به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

یک قرن مناسبات برادری و دوستی بین ایران و افغانستان

۰۵ مرداد ۱۴۰۰ | ۱۲:۰۰ کد : ۲۰۰۴۴۰۷ آسیا و آفریقا نگاه ایرانی
حسن بهشتی پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در یکصد سال گذشته افغانستان و ایران با وجود آنکه در داخل خود با دولتهای مختلف و بعضا متضادی روبرو بودند، اما هیچگاه این اختلاف بین دیدگاه های حاکم موجب نشد که رهبران دو کشور فراموش کنند آنها با اتکاء به میراث پر افتخار گذشته می توانند زمینه های بسیاری برای همکاری به وجود آورند که اختلاف در دیدگاه های رهبران دو کشور هیچگاه مانع از تداوم دوستی ها و همکاری ها بین دو کشور نبوده است. 
یک قرن مناسبات برادری و دوستی بین ایران و افغانستان

نویسنده: حسن بهشتی پور، کارشناس ارشد مسائل بین الملل و عضو شورای علمی موسسه ایراس

دیپلماسی ایرانی: اول تیرماه سال 1300 با امضاء قرارداد دوستی بین ایران و افغانستان بنیان روابط مودت آمیز بین دو کشور همسایه ریخته شد. دو کشوری که برپایه سه گانه ی تاریخ مشترک، میراث مشترک و سرنوشت مشترک، در طول تاریخ پرفراز و نشیب شان، توانسته اند همچون رودی خروشان پیوندهای مهر و دوستی را محکم نگه دارند.  

در یکصد سال گذشته افغانستان و ایران با وجود آنکه در داخل خود با دولتهای مختلف و بعضا متضادی روبرو بودند، اما هیچگاه این اختلاف بین دیدگاه های حاکم موجب نشد که رهبران دو کشور فراموش کنند آنها با اتکاء به میراث پر افتخار گذشته می توانند زمینه های بسیاری برای همکاری به وجود آورند که اختلاف در دیدگاه های رهبران دو کشور هیچگاه مانع از تداوم دوستی ها و همکاری ها بین دو کشور نبوده است. 

پس از تحولات ناشی از کودتای داودخان در افغانستان و برقراری نظام جمهوری در این کشور، پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و در نهایت وقوع جنگ داخلی در افغانستان و در پی آن، اشغال افغانستان توسط ارتش سرخ، مهاجران افغانستان به سوی ایران مهاجرت کردند. ایرانیان از آنها نه در اردوگاه ها، بلکه در شهرهای مختلف میان خودشان پذیرایی کردند. همچنانکه وقتی ارتش بعثی صدام به ایران حمله کرد، جوانان افغانستان با افتخار در کنار ایرانی ها در جبهه ها حضور پیدا کردند و ایرانیان را تنها نگذاشتند. 

در دوره سازندگی ایران پس از جنگ هشت ساله، باز هم این نیروی کار افغانستانی بودند که با مشارکت در پروژه های ساختمانی، راه و پل سازی، در کنار برادران ایرانی خود به بازسازی ایران کمک کردند. در همه این سالها، جوانان افغانستان در مدارس و دانشگاه های ایران درس خواندند و کارآزموده شدند تا بعد از سقوط رژیم طالبان، به کشورشان بازگردند و در عرصه های گوناگون پزشکی، مهندسی و مدیریت خدمت کنند. 

در همه این چهار دهه گذشته، ناامنی در مرزهای غرب افغانستان مستقیما  بر امنیت مرزهای شرقی ایران تاثیرمستقیم داشته و دارد. بحث کنترل مواد مخدر در کنار آمد و شد بعضی از گروهک های تروریستی، امنیت مرزها را با مشکلات روبرو کرده است. این در حالی بود که هم ایران از طریق جاده ترانزیتی چابهار به مرز دوغارون ایران و افغانستان تلاش می کرد بتواند به رشد امنیت از طریق ایجاد اشتغال در مناطق مرزی کمک کند، هم افغانستان در تلاش است تا با تنوع بخشیدن به حمل و نقل جاده ای، دسترسی بیشتر و متنوع تری به مراکز بازرگانی و حمل و نقل داشته باشد. 

به نظر می رسد در موقعیت کنونی، ایران و افغانستان نگاه به آینده دارند. از یکسو با روی کار آمدن دولت جدید در ایران که اولویت اول آن گسترش همکاری با کشورهای همسایه و از جمله افغانستان است، انتظار می رود شاهد همکاری های گسترده تری در ماههای آتی بین دو کشور باشیم.

از سوی دیگر، کمک ایران در به نتیجه رسیدن مذاکرات صلح افغانستان پس از خروج نیروهای خارجی بسیار اهمیت دارد؛ زیرا یکی از ضرورت های مهم همکاری بین ایران و افغانستان، ممانعت از شروع جنگ نیابتی تازه در افغانستان است. با توجه به توافقی که اخیرا بین پاکستان و آمریکا به دست آمد، نیروهایی که از سوی پاکستان پشتیبانی و سازمان دهی می شوند، برای پر کردن خلاء ناشی از خروج نیروهای چندملیتی از افغانستان دست به اقدام های تروریستی می زنند تا شرایط را برای بازگشت طالبان به قدرت فراهم کنند.

به طور قطع، همکاری همه جانبه ایران و افغانستان با اتکاء به صد سال همدلی و همکاری، با کمک سایر کشورهای منطقه می تواند مانع تکرار جنگ های نیابتی در افغانستان بشود.   

افغانستان آباد و آزاد و پیشرفته برای همه کشورهای همسایه، به ویژه ایران، بسیار مطلوب و کمک کننده به استقرار صلح و امنیت در منطقه خواهد بود. همانگونه که ایران نمی تواند نسبت به ناامنی در افغانستان بی تفاوت باشد، زیرا امنیت مرزهای شرقی ایران درگرو برقراری امنیت در غرب افغانستان است؛ همانگونه کمک به پیشرفت و توسعه افغانستان به نفع ایران و توسعه همکاری های اقتصادی و منافع متقابلا سودمند برای مردم دو کشور است.   

کلید واژه ها: ایران افغانستان ایران و افغانستان پیمان دوستی ایران و افغانستان


نظر شما :

رضا پالانی ( افتخار نژاد ایرانی ) ۰۵ مرداد ۱۴۰۰ | ۱۲:۲۶
از محبت خارها گل می شود
نژاد ایرانی؟؟ ۰۵ مرداد ۱۴۰۰ | ۱۸:۰۹
به رضا پالانی نژاد ایرانی وجود ندارد یک خیال است نه واقعیت، ژن انسانها همیشه در حال تغییر است . دوم اینکه با این همه اختلاط اقوام طی چندین هزار سال که صورت گرفته چگونه میتوان از نژاد ایرانی سخن به میان آورد. سوم- واقعیت این است که همه انسانها از یک نژاد اند، یک پدر: آدم و یک مادر :هوا
خان محمد- کابل ۰۵ مرداد ۱۴۰۰ | ۱۸:۳۳
اولین قدمی که دولت ایران باید بردارد دفع و خنثی سازی تبلیغات سو تیم لندن واشنگتن بر ضد ایران و ایرانی در کابل است، این تیم متشکل از همان فاشیستهای است که با زبان فارسی هم دشمنی دارند و با پاکستان هم دشمن اند بخاطر خط برسمیت شناخته شده بین المللی بنام دیورند. اولین گام دولت ایران: با گامهای آسان بدون هزینه و حتی مفید برای مردم هردو طرف مرز های سیاسی میتوان این شایعات و تبلیغات ضد ایرانی را خنثی نموده و فضای مودت و برادری بوجود آورد. اولین قدم دولت ایران: به پاسپورت یا تذکره اتباع افغانستان اعتبار نسبی بدهند مثلا بتوانند با پاسپورت یا تذکره و یا با یکی از آن بتوانند در ایران حساب بانکی مصئون باز کنند. ۲- بتوانند پول نقد خود را بجای انتقال به امارات یا ترکیه به ایران منتقل کنند . ۳-از اینکه افغانستان ۴۳ سال است که در جنگ است برای اتباع افغانستان در مورد اشتغال به کار نسبت به اتباع سایر کشور ها اولویت بدهند. ۴- و سایر مواردی از تسهیلات که هم زمینه مودت و برادری مهیا ساخته و هم پروپاگند دسیسه سازان را در کابل دفع و خنثی سازد ، البته تسهیلات در مواردی که هم برای هردو طرف مفید و سود بخش بوده و هم بار سنگین به دوش دولت ایران نباشد. ۵- تسهیلات در امور راه ترانزیت از طریق ایران بتدر چاه بهار بندر عباس و ترانزیت از طریق ایرا به اروپا. یکبار که مردم به راه ابگیران عادت کردند و احساس خودی برایشان بوجود آمد بندر کراچی به فراموشی سپرده میشود.
به رضا پالانی (افتخار نژاد ایرانی ) ۰۶ مرداد ۱۴۰۰ | ۰۷:۳۸
رضا پالانی مازندرانی بود منظور تو پانترک نژادپرست از این کامنت ، فقط کوبیدن فارسها بود رضا پالانی حتی افتخار شمالیها نیست چه برسه به فارسها ، مازندرانیها قبولش دارن و بخشی از فارسها ، گیلانیها بخاطر اینکه دست ترکها رو تو گیلان باز گذاشت و گیلان و طوالش و تجزیه کرد و بخش زیادی از طوالش و تقدیم شما ترکها کرد ازش متنفرن .
به خان محمد ۰۷ مرداد ۱۴۰۰ | ۱۱:۲۲
جناب با گفتن چند اصطلاح دری و گذاشتن اسم افغانستانی به روی خودت هویتت را مخفی نکن. جوری می گویی افغانستان به ایران توهین نکند انگار افغانها به ایرانی ها حق کار و مالکیت و حق اجتماعی و انسانی نمی دادند. انگار افغانها نگاه از بالا به پایین به ایرانیها دارند. برو خودت را سیاه کن جناب ما افغانها دیگر آن افغانهای چند سال پیش نیستیم که هویت اصیل افغانی مان را که اجدادمان با سلحشوری و خون دل خوردن به دست آوردند، به هویتی بیگانه بفروشیم. زنده باد افغانستان! زنده باد افغان و افغانی!