی احتمالی صورت نگیرد.
ادامه مطلب
بهروز طریقت در گفت‌وگویی تاکید دارد: «اساسا تلاش ایران برای سفر گروسی به تهران نشان می‌دهد اختلاف‌های پادمانی میان سازمان انرژی اتمی و آژانس حل‌وفصل نشده است و مهم‌تر از آن، موضوع و اتهام جدید یعنی غنی‌سازی ۸۴ درصد هم حتی با سفر هیئتی از آژانس در هفته گذشته به نتیجه نرسیده است»./عبدالرضا فرجی راد اعتقاد دارد: چون در روزها و هفته‌های اخیر مقامات اروپایی، آمریکایی و مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مصاحبه و موضع تندی علیه ایران حتی با وجود ادعای غنی‌سازی ۸۴درصدی نداشته‌اند، این امر حکایت از آن دارد که غرب هم تمایلی به تصاعد تنش ندارد.
ادامه مطلب
بعید است که ایران، ذخیره اورانیوم غنی شده ۲۰ و ۶۰ درصدی اش را تحویل دهد چرا که آن را یک اهرم کلیدی می داند. بااینحال می توان ریسک اشاعه را با تعیین سقفی برای میزان اورانیومی که ایران به شکل گاز نگه می دارد یا به پودر تبدیل می کند، برطرف کرد (پودر می توند دوباره به گاز تبدیل شود اما کاری زمانبر است و به راحتی هم ردیابی می شود). یک گزینه دیگر هم این است که شمار سانتریفیوژهای پیشرفته نصب شده یا عملیاتی را محدود کرد.
ادامه مطلب
سید رحمان موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هیچ نشانه علنی از پیشرفت در مذاکرات مشاهده نشده است و طرف های غربی همچنان از تهران می خواهند تا سطح همکاری خود را با آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) افزایش دهد. ایران و ایالات متحده همچنین در مورد تبادل زندانیانی که به اتهامات مختلف نگهداری می‌کنند، مذاکره کرده‌اند، چیزی که در مقاطعی با مذاکرات هسته‌ای آمیخته شده است، اما به طور بالقوه می‌تواند نتایج جداگانه‌ای داشته باشد.
ادامه مطلب
جواد ترابی در گفت وگویی تاکید دارد که وضعیت پرونده فعالیت‌های هسته‌ای ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از حالت «فنی و حقوقی» به حالت «سیاسی و امنیتی» تغییر ماهیت داده است. خود این «تغییر ماهیت» به زعم ترابی یک روند و پروژه عمدی برای ایجاد اهرم فشار بر تهران در کنار موضوع جنگ اوکراین و حقوق بشر است.
ادامه مطلب
با توجه به اوج‌گیری تلاطم‌ها در سیاست خارجی ایران و بیم همسایگان از رادیکال‌شدن فضای منطقه، تحرکات دیپلماتیک میانجیگرایانه‌ای برای تعدیل تنش‌ها در دستور کار برخی کشورها قرار دارد. در این میان، در روزهای اخیر دو کشور عراق و عمان مانند سابق کماکان به نقل و انتقال پیام‌ها و واسطه‌گری‌های دیپلماتیک ادامه می‌دهند.
ادامه مطلب
دیروز بلومبرگ در گزارشی مدعی شد بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران هفته گذشته اورانیوم ۸۴ درصد غنی‌شده را شناسایی کرده‌اند. این خبرگزاری آمریکایی در ادامه نوشت آژانس در تلاش است توضیح دهد که چگونه اورانیوم غنی‌شده ایران به خلوص ۸۴ درصد رسیده است.
ادامه مطلب
حمیدرضا صداقت در گفت وگویی تاکید دارد که اگر دستگاه دیپلماسی به دنبال شکستن فضای ضدایرانی‌‌ای که در ماه‌های اخیر از سوی کشورهای غربی شکل گرفته است، نباشد، باید در آینده هزینه‌های بیشتری را متحمل شود./عباس یوسفی اعتقاد دارد که تهران هم باید روی گزینه‌های آلترناتیو مانند برگزاری کنفرانس های متقابل البته به شرط افزایش وزن سیاسی خود تمرکز بیشتری داشته باشد.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در نوشتاری تاکید دارد که ابراهیم رئیسی با هیئتی بلند پایه که شامل وزیران امورخارجه، راه، نفت، کشاورزی به همراه رئیس کل بانک مرکزی و مذاکره کننده ارشد هسته‌ای است راهی پکن شده تا جان تازه‌ای به روابط خارجی ایران بدهد. نگاهی مفهومی به هیئت همراه رئیس جمهوری نشان از امید رئیس دولت به نتایج این سفر دارد. مهمترین هدف‌گذاری در این سفر در نگاه تهران، تعیین تکلیف قرارداد ۲۵ ساله چین با ایران است که از سال ۲۰۱۶ میلادی( دی ۱۳۹۴) تا کنون همچنان در بلاتکلیفی است.
ادامه مطلب
صابر گل‌عنبری در یادداشتی می نویسد: پیامدهای شکست مذاکرات و دیپلماسی میان ایران و غرب و شکست احتمالی اردوغان و حزبش در سطوح مختلف زیاد خواهد بود و با وقوع هر کدام و یا هر دو با هم دوره گذار در خاورمیانه وارد مهمترین مرحله خود خواهد شد و می‌توان متعاقب آن در آینده زلزله‌ای ژئوپلیتیک در منطقه را انتظار کشید.
ادامه مطلب
احمد اسفندیاری‌منفرد می‌گوید: «اگرچه شی جین‌پینگ با سفر به عربستان سعودی و همراهی با ریاض در مطرح‌کردن برخی از ادعاهای ضد‌ایرانی شائبه شکاف در مناسبات تهران و پکن را در محافل سیاسی و رسانه‌ای داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی تقویت کرد اما چین از آن میزان هوشمندی برخوردار است که ظرفیت‌ها و پتانسیل بازیگر مهمی چون جمهوری اسلامی ایران را در منطقه استراتژیک خاورمیانه از دست ندهد»./محمدمهدی سبحان‌نیا در گپ‌وگفتی بر این باور است که انجام این سفر از سوی رئیس‌جمهور ایران به چین می‌تواند یک گام برای خروج از انزوای دیپلماتیک طی ماه‌های اخیر باشد./ اسماعیل فلاح‌زاده اعتقاد دارد: «شاید مهمترین دغدغه تهران در این سفر به تلاش‌های اخیر دولت بایدن برای رایزنی با طرف چینی در جهت توقف خرید نفت از ایران بازمی‌گردد».
ادامه مطلب