
اردوغان در عربستان سعودی، برای دفن ده سال رقابت شدید
رئیس جمهوری ترکیه ابراز امیدواری کرد که این سفر «دوران جدیدی» را در روابط ترکیه و عربستان بگشاید. وی افزود: «تقویت همکاری ها در حوزه های دفاعی و مالی به نفع دوجانبه است.»
ادامه مطلبرئیس جمهوری ترکیه ابراز امیدواری کرد که این سفر «دوران جدیدی» را در روابط ترکیه و عربستان بگشاید. وی افزود: «تقویت همکاری ها در حوزه های دفاعی و مالی به نفع دوجانبه است.»
ادامه مطلبمحمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، انسانی احساساتی، آشفته حال و اغلب نزدیک بین است. او مورد توجه بایدن قرار نگرفت. با این حال معتقد است که وجهه بین المللی اش را می تواند به عنوان یک اصلاح طلب نجات دهد. به رغم اینها، بن سلمان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری را تحسین می کند و حتی از برخی جهات از او الگو می گیرد. مرد قدرتمندی که قدرت خود را استوار کرده و استراتژی های غیر متعارف و نامتقارن را دنبال می کند. الیگارش های روس همواره در دبی مورد استقبال بوده اند. امارات به طور مخفیانه اجازه ایجاد یک پایگاه نظامی چین در خاک خود را داده است. تماس امارات با بشار اسد متحد کلیدی پوتین در منطقه نیز اقدام دیگری بود که به مذاق ایالات متحده خوش نیامد.
ادامه مطلبعابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امارات متحده عربی نخستین کشور خارجی بهشمار میآید که سامانه چئونگانگ ۲ را بهخدمت میگیرد. طارق عبدالله رحیم الهوسانی، مدیرعامل شورای اقتصادی «توازن» در ابوظبی که مسئولیت خرید تسلیحات از خارج را برعهده دارد، معتقد است که خرید این سامانه کیفیت دفاع موشکی امارات متحده را بهبود میبخشد.
ادامه مطلبتمایل امارات متحده عربی برای تبدیل شدن به بازیکن مهم مستقل ژئو سیاسی در خاورمیانه با احتیاط و حسادت زیادی از سوی واشنگتن و تل آویو ارزیابی می شود و آشکارا، این کشورها تمایلی برای آزاد کردن ابوظبی از قفس خود ندارند.
ادامه مطلبچرا ترکیه و امارات متحده عربی که در خاورمیانه در نوعی رابطه نفرت متقابل قرار دارند، ناگهان تصمیم به آشتی گرفتند؟ برای درک این موضوع، باید به تغییراتی نگاه بیاندازیم که در خاورمیانه در حال وقوع است.
ادامه مطلبمحمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امارات در مقطع فعلی درصدد ترمیم روابط با همه کشورهایی برآمده که در سال های اخیر روابطی چالش برانگیز با آنها داشته است؛ این کشور در روزهای اخیر مقامات دیپلماتیک خود را روانه سوریه و ترکیه کرده و همچنین میزبان معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان بوده تا ثابت کند برای دستیابی به جایگاه برتر منطقه ای و ارتقای موقعیت خود در منطقه غرب آسیا هیچ دشمن دائمی ندارد و حاضر است به هر تغییری تن در دهد.
ادامه مطلبسیاستهای امارات در خاورمیانه ذاتا ثباتزدا بوده، باعث تشدید بسیاری از جنگهای داخلی منطقه شده، قوانین بینالمللی را نقض کرده و تلاشها برای تغییرات دموکراتیک را با شکست مواجه کرده است. به علاوه، امارات بارها تلاش کرده در سیاستهای داخلی آمریکا در بالاترین سطوح مداخله کند و دیپلماتها و مقامات دولتی سراسر جهان را تحت نظارت بگیرد.
ادامه مطلبتحلیل بلومبرگ این است که در روابط بین عربستان سعودی و امارات متحده عربی، «عقل سلیم در حال ناپدید شدن است» و طرفین وارد مرحله رقابت بر سر رهبری منطقه ای شده اند. این شبکه خبری همچنین می نویسد که روابط بین محمد بن سلمان و محمد بن زاید، دو ولیعهد عربستان و امارات، که روزگاری بسیار دوستانه بود رو به تیرگی نهاده است.
ادامه مطلباختلافات اقتصادی دو کشور ادامه خواهد یافت حتی اگر پشت درهای بسته باشد و روزی خواهد آمد که مانند چهارم ژوئیه علنی خواهد شد یعنی روزی که نشست اوپک پلاس شکست خورد و وزیر انرژی عربستان به صورت علنی و بی سابقهای از امارات شدیدا انتقاد کرد.
ادامه مطلبخصوصیات فردی و همچنین تلفیق منافع ملی و جاه طلبی های شخصی شکاف بین عربستان سعودی و امارات متحده عربی را بزرگ تر کرده است. شکی نبود که محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، نهایتا از زیر سایه محمد بن زاید، مربی سابق خود و ولیعهد امارات، بیرون خواهد آمد. همچنین، شکی نبود که شاهزاده سعودی و احتمالا پادشاه بعدی، سعی خواهد کرد این تفکر کلی که امارات در منطقه خلیج فارس و همچنین در خاورمیانه تعیین کننده است را تغییر دهد.
ادامه مطلبسید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر اساس دادههای گزارش موازنه نظامی ۲۰۲۱ موسسه مطالعات استراتژیک بینالملل، تاکنون، هزینههای دفاعی خاورمیانه و آفریقای شمالی در سال ۲۰۲۰ به ۱۶۲ میلیارد دلار رسیده که حدود ۸.۹ درصد کل جهان و بهطور متوسط ۵.۵ درصد از تولید ناخالص داخلی مربوط به خود را اختصاص داده است. هزینههای منطقهای از سال ۲۰۱۴ هرسال بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار بوده اما از سال ۲۰۱۸ روند نزولی داشته و علت این افول تا حدود زیادی ناشی از کاهش قیمت نفت بوده که مشتریان منطقهای تسلیحات را در اختصاص هزینههای نظامی تحت فشار قرار داده است. در همین چارچوب شش کشور شورای همکاری خلیج فارس بهطور مداوم بین ۵۵-۶۰ درصد از هزینههای نظامی منطقهای را به خود اختصاص میدهند و کاهشهای اخیر عمدتا به دلیل کاهشهای اعمالشده توسط عربستان سعودی است که بیشترین بودجه منطقه را دارد.
ادامه مطلبسید قاسم ذاکری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امنیتی شدن شرایط هر کشوری دقیقا نقطه مقابل جذب سرمایه گذاری خارجی و رونق اقتصادی است. امارات عربی متحده طی ۴۰ سال گذشته در پرتو تشدید تنش میان ایران و غرب و البته بخاطر دور نگه داشته شدن این کشور از انواع و اقسام جنگ ها و تنش ها در غرب آسیا و محیط خلیج فارس، موفق به جذب سرمایه گذاری خارجی و رشد و شکوفائی اقتصادی در دو امیر نشین دبی و ابوظبی شده بود. بدیهی است جلب و جذب سرمایه های ایرانیان نقش بسیار مهمی در شکوفائی اقتصادی دو امیر نشین یاد شده داشته است. اینک در پرتو اجبار امیرنشین ابوظبی از طرف ترامپ به عادیسازی روابط امارات با اسرائیل عملا شرایط این کشور از محیطی امن برای جذب سرمایه های خارجی به محیطی امنیتی تغییر ماهیت داده است.
ادامه مطلبحیدر حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخی از فعالان صنایع تسلیحات،عادی سازی روابط را یک مشکل می دانند، زیرا اکنون همه چیز از جمله معامله هایی که ترجیح می دهند پشت درهای بسته بمانند، در معرض دید عموم خواهد بود. با این وجود، بیشتر این منابع اذعان دارند که عادی سازی روابط احتمالاً منجر به افزایش فروش تسلیحات، سیستم های امنیت سایبری و فرماندهی و کنترل به کشورهای حوزه خلیج فارس خواهد شد. هیچ یک از مقامات وزارت جنگ اسرائیل پس از اعلام توافق عادی سازی تل آویو – ابوظبی از اعزام هیات به امارات سخن نگفته اند.
ادامه مطلبمحمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: شاهزاده های جوان و میان سال از پان عربیسم جمال عبدالناصر، وحدت عربی و دیگر ایسم ها فاصله گرفته اند و بیشتر به فکر کشور خودشان و آیندۀ اقتصادی آن هستند. از این زاویه، با نسل های گذشته و پدران خود تفاوت هایِ جدی استنباطی دارند. رهیافت های جدید سیاست خارجی و امنیت ملی این کشورها تحتِ تاثیرِ تلقیات سیاست مداران آنها ازشرایط میان مدتِ منطقه، غرب، آمریکا، چالش های سیاسی – اقتصادیِ نظامِ بین الملل، تعریفِ جدیدِ قدرتِ ملی و شبکه سازی های جهانی است.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: امارات پذیرفته است که نقش تخریب کننده یا به اصطلاح "بولدوزور" سیاست غرب در منطقه را بر عهده داشته باشد. عادی سازی روابطش با اسرائیل نیز در همین چارچوب می گنجد. علاوه بر آنکه گمان می کند با این کار می تواند حلقه فشار به ایران را – که برای تضعیف آن در طول یک دهه گذشته نهایت تلاش خود را کرده است – تنگتر کند.
ادامه مطلبکشور کوچک امارات می خواهد از یک سو نقش محوری در مسائل منطقه ای ایفا کند و از دیگر سو بقای خود را تضمین کند. چه بسا کودتای ناکامی که در سال ۲۰۱۱ در این کشور رخ داد، عامل اصلی در پیش گرفتن سیاست های کنونی باشد. امارات که برای عادی سازی روابط با اسرائیل جلوتر از دیگر کشورها گام بر می دارد این اعتقاد را دارد که این سیاست و همچنین جلب رضایت امپراتوری های پول، سیاست و رسانه بقایش را تضمین خواهد کرد. از همین رو امارات سیاست حمله به هرگونه تجمع منطقه ای و از سر راه برداشتن آن را برای تامین منافع کشورهای بزرگ و یا اسرائیل که می خواهد نقش اول را در منطقه ایفا کند، در پیش گرفته است.
ادامه مطلبیکی از افراد رسانه ای معروف امریکایی که جهان عرب را خیلی خوب می شناسد و در آنجا کار کرده است و همچنان به آن اهمیت می دهد، گفت: «آخرش گفت وگو را با ایران از طریق مقاماتی که دارد آغاز کرد.» در اینجا گفتم: «دیر وارد گفت وگو با ایران شد، ایران او را راس جنگ می داند نه عربستان، در حالی که در گذشته برعکس بود، ایران عربستان را در راس جنگ می دانست.»
ادامه مطلبکتاب M.B.S؛ سیر قدرت یابی محمد بن سلمان اثر بن هوبارد و ترجمه صادق قربانی و حمیدرضا کاظمی از هفته گذشته توسط نشر زرنوشت منتشر شده و در دسترس علاقه مندان است. در این جا به معرفی این کتاب می پردازیم.
ادامه مطلبمحمد مهدی بندرچی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پوتین در حال خلق پست های استراتژیک جدید در رابطه با مدیریت پرونده حیاتی سوریّه است. او تاکنون دو فرستاده ویژه را برای کار روی دمشق منصوب کرده است. الکساندر لاورنتیف، فرستاده ویژه کرملین در سوریه و معاون وزیر امور خارجه، میخائیل بوگدانف هر دو به فعالیت در رابطه با سیاست های روسیه در خاورمیانه مشغولند. افیموف در لباس نمایندگی مسکو، هم اکنون ردای شامی جدیدی از جانب پوتین بر دوش افکنده است. تعدُد این مشاغل از برنامه های جدید پوتین برای شامات نشان دارد که باید مستقیماً بدون مانع بروکراتیک خاصی اجرا شوند. این انتصابات از اتکاء آن برنامه ها به قدرت شخصی مردان معتمد پوتین حکایت می کنند.
ادامه مطلبمصطفی مطهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پروژه دشمن سازی رقیب – متحدهای سعودی – اماراتی با توجه به شرایط محیطی و مطالبات متعارض هریک از آنها از اتحاد، اهداف و برنامه های اتحاد، محیط اتحاد و بسترهای اتحاد موضوعی است که می تواند واگرایی در تعارض را فراهم کند. به عبارت جامع تر اینکه، تضاد مساعی در منافع اکتسابی بطور بالقوه از یکسو و پتانسیل های موجود در این عرصه از سوی دیگر، که در حجم انتظارات و تقاضاهای قرینه طرفین سعودی – اماراتی رخ نمایی می کند قابلیت آن را داراست تا کانون تعارضات مطالباتی از اتحاد یا ائتلاف را به کانونی برای تنش میان آنها مانند آنچه در روابط ریاض با دوحه اتفاق افتاد، تبدیل کند.
ادامه مطلبشاید بتوان رفتارهای امارات را با نقش شغال ها در انیمیشین "شیر شاه" مقایسه کرد. هنگامی که اُسکار، شیر شَر (که بی شباهت به دونالد ترامپ نیست) توسط جمعی شغالِ فرصت طلب احاطه شده بود و آنها اوامر او را اجرا می کردند و حتی به اسکار خط می دادند که چگونه علیه شیر سیمبا (قهرمان داستان) عمل کند. نقش امارات بی شباهت به آن شغال ها نبوده است. در این انیمیشین می بینیم که چگونه شغال ها بعد از کشته شدن اسکار می ترسند و به صرافت می افتادند و به دست و پای سیمبا می افتند تو آنها را ببخشد.
ادامه مطلبصباح زنگنه در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون درگیری های جنوب یمن بر این باور است: اکنون وضعیت محمد بن سلمان در پیچیدگی بسیار خاصی قرار دارد. چون از یک سو تحولات عدن و جنوب یمن سبب شده تا فاصله بسیار جدی میان امارات متحده عربی و عربستان سعودی در خصوص یمن شکل بگیرد و از سوی دیگر هم این مسئله سبب شده که نیروهای مردمی تحرکات جدی را در منطقه بندر الحدیده داشته باشند و این بار مشکلات عربستان سعودی در خصوص یمن را به شدت افزایش داده است.
ادامه مطلبامیر موسوی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون تغییر مواضع امارات متحده عربی بر این نکته تأکید دارد: نکته بسیار مهمی که در این میان به عنوان دلیلی مهم در خروج اماراتی از جنگ یمن نباید فراموش کرد به رفتار اخیر و یا انفعال ایالات متحده باز می گردد. چنان که شما اشاره داشتید انفعال دونالد ترامپ و آمریکا در برابر اقدام ایران برای ساقط کردن پهپاد آمریکایی به صراحت این واقعیت را به امارات متحده عربی گوشزد کرد که نمی توان در برابر قدرت ایران به آمریکا تکیه کرد. چون خود کاخ سفید در برابر سقوط پهپادش هیچ کاری نتوانست انجام دهد، چه رسد به زمانی که اگر تهدیدی برای امارات متحده عربی از جانب ایران حاصل شود.
ادامه مطلبمصطفی مطهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: سوژه ایران ستیزیِ رقیب – متحدهای سعودی – اماراتی با توجه به شرایط موجود و مطالبات متعارض هریک از آنها از ائتلاف موضوعی شکل گرفته، می تواند واگرایی در تعارض را فراهم آورد. به واقع در عبارت جامع تر این که، به طور بالقوه تضاد مساعی در منافع اکتسابی و پتانسیل های موجود در آن که در حجم انتظارات و تقاضاهای قرینه طرفین سعودی – اماراتی رخ نمایی می کند قابلیت آن را داراست تا کانون تعارضات مطالباتی از اتحاد یا ائتلاف را به کانونی برای تنش میان آنها مانند آنچه در روابط ریاض با دوحه اتفاق افتاد، تبدیل کند.
ادامه مطلبعامل این حملات هرکه بوده باشد ــ تاکنون امارات بدون آوردن شواهدی ایران را متهم کرده است ــ به نظر می آید که می خواسته بگوید: «دو جبهه می توانند تنش ایجاد کنند و اگر بخواهی تو آن را راه بیندازی خودت اولین کسی خواهی بود که از آن ضربه می خوری».
ادامه مطلبامیر موسوی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی معتقد است: پیش از سفر آبه شیوزو، کاخ سفید از نتایج این سفر و واکنش جمهوری اسلامی ایران به درخواست نخست وزیر ژاپن آگاه بود. لذا واشنگتن سناریوی اتهام پراکنی به ایران را در خصوص آتش سوزی دو نفتکش در دریای عمان از پیش آماده کرده بود که بتواند از طریق آن مخالفت ایران با مذاکره مدنظر آمریکا و تحقیر کاخ سفید و ترامپ را تحت الشعاع قرار دهد.
ادامه مطلبدکتر علیرضا میریوسفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این روزها در آستانه سالگرد اعلام خروج آمریکا از توافق هسته ای، تیم "بی" در حال تدارک توطئه های جدید علیه ایران هستند. از سوی دیگر، با ورود آمریکا به مرحله مبارزات مقدماتی انتخابات، نیاز ترامپ به جلب کمک های مالی افرادی مثل ادلسون و پرینس، افزایش می یابد و در محاسبات آتی باید این واقعیت ها را در نظر گرفت.
ادامه مطلبسعید ناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: «دو محمد» یعنی محمد بن سلمان آل سعود و محمد بن زاید آل نهیان در شکل گیری وضعیت اخیر سیاست خارجی عربستان سعودی شاید بیشترین نقش را ایفا کرده اند. محمد بن سلمان که سودای پادشاهی عربستان را در سر دارد و با اقدامات خود ظاهراً کاراکتر صدام حسین را در منطقه برای خود در نظر گرفته و محمد بن زاید که به طور مرموز و موذیانه ای به این تحولات دامن زده است.
ادامه مطلب