ایران و افغانستان

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

معاهده مودت: پتانسیل توسعه روابط متقابل اقتصادی ایران و افغانستان

سمانه عابدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به لحاظ اقتصادی، ایران و افغانستان فرصت های فراوانی را برای همکاری های مشترک در جهت توسعه پایدار اقتصادی دارند. اما متاسفانه به دلیل فقدان تسهیلات لازم و توسعه ناکافی زیربناهای بنادر ایران، بروکراسی و طولانی بودن روند امور اداری، هزینه‌های ترابری بالا برای کالاهای وارداتی از افغانستان، ناامنی مسیرها و جاده های ترانزیتی، قاچاق کالا، حضور بی ثباتی های ناشی از تنش های داخلی در برخی استان های هم مرز با ایران و غیره، مسیر رو به رشد و پیشرفت روابط تجاری ایران و افغانستان را با موانعی روبه رو کرده است.

ادامه مطلب

معادله ای که طالبان تغییر داده است

چالش های بحران افغانستان برای ایران

حسن حمزه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: محتمل است که سعودی ها از طالبان در افغانستان به مثابه تهدیدی راهبردی برای ایران چون تهدید حوثی ها برای عربستان استفاده کنند. قبل از حمله آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱، عربستان سعودی یکی از ۳ کشوری بود که تسلط طالبان بر این کشور را به رسمیت شناخت و این را فرصتی برای ناامن کردن مناطق مرزی ایران برشمرد.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

ایران و افغانستان: همسایگی جغرافیایی و دلبستگی تاریخی

زینب رنجبر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ‌‌دو کشور ایران و افغانستان با برخورداری از شباهت‌های دینی، تاریخی، زبانی، قومی و فرهنگی و با بهره‌گیری از وجوه مشترک جغرافیایی، اقتصادی و سیاسی، از پتانسیل‌های بالقوه‌ای برای تحکیم روابط مبتنی بر اصول همزیستی مودت‌آمیز و حسن همجواری بهره‌مند هستند؛ پتانسیل‌هایی که می‌توانند در قالب اجرای راهکارهای سیاسی و اقتصادی، هم فضای سیاست منطقه‌ای را به سود مردمان هر دو دولت متوازن نماید و هم، از تبعات مثبت اقتصادی آن، هر دو ملت شریف برخوردار شوند. 

ادامه مطلب

در عصری که بایدن روی کار است

ایران و افغانستان در سیاستِ خارجی آمریکا

محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: آمریکای امروز، آمریکای ۱۹۵۱ نیست. نظام بین الملل امروز، ضمن اینکه چند قطبی است (آمریکا، چین و روسیه)، هرمی هم هست (ظهور هند، برزیل، کره جنوبی و غیره). اول شدن در سال ۱۹۵۱ و اول ماندن در سال ۲۰۲۱ از شرایط متساوی برخوردار نیستند. بایدنِ دموکرات که در سمتِ راست مرکز (Right of the Center) طیف سیاسی آمریکا قرار دارد و همینطور مجموعۀ دموکراتها، این تغییر شرایط را پذیرفته اند و سیاست های اتخاذ شده در این هفت ماه نیز حکایت از این جهان بینی نوین دارد. آنها می خواهند میان تعهدات و منابع، تعادل ایجاد کنند. پال کِنِدی، استاد روابط بین الملل، می گوید: عثمانی، شوروی و بریتانیا زمانی به تدریج قدرت خود را از دست دادند که تعهداتِ آنها از امکاناتشان فراتر رفت.

ادامه مطلب

سقوط افغانستان

چه عواملی طالبان را غنی کرد؟

محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: چگونه می شود که یک نیروی چریکی و غیرمنظم در مقابل سیصد و چهل هزار نیروی آموزش دیده و مجهز به سلاح های غربی ارتش ملی دولت افغانستان چنین پیروزی های بزرگی به دست آورد؟

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

نگذاریم بددلان روابطمان با افغانستان را به هم بزنند

سید عباس هاشمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اینک اما رشک بران و ناخوشدلان از این همدلی، و آنان که به گواهی تاریخ، همواره نان خویش در خورش بدطعم بی خانمانی، جدایی و ناتوانی ما فرو برده اند، باز ما را چنین می خواهند... به هزار و یک فریب و فتنه. هر روز و هر بار به رنگی و نیرنگی. باری به آب و رود، و دیگرباز در مرزها و حدود. در این میان، به فراموشی گذشته ها و خستگی ها و گاه دلبستگی ها، به وعده های البته هیچگاه به بار ننشسته دل خوش داشته و دارند این بیگانگان دژرفتار.

ادامه مطلب

چرخش های جئوپلتیک دهلی نو را به تهران وابسته می کند

ابراهیم رئیسی و امید فزاینده هند به ایران

آنچه هند و ایران را به هم نزدیک می‌کند، ملاحظات مشترکی است که دو کشور درباره افراط‌گرایی‌‌های مذهبی طالبان و بازگشت آنها به قدرت در کابل دارند. همچنین هر دو کشور مصمم هستند که از سلطه پاکستان بر افغانستان پیشگیری کنند، چرا که چنین مساله‌ای می‌تواند ژئوپولیتیک منطقه جنوب آسیا و آسیای میانه و همچنین غرب آسیا را به شدت تغییر دهد.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

لزوم کاربرد دیپلماسی عمومی نوین در روابط میان ایران و افغانستان

امیرهوشنگ میرکوشش در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران و افغانستان با توجه به حوزه تمدنی مشترک دارای پتانسیل ایجاد روابطی فراگیر و مبتنی بر فرهنگ، زبان و منافع مشترک می باشند. پرسش این است که چرا تاکنون این دو کشور نتوانسته اند به عنوان دو متحد فعال، روابطی استراتژیک را پایه ریزی نمایند.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

من و افغانستان

عباس ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در این روزها که مجددا غرب کابل مورد حملات تروریستی گروه های ضد مردم هزاره جات قرار می گیرد، به یاد این موضوع افتادم که در افغانستان همه مردم تحت ظلم و ستم خارجی از گذشته از جمله انگلستان، شوروی و ... بوده اند. در میان مردم این کشور برخی از مردم تحت ستم مضاعف هستند. یعنی هم ستمدیده مانند دیگر مردم افغانستان هستند و هم مشخصا بیشتر از دیگر مردم به خاطر قومیت، زبان و یا مذهب خود مورد آزار و اذیت قرار می گیرند. مانند آنچه که در کابل  و به ویژه در غرب این غمکده این روزها در دانشگاه کابل، مدرسه سیدالشهدا و یا در خودروهای عمومی کوچک رخ می دهد. یاد همه شهدا از جمله احمد شاه مسعود بخیر. به امید روزی که رفتن به مزار شریف، هرات، قندهار، و کابل مثل گذشته های دور به راحتی امکان پذیر باشد. 

ادامه مطلب

چشم انداز نزدیکی ایران و هند در پرتو منافع رقبا و متحدین

چابهار، سنگ بنای هند در استراتژی نفوذ منطقه ای

مریم احمدپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حال حاضر بندر چابهار بخش مهمی از استراتژی دولت هند در راستای محافظت از نفوذ منطقه ای خود و تسریع شکل گیری روند روابط راهبردیش با ایران است. هند ایران را کلید دسترسی به افغانستان و آسیای میانه از طریق بندر چابهار می داند. ماه گذشته در یک کنفرانس ارتباطی در تاشکند، جایشانکار بندر چابهار ایران را به عنوان قطب اصلی ترانزیت منطقه ای پیش بینی کرد. قطبی که به زودی توسط هند، ایران و افغانستان توسعه می یابد تا ارتباطات و روابط تجاری را میان سه کشور تقویت کند.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

ایران و انعقاد دو پیمان مودّت تاریخ ساز در سال ۱۹۲۱

مجتبی مقصودی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این یادداشت ضمن اذعان بر وجود موانع و بازدارنده های تعمیق روابط فیمابین و همگرایی تمدنی، به ویژه موانع و آسیب های هیدروپولیتیک و تشتت رهبران همسو؛ اراده و سرنوشت مشترک دو ملت را در به حاشیه رانی این تنگناها و آسیب ها قطعی دیده و امیدوار است در چارچوب بصیرتی فرهنگی و تاریخی، همگرایی دو ملت و دو دولت تحقق یابد.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

۱۰۰ سال رابطه سیاسی ایران و افغانستان

فرحناز مصطفوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: معضل آب های هیرمند بین دو کشور طی این همه سالها حل نشد، اما به جنگ هم نیانجامید. هر افغانستانی در وقت نیاز دانست باید حداقل آب که است بین دو انسان هم هویت و هم کیش، جدای قصه سفارت خانه و قنسول ها حق یکدیگر را ادا کند. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

یادداشت اختصاصی/ صد سال دوستی دو همسایه

عبدالغفور لیوال، سفیر کبیر و نماینده خاص جمهوری اسلامی افغانستان در ایران در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران، بحیث همسایه و یک کشور اسلامی، در حلقۀ اول سیاست خارجی افغانستان قرار دارد. دولت‌های افغانستان با درک اهمیت روابط همسایگی، هیچ‎زمان اجازه نداده اند که از خاک افغانستان علیه ایران استفاده شود. معافیت بندر چابهار از تحریم‌ها، اهمیت ایران در روابط افغانستان با جهان را به نمایش گذاشت. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

درباره روابط دیرینه افغانستان و ایران

عتیق الله قناعی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بی تردید امنیت افغانستان، امنیت ایران و منطقه خواهد بود و همچنان تقویت روابط بیشتر فرهنگی بین دو کشور، تهداب گذاری و مستحکمتر شدن این دو روابط برای نسل جدید خواهد بود تا این پیوند به مرور زمان استحکام بیشتری در خود بپروراند.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

پیوندهای عمیق افغانستان و ایران به مثابه یک روح در دو پیکر

عبدالسمیع قریشی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کشورهای ایران و افغانستان به حکم مولفه هایی همچون جغرافیا، تاریخ، اقتصاد و فرهنگ بر همدیگر تاثیر گذاشته اند و از هم تاثیر می پذیرند؛ چنانچه افغانستان حدودا نهصد کیلومتر مرز مشترک با ایران دارد، ایران گذرگاهی دریایی(آبی) مهم برای افغانستان و افغانستان دروازه ی برای ایران به اسیای میانه و چین است.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

گودی پران

رز فضلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تمام حیرت میدان خونین خاورمیانه، برای من این قطعه کوتاه از شعر پابلو نروداست: «نفرت غیر انسانی را باور ندارم، باور ندارم که انسان دشمنی کند.» در ردیابی این خشونت، در تلاش برای اینکه رد خشم در این جستجوگری سایه نیاندازد، در خلوت خود بارها این شعر را خوانده ام. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

نامه ای از دل این روزگار (افغانستان)

سید ضیاء الدین صدر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ما اکنون مهماندار آوارگان جنگ هم شده‎ ایم و از سوی دیگر برق کابل در روز حدود سه ساعت بیش نیست تا بتوانم روی دوستی بین دو بخش از یک تن (ایران و افغانستان) چیزی بنویسم. صرف نظر از بحث‌های سیاسی باید عرض کنم که ایران بدون تردید خانه روح بسیاری از ساکنان افغانستان است، کشوری که در لحظات سخت می تواند پناه گاه باشد. در شرایط کنونی افغانستان بدون فراورده ‎های علمی و معنوی ایران به یک روستای بدون مدرسه و مکتب می‎ماند، یا مکتبی بدون کتاب و یا کتاب بدون محتوا.   

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

ایران و افغانستان؛ گذشته ای پر افتخار و آینده ای پر امید

محسن روحی صفت در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نوشته ای در سال ۱۳۶۸ در تاریخچه روابط دوجانبه ایران و افغانستان تا وقوع کودتای کمونیستی در کابل داشتم، فکر کردم اطلاعات آن برای عده ای تازگی داشته باشد از این جهت آن را در صد سالگی قرارداد مودت تقدیم می کنم، شاید تجربیات گذشته راهگشای برای مسئولین حاضر دو کشور باشد. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

ایران و افغانستان و تنهایی‌شان

سید مهدی حسینی تقی آباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حس تنهایی ایران که در اندیشه و باور من نیز، مشابه بسیاری دیگر نشسته بود به افغانستان نیز تسری یافت، آری افغانستان نیز تنهاست و چه بسا که این سرنوشت ازلی و ابدی، ستون‌های اصلی آن موجودیتی است که به‌منزله‌ی ایران تاریخی و فرهنگی می‌شناسیم.

ادامه مطلب

نقش تهران و آنکارا در خنثی سازی نقشه های منطقه ای شوم امریکا

همکاری ایران و ترکیه در افغانستان به سود کل بشریت است

در حال حاضر، ترکیه آمادگی دارد تا نقش کلیدی در تامین امنیت پس از خروج نیروهای امریکایی ایفا کند. ایران و ترکیه به عنوان دو کشور کلیدی در منطقه قادر هستند، در احیای صلح در افغانستان کمک کنند. اتحاد آنکارا و تهران نه فقط به افغانستان، بلکه به کل بشریت کمک خواهد کرد.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

در دفعِ کمینه‌گرایی جزمیتِ عقاید بومی و مآل‌اندیشیِ مکاتب غربی

احمدعلی حیدری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اصولاً وجه مشترک و هم‌پوشان میان نواحی فرهنگی ایران و افغانستان و سرزمین‌های دو سوی آمودریا ناشی از مواجهه‌ای برآمده از خاستگاهی واحد با حقیقت بوده است که جلوه‌های آن در ادبیات، معماری، صنایع دستی و دیگر دستاوردهای فرهنگی این ارض و بوم خود را آشکار ساخته است. اگر تهرانی خود را در کابل و کابلی خود را در تهران و در وطنِ مأنوس می‌یابد و اگر شهر مولانا برای ساکنان این دو جغرافیای دور از هم طنینی مشترک دارد و حال و وجدی مشابه را پدید می‌آورد، البته این ناشی از اشتراک آن‌ها در خانۀ وجود است و همین زمینه و بستر مشترک وجودی است که فهم آن‌ها را در مسیر مشترکی به جریان می‌اندازد و آن‌ها را تخته‌بند محیط فرهنگی واحدی می‌سازد.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

همسایگانی برای تمام فصول

محمدطاهر تنزه ای در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران سالیان سال به احترام رسم همسایگی اش، با آغوشی باز رسم میزبانی اش را برایمان به جای آورده تا دور از هیاهوی جنگ و خشونت وطن؛ طعم تلخ جنگ و مهاجرت را به فراموشی بسپاریم و در آرامش این سرزمین، آینده خویش را بسازیم.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

ایران و افغانستان: دو هویت سیاسی و یک حوزه فرهنگی

محمدرضا پاسبان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر نخبگان افغانستانی است تا بر تعدیل نگاه قومی دولت افغانستان پافشارند و تکلیف اندیشمندان ایرانی است تا به تغییر نگاه ایدئولوژیک-امنیتی حکومت ایران به کشورهای حوزة تمدنی ایرانی، به ویژه افغانستان و بالاخص مهاجرین، تلاش نمایند. هم چنین قوانین ایران باید برای اعطای حقوق اولیة شهروندی برای مهاجرین مجاز و متولدین در ایران بازبینی شود.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

افغانستان جایی برای دوست داشتن

علیرضا بیگدلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دلهای ما برای بهبود اوضاع در کشوری می زند که به معنی واقعی پاره تن ما و جایی برای دوست داشتن ماست. آرزو می کنم ثمره این نیتهای خیر مسئولان و مردم ما برای گسترش این دوستی‌ها، به مثابه قطرات شبنمی در پای درخت دوستی باشد که کام دل به بار آرد. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

یک قرن مناسبات برادری و دوستی بین ایران و افغانستان

حسن بهشتی پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در یکصد سال گذشته افغانستان و ایران با وجود آنکه در داخل خود با دولتهای مختلف و بعضا متضادی روبرو بودند، اما هیچگاه این اختلاف بین دیدگاه های حاکم موجب نشد که رهبران دو کشور فراموش کنند آنها با اتکاء به میراث پر افتخار گذشته می توانند زمینه های بسیاری برای همکاری به وجود آورند که اختلاف در دیدگاه های رهبران دو کشور هیچگاه مانع از تداوم دوستی ها و همکاری ها بین دو کشور نبوده است. 

ادامه مطلب

گلایه ای دوستان از همسایه شرقی

صد سال دوستی؛ کشف جزیره‌ای به نام افغانستان

علی موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افغانستان در چند ده سال گذشته، روزگار تلخ و سختی را از سر گذرانده‌است. این شرایط رقت‌انگیز از جمله موجب شده تا این کشور از تاریخ و تمدن کهن و پرافتخار خود فاصله بگیرد و از دیگر پاره‌های پیکره عظیم خراسان باستان دور بیافتد؛ اما دیگر اقالیم عالم عظیم حوزه تمدنی فارسی نباید به این غربت و مهجوریت، دامن می‌زدند و به جای یگانگی بر بیگانگی آن مهر تایید می‌زدند. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

صد سال پس از امضای عهدنامه مودت بین ایران و افغانستان

بهرام امیراحمدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بخش بزرگی از مرزهای شرقی ایران با مهمترین همسایه ایران، یعنی کشور دوست و برادر افغانستان مشترک است که می توان آن را خراسان هم نامید، زیرا خورشید جهان تاب در آغاز از این سرزمین به سوی ایران زمین می تابد. بنا به سروده فخرالدین اسعد گرگانی در منظومه ویس و رامین: خراسان را بود معنی خور آیان/کجا از وی خور آید سوی ایران. چه خوش نامست و چه خوش آب خاکست/زمین و آب و خاکش هر سه پاکست. جالب آنکه زبان پشتو پر گویشورترین زبان این سرزمین در کنار زبان فارسی از خانواده زبانهای ایرانی، زبان باشندگان این سرزمین است. آموزش زبان پشتو در دانشگاههای ایران و زبان فارسی در دانشگاههای مناطق پشتونشین افغانستان می تواند به توسعه پیوندهای بین دوکشور کمک کند و به قوام و دوام عهدنامه مودت در سده های دیگر یاری رساند. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

ایران و افغانستان؛ مکمل ژئوپلیتیکی یکدیگر

محمدرضا بهرامی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حفظ این میراث مشترک تاریخی تمدنی که هویت مردمان این حوزه را شکل داده و انتقال آن به نسل های آینده، انتخابی به جز تقویت همگرائی در برابر دو کشور قرار نمی دهد. در واقع می توان منافع مشترک تمدنی را به عنوان یکی از عوامل مهم پیوند دهنده دو ملت به حساب آورد. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

فرهنگ واحد و سرنوشت مشترک

یعقوب یسنا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: زبان ما از نخستین شکل‌گیری مردم ایرانی واحد و یگانه بوده و همیشه با وصف داشتن لهجه‌ها و گویش‌های محلی، یک زبان واحد و محوری داشته‌ایم. امروز، زبان فارسی زبان واحد و محوری ما است.

ادامه مطلب

نگرانی همسایگان افغانستان از تحولات سریع این کشور

ترکیه، ایران، روسیه و چین چه سیاستی را دنبال می کنند؟

محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همسایگان افغانستان از نزدیک تحولات این کشور را رصد می کنند و ایران؛ روسیه و چین گرچه از حضور آمریکاییها و متحدان غربی این کشور در افغانستان ناراضی اند اما همزمان از خروج غیرمسئولانه نیروهای خارجی نیز خوشحال نیستند و نگران سرازیر شدن مشکلات این کشور مانند ناامنی، مهاجرین بیشتر، افزایش تولید و قاچاق مواد مخدر و .... به داخل مرزهای خود هستند. 

ادامه مطلب