
بدون قطعنامه، بدون بیانیه
اگرچه نشست فصلی شورای حکام با صدور قطعنامه علیه ایران یا انتشار بیانیهای همراه نبود و به همین دلیل وضعیت پیچیدهتر و بغرنجتر از قبل نشد اما چشمانداز فعلی مذاکرات و حصول توافق هم چندان روشن نیست.
ادامه مطلباگرچه نشست فصلی شورای حکام با صدور قطعنامه علیه ایران یا انتشار بیانیهای همراه نبود و به همین دلیل وضعیت پیچیدهتر و بغرنجتر از قبل نشد اما چشمانداز فعلی مذاکرات و حصول توافق هم چندان روشن نیست.
ادامه مطلبامیرعلی لردگانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پهلوی دوم با رضایت سهل به جدایی بحرین از مام وطن کاری کرد که شاهان ضعیف بنیه قجر نیز تن به آن ندادند و بدنامی ابدی پاره پاره کردن وطن را به جان نخریدند. هر کس در شقاوت و بیوطنی اندازهای دارد.
ادامه مطلبمحمدابراهیم رحیم پور تاکید دارد: چیزی که مشخص است، این است که فعلا جمهوری اسلامی ایران عضو دائم سازمان همکاری شانگهای نشده است و سعی دارد مراحل عضویت در این سازمان همکاری را طی کند. البته عضویت دائم ما در سازمان همکاری شانگهای ارتباطی به نشست سمرقند در ازبکستان ندارد.
ادامه مطلببر خلاف ادعای زمستان سرد برای اروپا تا اینجای کار به نظر می رسد هر روز که به پاییز و زمستان سخت در قاره سبز نزدیک می شویم به جای تعدیل قاره سبز در مواضع برجامی شاهد تندتر شدن دیدگاه آنان در خصوص رفتار تهران در مذاکرات هستیم. این نکته نشان می دهد اروپا اگرچه در شرایط مساعد برای تامین انرژی قرار ندارد اما در اولویت بندی خود قرار نیست نیاز به انرژی را فدای حصول توافقی کند که مبتنی با خواسته های ایران است.
ادامه مطلبمحسن فایضی تاکید دارد: هر اسمی که در قالب دانشمندان هستهای ایران طرح میشود و سعی میکنند از آنها بهعنوان افرادی مؤثر در نظامیکردن توان هستهای ایران نام ببرند یا هر تأسیسات هستهای که نامی از آن برده میشود و برخی از آنها ذیل تأسیسات اعلامنشده هستهای ایران پیش میکشند، از سوی اسرائیل تهیه شده است. اصطلاحا تمام آتش تهیه و همه اطلاعات مربوط به اتهامزنی به ایران در حوزه هستهای با تمرکز بر ابعاد احتمالی نظامی از سوی اسرائیل تهیه میشود.
ادامه مطلبمحمد سالاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در روز اربعین حسینی با وام گرفتن از این نوع فرهنگ، جهان شاهد راهپیمایی میلیون ها شهروند از سراسر جهان است. این پیاده روی جدا از یک حرکت مذهبی به آوردگاه اقتدار و قدرت برای جمهوری اسلامی تبدیل شده است و پیام های اقتدارآمیزی را به قدرت های تمدنی جهانی مخابره می کند.
ادامه مطلباگرچه آمریکا و ایران در هفتههای اخیر در حال بررسی پاسخهای یکدیگر نسبت به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای احیای توافق هستهای بودهاند که به گفته جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگکننده مذاکرات وین، آخرین متن پیشنویس و آخرین پیشنهاد برای رسیدن به توافقی بر سر احیای توافق هستهای است؛ اما دیگر خبری از آن تبوتاب و امید گذشته برای بازگشت به برجام نیست؛ مذاکرات دوباره با سکون، رکود و بنبست مواجه شده است.
ادامه مطلبجلال خوش چهره در نوشتاری تصریح می کند: واشنگتن و متحدان اروپایی و خاورمیانهای آن خواهند کوشید تریبون مجمع عمومی سازمان ملل متحد را به امکانی برای ایجاد تشویش نه تنها علیه روسیه در پی جنگ اوکراین بلکه علیه سیاستهای ایران تبدیل کنند. قطعنامههای پیشنهادی در این باره اگرچه فاقد ضمانت اجرایی است ولی فضا را بیش از پیش برای علاقهمندان به ایجاد یا گسترش روابط خارجی – تجاری با ایران تنگ و هولآور خواهد کرد.
ادامه مطلبتحولات و اتفاقات هفته گذشته که دامنه آن به هفته جاری نیز کشیده شده است حکایت از آن دارد که مذاکرات هسته ای و احیای برجام فعلا محلی از اعراب ندارد. چرا که عملا فضا به سمت وزن کشی سیاسی و دیپلماتیک در سایه کلید خوردن پروژه اتهام زنی پیش می رود. در این بین چهارشنبه گذشته با دو اتفاق مهم علیه ایران همراه بود. قطع روابط تهران – تیرانا و نیز انتشار گزارس صلی آژانس بین اللی انرژی اتمی که سرفصل تحولات و اتفاقات بعدی بودند.
ادامه مطلباحدرضایان قیه باشی تاکید دارد: همه اتفاقات در حوزه سیاست، روابط بینالملل و عالم دیپلماسی به همدیگر ارتباط دارند چراکه همه این اتفاقات، تحولات، تصمیمات، واکنشها و مواضع روی همدیگر آثار مثبت و منفی دارند و به تبع آن از همدیگر هم تأثیرات مثبت و منفی میگیرند. بنابراین قطعا باید این نتیجهگیری را داشت که قطع روابط آلبانی با جمهوری اسلامی ایران و فشار سیاسی و روانی بعدی آن بر تهران، چه از طریق محکومیت برخی کشورها و یا تحریم وزیر اطلاعات خود بخشی از یک پروژه بزرگتر است تا فشار همهجانبهای را به ایران اعمال کند. چون به موازات آن، مسئله همکاری ایران و روسیه در جنگ اوکراین و تحریمهای پنجشنبه هفته گذشته آمریکا نیز میتواند مکملی برای این پروژه فشار همه جانبه باشد. اما بدون شک این پروژه شاخههای دیگری هم دارد.
ادامه مطلبوحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد بهترین کار تمرکز بر همین غرب آسیا باشد و بیش از همه همسایگان خود را دریابیم و به فکر توسعه روابط با آنها باشیم. و الا مثل نظم شکل گرفته بعد از جنگ جهانی دوم به جای بازیگر بودن، سرگردان نگاه به بازیگران خواهیم بود و نه شرقی و نه غربی خواهیم شد و صرفا نگاهمان یا به شرق دوخته خواهد شد، یا توجهمان به غرب خواهد بود یا صرفا در انتظار معجزه ای از جنبش عدم تعهد، پیمان شانگهای، اتحادیه اوراسیا خواهیم ماند.
ادامه مطلبایران در برابر آمریکا نیروی ضعیف تر است و به رغم آن که تحت تحریم و محاصره قرار دارد به علت داشتن اراده و دیدگاه راهبردی، بر ضعف خود غلبه می کند و اکنون طرفی که ایران را تحریم کرده نگران دستیابی این کشور به سلاح هسته ای است. آمریکا در توهم به سر می برد در حالی که می داند آنچه کشورهای عربی را علاوه بر سلاح هسته ای و قبل از آن نگران می کند، گسترش نفوذ ایران و مداخله این کشور در امور داخلی کشورهای عربی و رفتار بی ثبات کننده آن است.
ادامه مطلبدر حالی والاستریتژورنال از عدم تصویت قطعنامه جدید علیه ایران در نشست فصلی شورای حکام خبر داده بود که اخبار واصله حکایتی متفاوت از ادعای این نشریه آمریکایی دارد.
ادامه مطلباکنون یک رقابت بزرگ سلطه طلبانه از سواحل دریای مدیترانه تا مرز افغانستان در جریان است که بر جنگهای داخلی در سوریه و یمن، سیاست داخلی عراق و دولت در حال فروپاشی لبنان تأثیر میگذارد و همچنین به ترسیم مجدد کامل اتحادهای سنتی در خاورمیانه منجر شده است. تحولات در لبنان نیز در افزایش تنش ها در سوریه نقش مهمی دارد.
ادامه مطلبحضور بر سر قبر آلکساندر گریبایدوف و ادای احترام به او در بهمن ۱۴۰۰، گرفتن عکس یادگاری معنادار با سایمون شرکلیف، سفیر انگلستان در بالکن سفارت روسیه، در مرداد ۱۴۰۰ که با آن حالت نشستن این دو و مکان عکس به نوعی یادآور عکس یادگاری معروف رهبران شوروی، بریتانیا و آمریکا (استالین، چرچیل و روزولت) بهعنوان اشغالگران ایران در اوج جنگ جهانی دوم در همان بالکن بود، توصیه اسفندماه سال گذشته به خبرنگاران ایرانی برای بهکاربردن واژه «عملیات ویژه نظامی» روسیه در اوکراین به جای استفاده از عباراتی مانند جنگ، حمله، تجاوز و...، همگی حکایت از آن دارد که جارگایان اگرچه در راستای منافع روسیه در ایران بهدرستی عمل کرده است؛ اما عملکردش در تهران در یک دهه گذشته برای ایران و ایرانیها قابل قبول نیست.
ادامه مطلبارزش ایران برای سازمان همکاری های شانگهای چیست؟ نخست، از آنجایی که ایران دارای ذخایر عظیم نفت و گاز طبیعی است، این امر باعث تشدید همکاری ها در عرصه انرژی در داخل سازمان خواهد شد. دوم، موقعیت استراتژیک ایران در منطقه اوراسیا نقش مهمی ایفا می کند که برای توسعه همکاری های تجاری و حمل و نقل مهم است.
ادامه مطلبسیدوحید کرییمی اعتقاد دارد: احیای برجام نمیتواند به صورت چشمگیری روابط تهران و لندن را در دوره خانم تراس متحول کند؛ البته با فرض اینکه اگر برجام در زمان نخستوزیری وی و تا قبل از پایان کار تراس به سرانجام برسد. اما برعکس آن کاملا صدق میکند؛ یعنی اگر در نهایت مذاکرات به نتیجه نرسد یا شاهد شکست گفتوگوها بر سر احیای برجام باشیم، بدون شک روابط تهران و لندن، چه در دوره خانم لیز تراس یا هر فرد دیگری بهشدت تحتالشعاع قرار خواهد گرفت.
ادامه مطلبدیاکو حسینی تاکید دارد:ایران این استدلال را دارد که در سایه برجام تمام سؤالات، ابهامات و چالشها درباره ابعاد احتمالی نظامی پرونده فعالیتهای هستهای خود را موسوم به PMD در همان زمان حصول برجام با جامعه جهانی بسته است و اکنون هم باید دوباره با احیای برجام این سؤالات و ابهامات آژانس از دستور کار خارج شود. اما دولت بایدن بر این باور است که سطح و عمق فعالیتهای هستهای ایران بهشدت متفاوت از دوران برجام در سال ۲۰۱۵ است؛ بنابراین باید ایران پاسخگوی فعالیتهای خود و همچنین جوابگوی سؤالات و ابهامات آژانس باشد.
ادامه مطلبنظامهای روسیه، چین و ایران همگی میدانند که اگر هر یک از آنها بی چون و چرا از واشنگتن یا متحدانش شکست بخورند، پس از شکست تنهاتر و آسیبپذیرتر خواهند شد. این دلیل کافی برای قدرت های پیشرو در جهان است که با هم متحد شوند، چه آنها را رسما یک اتحادیه بنامیم یا نه.
ادامه مطلبمحمدجواد غلامرضا کاشی در یادداشتی می نویسد: میان اقشار سنتی و مدرن، گروهها و طبقات میانجی فراوان بودند. همین میانجیها استوانه وطن بودند. آنها خیمهای برقرار میکردند که اکثر مردم امکان زندگی در آن داشتند. نظام پهلوی برای هر دو قشر یک نظام زائد قلمداد شد. چرا که این چتر فراگیر را با نظام تبلیغاتی و مظاهر فرهنگی خود میدرید. آن روزها هم مهاجرت بود، اما آنها که مهاجرت میکردند جسم و روحشان را با هم از این دیار میبردند. آنها که مانده بودند، با جسم و روح یکدیگر در نسبت و گفت وگو بودند.
ادامه مطلبحسن مرادی اعتقاد داد: ا نباید سایر تاثیرات احیای برجام را در حوزه انرژی نادیده بگیریم. همین تاثیرات است که سبب خواهد شد اروپا لزوم توافق هر چه سریع تر را در دستور کار خود قرار دهند و کماکان آن را تا حصول نتیجه نهایی و احیای برجام پیگیری کنند که موید آن هم به تلاش جوزپ بورل برای تهیه متن پیش نویس اخیر توافق باز می گردد که اکنون تهران و واشنگتن روی ان مشغول رد وبدل کردن نظرات خود هستند.
ادامه مطلبفرزام احمد دوست در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همکاری و توافق احتمالی میان طرفین، فاقد «ایده توافق» است، چراکه نه ناشی از پذیرش طرف مقابل با همین ویژگیهایی که دارد، بلکه برای ایران عبور از وضعیت بغرنج کنونی جهت تجدید قوا و بازگشتی قویتر به موضع پیشین، و برای آمریکا تلاشی برای تغییر ماهوی در طرف مقابل است.
ادامه مطلبسیدجلال دهقانی فیروزآبادی بر ابن باور است:یکی از عوامل ناکامی دولت روحانی ناظر بر عدم توان دولت سابق برای اجماعسازی در حوزه سیاست داخلی در جهت تبیین و تعقیب سیاست خارجی مطلوب، بهخصوص در قبال همسایگان است. واقعیت این است که دولت روحانی، بهویژه وزارت خارجه، توان اجماعسازی داخلی برای تحقق یک سیاست خارجی منطقهای مطلوب را نداشت، در صورتی که بیش از نیمی از موفقیت جمهوری اسلامی در حوزه سیاست خارجی منطقهای و تحقق روابط با همسایگان معلول توان دولتها در اجماعسازی داخلی است.
ادامه مطلبسیدعلی سقائیان معتقد است: در دولت یازدهم و دوازدهم آن تمرکز جدی که باید درباره سیاست خارجی منطقهای و ارتقای روابط با همسایگان پی گرفته نشد؛ چراکه بیشترین تحرک و تمرکز دولت سابق بر مسئله مذاکرات هستهای و حصول توافق بود. البته در ادامه با خروج ترامپ از برجام هم شرایط به سمتی پیش رفت که عملا مناسبات منطقهای فدای تلاشها برای احیای برجام شد. بههرحال دولت دوازدهم دوباره تمرکز خود را روی حصول توافق مجدد گذاشته بود.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاستگذاران ایران باید سیاستها و رویکردهای دو دهه گذشته اردوغان بهویژه یک دهه جنگافروزی و بحرانآفرینی ترکیه در سوریه را با چرخش کنونی سیاستگذاری خارجی ترکیه پیرامون سوریه و اعلام انصراف از سرنگونی دولت بشار اسد، در قالب نیات، انگارهها و اهداف آرمانی اردوغان برای تضمین بقای خویش مورد توجه قرار دهند و دوباره در دام نیرنگ چنین تغییر سیاستی، گرفتار نشوند.
ادامه مطلببه احتمال زیاد، ایران و متحدانش از این واقعیت سوء استفاده می کنند که امریکا به طور فعالی، در درگیری در قلمرو ب قرار دارد. امریکا در حال مبارزه با روسیه و همچنین، چین است.
ادامه مطلببا رصد تحولات چند روز اخیر درباره متن پیشنویس اتحادیه اروپا برای احیای برجام به نظر میرسد که توافق به این زودیها حاصل نخواهد شد.
ادامه مطلبنعمت الله ایزدی تاکید دارد: به دلیل شرایطی که در ادامه جنگ ایران و عراق پیش آمده بود، تهران هم تمام تمرکز خود را در آن سالهای پایانی جنگ که همزمان با روی کار آمدن گورباچف شده بود، روی جنگ با عراق و حمایتهای شوروی از صدام حسین و رژیم بعث گذاشته بود. گورباچف که در آبان سال ۶۴ و در میانه جنگ تحمیلی دبیرکل حزب کمونیست شوروی شد، عملا برنامه محوری خود را روی بازسازی و احیای اقتصاد در آستانه بحران، اصلاح ناکارآمدی کشور و ایجاد فضای باز سیاسی در جامعه شوروی گذاشت.
ادامه مطلبرحمن قهرمانپور می گوید: پروسه میانجیگری در جنگ اوکراین پروسه بسیار پیچیدهای است، چون این جنگ عملا موازنه ژئوپلیتیک، توازنبخشی ابرقدرتها و حتی بحران انرژی و غذایی را در جهان به هم زده و تشدید کرده است. پس باید کشورهایی وارد پروسه میانجیگری در جنگ اوکراین شوند که از شرایط لازمه دیپلماتیک در صحنه جهانی برخوردار باشند. ضمن آنکه پیرو گفتههای قبل خود در پاسخ به سؤالهای پیشین شما تقابل دو محور لندن - واشنگتن با محور برلین - پاریس - رم شرایط را به مراتب پیچیدهتر کرده است. اینها علاوه بر آن است که لازمه پیگیری و به سرانجام رساندن هرگونه پروسه میانجیگری در بحران نیاز به یک کادر مجرب، پرتحرک و پرتوان در حوزه سیاست خارجی دارد و از همه مهمتر کشور میانجیگر یا طرف ثالث باید روابطی «مثبت» و در عین حال «متوازن» را با همه طرفهای درگیر مشخصا در جنگ اوکراین داشته باشد.
ادامه مطلبقدرت احمدیان تاکید دارد: بازی جدید مقتدی صدر هرچه باشد، بهگونهای نخواهد بود که آرامش را به عراق بازگرداند یا به تعبیری عراق بتواند در مسیری قرار بگیرد که به راحتی پروسه تعیین رئیسجمهور، نخستوزیر و کابینه جدید را طی کند. چون همانطورکه قبلا اشاره داشتم، علاوه بر شخصیت پیچیده و دمدمیمزاج مقتدی صدر، ساختار سیاسی در عراق هم میتواند به این ابهام در آینده این کشور دامن بزند.
ادامه مطلب