دو نمونه از دور زدن ایران توسط چینی ها
عباس آخوندی در یادداشتی مینویسد: بحث موضعگیری چین برای من هیچ تازگی نداشت. چین این رویه را سالهاست که اتخاذ کردهاست. لیکن، گروهی در تهران به هر دلیلی نمیخواستند که نشانههای آن را ببینند.
ادامه مطلبعباس آخوندی در یادداشتی مینویسد: بحث موضعگیری چین برای من هیچ تازگی نداشت. چین این رویه را سالهاست که اتخاذ کردهاست. لیکن، گروهی در تهران به هر دلیلی نمیخواستند که نشانههای آن را ببینند.
ادامه مطلبسهراب انعامی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سازماندهی سیاستگذاری چینی در دهه۹۰ میلادی به این رهیافت راهبردی معطوف شد که اگر چین خواهان دستیابی یه قدرت فزاینده با ویژگی چالشگری در مقابله با امریکا است باید بنیان های قدرت اقتصادی خود را از طریق تضمین امنیت انرژی تقویت کند و چین در این چارچوب به دنیال گزینه هایی است که نفت ارزان قیمت از طریق مسیرهای مختلف و متنوع به این کشور سرازیر شود. بر این مبنا، چینی ها طی این سال ها تلاش کرده اند تا حضور و نفوذ خود را در مناطق مهم انرژی جهان افزایش داده و روابط و مناسبات راهبردی خود را با کشورهای ضامن امنیت انرژی افزایش دهند.
ادامه مطلبکوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: شگفتی این مواضع چین وقتی روشنتر میشود که بدانیم در بیانیه مشترک بایدن و شورای همکاری که در سفرش به عربستان در ۱۷ جولای ۲۰۲۲ منتشر شد، نه سخنی از جزایر ایرانی است و نه از اتهاماتی مشابه علیه ایران.
ادامه مطلبسید علی موسوی خلخالی می نویسد: اینکه گمان می کنیم با تداوم دشمنی های خود با غرب و عدم حل مشکلات کهنه خود با آن، می توانیم به پشتوانه چین به این شیوه خود ادامه دهیم اشتباه است. برای چین دلیلی ندارد که بخواهد در کنار ایران در برابر غرب و متحدانش از جمله عربستان سعودی و کشورهای عربی دیگر و اروپا بایستد. چینی ها درک نمی کنند چرا باید به خاطر ایران با عربستان، اروپا یا هر کشور دیگری مقابله کنند در حالی که بهترین روابط و منافع را با آنها دارند. به عبارت دیگر چینی ها همان طور که دوست ما هستند دوست دیگران هم هستند. هیچ دشمنی هم نه با ما دارند و نه با دیگران.
ادامه مطلبدر این موضوع ما به عنوان دستگاه دیپلماسی مواضع و دیدگاههای رسمی خود را در این زمینه به تفصیل بیان کرده و به اطلاع ملت ایران و افکار عمومی رساندیم. یک بار دیگر بر اصول اساسی ما در ارتباط با موضوعی که اشاره کردید در خصوص مسائل مورد اشاره در بیانیه مشترکی که در این سفر طرح شد بیان میکنم که هرگونه اتهامات بی اساس مندرج در بیانیه پایانی اجلاس چهل و سوم سران شورای همکاری خلیج فارس با حضور مقام چینی را محکوم میکنیم. در خصوص موضوعات مرتبط با برنامه هستهای کشورمان، یک بار دیگر مطالب مندرج در بیانیه را مردود اعلام میکنیم. اینکه عدهای در منطقه با نادیده گرفتن پایبندی ایران به برجام و قوانین بینالمللی نسبت به اقدامات مشروع ایران نکاتی را در بیانیه اعلام کردند بار دیگر مردود اعلام میکنیم. ایران به امنیت درون زای منطقهای مبتنی بر رعایت هنجارهای بینالمللی و عدم مداخله خارجی در امور منطقه یک بار دیگر تأکید میکند و یک بار دیگر تأکید میکنیم جزایر سه گانه جزو لاینفک و ابدی ایران هستند و درباره ادعاها در خصوص این جزایر این ادعاها را دخالت در امور داخلی و قلمرو سرزمینی جمهوری اسلامی ایران میدانیم و چنین ادعایی از سوی هر طرفی مطرح شود محکوم میکنیم.
ادامه مطلبحسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تقریبا تمامی معادلات سیاسی و بین المللی که به توافق برجام در ۲۰۱۵ منجر شد از اعتبار ساقط است. تجاوز ناموفق و ناتمام روسیه به اوکراین و روبهرو شدن با انواع تحریم ها که حداقل ۱۰ سالی این کشور را به خود مشغول خواهد کرد، موقعیت تدافعی چین در مقایسه با سالهای مذاکرات برجام در صحنه بین المللی، ارتقاء روابط اسرائیل با منطقه عربی، ارتقاء شرایط سیاسی و اجتماعی و بین المللی عربستان سعودی و نهایتا ارتقاء کیفیت فنی پروژه های اتمی از یک طرف و تحولات داخلی کشور از طرف دیگر می گوید که ایران باید در برنامه اتمی خود یک بازنگری جدی، چه به لحاظ سیاسی و چه محتوایی، انجام دهد. به نظر نمی رسد "برجام" چه به لحاظ حقوقی و چه سیاسی دیگر قابل استناد و اتکا باشد. طرح نوینی با در نظر گرفتن شرایط جدید مورد نیاز است.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: باید گفت که امروزه در عرصه سیاست بین الملل اقتصاد حرف نخست را می زند، بدیهی است که چین نیر در منازعات و اختلافات بین المللی و منطقه ای طرف کشوری را بگیرد که اقتصاد قوی تر و مبادلات بیشتری با آن داشته باشد.
ادامه مطلباعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد با وجود سیاست های اعلامی دولت و دستگاه دیپلماسی کشور مبنی بر اولویت دهی به نگاه به شرق و همچنین توسعه روابط با همسایگان، در وضعیت کنونی در هیچ یک از دو عرصه موفقیتی نداشتهایم و تنگناهای عرصه سیاست خارجی امروز بیش از هر زمان دیگری (و البته تا حدی مشابه با وضعیت دوران جنگ تحمیلی) است. این وضعیت هر چند نشانگر نوعی انزوای بین المللی جدی و برای هر ایرانی دلسوز و دلبسته به این آب و خاک مایه نگرانی است؛ اما نکته امید بخش این است که راههای برون رفت از این وضعیت بحرانی هنوز مسدود نشده است و بازگشت به سه اصل کلیدی سیاست خارجی کشور یعنی؛ «عزت، حکمت و مصلحت»، می تواند در این شرایط، مؤثر و راهگشا باشد.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: خطر بسته شدن کامل درهای دیپلماسی است که مذاکرات برجام تاکنون مانع آن بود. مذاکرات، ادامه دیپلماسی را بر هر گزینه دیگر اولویت میدهد. خطر هنگامی است که دیپلماسی به طور رسمی دستهای خود را بالا ببرد و راه را برای رفتن به سوی دیگر گزینهها یا همان پلن B باز کند.
ادامه مطلببلینکن: حداقل از منظر من، اگر ما و دیگران از این تفاهمات اساسی، این قوانین اساسی، این ایده که به استقلال کشورها باید احترام گذاشته شود، تمامیت ارضی آن باید رعایت شود، نه اینکه با زور تغییر داده شود، دفاع نکنیم و اگر در مقابل آن ایستادگی نکنیم، در واقع داریم در جعبه پاندورا را باز میکنیم. متجاوزان – نه فقط در اروپا، نه فقط روسیه – از روسیه الگو خواهند گرفت و میگویند من میتوانم بدون اینکه مجازات شوم هر کاری بکنم. این به درگیریها در بسیاری از نقاط جهان دامن میزند.
ادامه مطلبمخالفان آمریکا ممکن است به شکل رسمی متحد نباشند اما همه آنها در یک منطقه حساس – قلب سرزمین اوراسیا – و در مسیرهای حساس هم سو هستند. از همین رو ایالات متحده تحت فشار، نمی تواند به یک مشکل بدون لحاظ کردن تاثیرش بر توانایی خود در برخورد با دیگران واکنش نشان دهد. مطالبات از دولت آمریکا زیاد است با این همه واشنگتن با مجموعه ای از چالش ها روبه روست که قادر نیست به راحتی از کنارشان عبور کند و مطمئنا نمی تواند یکباره به رویکردی تهاجمی متوسل شود. از برخی جهات، چالشی که امروز آمریکا با ان روبه روست شبیه به دوره قبل از جنگ جهانی دوم است.
ادامه مطلبمحمد صادق امینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کشور پهناور چین، مدلی از توسعه اقتصادی را به جهان ارائه کرده که به تبع آن انگیزه ای برای آموزش و فراگیری زبان اش را فراهم ساخته است؛ علیرغم دشواری در یادگیری آن به دلیل نداشتن الفبا. به دلیل همین دشواری است که اغلب کارشناسان، چین را از دریچه زبان انگلیسی می شناسند که باعث می شود تا اخبار زیادی از چین به زبان چینی به جهان مخابره نشود و جهانیان از درون جامعه چین آگاهی های کافی را بدست نیاورند. چین اما به راه خود می رود، با بومی کردن فرهنگ و سیاست، لطمه ای به توسعه اقتصادی اش نمی زند، لذاست که با جهانی شدن اقتصاد چین، جهان به دنبال شناسایی چین بوده و هست.
ادامه مطلبدیپلماسی ایران در راستای محقق ساختن دستاوردهای سیاسی و اقتصادی به منظور فرار از فشارهای غرب فعال شده است. این بار مقصد سمرقند بود؛ یعنی جایی که نشست سران کشورهای سازمان همکاری های شانگهای برگزار و روز جمعه رسما عضویت کامل ایران در این سازمان اعلام شد.
ادامه مطلبمحاسبات چین درباره ایران تغییر پیدا خواهد کرد اگر توافق جدید صورت گیرد. به دور از تهدید ناشی از تحریمها، چین سرمایهگذاری خود را در ایران افزایش خواهد داد و نفوذ خود را در این کشور و خاورمیانه تعمیق خواهد بخشید.
ادامه مطلببا توجه به محاسبات استراتژیک روسیه و پذیرش آن توسط شرکای آسیایی و با توجه به نیاز اروپا به انرژی ایران، نتایج برعکس این تصمیم اجلاس سران هفت به هدایت مذاکرات به سمت راضی کردن ایران از جمله فشار بر آمریکا برای سختتر نکردن مواضع خود منجر خواهد شد.
ادامه مطلبوحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد بهترین کار تمرکز بر همین غرب آسیا باشد و بیش از همه همسایگان خود را دریابیم و به فکر توسعه روابط با آنها باشیم. و الا مثل نظم شکل گرفته بعد از جنگ جهانی دوم به جای بازیگر بودن، سرگردان نگاه به بازیگران خواهیم بود و نه شرقی و نه غربی خواهیم شد و صرفا نگاهمان یا به شرق دوخته خواهد شد، یا توجهمان به غرب خواهد بود یا صرفا در انتظار معجزه ای از جنبش عدم تعهد، پیمان شانگهای، اتحادیه اوراسیا خواهیم ماند.
ادامه مطلبارزش ایران برای سازمان همکاری های شانگهای چیست؟ نخست، از آنجایی که ایران دارای ذخایر عظیم نفت و گاز طبیعی است، این امر باعث تشدید همکاری ها در عرصه انرژی در داخل سازمان خواهد شد. دوم، موقعیت استراتژیک ایران در منطقه اوراسیا نقش مهمی ایفا می کند که برای توسعه همکاری های تجاری و حمل و نقل مهم است.
ادامه مطلبنظامهای روسیه، چین و ایران همگی میدانند که اگر هر یک از آنها بی چون و چرا از واشنگتن یا متحدانش شکست بخورند، پس از شکست تنهاتر و آسیبپذیرتر خواهند شد. این دلیل کافی برای قدرت های پیشرو در جهان است که با هم متحد شوند، چه آنها را رسما یک اتحادیه بنامیم یا نه.
ادامه مطلببعید است که ایران به قدرتی حامی غرب تبدیل شود و بتواند، به اصطلاح غرب را ببخشد. به احتمال زیاد، تهران ترجیح خواهد داد، از منابع غربی در جهات حفظ منافع ملی خود استفاده کند و براساس اصل شاهزاده روسی الکساندر نوسکی عمل کند: «دفاع را در غرب تقویت کنید و در شرق به دنبال دوستان باشید». برای ایران، این یک نقطه عطف مهمی خواهد بود.
ادامه مطلبموقعیت جغرافیایی ایران برای چین که به دنبال اجرای طرح «کمربند و جاده» است اهمیت دارد و به همین علت است که چین دیپلماسی پویایی در خاورمیانه در پیش گرفته و با ارائه ابتکار امنیت منطقه ای، به دنبال کاستن از تنش بین ایران و همسایگانش در جنوب خلیج فارس است.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: ایرانی ها نسبت به نبود اروپایی ها با بی تفاوتی برخورد کرده اند، اما طرف روسی خوب می داند معنای نبود آنها چیست، به ویژه که اروپایی ها به صراحت می گویند که دیگر چیزی برای مذاکره باقی نمانده و صرفا باید تصمیم های سیاسی گرفته شود، معنای این اظهار نظر نیز برای طرف روسی روشن است؛ دیپلمات ارشد روس خوب می داند، نبود طرف های اروپایی و اظهارات آنها به این معناست که اروپایی ها و امریکایی ها با یکدیگر به تفاهم رسیده اند، توافق کرده اند، مواضعشان مشترک است و این یعنی این که جبهه آنها واحد است.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: ایران می خواهد در زمین شرق با غرب مذاکره کند و در حالی که دستش در دست روسیه و چین است و چشمانش به کشورهای پیرامونی اش است، با غربی ها گفت وگو می کند. به این ترتیب ایران امید دارد بتواند تا پاییز و زمستان فضا را در همین وضعیت کنونی اش حفظ کند تا شاید بتواند با قدرت بیشتری با امریکا و اروپا که روز به روز نیازشان به انرژی و افزایش نرخ نفت نفت در بازارهای جهانی افزایش می یابد، به مذاکره بنشیند و امتیازات بیشتری بگیرد. آیا این سیاست جواب می دهد؟ آیا ایران می تواند تا آن موقع فضا را این چنین نگه دارد؟ آیا امریکا و متحدان اروپایی اش اجازه می دهند حوزه منافع ایران صرفا در شرق تعریف شود و جایی برای آنها نباشد، به ویژه که تا شرکت های اروپایی تا همین چندی پیش در ایران فعال بودند و در صنایع ایران حضوری گسترده و اثرگذار داشتند؟
ادامه مطلبطاهره حسن پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در بعد سیاسی، همکاری و عضویت ایران در بریکس، یعنی همکاری ایران با جمعیت های اول و دوم جهان و اقتصاد دوم جهان، سه قدرت هسته ای، و دو عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل و سایر مزایای دیگر... هرچند که مهمترین عامل همکاری سیاسی بین بریکس و ایران یکجانبه گرایی و تک رویی ایالات متحده است.
ادامه مطلبروسیه ممکن است نتواند تمام صادرات نفت خود که قبل از جنگِ اوکراین به اروپا می رفت را به خریدار دیگری واگذار کند. چین به عنوان بزرگترین خریدار نفت تحریمشده ظاهر شده و از نفت خام با تخفیف (اغلب با تخفیف زیاد) سود میبرد، در حالی که رئیسجمهوری ایالات متحده مجبور است برای نفت بیشتر به تولیدکنندگان خاورمیانه التماس کند.
ادامه مطلبامیرهوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مانع دیگری که شکل گیری نظم نوین جهانی بر مبنای اجماع روسی – چینی را به امری ناممکن بدل کرده، مصداق "دو پادشاه در یک اقلیم نگنجد" است. در واقع دو قدرت بزرگ قادر به نظم سازی و نظام بخشی نیستند زیرا قدرت های بزرگ ذاتا ًرقیب یکدیگرند و نه شریک و متحد. چین و روسیه حتی در اوج جنگ سرد نظام دو قطبی، و با وجود تعلق ایدئولوژیک به یک ایده و آرمان (مبارزه با امپرالیسم و سرمایه داری) نه تنها در یک بلوک نگنجیدند که تا حد سرحد جنگ نیز پیش رفتند.
ادامه مطلبایران ناگزیر است، نرخ نفت صادراتی خود به بازارهای چین را کاهش دهد تا بتواند در برابر رقابت سالم با روسیه مقاومت کند. و این در حالی است که صادرات نفتی روسیه به چین تا سطح بی سابقه ای افزایش یافته است. در این میان، خریداران اصلی نفت ایران و روسیه، پالایشگاه های نفتی مستقل چین هستند.
ادامه مطلبنویسنده: محمود سریع القلم محل انتشار: فصلنامه روابط خارجی
ادامه مطلبهمزمان با همایش سران کشورهای عضو ناتو و گروه ۷، در جبهه شرق نیز تحولاتی در حال شکل گیری بوده است. روسیه نیز تلاش می کند ساختاری برای مقابله با تحرکات گروه ۷، ایجاد کند. در راستای این هدف، سران کشورهای حوزه دریای خزر، یعنی روسیه، ایران، جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان در عشق آباد دیدار کردند و در حاشیه این دیدار پوتین تلاش کرد روابط مسکو – تهران را بیش از پیش تقویت کند. پیش از اجلاس سران ناتو، در همایش مجازی سران کشورهای موسوم به بریکس، یعنی برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی که ۵ قدرت در حال ظهور اقتصادی هستند، پکن و مسکو، با پیوستن ایران و آرژانتین به این گروه موافقت کردند. این اقدام می تواند زمینه ساز دستیابی ایران به فرصت های سیاسی و اقتصادی جدید، باشد.
ادامه مطلبهمچنان که ناتو بزرگ می شود، چین و روسیه به دنبال آن هستند تا ایران و عربستان سعودی را در کنار خود قرار دهند.
ادامه مطلببه گفته معامله گران، نفت ایران نزدیک به ده دلار در هر بشکه پایین تر از قیمت های نفت آتی برنت قیمت گذاری شده تا با محموله نفت شرکت راشن اورالز (Russian Urals) که قرار است در ماه اوت به چین برسد، برابر باشد. نفت سبک و سنگین ایران بیشتر با نفت این شرکت روسی قابل مقایسه است.
ادامه مطلب