ایران

پیشگامی ترکیه در همراهی با تحریم‌های شورای امنیت و فشار بر ایران را در سایه تحولات منطقه‌ای

همسایگی در  پیچ منافع

‌ترکیه روز چهارشنبه هفته گذشته اعلام کرد که در همسویی با فشارهای بین‌المللی علیه ایران و برای محدودکردن برنامه هسته‌ای این کشور، دارایی‌های شماری از افراد و نهادهای مرتبط با این برنامه را مسدود کرده است. بر‌اساس گزارش یورونیوز و خبرگزاری‌های ترکیه، این اقدام در پی فرمانی از سوی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، انجام شده و شامل افراد و شرکت‌هایی می‌شود که در بخش‌های مختلف مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران فعالیت دارند.

ادامه مطلب

تهران و قاهره همچنان ملاحظه دارند

روابط ایران و مصر، روی دور کند

مسیر روابط مصر و ایران ترکیبی از فرصت‌ها و محدودیت‌ها را برجسته می‌کند. در حالی که تعاملات اخیر بین دو کشور نشان‌دهنده تمایل به آزمایش راه‌های جدید همکاری است، تحولات اخیر نمی‌تواند دهه‌ها رقابت ایدئولوژیک و مانورهای ژئوپلیتیکی را از بین ببرد. بلکه، به نظر می‌رسد که بهبود روابط دیپلماتیک اخیر، حرکتی حساب‌شده و ناشی از تمایل به دستاوردهای کوتاه‌مدت است. در حال حاضر، این تعامل عمدتاً معامله‌ای و ماهیتی محدود دارد و هرگونه افزایش تنش در غزه، سوریه یا دریای سرخ، شکنندگی این نزدیکی را آشکار می‌کند.

ادامه مطلب

مشاهده میدانی از پیشرفت پروژه‌ها

منطقه آزاد ماکو مکمل کریدورها در شمال غرب کشور

از جمله اقدامات در دست ساخت منطقه آزاد ماکو تکمیل پروژه‌های زیرساختی ازجمله تکمیل و تعریض پروژه‌های کلیدی جاده‌سازی و ساخت راه‌های جدید و همچنین توسعه و بهینه‌سازی پایانه‌های مرزی است.

ادامه مطلب

پس از بازگشت غیر قانونی تحریم‌ها و فعال شدن اسنپ‌بک

اکنون چه باید کرد؟

سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: با تمسک به ریسمان لایزال الهی و تکیه بر اصول عزت، حکمت و مصلحت، باید شرایط را به گونه‌ای پیش برد که دشمن از خیال امکان دستیابی به اهدافش از طریق تهدید و فشار مایوس شده و بفهمد که تنها راه تعامل با ایران، تجدیدنظر در روش تحکمی خود و توجه به خواسته‌های این ملت بزرگ است.

ادامه مطلب

نقشه‌ای که برای تحت فشار گذاشتن تهران، پکن و مسکو است

کریدور IMEC و حذف ایران از نقشه ترانزیت جهانی

ابوالفضل حسینی نیک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: به بیان ساده، (IMEC)  یک مسیر جایگزین و مکمل در نظام تجارت جهانی است که می‌خواهد نه‌تنها کالا، بلکه سرمایه و نفوذ سیاسی را نیز از هند تا اروپا جابه‌جا کند. همین ترکیب منافع اقتصادی و ملاحظات ژئوپلیتیکی، این کریدور را به یک ابزار اقتصاد سیاسی تمام‌عیار تبدیل کرده است، البته در عمل پیامدهای ژئوپلیتیکی جدی برای ایران به همراه دارد.

ادامه مطلب

بن بست مذاکراتی در شرایط فعلی

تهران و چرخه‌ «فشار ـ تهدید ـ بن‌بست»

بازگشت تحریم‌های موسوم به «ماشه» در هفته ای که گذشت و پیش تر از آن، تجربه تلخ جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل، صحنه خاورمیانه را به نقطه‌ای پرابهام و متزلزل رسانده است؛ نقطه‌ای که بسیاری از تحلیلگران آن را «بن‌بست دیپلماتیک» می‌نامند. هرچند غرب در موضع‌گیری‌های علنی خود همچنان از «باز بودن درِ مذاکره» سخن می‌گوید، اما در عمل، پیش‌شرط‌های سختی را مطرح کرده که ایران آنها را غیرقابل‌پذیرش می‌داند.

ادامه مطلب

نقش آمریکا، اسرائیل و واکنش ایران

خاورمیانه در تله‌ی نظم مصنوعی

امیر مقدمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: حالا بسیاری از ایرانی‌ها، حتی آن‌هایی که پیش‌تر طرفدار تعامل با غرب بودند، آمریکا را نه‌فقط به‌عنوان یک قدرت خارجی، بلکه به‌عنوان تهدیدی مستقیم علیه استقلال و امنیت ملی می‌بینند.

ادامه مطلب

چه در پیش رو است؟

اقتصاد ایران پس از مکانیسم ماشه

محمدرضا یوسفی شیخ‌رباط می نویسد: در پی کاهش درآمدهای ارزی، سیاست‌های بانک مرکزی نیز تحت تأثیر قرار گرفته و نرخ ارز دچار نوسان خواهد شد. این روند، تولید ملی را تضعیف کرده و موجب افزایش تورم خواهد شد. با‌این‌حال، باید توجه داشت که تحریم‌های سازمان ملل به‌طور مستقیم ناظر بر صادرات نفتی نیستند.

ادامه مطلب

ضرورت سیاست‌ورزی هوشمندانه

ایران در بزنگاه سخت

محسن هاشمی رفسنجانی می نویسد: اینکه بگوییم ایران در یکی از پیچیده‌ترین دوره‌های معاصر خود قرار گرفته است، گزاره‌ای اغراق‌آمیز نیست. دهه‌ها انباشت مسائل و بی‌توجهی به نیازهای واقعی جامعه، امروز ما را با گره‌هایی روبه‌رو کرده است که دیگر با روش‌های کهنه یا مدیران بی‌ابتکار گشوده نمی‌شوند.

ادامه مطلب

چالش‌ها و راه‌کارهای پیش‌رو

آینده روابط ایران و اروپا در سایه فعال‌سازی مکانیسم ماشه

علی رضوانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: فعال‌سازی مکانیسم ماشه، صفحه شطرنج روابط ایران و اروپا را به کلی تغییر داده است. این رابطه اکنون در تاریک‌ترین و پیچیده‌ترین مرحله خود در دهه‌های اخیر قرار دارد. آینده این رابطه نه تنها به اقدامات و عکس‌العمل‌های تهران و بروکسل، بلکه به تحولات گسترده‌تری مانند نتیجه انتخابات آینده در آمریکا، تحولات امنیتی در خاورمیانه و همچنین تحولات داخلی در ایران وابسته است. با این حال، یک واقعیت غیرقابل انکار است: اروپا و ایران به عنوان همسایگان ژئوپلیتیکی، ناگزیر از همزیستی در یک جهان پرآشوب هستند.

ادامه مطلب

بازگشت قطعنامه‌های شورای امنیت و روابط چین و روسیه با جمهوری اسلامی ایران

پکن و مسکو تا کجا کنار ایران می‌ایستند؟

حافظ حاجی کریم جباری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: چین و روسیه فعلا به «حمایت (یا روابط) تاکتیکی و گزینشی» خود از ایران ادامه می‌دهند و این رابطه و حمایت در حوزه‌هایی خواهد بود که منافع آنها اقتضا می‌کند و بیش از این در کنار ایران نمی‌ایستند.

ادامه مطلب

احتمالی بعید

در کوتاه مدت آیا سایه جنگ همچنان بر سر ایران باقی است؟

رسول عبدالهیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: با توجه به مجموعه شرایط موجود می‌توان گفت که احتمال وقوع جنگ مستقیم جدید میان ایران و آمریکا و اسرائیل در کوتاه‌مدت پایین است.

ادامه مطلب

چه باید کرد؟

تدبیری برای پسابرجام بی‌فرجام

غلامرضا نظربلند می نویسد: برجام هم به سر آمد و فرجام بدی به دنبال آورد. در این بدفرجامی همه دست‌اندرکاران بازیگری کردند و نقش آفریدند. برجام نه یک‌شبه خلق شد و نه زادروز او ۱۰ سال پیش در چنین موقعی بود. اگر نگوییم برجام روزی چشم به جهان گشود که برنامه هسته‌ای ایران کلید زده شد، عمری کوتاه‌تر از بیست‌وچند سال هم نمی‌توان برای آن قائل شد.

ادامه مطلب

تهران و آینده پساماشه

آیا چین و روسیه می‌توانند به ایران کمک کنند؟

کوروش احمدی می نویسد: بعد از انجام اسنپ‌بک، یک سؤال مهم این است که آیا چین و روسیه می‌توانند کمک مؤثری به ایران برای کاهش اثرات بازگشت قطع‌نامه‌ها بکنند یا خیر. در سه زمینه در تئوری امکان چنین کمکی وجود دارد ۱- اجرانشدن شش قطع‌نامه اعاده‌شده، ۲- ایجاد مانع و اخلال در کار کمیته تحریم ۱۷۳۸ و پنل کارشناسی ۱۹۲۹ و ۳- جلوگیری از انجام اقدامات جدید از سوی شورای امنیت علیه ایران. توضیحاتی در این سه مورد به شرح زیر قابل ذکر است:

ادامه مطلب

ایران و فشار تکنولوژیک:

از محدودیت تحریمی تا رهبری انرژی هوشمند

سید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تحریم‌ها ایران را در وضعیت دوگانه‌ای قرار داده‌اند: از یک سو مانع بهره‌برداری کامل از ظرفیت‌های انرژی کشور شده‌اند و از سوی دیگر، انگیزه‌ای تازه برای نوآوری و بازآفرینی فراهم کرده‌اند.

ادامه مطلب

تهران قطعنامه‌های بازگشتی را بی‌اعتبار می‌داند

جدال حقوقی با غرب

بازگشت رسمی قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران در ساعت ۳:۳۰ بامداد دیروز یکشنبه، نقطه آغاز یک مرحله تازه در تقابل حقوقی و دیپلماتیک میان تهران و غرب است. از یک‌سو، ایالات متحده و تروئیکای اروپایی با تاکید بر فعال‌سازی مکانیسم اسنپ‌بک، مدعی هستند تمامی تحریم‌های تعلیق‌شده شورای امنیت دوباره برقرار شده و ایران موظف به اجرای کامل آن‌هاست. در سوی دیگر اما، ایران به همراه روسیه و چین این اقدام را فاقد وجاهت حقوقی می‌دانند و معتقدند روند بازگشت تحریم‌ها ناقض نص صریح قطعنامه ۲۲۳۱ و تعهدات برجامی غرب است.

ادامه مطلب

قمار دیپلماتیک اروپا برای بازگشت قطعنامه‌ها علیه ایران و ادعای آمادگی برای مذاکره با تهران

بازگشت به ساعت صفر دیپلماسی

از ساعت سه و نیم صبح دیروز یکشنبه، مکانیسم «اسنپ‌بک» رسما اجرا و تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران دوباره احیا شد؛ اقدامی که عملا مرگ رسمی توافق جامع اقدام مشترک (برجام) را رقم زد. این تحریم‌ها شامل ممنوعیت‌های جهانی بر تسلیحات، تجهیزات هسته‌ای، بانک‌ها و بیمه‌ها هستند و شرکت‌ها، سازمان‌ها و افراد مرتبط با برنامه هسته‌ای و موشکی ایران را هدف می‌گیرند. علاوه بر این، تحریم‌ها محدودیت‌های سخت‌گیرانه‌ای بر دارایی‌ها، سفر و تراکنش‌های مالی مرتبط با برنامه‌های هسته‌ای و موشکی ایران اعمال می‌کنند. اتحادیه اروپا و ایالات متحده نیز تحریم‌های جداگانه خود را حفظ کرده‌اند و بازگرداندن کامل تحریم‌ها وابسته به تصویب قوانین داخلی اعضای سازمان ملل است.

ادامه مطلب

تحلیل سخنرانی رئیس جمهوری امریکا در هشتادمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد

پنج نکته درباره سخنرانی طولانی ترامپ

پرهام مداح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: سخنرانی ترامپ را می‌توان مصداقی بارز از «نارسیسیسم سیاسی» دانست؛ جریانی که در آن رهبر سیاسی می‌کوشد نه صرفاً کشورش، بلکه کلیت نظام بین‌الملل را به مثابه صحنه‌ای برای نمایش خود بدل سازد.

ادامه مطلب

ماندن یا خروج از NPT:

ایران در دوراهی هسته‌ای

علی اکبر رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: استراتژی منطقی می‌تواند فشار متوازن و ابهام محدود باشد: ایران حقوق هسته‌ای صلح‌آمیز خود را حفظ می‌کند و هم‌زمان غرب و منطقه را به تعامل مجبور می‌کند، بدون اینکه وارد مسیر پرخطر خروج از NPT شود.

ادامه مطلب

آینده پرونده هسته‌ای ایران پس از نشست شورای امنیت

ساعت صفر برجام

بازگشت تحریم‌ها عملا تروئیکا از روندهای آینده پیرامون پرونده هسته ای به حاشیه خواهد رفت. سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در واکنش به این تحولات تأکید کرده بود که «تروئیکای اروپایی با آغاز این بازی، نه‌تنها پیروز نخواهد شد، بلکه از روندهای دیپلماتیک آتی نیز کنار گذاشته خواهد شد.» با این حرف عراقچی، تقریبا مسجل خواهد شد که تروئیکا وظیفه تخریب دیپلماسی را انجام داده و دیگر کارکردی برای واشنگتن ندارند. و به طریق اولی، اهمیت خود را برای تهران هم از دست داده اند. لذا حلقه تصمیم‌گیری میان تهران، واشنگتن، مسکو و پکن محدودتر می‌شود.

ادامه مطلب

اقدام ایران برای فراخواندن سفرای خود از سه کشور اروپایی

پل‌های نیمه‌سوخته تهران و اروپا

اقدام تهران در فراخواندن سفرای خود از آلمان، فرانسه و انگلستان برای مشورت، حرکتی بود که پیام‌های چندلایه و معناداری در سطح دیپلماسی بین‌المللی مخابره کرد. این تصمیم در پی تحرکات سه کشور اروپایی برای فعال‌سازی سازوکار حل اختلاف برجام و بازگرداندن تحریم‌های لغوشده شورای امنیت سازمان ملل انجام شد و درواقع پاسخی مستقیم به اقداماتی بود که از نگاه تهران، ناقض روح برجام و تعهدات پیشین طرف‌های غربی به شمار می‌رود.

ادامه مطلب

تضادهای میان تمدن ها می توانند به جنگ منجر نشوند

غرب آسیا؛ منطقه ای که دوباره باید شناخت

ماندانا تیشه‌یار در یادداشتی که در احتیار دیپلماسی ایرانی قرار داده است می‌نویسد: تضادهای میان تمدن ها می توانند به جنگ منجر نشوند، اگر با استفاده از روش های نوین گفت‌وگو، دیپلماسی و به رسمیت شناختن تفاوت ها بتوانیم راه های مدنی تری برای تعامل و همزیستی بیابیم. 

ادامه مطلب

همکاری نظامی بحرین و پاکستان پس از توافق ریاض و اسلام‌آباد

تنها قدرت اتمی جهان اسلام در برابر تنها قدرت اتمی خاورمیانه

هدف اصلی کشورهای عربی از تقویت روابط دفاعی با پاکستان، ایجاد نوعی بازدارندگی در برابر اسرائیل است. اسرائیل به عنوان تنها قدرت هسته‌ای در خاورمیانه، پس از هفتم اکتبر سیاست‌های تهاجمی‌تری را در منطقه در پیش گرفته و این مساله نگرانی بسیاری از کشورهای عربی را برانگیخته است. از سوی دیگر، پاکستان به عنوان قدرت اتمی جهان اسلام، می‌تواند به عنوان وزنه‌ای مهم در معادلات بازدارندگی منطقه‌ای ایفای نقش کند و این همان نقطه‌ای است که همکاری‌های اخیر را معنادار می‌سازد.

ادامه مطلب

بازی روی لبه:

راهبردهای مهار و گزینه‌های ایران

جمشید پرویزی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در پیچاپیچ بازی سایه‌ها و مهار پلکانی یک حقیقت تلخ و پایدار خود را نمایان کرده است که خروج بی ‌هزینه از پرونده هسته‌ای ایران برای هیچ‌ یک از طرفین متصور نیست. هرچه زمان می‌گذرد نه تنها هزینه‌‌ها کاهش نمی‌یابد، بلکه بازیگران این صحنه پرچالش ناچارند در عمق عمیق‌تری از پیچیدگی‌ها، با فاکتورهای جدید و بهای سنگین ‌تری به توافق دست یابند.

ادامه مطلب

فرصتی برای بازنگری در دکترین دفاعی

جای خالی توانمندی ماهواره ای در جنگ ۱۲ روزه

محمد مونسان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بدون شک ایران توانمندی علمی و صنعتی بومی مناسبی در حوزه ماهواره و پرتابگر ماهواره (ماهواره بر) و ایستگاه‌های زمینی دارد که ماحصل تلاش دانشمندان و مهندسین ایرانی است ولی اینکه چرا در یک شرایط حساس نظامی و روانی که متن جامعه به بازپروری روحی نیاز دارد هیچ خبری از قابلیت‌های ماهواره ای ایران نیست جای پرسش جدی وجود دارد.

ادامه مطلب

تقابل تازه بر سر بگرام

از تهدیدهای ترامپ تا پاسخ صریح طالبان

در روزهای اخیر، کشمکش بر سر پایگاه هوایی بگرام دوباره به صدر اخبار بازگشته است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در دو نوبت متوالی و به فاصله چند روز، خواستار بازپس‌گیری این پایگاه شده و حتی تهدید کرده است که در صورت امتناع طالبان، «اتفاقات بدی» در پیش خواهد بود.

ادامه مطلب

افشای پنج مورد

دیپلماسی قهری کی جواب می‌دهد چه زمانی جواب نمی‌دهد

کتاب «هنر اجبار» نوشته رید بی. سی. پالی توضیحی تازه برای موفقیت - و شکست - درخواست‌های اجباری در سیاست بین‌الملل ارائه می‌دهد.

ادامه مطلب

بن‌بست اجماع و تداوم بی‌ثباتی

افغانستان در میان رقابت قدرت‌ها

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: اختلافات ایدئولوژیک و مذهبی میان بازیگران منطقه‌ای، ظرفیت ایجاد یک اجماع واقعی را به‌شدت کاهش داده است. هیچ بازیگری حاضر نیست منافع حیاتی خود را در افغانستان فدای یک توافق منطقه‌ای کند.

ادامه مطلب

تصمیم شورای عالی امنیت ملی برای تعلیق همکاری با آژانس و تاثیر آن بر سفر پزشکیان

فشار غرب و تعلیق تهران؛ تلاقی فرصت و ریسک

تصمیم شورای عالی امنیت ملی ایران و تعلیق همکاری با آژانس، هم به عنوان یک ابزار فشار و هم به عنوان یک ریسک بالقوه در مسیر دیپلماسی عمل می‌کند. موفقیت این استراتژی، وابسته به مدیریت هوشمندانه در جریان مذاکرات، بهره‌گیری مناسب از فرصت‌های سفر پزشکیان و تعامل دقیق با طرف‌های اروپایی و آژانس است.

ادامه مطلب

عامل اقتصادی نقش اساسی دارد

ورود امریکا به کش‌مکش بغداد و اقلیم کردستان

تصمیم بغداد برای قطع بودجه اقلیم کردستان در ماه ژوئن پس از امضای قراردادهای توسعه گاز اقلیم کردستان با شرکت‌های مستقر در ایالات متحده HKN Energy و Western Zagros، سوالات جدیدی را در مورد اینکه آیا این رابطه به دوره جدیدی از خصومت وارد خواهد شد یا خیر، مطرح کرده است.

ادامه مطلب