کوروش احمدی می نویسد: مهم‌ترین وجه سفر اخیر ترامپ به عربستان، قطر و امارات، تأثیری است که می‌تواند بر صف‌بندی نیروها در منطقه بر جای گذاشته باشد. این سفر تأکیدی بر نقش و موقعیت این سه کشور بود و حکایت از تمایل آمریکا به تقویت رویکرد سیاسی-اقتصادی آنها داشت.
ادامه مطلب
با گذشت چهار دور از مذاکرات هسته‌ای میان ایران و ایالات متحده، پیچیدگی‌ها و ابهامات فراوانی همچنان بر مسیر گفت‌وگوهای تهران و واشنگتن سایه افکنده است. تأکید بیش از حد دولت دونالد ترامپ بر سلب حق غنی‌سازی اورانیوم از ایران، نه‌تنها گره‌های موجود را کورتر کرده، بلکه دور پنجم مذاکرات را در معرض تأخیر یا حتی تعلیق قرار داده است. این پافشاری غیرمنطقی آمریکا که در تضاد با حقوق مشروع ایران در چارچوب معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای (NPT) قرار دارد، مذاکرات را به لبه پرتگاه کشانده و بیم شکست گفت‌وگوها را بیش از پیش تقویت کرده است. در این میان، تحرکات مخرب برخی بازیگران بین‌المللی، به‌ویژه کشورهای اروپایی و طرح ایده‌هایی نظیر کنسرسیوم غنی‌سازی، لایه‌های جدیدی از پیچیدگی را به این معادله حساس افزوده است.
ادامه مطلب
احسان هوشمند می نویسد: بار دیگر در بیانیه پایانی نشست سران عرب با ادعاهای ضدایرانی امارات همراهی شد و شرکت‌کنندگان در سی‌وسومین اجلاس سران کشورهای عضو اتحادیه عرب پنجشنبه ۲۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ در بیانیه پایانی، ادعای واهی اماراتی‌بودن جزایر سه‌گانه ایرانی را تکرار کردند. تکرار ادعاهای امارات در نشست سران عرب در بغداد نکته تازه‌ای نیست اما درباره این بیانیه توجه به چند نکته اساسی و ضروری است.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره می نویسد: رفتار واشنگتن که در چارچوب جدال رسانه‌ای و توقف مقطعی گفت‌وگوها بروز یافته، تهران را با این پرسش کلیدی روبرو کرده که آیا قرار است نتیجه جنگ و مذاکره یکی باشد؟ در این صورت چگونه می‌شود به روند گفت‌وگوها امید داشت و یا برایش ابراز خوش‌بینی کرد؛ وقتی به نظر می‌رسد که واشنگتن و به تبع آن تروئیکای اروپایی هدف از مذاکرات را نه حتی تغییر رفتار تهران؛ بلکه فروپاشی نظام سیاسی قرار داده است؟
ادامه مطلب
رئیس‌جمهور ترامپ اعلام کرده که هدفش جلوگیری از جنگ است و ترجیح می‌دهد از طریق دیپلماسی به توافقی با ایران دست یابد.
ادامه مطلب
وزیر امور خارجه عراق درباره نقش عراق در حل مشکلات منطقه‌ای نیز گفت: «ما به گفت‌وگو اعتقاد داریم. عراق همیشه در نزدیکی و حل اختلافات کشورها با یکدیگر نقشی مهم ایفا کرده است. ازجمله گفت‌وگوهای ایران – عربستان و ایران – مصر و ایران – اردن از بغداد آغاز شد. در بغداد بود که نخستین دیدارها بعد از بروز مشکلات و آغاز تلاش‌ها برای حل آنها، انجام شد. ما همواره سیاست گفت‌وگو و مذاکره را پیگیری کرده‌ایم. ما از تجربه گذشته خود که در نظام بعث تنش‌ها را تشدید می‌کرد و حل مشکلات را از طریق زور پی می‌گرفت، درس گرفته‌ایم و دیگر نمی‌خواهیم به آن تجربه بازگردیم و کاملا معتقدیم که رسیدن به حل مشکلات از مسیر گفت‌وگو و مذاکره می‌گذرد.»
ادامه مطلب
آرش رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برای پیش‌بینی سرنوشت مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا، لازم است داده‌های موجود، دینامیک‌های سیاسی و متغیرهای تاثیر گذار تحولات داخلی و خارجی ایران و امریکا را با دقت تحلیل کنیم.
ادامه مطلب
عبدالمهدی در پایان خاطرنشان کرد: «تنها راه برای پایان دادن به بحران فعلی، قدرتمند شدن است؛ قدرتی که صرفاً در سلاح خلاصه نمی‌شود، بلکه در ایستادگی، عدم پذیرش کوچ اجباری، و مقابله با تحمیل‌ها نهفته است. دشمن فقط زبان زور را می‌فهمد و اگر با قدرت پاسخ داده نشود، توحش خود را ادامه خواهد داد.»
ادامه مطلب
سید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ایران نیازمند آن است که از نگاه صرفاً صادرات‌محور به انرژی فاصله بگیرد و به‌سمت حکمرانی هوشمند انرژی حرکت کند. این به‌معنای ایفای نقش فعال در طراحی بازارهای منطقه‌ای انرژی، مشارکت در ساختارهای قیمت‌گذاری، ایجاد هاب‌های معاملاتی گاز و برق، و توسعه دیپلماسی اقلیمی در سطح منطقه است.
ادامه مطلب
محمد محمودی‌کیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: به نظر، آنچه در جهان امروز در حال وقوع است، در اصل، نزاع بر سر آینده «نظم» است. درحال حاضر نظمی که پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت و به «نظم ۱۹۴۵» شهرت یافت، دیگر کارکرد مؤثری ندارد. صدای فروپاشی این نظم، اکنون بلندتر از همیشه به گوش می‌رسد. مفروضاتی که این نظم بر آنها استوار بود، از مفهوم مرز و حاکمیت ملی گرفته تا تمامیت ارضی کشورها، امروزه عملاً بی‌اثر شده‌اند.
ادامه مطلب
تصمیم احتمالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، برای تغییر نام خلیج فارس به واژه مجعول و موهوم «خلیج عربی» در آستانه سفر اخیرش به کشورهای عربی خلیج فارس، موجی از واکنش‌های گسترده در ایران و جامعه جهانی ایجاد کرد. با این حال، پس از اتمام سفر منطقه‌ای به عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی، کاخ سفید اعلام کرد که خلیج فارس در اسناد رسمی ایالات متحده همچنان «خلیج فارس» باقی خواهد ماند. این عقب‌نشینی، که به گفته شبکه ان‌بی‌سی نتیجه نگرانی واشنگتن از تأثیر منفی این اقدام بر مذاکرات حساس هسته‌ای با ایران بود، نشان‌دهنده قدرت دیپلماسی تهران و حساسیت جهانی به هویت تاریخی این آبراهه است.
ادامه مطلب
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین با اشاره به اظهارات اخیر رئیس‌جمهور آمریکا، ادعای او در خصوص برقراری صلح از طریق قدرت را دروغ خواندند و با اشاره به تلاش دولت آمریکا برای تحمیل الگویی به کشورهای عربی که لازمه آن وابستگی مستمر به آمریکا است، افزودند: مطمئناً این الگو شکست خورده است و به همت ملت‌های منطقه هم آمریکا از این منطقه خواهد رفت و هم غده سرطانی رژیم صهیونی که مایه فساد و جنگ و اختلاف است، ریشه‌کن خواهد شد. ایشان تأکید کردند: جمهوری اسلامی به قدرت خود اضافه خواهد کرد و به کوری چشم دشمنان، به پیشرفت‌های چندین برابری دست خواهد یافت.
ادامه مطلب
محمدرضا بابایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ایران و عربستان به عنوان دو بازیگر تاثیرگذار سنتی خاورمیانه محسوب می‌شوند؛ به ویژه بعد از دوران جنگ جهانی دوم و در آستانه جنگ سرد، این دو کشور نقش و جایگاه ویژه‌ای در چینش و صف‌آرایی‌های منطقه‌ای داشتند.
ادامه مطلب
مذاکرات هسته‌ای ایران در ماه‌های اخیر به یکی از مهم‌ترین موضوعات دیپلماتیک منطقه و جهان تبدیل شده است. از گفت‌وگوهای غیرمستقیم در مسقط با میانجیگری عمانی‌ها تا مذاکرات دیروز جمعه با اروپا در استانبول، ایران با جدیت و تأکید بر حقوق خود در این فرایند حضور دارد. در این بین، ادعاهایی همچون تبادل اسناد پیشنهادی، اظهارات مقامات ایرانی و آمریکایی، مصاحبه علی شمخانی با رسانه‌های غربی، ایده کنسرسیوم هسته‌ای با کشورهای خلیج فارس و تأثیر مواضع دونالد ترامپ بر بازارهای جهانی نفت، ابعاد مختلفی به این مذاکرات بخشیده است.
ادامه مطلب
نویسنده تأکید می‌کند که «رهبران ایران از ابتدا، برنامه هسته‌ای را بخشی از استقلال استراتژیک و مقاومت در برابر نظم جهانی به رهبری ایالات متحده آمریکا دیده‌اند.
ادامه مطلب
صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: به نظر می رسد دوران بازی های پیچیده و چند وجهی در خاورمیانه به اتمام رسیده و نقش آفرینی در میدان سیاست پس از این باید ساده و شفاف و در بخش‌های راهبردی در تضاد با منافع کلان آمریکا نباشد. واشینگتن تلاش دارد این مسیر و هدف را اگر با چرخش نرم تحقق نیابند، با اهرم های سخت محقق کند.
ادامه مطلب
هشدار عراقچی به تروئیکای اروپایی نشان‌دهنده حساسیت لحظه کنونی در روابط ایران و اروپا است. درحالی‌که مذاکرات تهران و واشنگتن در جریان است، تروئیکا با تهدید به فعال‌سازی مکانیسم ماشه، بازی دیپلماتیک خطرناکی را پیش می‌برد. شاید از یک منظر، واشنگتن به دنبال تقسیم وظایف با اروپا، ذیل نقش پلیس خوب و بد باشد و یا کاخ سفید با حفظ اهرم مکانیسم ماشه در دست اروپا، چندان بی میل به تشدید فشار روی تهران نباشد، اما خروجی آن به سود هیچ کدام از طرف ها نخواهد بود و صرفا تصاعد تنش را به دنبال دارد.
ادامه مطلب
وزارت خارجه ایالات متحده در ادامه سیاست «فشار حداکثری» دولت دونالد ترامپ، تحریم‌های جدیدی را علیه شبکه کشتیرانی مرتبط با ایران و نهادها و افراد مرتبط با برنامه هسته‌ای این کشور اعمال کرد. این اقدامات، که به موازات دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در مسقط انجام شد، با هدف قطع منابع مالی ایران و محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای و منطقه‌ای آن صورت گرفته است.
ادامه مطلب
عابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بازتعریف جایگاه ایران در نظم جهانی، ضرورتی استراتژیک است، نه انحراف از اصول. این بازتعریف، مستلزم فرود آرام، محاسبه‌شده و تدریجی در بستر تغییرات ژئواستراتژیک است؛ نه سقوط شتاب‌زده و نه سکون در میانه آشوب.
ادامه مطلب
سفر ترامپ فرصتی برای ایران است تا از شکاف‌های بین آمریکا، اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس بهره‌برداری کند. در سناریوی خوش‌بینانه، دور پنجم مذاکرات به توافقی منجر می‌شود که تحریم‌ها را لغو کرده و اقتصاد ایران را احیا می‌کند. این توافق، با کاهش خطر جنگ و تقویت روابط ایران با همسایگان، نظم منطقه‌ای جدیدی را شکل می‌دهد که تهران هم می‌تواند وزنی جدی در آن پیدا کند. حمایت کشورهای حوزه خلیج فارس از دیپلماسی، همان‌طور که برنارد هیکل در پرینستون اشاره کرد، به ایران اهرم فشار بیشتری می‌دهد.
ادامه مطلب
برخی مقامات اسرائیلی، مانند گیورا آیلند، معتقدند که آمریکا ممکن است پشت سر اسرائیل و مخفیانه به‌ویژه در مورد ایران با کشورهای عربی معامله کند.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره می نویسد: ترامپ اما واقع‌گراتر از آن است که بخواهد خود را در قواره شعارهای انتخاباتی و غرولندهای معمول بپوشاند. واقعیت‌های جهان امروز در نخستین صد روز دور دوم ریاست بر ایالات متحده، او را مجاب کرده که به سادگی تن به ماجراجویی بدون سرانجام روشن ندهد. ترامپ در گفت‌وگو با تهران دریافته که نمی‌تواند به تمامی آنچه می‌خواهد دست یابد، بلکه باید به آنچه می‌توان دست یافت، بسنده کند. تهران نیز به درستی و هشیارانه مراقب است که اگر قرار بر گفت‌وگوست، باید نگاه رادیکال را از رویکرد سیاست خارجی خود دور کند.
ادامه مطلب
در چنین وضعیتی به دولت امریکا و شخص دونالد پیشنهاد می‌شود که به‌جای تکرار برجام که ترامپ از آن ابراز انزجار می‌کند، یک توافق «بیشتر در برابر بیشتر» را پیشنهاد دهد: رفع تحریم‌های بیشتر، در برابر محدودیت‌های شدیدتر، نظارت گسترده‌تر و شاید حتی مهار برنامه موشکی و حمایت‌های نظامی ایران از دشمنان آمریکا.
ادامه مطلب
سید رضا تقوی‌نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ایران باید با هوشمندی تمام، تعادلی ظریف میان حفظ منافع ملی خود در توسعه روابط با کشورهای مختلف و ضرورت حل و فصل مسئله هسته‌ای از طریق دیپلماسی ایجاد کند. در غیر این صورت سایه سنگین سوءظن و بدبینی ناشی از این روابط، همچنان بر میز مذاکرات سنگینی خواهد کرد.
ادامه مطلب
علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این مقاله سعی شده است تا با بررسی موضوع نام خلیج فارس از نگاه زبان شناسی این موضوع مورد تاکید قرار گیرد که اساسا به دلایل گوناگون نمی توان نام خلیج فارس را تغییر و یا حتی دستکاری کرد (مواردی مانند «خلیج همیشه فارس» و غیره). خلیج فارس یک اسم خاص بر پایه مستندات تاریخی است. استفاده از این نام و رجوع به تاریخ مطمئن ترین راه برای جلوگیری از نتایج نامطلوب برای جامعه بین الملل است.
ادامه مطلب
کیکاوس پورایوبی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در بین کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، قطعا نقش عربستان سعودی یک سر و گردن از بقیه کشورها برجسته‌تر و پررنگ تر است.
ادامه مطلب
اظهارات اخیر «لوییجی دی‌مایو»، نماینده ویژه اتحادیه اروپا در امور خلیج‌فارس، درباره روابط اتحادیه اروپا با ایران، برنامه هسته‌ای تهران، و ادعای حمایت نظامی ایران از روسیه، همزمان با تحولات جدبد در مذاکرات ایران و آمریکا دارای بار معنایی خاض خود است. دی‌مایو در گفت‌وگو با شبکه سی‌ان‌ان، ضمن تکرار ادعاهای غرب درباره شراکت نظامی ایران و روسیه، خواستار شفافیت در برنامه هسته‌ای ایران و نقش‌آفرینی تهران در تنش‌زدایی منطقه‌ای شد. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که ایران و آمریکا با انجام دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم هسته‌ای در مسقط در انتظار برگزاری دور پنچم آن هستند.
ادامه مطلب
سفر دونالد ترامپ به کشورهای خلیج‌فارس که از امروز دوشنبه آغاز می‌شود، شامل عربستان سعودی، قطر، و امارات متحده عربی، نقطه عطفی در بازتعریف معادلات آمریکایی-عربی است. این سفر، به‌عنوان اولین سفر خارجی رسمی ترامپ در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش، در بستری از تحولات دیپلماتیک و تنش‌های منطقه‌ای، از جنگ غزه تا مذاکرات هسته‌ای ایران، رخ می‌دهد. برخلاف روسای جمهور پیشین آمریکا که اسرائیل را محور سیاست‌های منطقه‌ای خود قرار می‌دادند، چشم‌انداز منطقه‌ای ترامپ بر تقویت روابط با ریاض متمرکز است، که این تغییر اولویت به‌طور غیرمستقیم به نفع تهران عمل می‌کند. بهبود روابط ایران و عربستان پس از توافق مارس ۲۰۲۳، همراه با دیپلماسی فعال تهران در مذاکرات عمان و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، جایگاه ایران را به‌عنوان بازیگری کلیدی در منطقه تثبیت کرده است.
ادامه مطلب
مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بنیامین نتانیاهو با لابی‌گری در واشینگتن، تهدیدات نظامی و فضاسازی رسانه‌ای، تلاش می‌کند هر گونه توافق میان تهران و واشینگتن را به حاشیه ببرد.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ز منظر منطقه‌ای و امنیتی، ایران همواره برنامه هسته‌ای خود را به‌عنوان ابزاری برای بازدارندگی و تقویت موقعیت ژئوپلیتیکی خود پیش برده است. پذیرش تعهدات بلندمدت که محدودیت‌های جدی برای توسعه توانمندی‌های هسته‌ای اعمال کند، با سیاست کلان دفاعی و امنیتی ایران همخوانی ندارد. در نتیجه، توافق‌های موقت یا گام‌به‌گام ممکن است بیشتر با اهداف استراتژیک ایران تطابق داشته باشند.
ادامه مطلب